Vleugels
voor Vlaanderen
Festival van Vlaanderen Internationaal 1991
Mechelen - Koncerten in kastelen, abdijen en musea
Pal
30 - 19.7.1991 - De Voorpost
Mechelen"Een zilveren
festivalafdeling - een
gouden programma"
Mechelen is misschien wel de festi-
dor. Duruflé, Messiaen en Peeters
(01.09). Portugese en Vlaamse wer
ken staan op het programma van
het Internationaal Beiaardfestival
dat verzorgd wordt door Abel Cha-
valafdeling die het dichtst bij zijn ves, José da SilvaRocha Almeida
publiek staat. De afdeling bestaat
dit jaar 25 jaar. Proficiat Marcel
Koeken en de hele ploeg!
We laten dhr. Koeken zelf aan het
woord over zijn festivalafdeling.
"In 1991 organiseert het Festival
van Vlaanderen-Mechelen zijn
25ste koncertseizoen. In 1967 werd
onder impuls van wijlen Flor Pee
ters gestart met slechts drie orgelre
citals - toen weliswaar nog niet on
der de benaming Festival van
Vlaanderen - maar wel met de idee
dit Mechels muziekfestival verder
uit te hbouwen. In 1969 werd Me
chelen opgenomen in de grote festi
valfamilie en is er tot op heden nog
steeds de jongste spruit.
Een volwaardige en eigen struktuur
kreeg het Festival van Vlaanderen-
Mechelen in 1972 wanneer onder
de vorm van een vzw het een auto
noom en zelfstandig leven ging lei
den. Van dan af begint ook de op
vallende groei zowel kwalitatief als
kwantitatief en geografisch.
De erkenning van Mechelen als fes
tivalstad vond een kulminatiepunt
in 1979 wanneer de zeven festivalaf
delingen Mechelen verkozen als
statutaire zetel van het koepelorga
nisme "Festival van Vlaanderen
In de voorbije 24 seizoenen woon
den 194.336 luisteraars een Me
chels festivalkoncert bij. M.a.w. in
1991 zal de 200.000ste bezoeker
worden begroet. In dezelfde 24 jaar
organiseerde Mechelen 417 kon
certen. Dit betekent een gemiddel
de zaalbezetting van 466 personen.
Een zeer mooi gemiddelde, reke
ning houdend met het feit dat vaak
wordt gemusiceerd in kleine zalen
in landelijke gemeenten in de Me-
chelse regio.
De Mechelse festivalafdeling heeft
steeds opvallende aandacht besteed
aan uitvoerders en komponisten
van eigen bodem. Meerdere malen
werden kompositie-opdrachten aan
Vlaamse musici gegeven, en elk fes
tivalseizoen is er minstens één krea-
Koor "Coro Cantabile de Lisboa"
o.l.v. Joao Valeriano (02.09).
Het Koninklijk Filharmonisch Or
kest van Vlaanderen speelt o.l.v.
György Rath van Beethovens
"Grosse Fuge" en Sjostakovitsjs
vierde simfonie (05.09). Muziek van
Vivaldi, Corelli, Geminiani en Scar
latti wordt vertolkt door The King's
Consort en altus James Bowman
(06.09). Op 07.09 wordt een Inter
nationaal Colloquium "500 jaar
Gulden Vlies te Mechelen (1491-
1991)" gehouden met lezingen door
historici uit België, Duitsland,
Frankrijk en Nederland, met muzi
kale intermezzi.
Het B.R.T.-Filharmonisch Orkest
o.l.v. Alexander Rahbari is te gast
met werk van Martincek, Capeletti
(een wereldkreatie met als solist
Walter Boeykens, festivalster), von
Weber en Tsjaikovski (12.09). Het
Simfonieorkest van de Vlos speelt
o.l.v. Rudolf Werthen muziek van
Debussy, Chausson en Berlioz
(13.09). Op 15.09 is er de Open Mo-
- iïe
numentendag met muzikale inter
mezzi door het Trio Arcato, Phili-
bert Mees en het Stedelijk Conser
vatorium. I Fiamminghi vertolken
werken van Mozart, Puccini, Rossi
ni, Wolf, Holst en Bottesini o.l.v.
