Vleugels voor Vlaanderen
n
Brussel, Leuven en Gent
32 - 19.7.1991 - De Voorpost
Festival van Vlaanderen Internationaal 1991
Hospitaalzaal Bijloke: de nieuwe Gentse thuishaven van het Festival van
Vlaanderen
Brussel: Trefpunt van
Internationale
Simfonieorkesten
Festival van Vlaanderen, afdeling
Brussel: dat is het grote werk, de
prestigieuze ensembles, de dure vo
gels. Deze koncerten worden dus
ook bijna uitsluitend georganiseerd
in het Paleis voor Schone Kunsten
én in samenwerking met de Filhar
monische Vereniging, Europalia of
het Festival de Wallonië.
Alle koncerten in het PSK kaderen
in het tema "De Maand van de We
reldorkesten". Het openingsgala
wordt verzorgd door het Orenestra
of the Age of Enlightenment én het
Orkest van de 18de Eeuw o.l.v.
Frans Bruggen met twee simfonie-
ën en "Notturna" voor 4 orkesten
van Mozart (10.09).
Het Kon. Filharmonisch Orkest van
Vlaanderen speelt o.l.v. N. Cleobu-
ry de "Scythische Suite", de tweede
simfonie en het derde klaviercon
certo van Prokofiev (15.09). Ronald
Zollman leidt zijn Nationaal Orkest
toi qui prolongeas mes jours" van
Gluck (met sopraan Isabelle Ver
net), de ouverture tot de opera
"Oberon" van Weber en de zevende
simfonie van L. van Beethoven ver
tolken (08.10). Een dag later staan,
met dezelfde uitvoerders, "Les
francs-juges" (met toelichtingen
omtrent de instrumentatie) en de
"Symphonie Fantastique" van Ber
lioz op het programma.
Het slotgala van de Brusselse festi
valafdeling programmeert het At
lanta Symphony Orchestra o.l.v.
Yoel Levi met "Romeo en Julia"
van Tsjaikovski, het derde klavier
concerto van L. van Beethoven
(met B.L. Gelber als pianosolist) en
de vijfde simfonie van Tsjaikovski
(14.10).
Hiernaast worden nog vier "kleine
re" koncerten ingericht te Brussel.
In het Wiertzmuseum vertolkt II
Basso werk van Frescobaldi, Picci-
nini, Cesti, Bononcini, A. en
D. Scarlatti en Haendel (18.09).
Pianist Pedro Burmester speelt in
de Concert Noble komposities van
Liszt, Schumann en Prokofiev
van België in de ouverture tot "Die
Entführung aus dem Serail" en het
klavierconcerto nr. 21 van Mozart
en Stravinski's "Le Sacre du Prin-
temps" (19.09). Laportes "De Ek
ster op de Galg", Bartoks derde kla
vierconcerto, Strauss' "Tod und
Verklarung" en Ravels "La Valse"
worden verklankt door het B.R.T.-
Filharmonisch Orkest o.l.v.
A. Rahbari (20.09).
Carlo-Maria Giulini leidt het Or
chestra Filharmonica della Scala in
de eerste simfonie van Brahms en
de achtste van Schubert (22.09).
Het Philharmonia Orchestra speelt
o.l.v. Esa-Pekka Salonen op 25.09
de derde simfonie van Knussen, het
"Concerto voor altviool" van Bar-
tok en "L'Oiseau de Feu" van Stra-
vinski en daags nadien (26.09) het
vioolconcerto van Sibelius, "Pe-
troesjka" van Stravinski en dezelfde
simfonie van Knussen.
Blikvanger in deze serie wordt vast
en zeker het koncert met The Lon
don Classical Players o.l.v. Roger
Norrington, die de 93ste simfonie
van Haydn, de aria "Toi cjue
j'implore" van Spontini, de aria 'O
(24.09). In het kader van de Abdij-
koncerten verzorgt het Huelgas En
semble van Paul Van Nevel werk
van Nederlandse, Spaanse en Por
tugese polyfonisten: "Lamentatio-
nes" van Rebelo, Dentice, Van
Weerbeke en werken uit het hand
schrift van Coimbra (Abdijkerk O.-
L.-Vrouw-Ter Kameren; 30.09).
Jan De Winne, Robert Kohnen,
Philippe Pierlot en Ryo Terrakado
spelen in het Museum voor Oude
Kunst werken van J.S. Bach (02.10).
Tenslotte brengt het Festival samen
met de Munt de tweede cyclus van
Wagners "Der Ring des Nibelun-
'tv.c ns im
De festivalafdelingen Brussel-Brabant en Gent en Historische Steden blijven voor velen nog steeds de kern van
het hele festivalgebeuren.
