Verbond van de Kringen voor Heemkunde in
Oost-Vlaanderen bekroonde restauraties
OCMW van Erpe-Mere
heeft mooie facade maar
toekomst niet rooskleurig
Onvolledige Kiezerslijst te Lebbeke
De Voorpost-6.12.1991 -7
Dat "monumentenzorg ons aller zorg is", heeft men bg de heemkundige
kringen van Oost-Vlaanderen reeds lang begrepen en daadwerkelijk toe
gepast. Elk jaar buigt een kommissie van specialisten zich over een hoop
dossiers die restauraties van gebouwen omvatten. Dit kan een oud-ge-
meentehuis of een kapel zijn, een volkshuis of een kerk, maar ook een orgel
of een waterpomp op het plein. Kortom men waardeert de zorg voor en de
bekommernis om ons bouwkundig erfgoed en stimuleert dit door de
toekenning van een ere-diploma en een prachtige foto van het gebouw in
kwestie.
Vorige week was het nu reeds voor
de 19de keer dat de uitreiking van
de Oorkonden van de Bekroonde
Restauraties plaats had in de loka
len van de Kredietbank te Gent. Elk
jaar worden in deze gastvrije instel
ling ongeveer een dertigtal gebou
wen, met een waardevol verleden
en een estetisch belang en die door
een grondige en vakkundige her
stelling in hun oorspronkelijke luis
ter hersteld zijn, aan de publieke
belangstelling voorgesteld.
Een van de vele facetten waartoe
het Verbond voor Heemkunde in
Oost-Vlaanderen zich richt is de
monumentenzorg en de ijver tot be
houd van het historisch bouwkun
dig erfgoed. De inzet van de betrok
kenen wordt gehonoreerd met een
bekroning die fel gewaardeerd
wordt. Een speciale kommissie
buigt zich over de dossiers en be
paalt welke monumenten in aan
merking komen voor een "Oorkon
de". Dit heeft vooral tot doel het
ruim publiek te sensibiliseren tot
het behoud en instandhouding van
ons bouwkundig erfgoed dat vroe
ger - en ook nu nog - sterk te lijden
heeft van negatieve invloeden. Het
is niet altijd noodzakelijk alles met
de grond gelijk te maken want een
verantwoorde restauratie of reno
vatie kan een afgedankt gebouw
weer funktioneel maken. Daarbij is
het duidelijk dat men geen Bokrijk
mentaliteit wil kweken maar de res
tauraties doen geschieden in het te
ken van een levende gemeenschap.
De manier waarop het Verbond van
Oost-Vlaanderen werkt is enerzijds
een protest tegen alle afbraakpoli-
tiek en anderzijds een bewijs dat het
ook anders en beter kan. Bij de
heemkundigen heeft men zelfs het
Monumentenjaar niet afgewacht
om met deze aktie te starten want
reeds in 1973 is men in de schoot
van dit Verbond met een speciale
Toen voorzitter M. Hendrickx zgn begroting van het OCMW voor het
dienstjaar 1992 tgdens de gemeenteraad kwam toelichten opende hg zijn
verslag met een waarschuwing aan allen wie het aanbelangt: "Achter de
mooie facade zit nog wat anders en daarom moeten we ons ernstig beraden
over de toekomst van het OCMW". Hiervoor baseerde hij zich op de
resultate van de rekening 1990 en deze van de begroting 1991 omtrent de
sociale hulpverlening in het algemeen en de specifieke diensten. De meeste
aandacht werd besteed aan de uitbouw van het aangekondigd initiatief
voor de bouw van 25 serviceflats.
Uit het cijfermateriaal blijkt duide
lijk dat er minder bijstand moet ver
leend worden, een evolutie die
sinds 1988 merkbaar is want waren
het er nog 37 terwijl dit thans met
tien eenheden verminderd is. Het is
de taak van het OCMW om ieder
een een leven te laten zoals het
hoort maar hierbij hoort een logisch
beleid. Alhoewel het een hoop geld
kost aan de gemeenschap worden
de initiatieven op het vlak van de
tewerkstelling van genieters van be
staansminimum verder gezet.
Ondanks alles zal men de bejaar
denzorg onverminderd voortzetten
en ook al roept dit vragen op dan
toch opteert het OCMW-bestuur
voor een uitbreiding van de maal
tijdbedeling tijdens de weekends.
