Kamagurka's eersteling
een bizarre farce
«De Misantroop» of Molière tussen
komedie en tragedie
K.V.S. Brussel boeit met pure 'La
Grande Magia' van De Filippo
«De Heks van Mechelen» van Luc Van Den
Briele in Predikherenkerk
a
De Voorpost - 29.5.1992 - 31
(nkj
4.T.G. zorgt voor vernieuwing
Kamagurka is in Vlaanderen zowat
een cult-figuur geworden. Wat hij
produceert kan dan ook voor velen
moeilijk iets anders zijn dan geniaal
en schitterend, of het nu tekenin
gen, strips of televisieprogramma's
zijn.
Wanneer Karna zich dan aan het
schrijven van een teaterstuk waagt,
kan ook dit niet anders dan een
buitengewoon produkt zijn! En dat
is voor een goed deel ook het geval.
'Mario ga eens opendoen, er werd
gebeld' - zo heet Kamagurka's eer
steling - werd enkele jaren geleden
reeds door Kamagurka (Luc Zee
broek) geschreven voor teater-en-
fant-terrible en huidig Rossem-ka-
merlid Jan Decorte, die het echter
nooit opvoerde. Nu werd het door
de nieuwe N.T.G.-direktie (Hugo
Van Den Berghe) op het repertoire
genomen in het kader van de nieu
we beleidsoptie: 'Daarom dat we
naast onbetwiste grootheden ook
vrij podium laten aan dwarsliggers,
enfants-terribles, grillige geesten,
zelfs begenadigde dilettanten, maar
wel altijd meesters van het vak.'
Het 'stuk' vertellen of uit de doeken
doen hoe het stuk wordt geënsce
neerd, kan niet, mag zelfs niet. De
hele 'Mario' is immers een aaneen
schakeling van alle Kama-ingre-
diënten: klowncricën, sotternieën,
relativerende ernst, verrassend ver
pakte wijsheden, studentikoze on
zin, puberale flauwekul, ontstellend
infantiele grofheden en diergelij
ke... Het hele Kama-idioom is aan
wezig. En sommigen vinden dit ont
zaglijk geniaal, anderen ontzaglijk
stupide en smakeloos. Beide groe
pen hebben gelijk. Tussen alle ver
rassend geestige én teatraal dank
bare materiaal, zit toch nog te veel
materiaal dat alleen maar dient om
te proberen te schokken, zodat het
soms zijn doel voorbijschiet.
Over het 'verhaal' toch dit. Mario
(Walter Moeremans) is getrouwd
met Vera (Chris Thys), die moet
bevallen, een gebeurtenis waarvoor
alle bekenden en buren uitgenodigd
werden. Intussen duren de verbou
wingswerken aan hun huis verder.
Wat meteen goed is voor het ten
tonele voeren van loodgieter Ver-
mote (Herman Coessens), een
'personage zonder tekst', die toch
veel te vertellen heeft. En dan is er
nog Rosa (Lieve Moorthamer), die
zo een beetje de kommentaar levert
bij het hele 'gebeuren', die de funk-
tie van het antieke koor op zich
neemt met gesproken en gezongen
kommentaar (hoewel het volgens
haar eigen woorden geen Grieks
drama is, maar toch wel echt tries
tig). Zij doet dit schitterend.
Het is trouwens opmerkelijk dat er
over de hele lijn erg goed geakteerd
wordt. Dit is natuurlijk te danken
aan het talent dat in het N.T.G.
aanwezig is, maar ook aan de
'lekkere' tekst én aan de regie van
Sam Bogaerts, ook al een enfant-
terrible in de teaterwereld. Bo
gaerts en Karna zaten duidelijk op
dezelfde lijn in deze projektie. Bo
vendien wordt de voorstelling erg
goed gediend door een efficiënt
muzikantenkwartet dat een echt
wezenlijk deel uitmaakt van de pro-
duktie: Johan Derycke (slagwerk,
klarinet en sax), Paul Klinck (viool),
Willy Seeuws (slagwerk, sampling)
en Daan Vandewalle (piano).
'Geniaal' is misschien lichtjes over
dreven, een verrassend boeiende
voorstelling is het echter wel gewor
den. Maar we kunnen ons best in
denken dat een deel van het publiek
zal bedanken voor dit soort spekta
kel; enkele N.T.G.-akteurs deden
dit trouwens ook...