En eigenlijk blijven het ook een beetje de zorgenkinderen. Het Brusselse koncertleven is eigenlijk gesatureerd;
indien men hier niet uitpakt met grootse projekten loopt men het gevaar met halflege zalen te zitten.
De festivaldirektie tracht deze saturatie te bestrijden via partnership en samenwerking met de Filharmonische
Vereniging, de Munt, Europalia en het Festival de Wallonië.
Gent, de bakermat van het Festival, wacht al meer dan een kwarteeuw op een heuse koncertzaal: de zaal van het
Congrescentrum is volledig ongeschikt, de katedraal slechts voor bepaalde programma's beschikbaar. Toch is er
hoop. De Hospitaalzaal Bijloke, toch al twee jaar in gebruik tijdens het Festival, zou voor het Gentse
openingskoncert van 10 september e.k. gebruiksklaar moeten zijn. Denk niet dat hiermee een volwaardige
koncertzaal met volledige infrastruktuur gerealiseerd is. Ook volgend jaar zal dit nog niet het geval zijn. Wel zal
op 10 september de zaal, met een kapaciteit van ca. 1.200 zitplaatsen, zover afgewerkt zijn dat het bijwonen van
een koncert er geen grote ergernis meer mag geven. Rondfladderende duiven, ongemakkelijke toegangswegen,
opgebroken straten in de buurt, WC-geurtjes e.d. zullen reeds tot het verleden behoren.
Afgevaardigd-bestuurder Jan Briers jr. stelt voor volgend seizoen een totaal nieuwe organisatorische en
programmatorische struktuur in het vooruitzicht. De centrale afdelingen van het herfstfestival - lees Brussel en
Gent - krijgen een duidelijker profiel. En dat was eigenlijk ook nodig: om enige lijn te krijgen in het ingewikkelde
kluwen dat het Festival geworden is, drong een duidelijkere profilering zich inderdaad op. De Gentse festivalaf
deling zou meer toegespitst worden op de muziek van de 18de eeuw, terwijl Brussel meer de grote simfonische
projekten zou toebedeeld krijgen. Een evolutie die in feite al een tydje aan de gang is.
De festivalorganisatoren zijn altijd sterk geweest in het bedenken van krachtlijnen, tema's en allitererende
series. In de festivalbrochure staat te lezen: om wegwijs te raken in bijna 300 concerten is duidelijke
informatie noodzakelijk. De talloze manifestaties groeperen in goed omlijnde thema's is daartoe de efficiëntste
methode." Het is natuurlijk wel zo, dat een koncert met meer dan één naam op de affiche (en zelfs met één enkele)
altijd wel in diverse tema's kan ondergebracht worden; maar toch.
De festivalorganisatoren onderscheiden zeven grote tema's. Er is "De Maand van de Wereldorkesten" (vorig jaar
nog "De Week van de Wereldorkesten"), waarin onder de noemer 'Tod und Verklarung - W.A. Mozart" vooral
aandacht besteed wordt aan de dood - in 1991 is Mozart tenslotte 200 jaar dood.
"De Koncerten van het Gulden Vlies" zijn dit jaar gekoncentreerd rond F.J. Haydn en W.A. Mozart: "beiden
maakten ze kennis met de Habsburgers en dus met het Gulden Vlies".
"De Monteverdi-Vivaldi-Dagen 10 tot 22 september)" groepeert koncerten waarin de invloed van A. Willaert, de
Vlaming die de stichter was van de Venetiaanse School in San Marco, en van andere polyfonisten op Monteverdi
én Vivaldi en hun tijdgenoten wordt uitgewerkt.
"De Vivaldi-Bach-Dagen (28 sept. tot 16 okt.)" stellen uiteraard de barokkomposities centraal, vooral met
transkripties.
"Europe's Castle Concerts" (ofte "de Koffieconcerten in de mooiste kastelen van België) stelt, in het kader van
Europalia 1991 Portugal, D. Scarlatti centraal; zijn levensloop "is immers nauw verbonden met de geschiedenis
van het Portugees koningshuis".
"Europe's Abbey Concerts" programmeert klaagliederen of "Lamentationes" rond het misterie van het sterven
én van de wederopstanding.
En tenslotte is er "Muziek en Museum" dat vooral aandacht besteedt aan "transkripties van Bach tot Haydn"
met centraal hierin de vier versies van Haydns "Die Sieben letzten Worte unseres Erlösers am Kreuze".
Dansfestival "Klapstuk" weer inge
schakeld in het programma van het
Festival van Vlaanderen. Van 15 tot
31 oktober a.s. beleeft Leuven weer
zijn danshoogdagen.