Henry Raudales (17.09). Portugese
muziek ten tijde van de Grote Ont
dekkingsreizen (ca. 1520-1580) en
Portugese en Braziliaanse muziek
uit de 17de en 18de eeuw wordt ge
bracht door het Ensemble van oude
muziek Segréis de Lisboa (20.09).
De traditionele en suksesnjke Gro- ,c| 0]5/20.17.66.
te Kinderhappening gaat door op
Rudolf Werthen en
het orkest van
de Vlaamse Opera
op 13 september in
Mechelen
swinging programma" (25.10). Wat
een programma!
En vergeten we niet dat Mechelen
ook het Festival van de Kempen
organiseert en koördineert met
koncerten te Lier (11.09; De Jonge
Filharmonie); Westerlo (15.09; Jos
Van Immerseel); Lier (25.09; Salz-
burger Solisten); Hofstade-Zemst
(28.09; Helios-Ensemble); Hoog
straten (04.10; Orchestre de Cham-
bre de Wallonië); Mol (05.10; Die
Neue Harmonie); Geel (11.10; Col
legium Instrumentale Brugense);
Heist o/d Berg (12.10; Eric Vander-
meulen); Lier (15.10; Orchestre de
Chambre de la Communauté Fran-
qaise); Berg-Kampenhout (19.10;
Trio 18); Turnhout (24.10; Ka
merorkest van de U.S.S.R.); Bon
heiden (25.10; Nieuw Vlaams Sim-
fonie-Orkest); Lier (28.10; Stutt-
garter Klaviertrio).
Alle inlichtingen i.v.m. deze kon-
certencyclus van het Festival van
Vlaanderen - Mechelen kunnen
25.09. Muziek van Mozart en Dvor
ak wordt glespeeld door de Salzbur-
ger Solisten o.l.v. Luz Leskowitz
(27.09). The Brussels Virtuosi met
fluitist Marc Grauwels en Dennis
Europe's Castle Concerts
koffiekoncerten in Belgiës
mooiste kastelen
Sinds een paar jaar worden in het
-
James op glasharmonika spelen
komposities van Mozart, Reichardt Festival ook koffiekoncerten geor-
en Vanhal(02.10). Eenenigkoncert gamseerd; ze worden gesponsord
wordt de uitvoering van het "Te De- £°?.r ,ac^.mot,t,l;;l,Re. serieyan de
um" van Teixiera door The Sixteen
James Bowman op
6 september samen
met The King's
Consort te Mechelen
tie van een hedendaags werk. Bo
vendien, en daar is het Festival van
Vlaanderen - Mechelen zeer fier
op, werd steeds getracht interessan
te koncerten aan zo laag mogelijke
toegangsprijzen aan te bieden. Dat
deze strategie sukses kende, wordt
bewezen door de hierboven geci
teerde bezoekersaantallen."
In de Mechelse festivalafdeling
worden vijf grote tema's verwerkt in
de programmatie: 25 jaar Festival
van Vlaanderen - Mechelen; Kate-
draalkoncerten; 500 jaar Gulden
Vlies te Mechelen; W.A. Mozart;
Europalia-Portugal.
Het openingskoncert program
meert orgelist Johan Lemckert met
werk van Franck, LTournemire,
Vierne, Duruflé, Widor, Peeters en
Lemckert (18.08).
Een tweede orgelrecital wordt ver
zorgd door Edward De Geest met
komposities van Mozart, Franck,
Peeters, Absil, Hindemith en Duru
flé (25.08).