Daarnaast heeft deze instelling van
welzijnszorg elk jaar een vloed van
klachten waarmee ze geconfron
teerd wordt. Men gaat de aandacht
toespitsen op de huisvesting van de
bejaarden. Reeds vroeger werd de
bouw van serviceflats aangekon
digd, zo een 25 in totaal. Deze zul
len opgericht worden op de terrei
nen van het oud-gemeentehuis van
Mere en de aanvraag werd onlangs
met gunstig advies van de inspectie
overgelegd aan de Gemeenschaps
minister van Welzijn en Gezin. Het
OCMW-bestuur wil in 1992 de
voorbereidende werkzaamheden
realiseren om in de loop van het jaar
daarop met de bouw aan te vangen.
Steunverlening
Het OCMW verleent allerhande
steun zoals de rechtstreekse hulp
aan gezinnen in vorm van geld en
natura. Juist op dit vlak merkte
raadslid C. De Brouwer op dat hier
opvallend bepaalde kosten slechts
voor de helft opgebruikt zijn. Hij
suggereerde daarom sommige be
dragen op te trekken en daarbij
meer dienstverlening in natura te
verlenen. Hij verweet de voorzitter
dat men in bepaalde gevallen nogal
sektair optreedt en wenste meer
soepelheid voor sommige betrokke
nen.
Voorzitter Hendrickx ontkende de
ze beschuldiging want iedereen die
komt wordt geholpen. Het is trou
wens een vast bureau dat over de
dossiers beslist. Toch kon Van Pol-
laert niet nalaten hem toe te roepen
dat "er overlaatst nog iemand bui-
tengevlogen is". Verder merkte hij
op dat het OCMW-bestuur zich
meer moet richten naar andere ge
meenten voor wat de bouw van de
serviceflats betreft want in Erpe-
Mere zijn ze aan de dure kant, voor
al als men ze vergelijkt met deze die
in Munkzwalm te bezichtigen zijn
en maar 1,3 miljoen kosten. Vol
gens Hendrickx kon dit wel zijn
maar het is de "prijs van het ministe
rie en we moeten er ons aan hou
den".
Ook de begeleiding van de "kliënt"
vormt een belangrijk deel van de
hulpverlening want tijdens het hui
dig jaar werd voor negentien hul
paanvragers een financieel begelei
dingsplan opgesteld.
Buitenlanders
Bijstand wordt niet uitsluitend aan
inwoners van Erpe-Mere verleend
want ook een dertiental buitenland
se behoeftigen die in de gemeente
wonen, genieten van hulpverlening
onder ccn of andere vorm. Alle
maal zijn ze kandidaat-politieke
vluchtelingen die op de gemeente
verblijven en de financiële steun ge
nieten die overeenstemt met de be
dragen van het bestaansminimum.
Het OCMW tracht echter dat de
mensen voor zichzelf kunnen zor
gen en zo hebben twee leden van de
hier verblijvende Jordaanse familie
met de hulp van het OCMW werk
gevonden in Erpe-Mere en volgt
een derde een beroepsopleiding
van de VDAB.
Volgend jaar
In het teken van de toekomst tracht
men in het OCMW gunstige voor
uitzichten te hebben. Zo raamt men
het totaal van de uitgaven voor 1992
op ruim 57 miljoen waarbij de tus
senkomst van de gemeente gelukkig
een stijging weergeeft. Het aandeel
van de gemeente bedraagt nu 32
procent in plaats van 25 de vorige
jaren, wat toch aanzienlijk is.
Voorzitter M. Hendrickx besloot
zijn door de oppositie gewaardeer
de toelichting met een streven naar
meer middelen: "Bij de ontleding
van de begroting komt duidelijk
naar voren dat het enige en centrale
uitgangspunt voor de dienstverle
ning, de bestrijding van de kansar
moede is. Gelijklopend daarmee
zijn de initiatieven inzake bejaar
denbeleid. Rekening houdend met
de administratieve geplogenheden,
die verbonden zijn aan nieuwe in
itiatieven, is het onmogelijk de ver
wezenlijking ervan te voorzien bin
nen de beperktheid van één begro
ting."
JV
kommissie werkzaam die de ge
slaagde restauraties moeten beoor
delen.
Daarbij denkt men dat het niet al
leen verantwoord, maar even nood
zakelijk is, al die getuigen van blij
vende schoonheid en scheppings
drang van vroeger eeuwen tot voor
beeld van de nieuwe generaties te
stellen: "Vooral in een tijdsgewricht
waar allen bedreigd worden door
gelijkschakeling en vervlakking,
waar het cultuurbegrip herleid
wordt tot zinledig vermaak. De in
drukken van geschiedkundige ge
tuigen op de jonge generaties moet
hen een houvast geven in hun
schoonheidsbeleving als onderdeel
van zedelijkheidsbesef en gevoel
voor eigenwaarde."
