Vijfde Aalsterse internationale
fossielen- en mineralenbeurs
toont unieke 'Antwerpse meteoriet'
Aalst lauwerde jonge ridders van de weg
Reuzemaretak
te Mere
Studie-uitwisselingsbezoek
tussen India
en Rotary Club Aalst-Noord
VRIENDEN IN T VERKEER
DOOR DIK EN DUN
4 - 26.4.1991 - De Voorpost
Vervolg van blz. 1
ter en lolkenschool). Op het einde
van de I9e en in het begin van de 20e
eeuw konden de verzamelingen nog
aanzienlijk worden uitgebreid, o.a.
met specimina uit het toenmalige
Belgisch Congo.
Na de 2e Wereldoorlog geraakten
kollektie en gebouw geleidelijk in
verval. De verzameling werd nau
welijks nog gebruikt voor didakti-
sche doeleinden, gedeeltelijk door
dat in het handelsonderwijs andere
aksenten werden gelegd.
In 1964, bij de oprichting van het
Rijksuniversitair Centrum, werd de
Rijkshandelshogeschool, samen
met de vroegere Koloniale Hoge
school, opgeslorpt door de nieuwe
instelling en kwam de oude waren-
kundige verzameling onder nieuw
beheer. Jammer genoeg werden pas
in 1966 voor het eerst colleges inge
richt in de mineralogie en de geolo
gie en werd een titularis aangesteld,
die verantwoordelijk werd voor het
beheer van de bestaande verzame
lingen, of wat er op dat ogenblik nog
van reste. Inderdaad, veel van haar
vroegere glans en glorie wat inmid
dels teloor gegaan. Talloze specimi
na waren als gevolg van herhaalde
lijk verhuizen, van gebrek aan be
langstellingen helaas ook door dief
stal verdwenen. Vele etiketten wa
ren vergaan, zwaar bestoft en vaak
zelfs nog nauwelijks leesbaar... Men
heeft ook de kans gemist om de
kollektie te verrijken met de merk
waardige en unieke verzameling
Congomineralen van de Koloniale
Hogeschool. Ongelooflijk, maar
waar: een groot deel daarvan is bij
de herinrichting van het gebouw
aan het Middelheimlaan, met etala
ges en al, vanaf de eerste verdieping
op containers gekiept en als bou
wafval afgevoerd! Deze verzame
ling is volledig verdwenen. Wat ge
red is kunnen worden, vormt op dit
ogenblik de ruggegraat van de
mooie didaktische mineralenverza-
meling van het RUCA. Zij wordt
gebruikt als demonstratiemateriaal
gedurende de colleges en de prakti
sche oefeningen van de leergangen
geologie en mineralogie. Van 1967
tot 1988 werd zij ook regelmatig uit
gebreid met aanwinsten, gedeelte
lijk door aankoop, gedeeltelijk door
terreinprospectie door het perso
neel van de Dienst voor Geologie.
De kollektie is in de gebouwen van
het RUCA zodanig opgesteld dat zij
ten allen tijde voor de studenten
toegankelijk is en gezien kan wor
den. Op die manier worden zij op
een aanschouwelijke wijze ver
trouwd gemaakt met de belangrijks
te fysische eigenschappen van de
verschillende mineralen.
Zondag is dit alles uitzonderlijk te
bekijken in Aalst.
De meteoriet van Antwerpen
De 'Meteoriet van Antwerpen', die
nu één van de meest merkwaardige
stukken is in de mineralogische kol
lektie van het RUCA, werd in 1967
herontdekt in een duister, stoffig
hoekje van het oude, vervallen mu
seum van de Handelshogeschool.
De oorspronkelijke gegevens die er
Vervolg van blz. 1
een parel.