Van 29.08 tot 01.09 is er in de Sport
hal Nekker de 19de Dansemuze,
een wereldspektakel van dans, mu
ziek en zang. De Mechelse orgelist
Peter Pieters speelt werk van Buxte-
hude. Bach, Dubois, Gigout, Wi-
festivaleditie 1991 kwam tot stand
in samenwerking met de festivals
van Istanbul, Budapest, Bratislava,
Schwetzingen, Praag, Wénen,
Ludwigsburg, Utrecht, Dubrovnik,
Bregenz en Stresa. Dit jaar staan
deze koffiekoncerten in het teken
van de muziek van Domenico Scar
latti en van Europalia 1991 Portu
gal. Een ideale tip voor een zomerse
zondaguitstap!
Jörg Demus speelt op 18.08 in het
kasteel Isschot te Itegem een koffie-
koncertom 15 uur met romantische
en impressionistische pianomuziek
én om 11 een aperitienconcert met
muziek van Scarlatti tot de classici.
In het kasteel van Boechout speelt
op 08.09 Pierre Hantai werk van
Couperin, Bull, Scarlatti en Bach
(11 en 15 uur). Bob Van Asperin
vertolkt op 15.09 in het Gentse Gra
vensteen muziek van Soler, en de
beide Scarlatti's. In het kasteel van
Laame is op 22.09 Jos Van Immer
seel te gast met komposities van
Frescobaldi, Merula, Scarlatti en
Storace. Tini Mathot speelt op
06.10 in het kasteel van Brasschaat
twee koncerten die volledig gewijd
zijn aan het werk van Domenico
Scarlatti. Het kasteel van Ooidonk
te Bachte-Maria-Leerne is het de-
kor voor het optreden van Eduardo
Torbianelli, die nummers speelt van
Scarlatti, Zipoli en Pasquini. Rinal-
do Alessandrini vertolkt werk van
de Scarlatti's, J.S. Bach en
»ees Fado-programma (06.10). Cel- C.Ph.E. Bach in het Arenberg-
ïist Roel Dieltiens en pianist Robert kasteel te Heverlee.
Groslot brengen werk van Van Ho- Het laatste koncert in deze cyclus
ve, Prokofiev en van Beethoven gaat door in het kasteel Te Lake in
(09.10). Fluitist Meinhard Nicder- Zulte, waar Miklós Spanyi muziek
mayr en harpiste Adelheid Miller speelt van Bach, Scarlatti en Haydn,
spelen muziek van Bach, Ravel, De- In al deze kastelen zijn telkens twee
bussy, Tournier, Fran^aix, Spohr koncerten: een aperitiefkoncert om
Weiss (13.10). Liederen van Wolf 11 uur en een koffiekoncert om
worden gezongen door contra-alt 15 uur. Een ticket voor één uitvoe-
Marina Ferreira, bariton A.W. Di- ring kost 600 BF; wie om 12.30 uur
niz, aan de piano begeleid door Nu- ook de brunch wenst te gebruiken,
no Veira de Almeida (14.10). Kom- betaalt hiervoor 900 BF.
posities van Rameau, Debussy, Mil- Nog even iets over deze Domenico
naud, Ravel en de Lalande worden Scarlatti. Vanaf 1720 werd hij hof-
uitgevoerd door het Orchestre de klavecinist in Lissabon. De levens-
Chambre J.-L. Petit (18.10). Een loop van D. Scarlatti is nauw ver
volledig programma gewijd aan de bonden met de geschiedenis van het
muziek van Van Nuffel wordt ge- Portugees koningshuis. Vandaar
te gebruiken instrument: Italiaans
pianoforte, klavecimbel of piano,
koos het Festival resoluut voor het
klavecimbel omwille van de orna
menten en de opgelegde tempi, de
artikulaties, akoestiek, speelse vir
tuositeit en spirituele elegantie,
zoals zo mooi in de festivalbrochure
staat. Alleen Jörg Demus speelt op
piano!
Voor meer inlichtingen: Festival
van Vlaanderen - Sekretariaat,
E. Flageyplein 18,1050 Brussel; tel
02/640.15.25.
Europe's Abbey Concerts
Vlaamse Polyfonie
"Lamentationes"
De Abdijkoncerten - of in Festival-
taal de "Europe's Abbey Con
certs" - staan dit jaar in het teken
van de klaagliederen, de "lamenta
tiones" van onze Vlaamse polyfo-
nisten. Zo wil de festivalbrochure
het althans omschrijven. Zeven
koncerten kaderen in dit tema.
