Gemeentelijke kulturele raad Erpe-Mere
vanuit het slob, via rehabilisatie naar nieuwe fase
Oostvlaamse heemkundige
Jozef De Brouwer krijgt fietsroute
2 - 11,9.192 - De Voorpost
Voor de historische schets van de gemeentelijke kulturele raad moet men
in feite teruggaan tot de periode vóór de fusie. Toen reeds werd een
overkoepelend orgaan voor de verenigingen van Mere in overweging
genomen maar uiteindelijk bleef alles bij het oude. Het is pas na de fusie
dat men, op aandringen van de nationale overheid, werk maakte van een
GKR die in Erpe-Mere op 20 april 1978 van start ging maar dan niet
zonder problemen die de bevalling deerlijk bemoeilijkte. Het ging toen
vooral om het feit het nieuwe orgaan al dan niet a-politiek te houden maar
de statuten van het dekreet werkte dit toch enigszins in de hand.
Na enkele administratieve en politieke perikelen kon men in juli 1978 een
bestuur tóezen-uit de ruim honderd verenigingen die zich hadden laten
aansluiten. Uit de belangstelling is te onthouden dat de afgevaardigden
alleen in de gemeentelijke toelagen geïnteresseerd waren want de Algeme
ne Vergaderingen werden slechts in de hoogste noodzaak bijgewoond.
Zelfs het systeem om aan de aanwezige verenigingen zitpenningen toe te
kennen, kon aan de toestand weinig veranderen.
Van kwaad naar erger
Samen met de gemeenteraad werd
ook een nieuw bestuur van de ge
meentelijke kulturele raad verko
zen dat voor praktische realisaties
opteerde. Het optimistische be
leidsplan en de beloofde medewer
king van het nieuwe gemeentebe
stuur zou einde 1983 eindigen in
ontgoocheling en wederzijdse be
schuldigingen met een kollektief
ontslag van het GKR-bestuur tot
gevolg.
Tijdens de maanden daarna volgde
een polemiek waarbij iedereen zijn
Kommissies
Einde 1979 slaagde men, ondanks
de mindere belangstelling, er in om
een paar kommissies op te richten
waar men de aandacht zou toespit
sen op speciale thema's uit het kul-
tureel leven. Zo ontstond o.a. de
'Subkommissie voor Biblioteek- en
Archiefbeheer, Monumenten en
Landschapszorg'. Uit de geplande
opdrachten stelde men vast dat er in
Erpe-Mere op sociaal-kultureel
vlak een enorm breed veld braak
lag. Toen reeds vroeg men om in
spraak te krijgen bij het toekennen
van de nieuwe straatnamen die met
de fusie noodzakelijk waren, maar-
Men vroeg ook inzage van de moti
vatie voor het samenstellen van het
nieuwe wapenschild. Naast de zorg
voor monumenten en landschap
pen hechte deze subkommissie veel
belang aan het toenmalig biblio-
teekwezen.
Aangezien mettertijd op nationaal
vlak speciale taken opgelegd wer
den aan de gemeentebesturen in
verband met kulturele aangelegen
heden waren deze subkommissies
overbodig, vooral omdat de ge
meentelijke kulturele raad als ad
viesorgaan opereerde. Toch stak
het bestuur veel energie in de wer
king van de GKR waarvan het er
kenningsdossier maar niet rond
kwam. Er was een werking maar
geen samenwerking. De belangstel
ling van de verenigingen was zoek
en als die er toch was dan eindigde
ze in eindeloze vervelende diskus-
sies tijdens de Algemene Vergader
ingen.
Tegenkanting
De GKR was, zelfs kort na de op
richting, met doodbloeden be
dreigd. Uit politieke overwegingen
bleven de kristelijk gerichte vereni
gingen weg van de vergaderingen en
de jeugdverenigingen daagden
evenmin op omdat hun toelagen
meer op een aalmoes geleken dan
op gemeentelijke steun.
Het adviesorgaan van de kulturele
raad werd stelselmatig voor schut
gezet zodat de relatie met het ge
meentebestuur aan de lage kant was
en van onderlinge samenwerking
nauwelijks sprake was. Daarbij
kwam nog dat de toelagen voor de
verenigingen laattijdig uitbetaald
werden waardoor ook zij wrevelig
tegenover de bestuursmeerderheid
stonden.
