j«Heer, vergeef het hen
Winterse ellende
op Aalsterse wegen
Jan De Brucker:
'leidt ekonomisme tot
emotionele verschraling?'
Minister Lenssens keurt
nieuw rusthuis goed
'De Galante Moilentrekkers'
niet in Europese Karnavalstoet
Aalsterse telefoonwinkel verhuist
De Voorpost - 21.12.1990 - 3
I Het jongetje met de verwonderde ogen achter de ronde glazen van zijn
I brilletje stapte met kloppend hart aan de hand van papa mee. Door de
I Kattestraat liepen ze tussen een menigte opgewonden schreeuwende man-
I nen en vrouwen in de richting van de Grote Markt.
dvan
:n viel
t karn
Het ventje werd wat bang toen hij al
jdie mensen zag op het plein. Hij zag
lachende en wenende gezichten.
jMaar er was vooral dat oorverdo-
■ende lawaai.
jPlots werd het even stil en iedereen
jkeek als op bevel in dezelfde rich-
ling. Wat was daar te zien?
«Papa, laat mij ook eens zien...». De
vader tilde zijn zoontje op en plaats-
jte hem op zijn sterke schouders. En
wat het jongetje toen zag, vergat hij
nooit meer, al duurde het slechts
enkele sekonden. Een man werd
door een open venster door twee
andere mannen naar buiten ge
duwd. Zij hielden hem ieder aan
een kant vast onder de oksels. Hij
hing hoog boven de begane grond
en héél eventjes hielden ze hem al
leen bij de haren vast. De menigte
huilde en brulde. De vader zette zijn
zoontje op de grond.
Door de verlaten Kattestraat keer
den ze huiswaarts. Zwijgend, want
papa vond geen antwoord op het
«waarom?» van zijn kind.
en toch krijgen wjj ze wel, die
I moffen!»
Wij schreven september 1944.
Ondergetekende was het jongetje
dat toen net zeven jaar geworden
was.
De oorlog was voorbij. Méér dan
'vier lange jaren van spanning en
angst.
Spanning bij het beluisteren van
- «den Engelse post» met het oor op
de radio, want boven ons hoofd lo
geerde een Duitse soldaat, die elk
een verplicht was in huis te nemen,
wanneer hij over een vrije kamer
beschikte. Maar wij staken onbe
vreesd ons dreigende vuistje omh
oog en spraken Jan Moedwil na, die
vanuit Londen het Belgische volk
bemoedigde met zijn slogan «Zon-
t der erop te boffen, maar toch krij-
gen we ze wel, die moffen!».
HH Nu hadden we de moffen inderdaad
ezing Mein gekregen. Wég de angst voor
en het dreigend geronk van honderden
vliegtuigen, wég de schrik voor het
ns de huilende luchtalarm, die loeiende
:l. En sirene, wég de onrust bij het dreu
nen van de laarzen. Wég, moffen...
Bij gebrek aan éohte moffen koelde
men zijn woede op de zwarten, ech
te of vermeende kollaborateurs, zo
nauw nam men het niet.
De chaos was algemeen. Het schor
remorrie was meester van de straat.
Het recht van de sterkste was de
enige wet.
,r zijn
wijk
meer
veel
Gun-
Maar
reekt
tarbij
>p de
en te
ar de
Met inzet van hun leven
In Aalst had de verzetscel «Groep
Rita» daadwerkelijk de Duitsers be
streden door het verspreiden van
sluikblaadjcs cn het plegen van sa
botagedaden.
Doch na de bevrijding leek het wel
of iedereen zich tijdens de oorlog
als dappere vaderlander had gedra
gen. De «Witte Brigade» paradeer-
le door de straten als een heus le-
;er, op zoek naar oorlogsmisdadi-
;ers. Het handvol waarachtige
eerstanders wist niet wat er aan de
land was. Zij schaamden zich diep
»m wat in hun naam aan onrecht
erd gepleegd. Wie het aangrijpen-
le epos «Het meisje met de rode
iaren» van Theun de Vries heeft
Jezen, wéét wat voor mensen in
het verzet hebben gestreden. Met
inzet van hun leven, want niemand
kon voorzien hoelang de oorlog zou
duren en wie «de overwinnaars»
zouden worden.
In het eerste deel van de dokumen-
taire «Repressie na W.O. II» wer
den de cijfers geciteerd van het aan
tal verzetslui na de oorlog: 291.000,
terwijl dat er in werkelijkheid
25.000 waren. Tenslotte werden er
zo'n 85.000 «erkend». «Grotesk»
noemde Maurice De Wilde het.
In Limburg telde de weerstand een
honderdtal aangesloten leden,
waarvan 12 a 15 daadwerkelijk ak-
tief. Na de oorlog lagen 6.000 uni
formen klaar om uit te delen aan de
weerstanders. Wie familielid of
vriend was van verzetslui, kwamen
zo'n plunje afhalen. Waanzinnig!