De oorspronkelijke bedoeling van
deze cyclus was een serie te pro
grammeren rond de Goede Week.
Zowel het misterie van het sterven
als dat van de wederopstanding krij
gen hierin gestalte. Het Festival
grijpt enerzijds terug op een aantal
klaagliederen van Portugese (Euro
palia 1991 Portugal) en Vlaamse
polyfonisten, en anderzijds op deze
van Couperin, waarbij de stilistische
invloed van de populaire hofaria
bijzonder pertinent is. Natuurlijk
horen hierin een aantal koncerten
thuis, die nu - omwille van de plaats
van uitvoering - in andere tema's
hun plaats gevonden hebben.
Sopraan Véronique Gens, sopraan
Noémi Rime, basgambiste Elsabcth
Matiffa en orgelist William Christie
zijn de solisten in de "Lemons de
Ténèbres pour Ie Mercredy" van
Couperin en enkele motetten van
de Lalande. die uitgevoerd worden
door Les Arts Florissants o.l.v. Wil
liam Christie (Gentse Sint-Baafsab-
dij, 14.09).
Jos Van Immerseel speelt op piano
forte de versie voor piano van
Haydns "Die Sieben Letzten Worte
unseres Erlösers am Kreuze". dit in
de abdij van Tongerlo op 15.09; de
drie andere versies van dit werk
worden in Gent uitgevoerd.
"Lamentationes" van Rebelo, Dcn-
tice, Van Weerbeke en werken uit
het handschrift van Coimbra (Ne
derlandse, Spaanse en Portugese
polyfonisten) worden vertolkt door
het Huelgas Ensemble van Paul
Van Nevel (Basiliek van Hulst op
27.09 en de Abdijkerk O.-L.-V.-Ter
Erik Van Nevel
met Currende
onder meer op
4 oktober in Herzele
Choir and Orchestra o.l.v. Harry
Christophers (04.10). De groepen
José da Camara en Carolina Tava-
res zorgen voor een origineel Portu-
Kameren op 30.09).
Het Vokaal en Instrumentaal En
semble Currende van Eric Van Ne
vel vertolkt van Rebelo "Lamenta
tiones a 8 voci e basso continuo" en
twee vesperfragmentcn "Magnifi
cat Ton. 6" en "Laudate Pueri
Ton. 5" en het "Stabat Mater" van
D. Scarlatti (St.-Martinuskerk Her
zele op 04.10; Minderbroederskerk
Gent op 11.10; Collegekcrk Sint-Ni-
klaas op 15.10).
Vier programma's, zeven koncerten
die beslist de moeite lonen!
Voor meer inlichtingen: Festival
van Vlaanderen - Sekretariaat,
E. Flageyplein 18,1050 Brussel; tel.
02/640.15.25.
Muziek en Museum
transkripties van Bach tot
Haydn
"Haydns vier versies van "Die Sie
ben Letzten Worte unseres Erlö
sers am Kreuze" zijn een locus clas
sicus in de geschiedenis van de be
werkingen en/of transkripties. Alle
mogelijke versies van dit pseudo-
oratonum van Haydn, al dan niet
origineel, werden in het programma
opgenomen (als orkestwerk, 1785;
als strijkkwartet, 1787; als oratori
um, 1796; evenals een pianoreduk-
tic goedgekeurd door hemzelf).
Ook Mozart is een sleutelfiguur in
de ontwikkeling van bewerkingen,
niet zozeer omwille van de reor-
chcstratie van een aantal werken
van Haendel of Bach, maar omwille
van de aard van de bewerkingen,
zoals we kunnen vaststellen in een
aantal van zijn pianoconcerti.
Haydn en Mozart sluiten aan bij een
lange traditie van Bach-transkrip-
ties en Haendel-reorchestraties die
nog lang zouden nawerken in de
19de en 20ste eeuw.