Tijdschrift
Einde 1981 kondigde het bestuur
van de GKR aan om via een eigen
tijdschrift nauwer kontakten te leg
gen met de verenigingen. Het lag
tevens in de bedoeling om meer in
formatie te bezorgen over projek-
ten die al dan niet verwezenlijkt
werden. Het tijdschrift verscheen
inderdaad van 1982 af en dit gedu
rende enkele tijd tot de verstand
houding zoek was tussen het GKR-
bestuur en het Schepenkollege van
dat ogenblik. Dit nam niet weg dat
de kultuurraad ijverig verder werk
te en zelfs met konkrete projekten
naar buiten kwam met o.a. de Wak
kere Burger en de Schildpadaktie.
E rpe-Mere. Kultuurraad voorzitter
Willy De Troyer die met veel inzet
en talentrijk organizatievermogen de
gemeentelijke kulturele raad een
nieuw gezicht gaf (jv)
uiterste best deed om zich het gelijk
aan te klappen. Belangrijkste ge
volg van het bekvechten was dat het
erkenningsdossier in Brussel ge
blokkeerd werd. Uiteindelijk kon
men voor het winterseizoen 1984
een nieuw bestuur samenstellen
maar he t werd evenmin een werking
om er naar huis over te schrijven.
De nieuwe ploeg droeg waarschijn
lijk al evenmin de goedkeuring weg
van het toenmalig kollege en ze
werd als het ware aan haar lot over
gelaten. Daarbij kwam nog dat,
door een gemis een struktuur en
voorbereiding, de Algemene Ver
gaderingen een saaie boel werd en
niemand van de verenigingsafge
vaardigden was nog erg happig om
aan diskussies deel te nemen die
kant noch wal raakten.
Het werd een zielige bedoening en
sporadisch verminderde de aanwe
zigheid op de Algemene Vergader
ingen wat tot gevolg had dat in 1986
één derde van de verenigidngen uit
de kultuurraad uitgesloten werd.
Degenen die toch nog de moed op
brachten om aan de AV deel te
nemen konden zich bij wijl en tijd
opwarmen aan lachwekkende situa
ties, een gevolg van onkude en ge
mis aan struktuur.
Kultuurprijs
Het was echter niet allemaal nega
tief en degenen die met veel proble
men de GKR moesten in stand hou
den, hebben uiteindelijk toch nog
verdienstelijk werk geleverd on
danks alles. Het is nu reeds meer
dan tien jaar geleden dat voor de
eerste keer de kultuurprijs uitge
reikt werd. De eerste uitverkore
nen, in het jeugdhuis Dido in 1981,
waren voor een vereniging de
heemkundige kring en voor een
persoon D. Erpels die zowat alle
topfunklïes in de GKR bekleed
heeft.
Uit de geschiedenis van de kultuur
prijs is er wel een anekdote te ont
houden die in 1988 voor de nodige
'ambiance' zorgde in de AV. We
gens de omstandigheden was er
geen enkele kandidatuur binnenge-
stuurd en toenmalig voorzitter Fr.
Sergeant wilde een toverformule
voorleggen maar de afgevaardigden
Met een fietsroute naar zijn naam uit te stippelen wil men in Haaltert een
van haar grootste personaliteten eeuwig huldigen. Jozef De Brouwer werd
er in 1909 geboren en werd later priester. Zijn aktiviteiten zouden zich
echter niet beperken tot het strikt kerkelijke want hij was vooral een groot
Vlaming die de Vlaamse Beweging diende. Toen hij in 1946 onderpastoor
te Hofstade werd, begon zijn liefde voor de heemkunde die overging in een
passionele bezigheid. Jarenlang deed hij vorsingswerkoverde plaatselijke
geschiedenis van dorpen in het land van Aalst. Later stichtte hij het
Verbond voor Heemkunde in Oost-Vlaanderen en was er lange tijd voorzit
ter van.
De fietsroute is echter een initiatief geleden in de gemeentelijke sport-
dat reeds een tweetal jaar oud is en raad belandde, kreeg die idee nog
bij de aanvang niet bedoeld was om meer vorm. Alleen het geld ontbrak
er de naam van wijlen E.H. Jozef De om de logistieke kant van de zaak
Brouwer aan te koppelen. De bena- uit te bouwen. Hij formuleerde zijn
ming is pas later gekomen als gevolg voorstellen echter aan de schepen
van een soort herdenking voor de van sport van Haaltert en hierop
bekende heemkundige. werd positief gereageerd. Men
Onstaan fietsroute kwam overeen dat de sportdienst de
t eventuele kosten zou dragen voor
Het uitstippelen van een fietsroute het ui ij|en van he, SQurs en
is geen alleenstaand feit want de toen m£n van'd£ .Qroot_
laatste tijd ijvert men meer en meer HaaItert-Rout='.
om rust,ge paden op te zoeken Na h£, fia( van het gemeentebe.