In tegenstelling tot de bladeren van
andere woekerplanten, die door
gaans geelachtig zijn, draagt de ma
retak groene bladeren met een gele
tint. Er is dus wel degelijk een blad
groenwerking zodat de plant zelf
ruwe sappen toebereidt en bijge
volg eigenlijk maar een half parasi
taire plant is en behoort dus meer
bepaald tot de apiphytische para
sieten omdat ze op de stam of de
takken van de bomen woekert.
Het sap van de vrucht is geleiachtig
en levert een zeer geprezen lijm op.
Vermits de vogels, vooral lijsters,
verzot zijn op de bessen hechten zij
door hun bek af te wrijven de zaden
op de takken en twijgen van de
boom en er ontstaat een ontkie
mingsproces dat een maretak tot
gevolg heeft en vandaar ook de
naam "vogellijm".
Bijgeloof
De maretak op zichzelf is al een
eigenaardig fenomeen, niet alleen
door de keuze van zijn biotoop
maar ook door de vorm. Dit leidde
uiteraard tot allerlei voorstellingen
dat met veel bijgeloof gepaard ging.
Bij de Oude Grieken al werd de
mistel aangezien als een tovertwijg
van Persephone, waarmee de godin
alle kwaad bezwoer. Het was echter
bij de Noorse en Germaanse goden
leer dat de maretak een belangrijke
rol speelde en hij was ge geheiligde
plant bij voorkeur bij de Oude Bel
gen. Tijdens de feestviering van
Teutates, de eerste nacht van het
nieuwe jaar, vergaderden de Oude
Belgen op een open plek midden in
het oerwoud en een druïde klom
dan, gehuld in een hagelwit kleed,
op een boom waarop de heilige
plant groeide en sneed met een gou
den sikkel de maretak. Deze werd
dan op een vlekkeloos wit linnen
doek gelegd om na een indrukwek
kende godsdienstige plechtigheid
onder het begerige volk te worden
verdeeld. De maretak bezat een bij
zondere kracht op meerdere gebie
den. Hij genas de zieken, behoedde
de gezonden van allerlei onheil cn
beschermde de strijders tijdens het
gevecht op voorwaarde dat de plant
niet in aanraking kwam met de
grond, zoniet werd zij krachteloos.
Meerdere sagen in verband met de
maretak zijn in omloop, vooral dan
in de Oudheid. Maar dichter bij ons,
zelfs in de middeleeuwen, was de
mistel het voorwerp van verering.
Er was zelfs nog meer bijgeloof aan
verbonden want toen beschermde
hij zogezegd tegen de duivel, tegen
heksen en spoken. Men schreef de
maretak een wondere kracht toe en
juist daarom gebruikte men het
hout om beiers van de rozenkrans te
vervaardigen ofwel ook armbai.den
en ringen die hen moesten bescher
men tegen onheil.
Vooral in Engeland hechtte men
groot belang aan het bezit van de
maretak tijdens de kerstdagen, net
zoals bij ons tijdens die periode de
hulst zeer in trek is. Die heeft zowat
ongeveer dezelfde uitwerking qua
bijgeloof want zowel de maretak als
de hulst zijn beschermmiddelen te
gen alle boze geesten, tegen bliksem
en brand, tegen onweder en storm.
Betekenis
Zoals dit gebeurt met talrijke woor
den is ook de betekenis van het
woord maretak moeilijk te achter
halen. Dit leidde eveneens tot
meerdere hypotesen en zo verbindt
men o.a. het woord "mare" met het
nare gevoel waardoor het hart van
de mens in zijn dromen soms be
klemd wordt. Dit vindt men trou
wens terug in de uitdrukking "van
de mare bereden zijn", juist zoals de
geparasiteerde plant door de mare
tak beschadigd wordt is het ook de
mare die lijden veroorzaakt. Som
migen beweren ook dat de mare
door een heks veroorzaakt wordt
als zij zich op het hart van de mens
nederzet en de persoon in kwestie
met nare dromen kwelt tijdens zijn
slaap.