Op het ogenblik dat wij deze bijdra
gen maken, is het programma nog
niet bekend gemaakt. Wat wel vast
staat is dat Anne Teresa De Keers-
maeker te gast zal zijn met haar
laatste kreatie "Achterland", op
muziek van György Ligeti en Eugè-
ne Ysaye; dit in de stadsschouw
burg. Ook een certitude is Angelika
Oei uit Nederland, na een sukses-
volle entree op Klapstuk 87, nu met
"Aliud", een produktie met negen
dansers. Deze produktie zal zijn we
reldpremière beleven te Leuven in
de eigen studio van 't Stuc. Er komt
nog veel meer, natuurlijk; hierover
wellicht later meer.
Maar het Festival van Vlaanderen
biedt te Leuven nog meer, uite
raard. koffiekoncert met muziek van A. en
La Petite Bande is er te gast op D. Scarlatti, J.S. en C.Ph.E. Bach in
16.10 met als solisten Sigiswald het Arenbergkasteel te Heverlee.
Kuijken (viool), Barthold Kuijken Voor meer inlichtingen: Festival
(fluit) en Pierre Hantal (klavecim- van Vlaanderen, E. Flageyplein 18,
1050 Brussel; tel. 02/640.15.25.
Gent: wel (bijna) een
koncertzaal maar nog
geen echte profilering
Zoals u elders in dit blad al kon
lezen, heeft Gent eindelijk, na tien
tallen jaren wachten, bijna een kon
certzaal. De Bijloke-Festivalhal,
waarin toch al twee jaar koncerten
worden georganiseerd, wordt lang
zaam maar zeker een heuse kon
certzaal, waarin het ook voor de
belangstellenden geen pijnbank
meer hoeft te zijn.
Uiteraard leed de festivalprogram-
matie onder het feit dat er in Gent
geen grootschalige projekten meer
konden opgezet worden. Een dui
delijke lijn m de programmering zat
er haast niet meer in. Jan Briers
beloofde echter onlangs dat er een
heroriëntering en een duidelijkere
profilering komt, volgend jaar.
Voor deze 1991-editie is er dus nog
van alles wat, al ligt de klemtoon
toch al overwegend op oudere mu
ziek. En dit is een domein waarin
verschillende ensembles van bij ons
naam gemaakt hebben. Vandaar
dat ook in de festivalbrochure te
lezen staat: "We presenteren dit
jaar inderdaad nogvaker onze eigen
beste ensembles, gewoon omdat ze
Emu Tchakarov
oude muziek is William Christie
met zijn Les Arts Florissants die van
Couperin "Leqons de Ténèbres
pour le Mercredy" uitvoeren en van
de Lalande een aantal motetten
(14.09). Klavecinist Bob Van Aspe-
ren verzorgt op 15.09 zowel een
aperitiefkoncert om 11 uur als een
koffiekoncert om 15 uur met kom
posities van Soler, A. en D. Scarlat
ti. Het Simfonisch Orkest van de
Vlos speelt o.l.v. Rudolf Werthen
Wagners ouverture tot "Rienzi, der
letzte der Tribunen", Chaussons
"Poème de l'amour et de la mer" en
Schumanns derde simfonie (17.09).
Haydns "Die Sieben Letzten Worte
unsere Erlösers am Kreuze" wordt
een erg interessant projekt. Op
20.09 zorgt het Nieuw Belgisch
merorkest met het PhilharmonisS
Koor Toonkunst Rotterdam o.l.v
Jos Van Immerseel (met o.m. Gin
Demey en Harry van der Kamp^
solisten) voor de versie voor kö
en orkest (ook Faurés "Requiej
staat op het programma).
Op 25.09 speelt het Muir Strijk-
kwartet de strijkkwartetversie (sa-
men met Barbers "Strijkkwartet!
b, opus 11). Op 27.09 kunt u he
B.R.T.-Filharmonisch Orkest, hè,
B.R.T.-Koor en The Philharmoqn
Chorus o.l.v. Dennis Russel Davit»
horen in de versie voor orkest (et
ook in Ligeti's "Requiem").
Op 24.09 wordt het een echte Mo
zartdag: het Orkest van de 18de
Eeuw o.l.v. Frans Brüggen verzorg
een avondkoncert (20 uur) met hè
"Divertimento in D", de "Vesperat
solennes de confessor" en de "Kjó-
nungsmesse" én een nachtkonceit
(23 uur) met het "Divertimento
voor 3 bassethoorns, KV 43^
nr. 3", de "6 Notturni voor stem
men en bassethoorns", het "Adi_
voor klarinetten en bassethoorn"
en de "Gran Partita".
Het Koninklijk Ballet van Vlaande
ren is met het vierdelige "Confip-1
rations" tweemaal te gast in net
Sportpaleis (27 en 28.09).
I Fiamminghi spelen op 0110 de
82ste simfonie van Haydn, het eer
ste cellokoncert van Schumann tl
"Der Tod und das Madchen" i||
Schubert.