Zondebokken
Soms lagen zelfs de grenzen tussen
verzet en kollaboratie erg dicht bij
elkaar.
De vader van het jongetje met het
brilletje moest tijdens de oorlog ie
dere dag door de pikdonkere straat
met een stootkar naar het station
om kranten en weekbladen te ha
len. Af en toe zaten daar ook sluik-
krantjes tussen, die later diskreet
werden afgehaald in ons boekhan-
deltje aan de Vrijheidstraat. Hij had
zich dus gerust weerstander kunnen
noemen, maar dacht er zelfs niet
aan toen het ogenblik gekomen was.
Nee, hij stond zelfs op de «zwarte»
lijst omdat hij zich in een lichtzinni
ge bui had-laten aansluiten bij de
Vlaamsgezinde kulturele vereni
ging DE VLAG (Deutsch Vlamische
Arbeits Gemeinschaft vóór de oorlog
als louter kulturele vereniging gesticht,
tijdens de oorlog geleidelijk gepolitf-
seerd). Er was heel wat overredings
kracht van zijn echtgenote nodig om
aan te tonen dat hij helemaal niets
te maken had met kollaboratie.
Men wist niet wat aanvangen met de
pasverworven vrijheid en zocht
naar een uitlaatklep voor de jaren
lang opgekropte gevoelens van
angst en ellende en haat tegen de
vijand.
De vijand was er echter niet meer en
zondebokken werden gauw gezocht
en gevonden. De willekeur vierde
hoogtij en het geweld sloeg diepe
wonden in lichamen en geesten.
Was de oorlog dan tóch nog niet
geëindigd?
De rustige oude dag van «Ie beau
Léon»
Een hoofdstuk apart vormen de
Oostfrontstrijders. Toen de mees
ten onder hen naar het front trok
ken om «het goddeloze» kommu-
nisme te bestrijden, was de USSR
geen bondgenoot van België, dat in
1939 de diplomatieke betrekkingen
tussen beide landen had verbroken.
De Belgische regering - in balling
schap, op de vlucht? - in Londen
besloot een nieuwe besluitwet uit te
vaardigen om het dienstnemen voor
het Oostfront toch strafbaar te ma
ken. Op 17 december 1942 werden
aan de artikelen 113,115 en 117 van
het strafwetboek nieuwe teksten
toegevoegd, waardoor het strafbaar
werd deel te nemen aan krijgsver
richtingen, óók tegen een Staat die
strijdt tegen een Staat, waarmee de
bondgenoten van België in oorlog
waren.
«Dus,» stelt Arthur De Bruyne in
«De Kwade Jaren» (Deel I «De
Oostfronters» p. 105. Uitg. «De Roer
domp»), «de Oostfronter, Belgisch
onderdaan, zal gestraft worden om
dat hij strijdt tegen de Sovjet-Unie,
een staat die oorlog voert tegen
Duitsland, waartegen Engeland,
bondgenoot van België, oorlog
voert. Is het duidelijk? Niet? Dan is
dat de schuld van de Londenaars.
Duidelijk is echter wel: de Oost
fronters hebben niet «tegen België»
gevochten, noch tegen «een bond
genoot van België».
Ter vergelijking: Toen op 25 juni
1950 Noordkoreaanse troepen de
38e breedtegraad overstaken, wa
ren de Verenigde Staten twee dag
en later al ter plekke om die kom-
munistische opmars te stuiten. Op 3
juli werd generaal Douglas Mac Ar
thur benoemd tot opperbevelheb
bervan de VN-strijdkrachten in Ko
rea. Later zouden vrijwilligers uit
zowat alle Westerse landen zich bij
het VN-leger aansluiten om het
kommunisme te bestrijden...
Zij kregen een bemoedigend schou
derklopje mee.
Intussen kampten overal in Vlaan
deren jonge gezinnen van Oost
frontstrijders met de zware gevol
gen van de repressie, terwijl in het
zonnige Spanje ene Léon Degrelle
ongestoord een luxeleventje mocht
en nog mag leiden. Stichter van
REX, een politieke partij met fasci
stische inslag, kloos «le beau Léon»
bij het uitbreken van de oorlog reso
luut de zijde van de nazi's. Na au
gustus 1941 streed hij met duizen
den Waalse volgelingen aan het
Oostfront en werd leider van de
Waalse SS. Hij nam ook nog deel
aan het Von Rundstedtoffensief in
december 1944. Bij de bevrijding
slaagde hij erin naar het Rijk van de
Spaanse «caudillo» Franco te
vluchten, waar hij momenteel nog
steeds een rustige oude dag mag
slijten...