Het is in die geest dat het Verbond
van de Kringen voor Heemkunde in
Oost-Vlaanderen er elk jaar een
hoogdag van maakt, evenwel niet
zonder de steun van de Gentse KB
die hier het mecenaat verzorgt op
een hoogstaand technisch en cultu
reel peil.
Betekenis
Na de verwelkoming van de bankdi-
rektie schetste voorzitter R. Ruys
de betekenis van deze steeds druk
bijgewoonde manifestatie. Daarbij
benadrukte hij de jarenlange in
spanningen om ons bouwkundig
erfgoed te beschermen en te bewa
ren. Het is vooral dank zij de inzet
van een kommissie in samenwer
king met de bank en de heemkrin
gen dat men op het huidig ogenblik
op een toenemende belangstelling
voor behoud en restauratie kan te
rugblikken. Dit heeft ook geleid tot
een ware sensibilisatie want onver
antwoorde sloping van historische
gebouwen, zoals dit een twintigtal
jaren geleden nog mogelijk was, zou
thans niet meer denkbaar zijn.
Nochtans heeft men nog altijd af te
rekenen met de dreiging van kapi
taalkrachtige bouwpromotoren en
immobiliënmaatschappijen. Voor
zitter Ruys verwees tevens naar de
behoefte om de "massa ter wille te
zijn" want zij weet niet waarheen
met zijn teveel aan tijd en geld en
daardoor gemakkelijk als prooi aan
de verwildering valt.
Stads- en architectuurvernieuwing
Voor de akademische rede hadden
de organisatoren Prof. Martiny uit
genodigd en achteraf bleek dat het
niet de allerbeste was, vooral om
reden dat de man franssprekend is
en het zeer moeilijk had om zijn in
het Nederlands vertaalde tekst
foutloos te lezen. Hoe boeiend het
onderwerp ook was, kwam het niet
tot zijn recht vooral vanwege het
storend element in de uitspraak en
het zoeken naar de juiste beklemto
ning. Zonder aan de verdienste van
de spreker af te dingen, hebben we
al veel beter dingen gehoord. Mis
schien zijn de aanwezigen steeds in
de wat gelegd bij vorige uitgaven
van de oorkondenuitreiking, maar
toch is hier waakzaamheid geboden
bij de keuze van een "eminente"
spreker.
Architekt Martiny vergeleek in zijn
uiteenzetting het verval en de we
deropbouw van Rome met deze van
Brussel. Stadsvernieuwing is uiter
aard geen hedendaags fenomeen
want in alle tijden en perioden werd
aan vernieuwing gedaan. De evolu
tie hiervan verloopt naargelang de
omstandigheden en de wijze van
wonen van onze maatschappij.
Daarbij dient men thans rekening te
houden -meer dan vroeger al
thans - met de technische vooruit
gang en de mogelijkheden die gebo
den worden op dit vlak.
Spreker had het in het bijzondei
over de begrippen "renovatie, res
tauratie en herinrichting", die al
hoewel onderling afhankelijk, toch
verschillende waarden vertegen
woordigen. Volgens hem leidt de
analyse ervan tot een programma
dat noodzakelijk is voor elke archi-
tekturale schepping. Hierbij stipte
hij vooral het onderzoek van het
gebouw als voorbereidend werk aan
met als waardevol element de wijk-
geschiedenis waarbij een heemkun
dige zeer behulpzaam kan zijn. De
renovatie van een te vernieuwen ge
bouw vergt kennis van verschillende
disciplines waarbij men zelfs beroep
dient te doen op gespecialiseerde
laboratoria. Hij vroeg daarom bij-
Gent. Het Pand in Gent, een van de talloze monumenten die vroeger stonden te
verkrotten maar thans in zijn vroegere glorie is hersteld en een belangrijke
toeristische aantrekkingspool is geworden (jv)
zonder aandacht voor de opdracht oorkonden opgemaakt worden en
van de architekt die betrokken is bij een twaalftal gingen naar panden in
de renovering. Als boodschap gaf Gent gelegen, met o.a. De Pluym,
hij bovendien mee dat allen die re- Hotel Verhaegen-Lammens, het
stauratieprojekten uitvoeren, die- huis van Provensano, huis J. Van
nen te beseffen dat het aanschijn Artevelde, Sint-Vincentiuskapel,
van onze steden een beeld moet Museum MIAT, het Rabot, huis
geven van "de maatschappij in be- aan de Begijnhofdries van het
weging" waarin de herinnering aan OCMW, Hotel Erasmus, HTI Sint-
het verleden niet uitgewist mag Lieven, voormalig Dominikaner-
worden, maar waarin oud en nieuw klooster, De Eenhoorn en het Ho-
tot de meest volledige harmonie ko- tel Snoeck.
