Een doekje
voor het bloeden?
KRITIEK
Het definitieve 'AFVALSTOFFENPLAN 1 991 -1 995' goedgekeurd
De Voorpost - 3.5.1991 - 29
We moeten zodanig leven, werken en produceren dat we de volgende generaties nog een leejbare wereld achterlaten.
Een aantal verouderde verbrandingsovens zullen gesloten worden, maar
afvalverbranding wordt alsdusdanig niet afgezworen.
VERBRANDING
VAN AFVAL EN
REKUPERATIE
VAN ENERGIE
Het Afvalstoffenplan stelt
dat er tijdens de periode
1991-1995 de hoeveelheid te
verbranden afval zoveel
mogelijk moet worden ver
minderd. En aantal verou
derde (zwaar milieube
lastende) verbrandings
ovens moeten worden geslo
ten. Het plan stelt dat hier
voor een nieuwe en ver
vangende kapaciteit nodig
is. Tijdens de planperiode
komt er één nieuwe ver
brandingsoven met een ka
paciteit van 330.000 ton in
Vlaams-Brabant. Deze oven
zal uiteraard voorzien in
energierekuperatie.
HUi6VdiL_
Vanuit de milieubeweging is er nogal wat kritiek op het definitieve afvalstof
fenplan. Het definitieve plan stapt immers slechts in schijn af van het
voornemen van grootschalige afvalverbranding. Konkrete maatregelen om
afval te voorkomen blijven ajhangen van de vrijwillige medewerking van het
bedrijfsleven. Het afvalstoffenplan betreft het bedrijfsleven bij de uitvoering
van de konkrete maatregelen, terwijl de milieubeweging buitenspel wordt
gezet. Afvalverbranding wordt alsdusdanig niet afgezworen als verwijdertecb-
niek. Er is zelfs geen tijdschema meer bepaald voor de sluiting van een aantal
verouderde en sterk verontreinigde verbrandingsovens
De maatregelen inzake preventie zijn slechts voorwaardelijk aangekondigd en
worden niet onmiddellijk gerealiseerd. De maatregelen ter bevordering van
de gescheiden inzameling van afval worden vertraags en verzwakt. Me! als
gevolg dat men dan een alibi heeft om al de verbrandingsovens te verantwoor
den die in het ontwerp voor het afvalstoffenplan waren voorzien.
Het plan voorziet in een soepele toepassing van de uitvoering ervan, met name
worden in veel gevallen de initiatieven voor afvalvoorkoming en afvalverwer
king overgelaten aan de goodwill en de inzet van gemeenten, interkommuna-
les en de bedrijfswereld. Door middel van vrijwillige overeenkomsten wil men
het gestelde doel bereiken. De milieubeweging noemt dat een gevaarlijke
ontwikkeling eneen uitholling van de waarde van het afvalstoffenplan als
instrument Waartoe dient immers een plan als het naar believen kan worden
aangepast
We moeten de zaak vanuit een bredere hoek bekijken, nl. vanuit het oogpunt
van de duurzame ekonomische ontwikkeling, wat wil zeggen dat men zonodig
moet leven, werken en produceren, dat we de volgende generaties nog een
leejbare ivereld achterlaten
En tenslotte nog dit.
De milieugroeperingen - en met name de Wielewaalafdeling 's Heerenbosch-
zullen zich met alle middelen inzetten om binnen hun werkingsgebied aktief
mee te werken aan een vernieuwd afvalstoffenbeleid, en dit voornamelijk
naar de sensibilisering toe. Hiermee wordt niet alleen de selektieve afvalver
wijdering en rec)>clage bedoeld, maar evenzeer de aanpak van het probleem
aan de bron, nl. het voorkomingsbeleid en hier is nog een hele weg af te leggen.
Werk je ook mee
IE en tijdje geleden werd
het definitieve Afvalstoffen
plan 1991-1995' -een vijfja
renplan dus- door de
Vlaamse Regering goedge
keurd.