In N.T.G.-Minnemeers nog te zien
t.e.m. 7 juni op wo./do./vr./za. om
19.30 uur en op zondag om 15 uur.
Reserveren kan op nr. 091/25.32.08
(alle dagen van 11.30 tot 17.30 uur,
behalve op zon- en feestdagen).
Toegangsprijs: 300 fr.
L.
Raamteater op 't Zuid
«Ik zie om me heen alleen nog plat
te vleierij, onrecht, eigenbaat, ver
raad, gekonkel. Ik kan daar niet te-
een, het maakt me razend, ik zou de
hele mensheid te lijf kunnen gaan.»
Deze woorden van Alceste dragen
in zich de hele dramatiek van zijn
eigen weigering om welke koncessie
dan ook te doen.
En over koncessies doen wist Mo
lière heelwat: moest hij niet voort
durend zijn stukken «aanpassen»
en «herwerken», zodat ze aan de
banbliksems van de «puren» kon
den ontsnappen om toch te mogen
opgevoerd worden! Dat was zo
reeds met «Tartuffe», het was niet
anders met «Le Misanthrope». Het
ligt dan ook voorde hand dat Moliè
re in dit 'samengaan van ernst en
komiek' de ontgoochelingen en ver
bitteringen van al deze moeilijkhe
den verwerkte.
De haat van Alceste tegenover de
voortdurende maskerade van de
maatschappij rond hem en zijn
rechtlijnigheid zorgen er wellicht
voor dat alle vrouwelijke persona
ges in het stuk op hem verliefd wor
den, Zijn enig 'zwak punt' is zijn
liefde voor de dartele jonge weduwe
Célimène (Hilde Heijnen), die zelf
een mooi voorbeeld is van al waar
Alceste (Frank Aendenboom) lak
aan heeft. Maar ook in deze liefde is
hij zo radikaal dat hij zelf het slacht
offer wordt van zijn «gebrek aan
sociale vaardigheid». Alceste blijft
tenslotte alleen met zichzelf achter,
zoals de anderen trouwens.
Walter Tillemans, direkteur van het
Ensemble K.N.S.-RaamTeater,
zorgde zelf voor een nieuwe én heel
mooie vertaling van het stuk. Voor
de regie ervan trok hij de Fransman
Simon Eine ("1939, Parijs) aan, ak-
teur en regisseur aan de Comédie-
Frangaise, waar hij trouwens zelf
nog de rol van Alceste speelde. Vo
rig jaar reeds was hij in de K.N.S. te
gast als regisseur van «Tartuffe».
Eine en Tillemans moeten het goed
met elkaar kunnen vinden: beiden
tonen immers een groot respekt
voor de teatertckst van een auteur.
Bij hen geen «aanpassingen», «ak-
tualiseringen» of «produkten-op-
basis-van...» Hun betrachting is het
de bedoelingen van de auteur dui
delijk te maken aan een publiek van
nu. Een terecht standpunt!
Dat de tekst primeert wordt ook 1
hier al snel duidelijk: geen regie
kunstjes maar wel een zoeken naar
de juiste speelstijl. In deze «Misan
troop» is deze vrij gestileerd en ra
tioneel zodat alle aandacht gekon-
centreerd wordt op de diverse ka
rakters: een Alceste balancerend
tussen ernst en komiek, een feilloos
arrogante Oronte (Herbert Flack),
een rationeel-aangepaste Philinte
(Hubert Damen - «God, til toch niet
zo zwaar aan deze tijdsgeest, heb
wat geduld met de menselijke na
tuur»), een Célimène vol onschuld
én leugenachtige frivoliteit (een
toch te weinig subtiele Hilde Heij
nen), een karikaturaal duo als Acas-
Aalst. De Asfaltplant' is weer tot rust gekomen. Uitsluitsel over de defintiieve
sluiting is nog niet juridisch beslecht (a)
Aalst. De biljartwedstrijd voorde stads/eden werd gewonnen door DC Sint-An-
na (a)
te en Clitandre (Mark Stroobanls Nog t/m 30 mei in het RaamTeater
en Peter Strynckx) en een ven(jg-lie- op 't Zuid (wo. t/m za. om 20 uur);
ve Arsinoé (een schitterende Nora res. 03/233.91.48/49.