Het klopt wat een Waal onlangs nog
tegen Maurice De Wilde zei: «Mon
sieur De Wilde, la collaboration
c'est l'affaire des flamands». Zo kun
je het ook wel stellen.
Trauma
«De regering zal in het kader van de
pacifikatie tussen de gemeenschap
pen maatregelen bestuderen die
kunnen bijdragen tot de verzoening
tussen alle burgers» zei Koning
Boudewijn in zijn jongste 21 juli-
toespraak.
Omdat ze in België blijkbaar strui
kelen over woorden die beginnen
met «a», laaiden de hartstochten
nog maar eens hoog op. Na jaren
lange abortusdebatten, was het nog
maar eens de beurt aan voor- en
tegenstanders van amnestie om met
elkaar in de clinch tc gaan.
Vijfenveertig jaar na de oorlog kan
in België nog steeds geen sprake
zijn van vergevingsgezindheid.
Want de Walen willen weer eens
niet. Er was ditmaal zelfs geen in
fantiele Voerense fruitteler nodig
om de vonk in het kruitvat te doen
slaan.
«Wat in de oorlog is gebeurd is zo'n
groot trauma dat een gemeenschap
er niet snel van geneest» stelt Prof.
Luc Huyse, die de kwestie wetens
chappelijk heeft benaderd. Hij ver
wijst daarbij naar de talloze TV-
feuilletons, films, dokumentaires en
debatten die over de Tweede We
reldoorlog gaan.
Die geleerde man zou toch beter
moeten weten. De «belangstelling»
voor die oorlog wordt daardoor
juist kunstmatig in leven gehouden.
Uit zijn eigen cijfers en statistiekjes
blijkt, dat een belangrijk deel van de
bevolking niet eens meer weet waar
het allemaal over gaat.
Bij navraag bij onze Aalsterse jeugd
blijkt al gauw dat zij helemaal niets
meer over die oorlog weet en dat zij
elr ook niets wil over horen...
Het wordt dus hoog tijd dat defini
tief de spons wordt geveegd over dit
inderdaad gruwelijk en bescha
mend hoofdstuk uit de geschiedenis
van onze westerse beschaving.
Verklikking, kollaboratie uit winst
bejag, marteling en moord behoren
tot hetlaagste waar een mens toe in
staat is, maar zelfs de ergste misda
digers krijgen vergiffenis wanneer
ze hun straf hebben uitgeboet.
Er zijn wonden geslagen die wel
licht nooit helemaal zullen genezen,
waarvan de littekens blijven brand
en. Maar zei Jezus niet, toen hij
gekruisigd werd: «Heer, vergeef het
hen...»?
Kristenen en humanisten hebben
voortdurend de mond vol over ver
gevingsgezindheid, naastenliefde,
wereldvrede en wat nog al meer
hoogdravende, maar helaas al te
vaak holle frazen.
Straks, tijdens de laatste vergade
ring van de gemeenteraad vóór
Kerstmis, zal de VU de raadsleden
naar jarenlange traditie de amnes
tie-motie voorleggen, die sinds en
kelejaren unaniem door de Aalster-
se raadsleden wordt onderschre
ven.
Het is niet veel, het is een gebeurte
nis die alleen maar symbolische
waarde heeft, maar toch iets. Ver
zet enerzijds, kollaboratie, epura-
tie, repressie anderzijds. Als men
struikelt over de inhoud van het
woord amnestie, kan men het dan
niet eens worden over verzoening?
Als vergeten niet mogelijk is, kan
vergeven dan niet?
Straks zal Aalst in de ban zijn van
hef kerstgebeuren en bij het ingaan
van het nieuwe jaar overladen wij
elkaar met de allerbeste wensen.
Maar...
«Vrede op aarde» en «alle mensen
van goede wil» hebben inhoud en
betekenis verloren. Men denkt er
niet meer bij na, het is een gewoon
te. De eindejaarsfeesten zijn er
hoofdzakelijk om overvloedig te
eten en te drinken, niet meer om
zich te bezinnen. De hedendaagse
mens leeft aan de oppervlakte, het
innerlijk leven is op sterven na
dood.
De eigen verantwoordelijkheid
durft men haast niet meer opne
men, terwijl men toch lichtvaardig
oordeelt over schuld en boete van
de anderen.
Het is niet nodig zijn vijanden lief te
hebben, noch bij een kaakslag zijn
andere wang aan te bieden. Maar
Kerstmis zou opnieuw een waar
achtig feest worden mocht de mens
opnieuw ontdekken wat naasten
liefde is.
Cyriel Temmerman
Aalst. De ringbrug was zoals alle andere bruggen biezonder gevaarlijk (a
Zoals elders in het Vlaamse landsgedeelte bleef de Ajuinenstad
evenmin gespaard van de winterse ellende woensdagochtend. Zowat
alle binnenwegen lagen er spekglad bij. De hoofdwegen daarentegen
waren goed berijdbaar. Gelukkig kon men met zeer snel te strooien
ervoor zorgen dat tegen de middag het grootste leed was geleden.