De milieuverenigingen,
zoals Wielewaal, Greenpea
ce. BBL, enz.., hebben hun
bezwaren tegen dit afvals
toffenplan inmiddels ken
baar gemaakt. De milieu
verenigingen hebben vooral
bezwaar tegen de milieube
lastende verbranding van
afval en opteren ook voor
een grondige aanpak van
het beleid ter voorkoming
van afval. Afval dat niet ge
produceerd wordt, moet
immers niet verwerkt, ge
stort of verbrand worden.
De milieuverenigingen plei
ten eveneens voor een selek
tieve ophaling van het huis
vuil en de verwerking hier
van in de ruimst mogelijke
zin.
Fundamenteel is de milieu
beweging van oordeel dat
het milieubeleid in ons land
slechts remedieert als het
kwaad al is geschied.
Een doekje voor het bloeden
dus...
We zetten de krachtlijnen
van het definitieve vijfjaren
plan eens op een rijtje.
AFVALVOORKOMING
De overheid wil met de be
trokken bedrijfssektoren
preventie-overeenkomsten
sluiten waarin reduktie-
programma's voor bepaalde
stoffen zijn opgenomen, in
vesteringen voor schone
technologieën worden aan
gemoedigd, bedrijven wor
den aangespoord milieu
vriendelijke produkten te
gebruiken en te produceren.
Enkel door rechtstreeks in te
grijpen in de produktiepro-
cessen kan men het gebruik
van uitputtelijke grondstof
fen reduceren en het ge
bruik van schadelijke addi
tieven, verven en impreg
neermiddelen in funktie van
afvalvoorkoming aanpak
ken.
De manier waarop de over
heid dit alles zal organise
ren moet nog vastgelegd
worden. Voor eind 1993
moeten de bedrijven over
een afvalstoffenboekhou-
ding beschikken. Voor stu
dies en onderzoek naar mi
lieuvriendelijke produktie-
methodes zullen ze kunnen
beschikken over financiële
tussenkomst van de over
heid.
SCHEIDING VAN AFVAL
AAN DE BRON EN
REKUPERATIE
Voor het huishoudelijk afval
zal tegen 31 december 1991
in alle gemeenten een ge
scheiden inzameling dienen
te gebeuren. Huis-aan-huis
ophaling geniet daarbij de
voorkeur. De toepassing in
de gemeenten zal in eerste
instantie gebeuren op basis
van vrijwilligerschap.
Voor 31 december 1991
moeten de gemeenten en de
interkommunales kiezen
voor de gescheiden inzame
ling van ofwel GFT-afval
(groenten, fruit, tuinafval)
met het oog op komposte-
ring of de aparte ophaling
van droge materialen (glas,
papier, karton, metalen,
kunststoffen) met het oog
op recyclage. Tegen diezelf
de datum moeten alle inwo
ners van het Vlaamse Ge
west terecht kunnen in een
kontainerpark. Konkreet
betekent dit dat elke ge
meente vanaf 10.000 inwo
ners tegen die tijd over een
kontainerpark moet be
schikken. Voor ons gebied
geldt dit dus zowel voor
Buggenhout, Londerzeel,
Dendernionde als Lebbeke.
Voor wat betreft het ge
scheiden ophalen van het
GFT vermeldt het Afvalstof
fenplan o.m. voor de Inter-
kommunale DDS (o.a. Bug
genhout, Dendermonde en
Lebbeke) dat deze ten laats-
Elke gemeente van meer dan 10.000 inwoners zal over een kontainerpark
moeten beschikken.
te binnen de 2 jaar het
GFT-afval gescheiden dient
op te halen en te verwerken.
Konkreet betekent dit dat
DDS tegen eind februari
1993 enkel zuiver GFT zal
verwerken! Deze beslissing
werd genomen omdat DDS
over een degelijke kom-
posteringsinstallatie be
schikt en bijgevolg in eerste
instantie goed geplaatst is
om GFT-afval te verwerken.