Tilley). Een mooie produktie!
Het teaterseizoen 1991-1992 zal in
de Brusselse K.V.S. zeker niet ge
boekstaafd blijven als een schitte
rend hoogtepunt in zijn nu al 114-ja-
rige geschiedenis. Daarvoor viel er
werkelijk toch te weinig teaterple-
zier te beleven aan de Lakense-
straat!
Toch wordt dit seizoen afgesloten
met een erg mooie en pure produk
tie: 'La Grande Magia' van Eduar-
do De Filippo in een regie van
Jean-Pierre De Decker. Een aanra
der!
Calogero, een knorrig en jaloers
man, is gehuwd met Marta, een heel
stuk jonger en vooral een heel stuk
levenslustiger. Calogero is een ge
lukkig man want hij 'maakt zich
nooit illusies'. Marta is niet zo ge
lukkig bij haar man en wordt ver
liefd op de, mooie én jonge Maria
no. Veel gelegenheid om te tortelen
krijgen beide duifjes van de jaloerse
Calogero echter niet... tot de mise
rabele illusionist-goochelaar 'pro
fessor' Marvuglia in het hotel waar
zij verblijven, een voorstelling geeft.
Zijn koninginnenummer is de
'Egyptische sarkofaag', waarmee hij
mensen kan laten 'verdwijnen'. Dit
lijkt de oplossing voor de tortelduif
jes: Mariano biedt Marvuglia 50.000
lire om Marta 'te laten verdwijnen',
zodat hij een kwartiertje met haar
alleen kan zijn onder de toneel
vloer... Hij ontvoert echter zijn ge
liefde, zodat de illusionist geen
Marta terug kan laten verschijnen
en zo zijn toevlucht moet nemen tot
improvisatie.
Marvuglia maakt de naïeve Caloge
ro wijs dat de tijd niet echt bestaat,
dat wat hij denkt te beleven slechts
het gevolg is van zijn denkbeelden.
En hij geeft hem een mooie doos,
die de naïeve Calogero slechts mag
openen als hij volledig vertrouwen
zal hebben in zijn vrouw... zoniet zal
hij zijn Marta voor eeuwig verlie
zen.
De man 'die zich nooit illusies
maakt' durft de doos niet te openen
maar koestert vier jaar lang de illu
sie van zijn vrouw. De illusie van de
werkelijkheid én de werkelijkheid
van de illusie-
Wanneer Marta na vier jaar teleur
gesteld terugkeert, wil Calogero
haar niet herkennen, kan hij de
waarheid niet aanvaarden en wei
gert hij de illusie op te geven. De
illusie als noodzaak om te overleven
dus. Of zoals De Filippo zelf zegt:
'Met 'La Grande Magia' heb ik wil
len duidelijk maken dat het leven
een spel is, en dat dit spel de behoef
te heeft ondersteund te worden
door de illusie, die op haar beurt
gevoed moet worden door het
geloof.
Deze groteske komedie wordt door
Jean-Pierre De Decker erg subtiel
geregisseerd: met aftandse glitter
en glamour in het eerste bedrijf
waarin Calogero (Ronny Water
schoot) en Marvuglia (Senne Rouf-
faer) reeds een beeld geven van hun
zielige personages, met de tragiek
van de zichtbaar geworden illusie in
het tweede bedrijf; met de grotesk-
tragische realiteit die vernietigt in
het derde bedrijf.
Vooral na het tweede bedrijf (het
eerste toont niet diepgaand genoeg
het teater van de oppervlakkigheid)
weet De Decker van deze voorstel
ling een puur spel van illusie en
realiteit, van farce en tragedie te
maken.
Voor dit laatste stuk van het seizoen
mocht nog eens het hele gezelschap
op de planken (samen met twee mu
zikanten). En er werd door enkelen
gewoon schitterend geakteerd: Sen
ne Rouffaer, Ronny Waterschoot,
Sien Eggers en Nand Buyl o.m. Ver
melden we tenslotte nog het erg
mooie en funktionele dekor van
Mare Cnops.
In K.V.S. nog te zien t/m 7 juni, van
woensdag tot zaterdag om 20 u. en
op zondag om 15 u. Voor reserva
ties: 02/217.69.37 (ma.-za. van 12 tot
19 u.)