men. In Aalst gingen de oorkonden naar
het gezin Barres; te Belsele de Sint-
Barbara- en de Sint-Andrieskapel;
De uitreiking van de oorkonden is een |,u;s te Beveren-Waas; het
een manifestatie geworden waarbij Sint-Corneliusgesticht te Doel; het
de muziek rust brengt tussen de schuilhuis aan het Baarieveer te
sprekersgedeelten in. Steeds doet Drongen; in Eeklo het Vredege-
menhierberoepopjongemusicidie recht en de Kongregatiekapel O.-
reeds heel wat bewezen hebben op L.-Vr. ten Doorn; de windmolen te
dit vlak, kunstenaars met een con- Rullegem te Herzele; het orgel van
servatoriumopleiding die op weg de sint-Pietersbandenkerk te Ide-
zijn om een knappe loopbaan tcge- gem; een ommegangkapei te Mere;
moet te zien of die reeds blijk gaven de hoektorens van het kasteel van
als degelijke solist te kunnen optre- Poeke; de Sint-Lievenskape! te
den. Deze keer was het oog gevallen Sint-Lievens-Houtem; de Sint-
op een jeugdige harpiste Martine Martinuskerk en kalvarie te Sint-
Rouqart, finaliste van de Tenuto- Martens-Latem; het beeld van de
wedstrijd. Zij liet enkele speelse H. Apollonia en de Apolloniakapel
nummers horen die quasi rimpel- te Steenhuize-Wijnhuize; de Sint
loos uitgevoerd werden als aange- Lambertuskerk te Vlekkem; de pas-
name onderbreking die de uitrei- torie van Wachtebeke; de kapel van
0.-L.-Vr. van Lourdes te Wichelen;
het kasteel te Lake in Zulte.
king voorafging.
Oorkonden
Het initiatief van het gouwverbond
wordt sterk gewaardeerd zowel bij
mensen die de restauratie doen of
als opdrachtgever fungeren als bij
mensen die dit initiatief aansporen.
Het initiatief dat door het Verbond
van de Kringen voor Heemkunde
genomen werd is bedoeld als een
waardering voor de talrijke uren
werk die voor een restauratie ge
presteerd werden. Maar het initia-
De bekroning voor een restauratie fief zelfwordt zijn beurt r.
.smetdirekt financed waardevol deerd en kreeg gelukkig na enkele
maar dank zij de renovatie of het
opsmukken stijgt alleszins de waar
de van het patrimonium.
In de beginjaren leverde het initia
tief steeds een twintigtal restaura
ties op maar langzamerhand groei
de het aantal telkens tot meer dan
dertig. Ook nu weer moesten 34
jaren navolging in andere gouwen.
Meer en meer krijgt het bewustzijn
vorm om het kuituurpatrimonium
voor het nageslacht te bewaren en
ziet men in dat monumentenzorg
zowel lovenswaardig als Ionend is.
JV
Lebbeke. Rob De Nijs met het orkest van Gene Summer te gast in Wieze op de
Sterrennacht
Buiten de politiek-bekende figuren
van Lebbeke en omstreken werd er
nog een andere prominente per
soon gevonden. Weliswaar zonder
zetelambitie en derhalve niet te vin
den op de stembiljetten van een of
andere partij. Echter niet getreurd,
want men kan nog op hem (af)stem-
men op zaterdag 14 december om 20
u. in de oktoberhalle B te Wieze, en
dit tijdens de 3de Vlaamse Sterren
nacht, ingericht door het Rita-Ker-
mis-Comité. Op de affiche staat
Rob De Nijs, live, met de Gene
Summer Band, en met als voorpro
gramma 'The Righteous Brothers',
de winnaar van de VTM-Sound-
mixshow '91. Bij die gelegenheid
mogen de bezoekers zich ook nog
aan een verrassing verwachten.
Voor info en toegangskaarten kan
men steeds terecht op het secreta
riaat Streekbaan 5, te 9280 Wieze,
of telefonisch op de nrs. 053-
70.28.27 of 053-77.07.47.
J.V.L.
Erpe-Mere. De volledige gerestaureerde kerk van Sint-Lambertus te Vlekkem
die een oorkonde vanwege het Verbond voor Heemkunde zeker verdiende (jv)