De transkriptie van vokale naar in
strumentale muziek bleef heel lang
bracht op 20.10.
Het Kamerorkest van de U.S.S.R.
speelt o.l.v. violiste Natasha Korsa-
kova muziek van Bach, Prokofiev en
dat hij uitstekend past in het kader
van Europalia 1991 Portugal. On
danks zijn enorm produktief oeuvre
(12 opera's, bijna 50 cantates, mis-
Haydn (23.101. En het slotkonccrt sen, motetten en oratoria) vindt
van de Mechelse festivalafdeling men alleen zijn ontroerend 'Stabat
wordt verzorgd door het Engelse Mater" en zijn werk voor klavccim-
Fine Arts Brass Ensemble; het bel in het moderne repertoire terug,
wordt "een light classical popular Tc midden van het dispuut over het
Jos Van Immerseel
op 22 september
in het Kasteel
van Laame
de evolutie van de transkriptie do
mineren. De interesse in instru
mentale muziek in de barok brachj
een ander soort transkriptie tot
stand: de bewerking van een instrv
mentaal medium naar een andetj
De transkripties van Bach op Vival
di moeten in die kontekst gezief
worden. Bijna steeds gaat het oni
letterlijke transkripties van het ori
ginele waarin Bach evenwel vaakde
harmonie of het contrapunt op een
subtiele manier wijzigt. Aan dit fe
nomeen en de relatie Vivaldi-Bach
besteden we ruime aandacht in ons
programma."
Tot zover Serge Dorny, artistiek di-
rekteur van het Festival voor de af
delingen Brussel-Brabant en Gent
en Historische Steden, in de festi
valbrochure.
In dit tema zijn vier koncerten ge
programmeerd. In het Brusselse
Wiert-museum treedt op 18.09 D
Basso op met een mooi programma:
"Donna siam rei di morte'"Trop-
po sotto due stelle", "Ardo,e tacioil
mio mal" en "Se l'aura spira tuta
vezzosa" van Frescobaldi, "Tocca
ta" van Piccinini, "Chino la fronte*
van Cesti, "Era nclla stagione" van
Bononcini, "Cello-sonate in c" van
A. Scarlatti, "Doppo lungo penar"
van A. Scarlatti, twee klavecimbel-
sonates van D. Scarlatti, en "Dalla
fuerra amorosa" van Haendel.
n het Bijlokemuscum (Zaal 1715)
te Gent is op 25.09 het Muir Strijk
kwartet te gast met de strijkkwartet-
versie van "Die Sieben Letzten
Worte unseres Erlösers am Kreu
ze" van Haydn en met het "Strijk
kwartet in b, opus 11" van Barber.
Jan De Winne, Robert Kohnen,
Philippe Pierlot en Ryo Terrakado
treden op in het Brusselse Museum
voor Oude Kunst op 02.10. Ze ver
tolken er een volledig programma
met werk van Johann Sebastian
Bach; "Triosonate in D" (transkrip
tie van orgelsonate), de "Klavecim-
belsonatc in d", BWV 964 (trans
kriptie van vioolsonate BWV 1003),
de "Triosonate in G" (transkriptie
van orgelsonate) en de "Triosonate
uit het 'Musikalisches Opfer' BWV
1079".
Wladislaw Klosiewiez (klavecim
bel) is de solist in het koncert dat II
Fondamcnto o.l.v. Paul Dombrecht
speelt op 09.10 in het Museum
Dhondt-Dhaenens te Sint-Mar-
lens-Latem. Op het programma
staan: de "Suite nr. 1 in C, BWV
1066", het "Concerto voor hobo in
c", het "Concerto nr. 3 in d voor
klavecimbel solo, BWV 974". het
"Concerto nr. 4 in gvoor klavecim
bel solo, BWV 975 en de "Sinfonia's
uit de cantates BWV 146, 156 en
35", alle van Johann Sebastian
Bach.
Voor meer inlichtingen: Festival
van Vlaanderen - Sekretariaat,
E. Flageyplein 18,1050 Brussel; tel
02/640.15.25.