KGA (klein gevaarlijk afval)
moet tegen 31 december
1991 selektief worden inge
zameld. Hiervoor zal elk
Vlaams huisgezin een
KGA-box (milieubox) ont
vangen, hopelijk nog in
1991- Door een aanpassing
van de reglementering wü
men het KGA van KMO's en
landbouwbedrijven via de
gemeentelijke ophaalsyste-
men mee verwijderen.
STORTPLAATSEN
Preventie en recyclage
moeten het storten van afval
verminderen. Storten zal
enkel nog worden toegela
ten voor dat soort afval dat
op geen enkele andere ma
nier kan worden verwerkt.
Het plan stelt tevens dat er
geen bedrijfsgebonden stor
ten meer mogen voorkomen
en dat de vergunde stort
plaatsen voor iedereen en
voor alle afvalstoffen, aan
vaardbaar volgens de ver
gunning, toegankelijk moe
ten zijn.
BLACK-POINTS
Er dient nog heel wat inven
tarisatie en onderzoek te ge
beuren naar de zogenaam
de verdoken stortplaatsen
die op termijn gevaar voor
de bevolking kunnen ople
veren. Budgettair is het ook
niet mogelijk om al deze
black-points binnen de 5
jaar te saneren. Er werd
geopteerd om binnen het
vijjarenplan 15 verontrei
nigde sites te saneren. Eén
van deze gevaarlijke oude
stortplaatsen is gelegen te
Berlare-Broek.
BIJZONDERE
AFVALSTOFFEN
In een aantal gevallen heeft
de overheid via regelgeving
(bijvoorbeeld het mestde-
kreet) ofviaaktieplannen in
overleg met de betrokken
sektor, oplossingen uitge
werkt of in voorbereiding.
Zo zijn er aktieplannen in
voorbereiding voor afval
olie, ziekenhuisafval, slib en
bouwafval. In sommige ge
vallen komt de oplossing
vanuit de Europese instel
lingen, zoals voor de auto
banden.
MILIEUDEKREET
Om al die doelstellingen
waar te maken moet Vlaan
deren de juridische onder
bouw bijwerken. Een nieuw
afvaldekreet is dan ook
noodzakelijk. Dit dekreet
dient aangepast aan de
nieuwste ontwikkeling inza
ke milieuwetgeving, aan de
Europese richtlijnen en ar
resten van het Arbitragehof.
Ook de aansprakelijkheid
van achtergelaten afval en
de afvalheffingen zullen
hier aan bod komen.
MILIEUHEFFINGEN
EN FINANCIERING
Er zullen geen subsidies
meer wornden verleend
voor het verbranden en
storten van afvalstoffen. Wat
voor de realistatie van het
afvalstoffenplan ten laste
van de overheid zal worden
gefinancierd door de op
brengst van de afval-mi-
lieuheffing en door nieuwe
heffingen op produkten.
Produktheffingen (eenma
lige verpakkingen) en sta
tiegelden (herbruikbare
verpakkingen) kunnen
worden opgelegd. Men zal
echter pas tot deze stap
overgaan indien de over
eenkomsten inzake verpak
king gesloten tussen het
Vlaamse Gewest en het be
drijfsleven niet worden na
geleefd of indien ze in het
raam van die overeenkom
sten aangewezen zijn. Voor
produktieheffingen komen
in eerste instantie in aan
merking: plastiekbekers,
kranten, publiciteitsdruk-
werk. In een volgende fase
zijn dat afvalolie, voertuig
wrakken en banden. De
produktieheffingen zullen
worden aangewend om sa
nering aan de historische
bodemverontreiniging (zo
genaamde black-points) te
financieren. De financiële
middelen voor de uitvoering
van het afvalstoffenplan
worden op 2,4 tot 2,9 mil
jard per jaar geraamd.