L.
Mechels Miniatuur Teater pakt uit met massaspektakel
Aalst De jaarlijkse /controles kunnen vaak leiden tot aardige toestanden. Zo
ligt de hoofdaansluiting hier midden in een caféterras (a)
Op zondag 10 mei vond in de Pre
dikherenkerk te Mechelen de pre
mière plaats van «De Heks van Me
chelen», een totaalspektakel van
het Mechels Miniatuur Teater. Aan
de basis van deze produktie ligt het
waar gebeurde verhaal van Katelij-
ne Janssens die ongeveer 300 jaar
geleden in Mechelen als heks werd
terechtgesteld. Zij is echter slechts
één van de vele tragische slachtof
fers van de hardnekkige naam dat
vrouwen verderfelijk zijn. In het to
neelstuk van het Mechels Minia
tuur Teater wordt daarom gezocht
naar de wortels van de heksenver
volging. Tijdens hun zoektocht
doorheen de geschiedenis werden
auteur Luc Van Den Briele en regis
seur René Verreth getroffen door
twee vaststellingen: de ziekelijke
vrouwenhaat in het brein van een
aantal wijsgeren en beruchte inqui
siteurs én de volstrekte weerloos
heid van de slachtoffers.
Bij de rekonstruktie van de aan
klacht en het proces van Katelijne
Janssens viel op dat in deze zaak erg
veel terug te vinden is van de hek
senvervolging in het algemeen. Ka
telijne is zoals vele andere vrouwen
het slachtoffer geworden van laster
en achterklap, van ongefundeerde
verdachtmakingen, van handig uit
gelokte leugens en woordverdraai
ingen. Voor de van machtswellust
bezeten schout Frans Van Kin-
schoot stond het vonnis en de dood
op de brandstapel bij voorbaat vast.
Zijn aanklacht en zijn onderzoeken
waren een toepassing van de folter-
metoden die beschreven waren in
de «Heksenkamer» die drie,eeuwen
eerder door «Sprenger en Instuto-
rus» geschreven was. In hun teo-
rieën herinneren de auteurs over
hekserij regelmatig aan de zondeval
toen de vrouw als onvolwaardig
schepsel aan de man werd toege
voegd. Was Eva trouwens niet de
eerste vrouw die zich door de duivel
liet verleiden en bijgevolg de eerste
heks?!
Het totaalspektakel «De Heks van
Mechelen» begint daarom in de Hof
van Eden, schetst de evolutie van de
heksenvervolging door de tijden en
laat de toeschouwer tenslotte het
weerzinwekkende proces van Kate
lijne Janssens in de 17e eeuw mee
beleven.
De 43 voorstellingen die in mei, ju
ni, augustus en september gepland
zijn, vinden plaats in het prachtige
dekor van de Predikherenkerk te
Mechelen. De live-muziek en ge
zangen en vooral de schitterende
akteerprestatiës (We halen hier de
woorden aan van de persmedede
ling! - n.v.d.r.) door het twintigkop
pige M.M.T.-gezelschap geven aan
deze historische evokatie een nieu
we dimensie waardoor «De Heks
van Mechelen» uitgroeit tot een on
vergetelijk maar ook verbijsterend
totaalspektakel. (Tot zo ver het
M.M.T.).
De auteur is Luc Van Den Briele,
de regisseur René Verreth; de mu
ziek is van Chris Joris, de liedjestek
sten van Elisabeth Marain; Chris
Jooris en Vanlukas zorgen voor de
muziekuitvoering en de scenografie
is ontworpen door Ronny Bertels
en de betreurde Frans Dijck.
Er wordt in de Predikherenkerk te
Mechelen gespeeld elke vrijdag, za
terdag en zondag t.e.m. 21 juni en
van 21 augustus t.e.m. 27 septem
ber. Voor inlichtingen en reserva
ties: tel. 015/42.25.44.
Aalst. Als er gefeest wordt, moet er ook gewerkt worden. Zo ook in de Sint-Jozef
en Sint-Antoniusparochie waar het ACV en de CM feest vierden (a)
Aalst. Eerste schepen Bliki van Erpe-Mere met de meisjes van het eerste wetenschappelijke B uit het Sint-Jozefsinstituut
van Mere, dook mee de grotten in (a