waaraan tevens een toeristische s[uur b p Xemmffrnian aan d£
tocht verbonden wordt. Als wieier-
-j. I .I u praktische uitwerking van zijn pro-
loenst van de Trekvogels Haaltert- met Q a h£t ontwfc
Ede was Paul Temmerman reeds £mb|££m £n he, uittekeHnen van de
een paar jaar bezig met een idee uit rout£ waarbij Wj r£k£n
"ken. f,m.?.P.he,-.8r.0ndseb[e.d hield met de verschillende moeilijk
heden die hij bij zijn opdracht zou
van Groot-Haaltert een permanen
te fietsroute uit te werken. In deze
fusiegemeente zag hij verschillende
mogelijkheden om een pad uit te
stippelen dat zich tot verschillende
kategorieën van fietsers zou lenen.
Paul Temmerman heeft reeds een
twaalftal jaren ervaring in het wie-
lertoerisme en kent heel wat
Vlaamse landwegen. Om reden
hiervan is hij meermaals verant
woordelijk geweest om gezinsfiets
tochten en zelfs schoolsportfietsda
ondervinden, zoals de verkeersrich-
ting, de afstanden, moeilijkheids
graad, voorrangswegen, beziens
waardigheden. Hij streefde vooral
naar een veilige oplossing voor elk
trajekt.
Drie afstanden
Het resultaat van de voorbereiden
de werkzaamheden was een fiets
route die uit drie verschillende af
standen zou bestaan: 25, 35 en 50
gen te organiseren. Toch wenste hij km. Voor het vertrek- en aankomst
iets dat blijvend zou zijn voor de punt van alle drie de afstanden werd
gemeente en toen hij een paar jaar de Warande gekozen. Hiejvoor
moest men twee splitsingen in het
parcours doorvoeren om het eerste
en het laatste stuk gezamelijk te la
ten verlopen. Het eerste stuk be
treft een vlak gedeelte 'om dan
langzaam over de moeilijkheids
graad van het tweede gedeelte van
35 km in het moeilijkste stuk van 50
km over te gaan'. In zijn projekt
duidt de ontwerper ook de moeilijk
heden zelf aan als de nijdige hellin
gen van De Knipperhoek, de Hol
lestraat, de Keiberg en de Gote-
gemberg. De afwisseling biedt het
voordeel dat elke kategorie van fiet
sers de gewenste keuze kan maken
wat er op neerkomt dat de kortste
afstand het meest geschikt is voor
gezinsfietstochten, terwijl de meer
geoefenden en de wielertoeristen
respektievelijk voor de twee grotere
afstanden kunnen kiezen.
Jozef De Brouwer-Route
De tocht was reeds een paar keer
verkend om er de nodige wijzigin
gen en aanpassingen aan te doen en
het was de bedoeling om de fiets
route 'Groot-Haaltert' ter gelegen
heid van de Provinciale Fietstocht
op 27 september in te rijden.
Enkele tijd geleden werd hij echter
aangezocht door VTB-vertegen-
woordiger W. De Loose om voor de
kultuurweek van Haaltert een fiets
route uit te stippelen. Deze zou
evenwel ook kaderen in het teken
van de viering 60 jaar VTB-VAB
Haaltert. Na onderling akkoord
kwam men tot het besluit om de
reeds fietsklare route voor deze ge
legenheid te gebruiken en in samen
werking met het gemeentebestuur
zou men zelfs de naam veranderen
in de 'Jozef De Brouwer Route'.
Met dit fietspad zou men dan de
Haaltertse priester-schrijver-heem
kundige een blijvende hulde bren
gen.
Het peterschap van deze nieuwe
fietsroute zal overgedragen worden
aan KWC Terjoden die bovendien
zal instaan voor de technische reali
satie en zelfs het verder onderhoud
van het pad. De vereniging VTB-
VAB van haar kant zorgt voor een
fietsbrochure en het algemeen be
stuur schenkt een oriëntatiebord
waarop de drie verschillende af
standen uitgetekend staan. Het
wordt opgesteld in de Warande
waar het op 20 september a.s. om 14
uur ingehuldigd zal worden.
In het Warandepark heeft tevens
het vertrek plaats van de officiële
inrijding met een vrije start reeds
om 13 uur voor de twee langste af
standen. Na de inhuldigingsplech
tigheid is het de beurt aan de gezins
fietstocht die de 25 km zal afleggen
onder begeleiding van KWC Terjo
den. De aankomst zal voor deze
keer niet in de Warande plaats vin
den maar wel in de Berwinne. Zo
wel verenigingen als individueler
mogen de tocht meemaken en men
schrijft liefst op voorhand in (30 fr
per persoon of 100 fr voor het gehe
le gezin). De opbrengst van deze
maidentocht gaat volledig naar het
werk van Artsen Zonder Grenzen.