Voortaan is het dus uitkijken voor
wie langs de Diepestraat te Mere
voorbijkomt en misschien vinden
bijgelovige zielen hier soelaas als ze
met de Nieuwjaarsdagen enkele
twijgen van de Meerse reuzemare
tak kunnen bemachtigen maar dan
moeten ze er wel hoog voor klim
men en dit niet zonder risico.
JV
ongetwijfeld ooit hebben bij ge
hoord, waren teloor gegaan. Door
mondelinge overlevering was van
de loodzware, zwart-roestbruine
steen niets anders bekend dan dat
het vermoedelijk om een meteoriet
ging. De oorspronkelijke herkomst
was niet meer bekend, evenmin wist
men nog op welke manier dit merk
waardige stuk in Antwerpen was
verzeild.
Pas in 1989 is men ertoe gekomen de
mysterieuze meteoriet aan een
diepgaand onderzoek te onderwer
pen. Dit onderzoek werd uitge
voerd door de mineralogen R.
Vochten (van het Vochteniet) en R.
Van Tassel. De resultaten waren
verbijsterend.
Chemisch onderzoek wees onmid
dellijk uit dat de raadselsteen inder
daad een echte meteoriet was. Het
brok bestaat voor een zeer groot
deel uit ijzer-nikkel legeringen, met
een ijzergehalte 65% en een nikkel
gehalte van 35%. Daardoor blijken
we hier te maken te hebben met één
van de meest nikkelrijke meteorie
ten die op aarde bekend zijn. Het
speuren naar de oorsprong van de
Antwerpse meteoriet werd er me
teen een stuk gemakkelijker door.
De metaalfraktie van de meteoriet
bestaat uit 32% tetranaeniet, 33%
martensiet en 35% taeniet (drie
verschillende ijzer-nikkellegerin
gen, welke voorkomen in meteorie
ten). Verder werden ook nog de
volgende mineralen aangetroffen:
vrij veel schreiberziet (een ijzer-nik-
kelfosfide), vrij veel troiliet (een ij
zersulfide), wat magnetiet (een ij-
zeroxyde) en sporen van een aantal
ijzerfosfaten.
Er is slechts één meteoriet bekend
met deze samenstelling. De meteo
riet van Antwerpen is daarom zo
goed als zeker een fragment van de
zeer grote meteoreit van Santa Ca-
tharina, welke in 1875 gevonden
werd in Brazilië. De meteoriet van
Santa Catharina moet zowat 1,2 mil
joen jaar geleden zijn neergestort
op het aardoppervlak. Hoe groot
zijn massa op dat ogenblik was, is
niet nauwkeurig geweten. Er wer
den in elk geval ongeveer 25 ton van
teruggevonden, onder de vorm van
kleine en grote fragmenten. Tussen
1878 en 1918 werden grote delen van
de meteoriet van Santa Catharina
naar Londen verscheept om er ver
werkt te worden als nikkelerts! Al
dat materiaal is voor de wetenschap
verloren gegaan. Slechts een fraktie
ervan heeft zijn weg gevonden naar
diverse musea, verspreid over de
gehele wereld. De meeste fragmen
ten in museumverzamelingen zijn 1
a 2 kg groot. De herontdekte 'me
teoriet van Antwerpen' weegt ruim
25 kg en is daardoor het tweede
grootste fragment ter wereld (al
leen het British Museum te Londen
bezit nog een zwaarder brokstuk).
Inmiddels zijn er ook vermoedens
gerezen op welke manier dit hoogst
merkwaardige mineralogische spe
cimen in een Antwerpse openbare
verzameling is terecht gekomen. In
1930 had te Antwerpen een wereld
tentoonstelling plaats in het zuide
lijk stadsgedeelte, dat in de volks
mond nog steeds wordt aangeduid
als de 'expositiewijk'. In het pavil
joen van Brazilië werd toen ook een
kollektie ertsen en delfstoffen uit
dat land tentoongesteld. Na afloop
van de manifestatie werd deze ver
zameling door de Braziliaanse over
heid geschonken aan de Handels
hogeschool. Waarschijnlijk maakte
dit fragment van de Santa Cathari
na meteoriet, als nikkelerts, deel uit
van die verzameling.