Maar voorzichtigheid en kalmpjes aan bleven de boodschap voor de
autobestuurders, (da)
Aalst. De Gentsesteenweg aan de Schaapsstal, voorzichtigheid was
geboden a
Maandag 7 januari geeft Jan De
Brucker een inleiding op het onder
werp 'leidt ekonomisme tot emotio
nele verschraling?' De lezing kadert
in de reeks 'Filosofisch Kaffee' van
het vredeshuis.
Wat onder 'ekonomie' of het
'ekonomisme' dient verstaan te
worden zal misschien een stukje
duidelijker worden op maandag 7
januari om 20.00 uur.
Jan De Brucker zal door een aantal
voorbeelden aantonen dat de pro-
duktie en verkoop van materiële
goederen, het winstoogmerk van
bedrijven en individuen en het ver
langen naar rijkdom en bezit ten
koste gaan van emotionele waar
den.
De 'homo economicus' die altijd
maar meer wil bereiken, heeft geen
tijd om emotionele relaties met an
deren op te bouwen. Televisie ver
vangt onderling kontakt en drijft
ons door zijn reklameboodschap-
pen op tot steeds meer konsumeren
en op te gaan in de algemene ver
vlakking. Het individu vervult zo
veel mogelijk de voorwaarden die
hem voorgehouden worden om
door te gaan als een intelligent en
modern persoon die het gemaakt
heeft.
Ga je met die stelling akoord? Wil jij
in plaats van kastje kijken je tijd
besteden aan mensen van vlees en
bloed?
Kom dan maandag 7 januari naar
het Vredeshuis, Zonnestraat 26 te
Aalst en geef je mening te kennen.
(JMH)
In het teken van Aalst Karnaval 1991
'een Europese ontmoeting' had de
ze groep een officieel deelnemings
formulier ingediend binnen de ge
stelde termijn stelt H. Van Hols-
beeck.
In de veronderstelling van deelna
me waren de werkzaamheden,
reeds gestart begin oktober, tot op
de dag dat de deelnemerslijst hun
naam niet vermeldde.
Grote ontgoocheling!
Het onderwerp 'Het Masker in het
Europese Karnaval' of Europa
groet Karnavalstad Aalst, met een
Aalst. Feestkomiteelid Herman is terug van weggeweest en daarmee was netie^VhrToVi'n ^'C6' K?ule"' Ve~
iedereen best tevreden (a) netie, Viareggio, e.a. geïnspireerd
door bezoek in het verleden aan
deze manifestaties, viel in het wa
ter!!
Op de dienst feestelijkheden zegt
men geen inschrijvingsformulier
ontvangen te hebben.
Met wat meer organizatorisch ta
lent kon zoiets worden vermeden.
De vraag rijst nu meer dan ooit:
'Waarom krijgen de Karnavalgroe-
pen geen ontvangstbewijs bij hun
inschrijving?'
Na het voorval met 'de blauwe
bischoppen' zijn nu ook 'de galante
Moilentrekkers', als gekende waar
den, de dupe van de karnavalhisto-
rie: ienig Oilsjtü
JM Heyman
Minister Lenssens keeurde het
voorontwerp van het nieuwe be
jaardentehuis aan de Albrechtlaan
goed. Dit bejaardentehuis komt er
ter vervanging van Sint-Lieven dat
werd afgekeurd.
De eerste principiële aanvraag voor
de oprichting van een nieuw rust
huis met 122 bedden werd door het
OCMW ingediend op 3 december
1985.
De kostenraming werd op 163,2
miljoen geschat. Eind 1988 werd in
de gemeenteraad beslist over te
gaan tot de oprichting ervan.
Op 9 oktober 1989 werd het voor
ontwerp ingediend bij de bevoegde
instanties. Vooral de CVP fraktie
drong aan op een snelle afhandeling
van het dossier bij de minister. Op 6
november gaf minister Lenssens
zijn principieel akkoord en op 5 de
cember kreeg men een definitieve
beslissing.
De eerste steenlegging heeft zeker
in 1991 plaats.
Wetende dat de werken ongeveer
350 dagen duren, hoopt men het
rusthuis te openen in 1994. (JMH)
De telefoonwinkel aan de Albert heden in de Dirk Martensstraat was
Lienartstraat te Aalst verhuist be- gevestigd. (JMH)
gin januari naar de gelijkvloerse
verdieping van de nieuwbouw ap-
partementen van het Rewa projekt
naast de Nationale Bank van België
aan het Keizerlijk Plein.
Daar komt ook het kommercieel
centrum van de RTT, dat tot op