De wielertoeristen van Haaltert
zullen deze fietsroute blijvea.pro-
moten bij hun soortgenoten met
aanbeveling voor de afstand van 50
km wat daarenboven een uitstraling
geeft voor de gemeente. Voor
meerdere inlichtingen kan men te
recht bij de gemeentelijke sport
dienst, tel. 053/83.33.55.
JV
vonden zijn voorstel al te tegenstrij
dig met het reglement en het uitrei
ken van de prijs werd naar het jaar
daarop verschoven en toen heeft
men zelfs de prijzen voor de twee
jaren uitgereikt.
Nieuw bestuur
Met de nieuwe legislatuur ging ook
de verkiezing van een nieuw GKR-
bestuur gepaard. Dit is trouwens
een verplichting volgens het de
kreet. Tegen alle verwachtingen in
was er zelfs één kandidaat te veel
dan er bestuursfunkties te begeven
waren. Gen. Clauwaert, van de in
tussen opgedoekte filmclub Deca-
musa, viel uit de boot en het volgen
de viertal stond zeker niet voor een
gemakkelijk taak: Willy De Troyer,
voorzitter, bijgestaan door Ren.
Van den Eeckhout, Luc. De Spie-
geleer en G. Van der Biest. Dit ge
beurde echter niet zonder hinder
nissen door het foutief gebruik van
het huishoudelijk reglement. Het
werd een omslachtige verkiezing
die weinig goeds liet voorspellen
maar wie de situatie nu kent, denkt
er helemaal anders over.
Relatie herstellen
De nieuwbakken voorzitter W. De
Troyer van de Muziekvereniging
Hand in Hand, was er zich terdege
van bewust dat hij geen gemakkelij
ke taak op zich genomen had maar
met zijn organisatorisch talent en
zijn zin voor onderhandelen, moest
men alleszins een meer positieve
periode tegemoet gaan.
Hijzelf was er toen van overtuigd
dat er een 'dode periode' geweest
was en het was zijn taak met het
nieuwe bestuur om de GKR tot le
ven te brengen. Zijn voorgangers
waren niet meer bezield en schijn
baar niet opgewassen tegen een
dergelijke taak: 'Ze konden moei
lijk een zicht krijgen op de situatie
alhoewel ze goede bedoelingen
hadden maar ze waren niet
gestruktureerd', aldus W. De
Troyer.
Een eerste vaststelling was dat het
ledenbestand sterk gezakt was en
wat er van overbleef was zelfs niet
bijgehouden. Dit moet wel een ge
volg geweest zijn van de minieme
medewerking die ze kregen op ge
meentelijk vlak en door het ontbre
ken van een dergelijke struktuur ge
beuren er zaken die in werkelijk
heid niet zouden mogen gebeuren.
Het nieuwe bestuur wachtte tijdens
de eerste werkingsmaanden om een
beleidsnota op te stellen en benutte
die periode om de verenigidngen te
konsulteren naar hun verlangens en
te luisteren naar hun noden en
eventuele suggesties. Om niet te va
ren zoals zijn voorgangers zocht de
nieuwe voorzitter naar een interak-
tieproces tussen het GKR-bestuur
en het gemeentebestuur, meer be
paald de bevoegde schepen H. De
Waele. Hij zag zijn opdracht toen
vooral om in de eerste plaats goede
relaties te bekomen met de mensen
van het gemeentebestuur en een
poging te ondernemen om de be
trokkenheid te verruimen. De rela
tie tussen GKR-bestuur, gemeente
bestuur en de verenigingen zelf is de
waardemeter voor een goede of een
slechte werking van het geheel.
Struktuur
Binnen het GKR-bestuur werd bij
de aanvang veel aandacht besteed
aan het ledenbestand dat opnieuw
moest op peil gebracht worden.
Men moest dus beginnen met de
verenigingen te aktiveren en te sti
muleren want de interesse en me
teen ook de motivatie was totaal
zoek.
Daarna maakte men werk van de
vorming van een nieuwe struktuur
die als basis van de verdere werking
zou dienen. Hiervoor moest men de
statuten en het huishoudelijk regle
ment herzien om uiteindelijk de er
kenning van de kultuurraad te ver
krijgen. Daarvoor moest men te
vens overgaan tot aanpassingen
waar het nodig bleek. Hierbij vergat
men de kultuurprijs niet en in het
beleid voorzag men ook de opvol
ging van de vertegenwoordiging bij
de verenigingen die bovendien op
geroepen werden om de bestuursle
den van de GKR te mobiliseren om
tot een behoeftenverkenning en
een inventaris van de sociaal-kultu-
rele noden te komen.