In elk geval is het een geluk te noe
men dat de 'meteoriet van
Antwerpen' niet samen met een
groot deel van de verzameling waar
van hij aanvankelijk deel uitmaakte,
verdwenen is. Zijn toekomst is nu in
elk geval veilig gesteld als deel van
de mineralogische verzameling van
het RUCA. Bovendien mogen we
ons gelukkig prijzen dat RUCA-mi-
neralogen erin geslaagd zijn de her
komst van dit hoogst merkwaardige
stuk Antwerps patrimonium op-
scer
Aalst. Professor Geys. docent aan de RUG, toont voor het eerst de nieteorii
van Antwerpen aan het grote publiek (a)
i tA
nieuw te achterhalen. op de 5e Ruilbeurs en Tentoonstel yJ
De meteoriet van Antwerpen, zal ling in de zaal van het Stedelijk Onl
samen met enkele van de mooiste derwijsinstituut. Binnenstraat \5\Aa
specima uit de mineralogische ver- te Aalst. Het gebeuren is te belevej (a)
zameling van het RUCA, worden van 10 tot 17 uur. Toegang grati
tentoongesteld in Aalst op 28 april maar verkoop is verboden.
Op initiatief van de Rotary Club
Aalst zijn vijf mensen in India op
een studie-uitwisselingsbezoek in
Aalst uitgenodigd. Van zaterdag 27
april tot vrijdag 3 mei verblijven zij
bij gastgezinnen van waaruit zij in
kontakt gebracht worden met men
sen uit de omgeving die het zelfde
beroep als de bezoekers uitoefenen.
Zaterdag zal deze delegatie uit In
dia in de voormiddag ontvangen
worden door het stadsbestuur op
het kasteel Ter I inden aan de Squa
re Geerinckx 2 te Aalst. In de na
middag zullen zij begeleid worden
op een bezoek aan de Flanders
Technology International tentoon
stelling te Gent. Zondagzullen zij in
de Capucienenkerk de plechtige
kommunie bijwonen en 's middags
met gastgezinnen aanzitten in het
restaurant Borze van Amsterdam
op de Grote Markt. Nadien zullen
zij het stadscentrum van Aalst be
zoeken.
In de loop van de komende week
zullen zij respektievelijk volgens
hun beroep in India in kontakt ge
bracht worden met mensen van de
zelfde werkopdracht. Zo zal dhr.
Chittaloor, die geneesheer is, ach
tereenvolgens een dag doorbrengen
in het Stedelijk Ziekenhuis, OL-
Vrouwkliniek te Aalst en een kli
niek in Antwerpen. Dhr. Nataraj
die jurist is zal het Gerechtshof van
Dendermonde, de gevangenis in
Dendermonde bezoeken cn een
dag in kontakt gebracht worden met
de Gerechtelijke Politie in Aalst.
De verzekeringsdeskundige dhr.
Srinivas zal in het Brusselse ver
schillende verzekeringsmaatschap
pijen aandoen. De geestelijke leider
Swami Balayogi daar tegenover zal
een dag verblijven in de abdij van
Affligem, nadien kontakt hebben
met het Aalsters Yoga-centrum in
de Volksverheffingsstraat en ook d<
Hogere Handelsschool bezoeken;
Dc groepsleider dhr. Thippeswamj
en zijn echtgenote zijn meer in dd
handelssektor geïnteresseerd, van'
daar dat zij een brandstofdistribuj
tiebedrijf, het Centrum van Hydro
Agricultuur aan dc Lindeveld ir
Hofstade en samen met de andere
leden op vrijdag 'Flora' aan de Ael-
brechtlaan zullen bezoeken.