Mahlers tweede simfonie word
verklankt door het Koninklijk Fi
harmonisch Orkest van Vlaandeta
en het Koor Stadtischer Musikvei
ein zu Düsseldorf (met Fran$oist
Pollet en Jard van Nes als vokalt
solisten) o.l.v. Michiyoshi Inouc
(04.10). Kamerorkest Sinfoniao.b
Dirk Vermeulen spelen vier concet
ti van Vivaldi én twee concertia
een sinfonia van Bach (10.10). Eric
Van Nevel leidt zijn Vokaal en In
strumentaal Ensemble Currcndein
werken van Rebelo en in het "Sta-
bat Mater" vaji D. Scarlatti i l.löi.
Het Ricercar Consort en het Kölno
Kammerchor vertolken "Histom
der Aufcrstehung Jesu Christi"tj
het "Musikalische Exequien" vat
Schütz (12.10). Op 13.10 verzot
France Springuel in het Stadhi
om 11 uur een aperitiefkoncert mt
drie cellosuites van Bach.
Barbara Schlick, Gerard Lesne,
Christoph Prégardien en Petet
Kooy zijn de vokale solisten in can
tates en de Mis in g van Bach, dat
Philippe Herreweghe met zijn Col
legium Vocale uitvoert (14.10). Hei
slotgala van de Gentse festivalafde
ling brengt Emil Tchakarov naai
Sint-Baafs met het Berliner Sinfo-
nie-Orchester en het Rundfunk-
chor Berlin in de "Psalm 149" en de
"Vijf Bijbelse Liederen" van Dvo
rak en de "Glagolitische Mis" van
Janacek (15.10).
Ook de Vlosproduktie "II Ritomo
di Ulissc in Patria"van Monteverdi,
die in Vooruit loopt, is opgenomen
in het festivalaanbod (5, 7 en 9.11).
En op 18 november komt Concen-
tus Musicus Wien o.l.v. Nikolaus
Harnoncourt naar Gent met enkele
konccrtaria's en de 33ste simfonie
van Mozart en de 60ste simfonie
van Haydn.
Voor meer inlichtingen: Festival
van Vlaanderen, E. Flagevplein 1
1050 Brussel; tel. 02/640.15.25.
"Das Rheingold" (15.10),
Die Walküre" (16.10), "Siegfriecl"
(18.10) en "Götterdammerung"
(20.10).
Voor meer inlichtingen: Info Ti
cket, Grasmarkt 63, 1000 Brussel;
tel. 02/512.85.54.
Leuven: Klapstuk 91,
een internationaal
dansfestival
Ook dit jaar is het Internationaal
Kamerorkest Simfonia
onder leiding van
Dirk Vermeulen
te Gent met Vivaldi
en Bach
bel).
Op het programma: "Concerto
grosso in D, opus 6 nr. 4" van Corel-
fi, "Concerto in g voor fluit, strijkers
en basso continuo, opus 10 nr. 2,
RV 439 "La Notte" van Vivaldi,
"Concerto in E voor klavecimbel en
strijkers, BWV 1053" én het
"Brandenburgs concerto nr. 5 in D,
BWV 1050" van J.S. Bach.
Het Berliner Sinfonie-Orchester en
het Rundfunkchor Berlin vertolkt
o.l.v. Emil Tchakarov van Dvorak
"Psalm 149, opus 79" en "Vijf Bij
belse liederen, opus 99" en van Ja
nacek de "Glagolitische Mis"; de
vokale solisten zijn sopraan S. Hass,
mezzo Hebe Dijckstra, tenor
R. Hamilton en "een" bas (17.10).
Het Rotterdams Philharmonisch
Orkest speelt met solistische mede
werking van violist Vadim Repin en
o.l.v. Valery Gergiev van Prokofiev
het "Simfonisch tafereel "Dromen"
opus 6", het tweede vioolconcerto
en de suite "Romeo en Julia" op
us 64 (19.10).
En op 20.10 verzorgt klavecinist Ri-
naldo Alcssandrim om 11 uur een
aperitiefkoncert en om 15 uur een
een steeds hoger Europees niveau
bereiken en natuurlijk daardoor
"De rush naar het Festival" nog
sterker uitlokken dan ooit tevoren.
Het heeft weinigzin de koncerten te
Gent hier per tema voor te stellen:
ze kaderen immers bijna alle in
meerdere tema's. We houden het
dus maar kronologisch.
Het Gentse openingsgala van het
Festival programmeert de Maria-
vespers van Claudio Monteverdi in
een uitvoering door het Collegium
Vocale van Philippe Herreweghe
met solisten als Agncs Mellon, Mo
nica Frimmer, Martin van der
Zeijst, John Elwes, William Ken
dall, Peter Kooy en David Thomas
(10.09). Een andere koryfee van de
Frans Brüggen
dirigeert te Brussel
een Mozart-
programma