Het huidig bestuur van de gemeen
telijke kulturele raad van Erpe-Me
re heeft het geluk te kunnen reke
nen op de steun en de vlotte mede
werking van het huidig gemeente
bestuur in de persoon van schepen
H. De Waele: 'De nieuwe koalitie
zat werkelijk uit te kijken om er toch
iets ernstigs van te maken', licht
voorzitter De Troyer toe, 'en bo
vendien heb ik met de schepen we
kelijks kontakt voor informele;
besprekingen'. Dit blijkt een rede
lijk goede formule te zijn aangezien
de resultaten van een nauwe samen
werking niet uitblijven.
In drie jaar tijd is er duidelijk veel
veranderd. De GKR van Erpe-Me
re is intussen erkend door de over-
heid en men werkt nu volgens het
dekreet dat trouwens vóór januari
1993 opnieuw moet aangepast wor
den. Zaken als het beleid van de
plaatselijke openbare biblioteek
worden nu geadviseerd door een
daartoe samengesteld beheersor
gaan, typische milieuverenigidngen
'waken' over het milieubeleid sa
men met richtlijnen/van de over
heid, terwijl monumentenzorg de
dag van vandaag 'een zorg van
iedereen' geworden is.
Kuituurkommissie
Vanuit het GKR-bestuur werd een
voorstel gedaan om een kuituur-
komissie op te richten met het oog
op het nieuw dekreet van het kul-
tuurpakt. Volgens dit dekreet moe
ten nieuwe statuten en huishouden
lijk reglement opgemaakt of aange
past worden en dit moet eind dit
jaar nog klaar zijn. Vanuit de ge
meenteraad zijn hiervoor de verant
woordelijke mandatarissen afge
vaardigd.
Na informele kontaken zou men
naar drie raden evolueren wantj
naast de sport- en kultuurraad op
teert men ook voor een jeugdraad!
die in sommige gemeenten reeds
funktioneert. Het advies moet vat
de raden komen maar het colle$
moet het initiatief nemen in de
kommissie om de beslissing uit te
voeren.
Het nieuwe dekreet zal alleszins en
kele veranderingen tot gevolg heb
ben. Als het van kracht is, verdwijnt i
de verzuiling volledig en 'zal ieder-1
een de mogelijkheid hebben om
voor iedereen te stemmen', aldus
voorzitter W. De Troyer. Bij even-j
tuele verkiezingen zal het er dus:
minder omslachtig aan toe gaan en
logisch beschouwd zou nien nu her
verkiezingen moeten houden voor!
de resterende termijn van twee jaar.
Het kan evenwel zijn dat de kuituur-
kommissie er anders over beslist en
het huidig bestuur in stand houdt
tot de volgende legislatuur.
Aktief
Volgens voorzitter W. De Troyer j
zijn uiteraard niet alle bestuursle
den even aktief maar dat is een
kwestie van funktie. Toch is er een
goede verstandhouding en samen-
werking die bekomen wordt door
persoonlijke of telefonische kon-
takten onderling. De adviezen wor-1
den wel alleen door voorzitter en
sekretaris ondertekend maar al het
andere gaat in gezamenlijk overleg.
Eigenlijk verwacht het bestuur ook
initiatieven van de verenigingen zelf j
om de agenda van een Algemene:
Vergadering aan te vullen maar
daar ismen nog niet toe gekomen.
Niettemin wijzen de sfeer en de
groeiende belangstelling op een de-
gelijke werking die nog heel wat kan
en zal evolueren.
Nieuwe fase
Ook het overkoepelend orgaan j
moet toekomstgericht zijn maar
hierover laat voorzitter De Troyer i
zich nauwelijks uit: 'Hier is de toe- j
komst onzeker of tenminste on
voorspelbaar omdat we de richtlij
nen van de kuituurkommissie moe
ten afwachten. We kunnen met on
ze plannen niet vooruitlopen en de
besluitvorming moet eerst klaar zijn
want dan gaat men naar een nieuwe
fase van de gemeentelijke kulturele
raad. Iedereen kan dan participe-
ren en de GKR moet zolang wach- j
ten voor de werkvergaderingen'.
Dat na amper ruim drie jaar een
nieuwe wind zich laat voelen binnen
de GKR van Erpe-Mere kan nie-
mand ontkennen en dit kan alleen
dank zij de samenwerking van alle
besturen die erbij betrokken zijn.
JV