Gezamenlijk zal de Indiagroep ook
van de gelegenheid gebruik kunnen
maken om onder bcgeleidingvan de
Rotaryleden Gent cn Brugge te be
zoeken. Een lunch in het KTA Le
debaan, een bezoek aan het Elec-
trabei Stroomvcrdelingsstation en
een ontvangst door de burgemees
ter in de stadshal zullen het studie
bezoek afronden.
HP
Vervolg van blz. 1
om nadien terug geboeid te worden
door de magie van de gast-gooche-
laar.
De lauwering van de "Jonge Rid
ders van de Weg" werd ingeleid
door kapitein Laforge, die majoor
Fack kommandant van het rijks-
wachtdistrikt Aalst verving. Dhr.
De Saeger W. Adviseur, hield er
aan de "Jonge Ridders" toe te spre
ken en geluk te wensen, in naam van
Gemeenschapsminister van Open
bare Werken dhr. Sauwens. De prij
zen en lidmaatschapskaarten wer
den in ontvangst genomen gevolgd
door de nominatie van één meisje
en één jongen die op 15 mei '91
zullen er uit alle Belgische kandida
ten 3 meisjes en 3 jongens aange
duid worden met misschien één re
serve voor elk, die zullen meedin
gen op internationaal vlak. Goos-
sens Leen uit de Eekstraat 67 te
Zele werd uitgekozen samen met
Beirens Stefan uit de Rooseveltlaan
15 te Haaltert. Hierna dc andere
laureaten, alfabetisch gerangschikt:
Badisco Sarah, Yvendael 40, Herze-
le; Bauwens Koen, Vijverputstraat
15, Haaltert; Brabtegem Anncleen,
Stokstraat 31, Lede; Caekebeke
Liese, Rozenstraat 14, Erondegem;
Cochez Ellen, Lange Munt 67, Aai-
gem; Coignau Bart, Peehoopstraat
35, Liedekerke; De Bacs Lino,
Schoolstraat 6, Erembodegem; Dc
Boever Andy. Borsbekestraat 152,
Ressegem; De Brouwer Hctty,
Stropersweg 6, Burst; De Clercq
Cindy en Jordy, Gransveldstraat
44/2, Wetteren De Clercq Gino,
Kouterstraat 9. Herzele; De Clercq
Steve, St.Corneliusstraat 3, Den
derbelle; De Cock Kevin, Dikkclin-
de 60, Aaigem; De Croock Nico,
Borsbekestraat 71, Herzele: De
Roose Steven, Wclleweg 6, Erem
bodegem; De Saedeleer Bram, Vos-
sendreef 5, Lede: De Sloover Isol
de, Elsbrug 23, Wichelen; De Spie-
geleer Bart, Stationstraat 9, Lede;
De Strijcker Lisbeth, Bergstraat 48,
Erpe-Mere; De Thaey Leen, Steen-
land 41, Lede; De Waegeneer Wen
dy. Klaproosstraat 22, Aalst; Ge-
eraerts Emmanuel, Okcgembaan
180, Ninove; Huys Katrien, Beuken-
dreef 14, Ninove; Lievens Nele en
Sarah Merestraat 32, Erpe-Mere;
Meganck Inneke, Charleroistraat
27, Lede; Meerpoel Nico, Gentse
straat 1, Burst; Stamper Christof,
Kuilstraat 34, Erondegem; Van
Craenenbroeck Kristof. Holstraat
219, Liedekerke; Van Damme Na^
thalie, Terjodenstraat 24, Welle;
Van Den Steen Steven, Hoezes-
traat 14, Nieuwerkerken; Van Gans-i
beke Hendrik. Dorpstraat 7. Lier-
de; Van Impe Piet, Lange Munt 21.
Aaigem; Van Moorter Bert en Pie-
ter, Merelputstraat 1, Erpe-Mere;
Van Pamel Rob, Ashagc 11, Aai
gem; Veillcfon Nele en Steven, To-
rensveld; Walracvens Joris,;
D'Hoeve 2, Aaigem
