Baardegem herdenkt J.F. Vonck
Grafiek en tekeningen
in het Vredeshuis
van Marijke Van der Eist
Negende eindejaarsaktie in Oordegem
Dertigduizend
plasmagiften in Erpe-Mere
r
8 - 27.111992 - De Voorpost
Op zondag 29 november wordt te Baardegem het feit herdacht dat de jurist
en één der leiders van de Brabantse Omwenteling, Jan Frans Vonck,
tweehonderd jaar geleden, meer precies op 1 december 1792, te Rijsel
(Frankrijk) overleed. Naast een eucharistieviering wordt een kransneer-
legging georganiseerd, een muziekoptocht, een akademische zitting en een
receptie.
ring brengen naar aanleiding van de boren te Baardegem op 29 november
tweehonderdste verjaardag van 1743, als zoon van Jan en Elisabeth
diens overlijden. Het Comité staat Van Nuffel. Zijn geboortehuis stond
onder het voorzitterschap van prof. aan wat toen de 'Hooghstraete'heette
Jeroom Vercruysse. Jos Van den en thans de Jan Frans Vonckstraat is.
Broeck, ere-direkteur Sabena, is er De ouders van de boreling worden als
de nederlandse sekretaris van. 'welgestelde landbouwers' beschre-
Begeleid door de Koninklijke Har- ven.
monie Ste-Cecilia van Baardegem Over zijn eerste schooljaren van de
begeeft iedereen zich dan naar de jonge Vonck te Baardegem is niets
grote zaal van het Gasthof Vonck. bekend. Zijn humaniorastudies vatte
De akademische zittingwordtmuzi- hij aan te Brussel bij de Jesuïeten,
kaal opgeluisterd door de Konink- maar hij voltooide zijn Concursus
lijke Harmonie Ste-Cecilia van Diabeticorum in 1762 in hetgymnasi-
Baardegem o.l.v. Pierrot De Block, urn te Geel. Na het college begon
Er zijn korte toespraken door Willy Vonck studies in defilsofie en nadien
Cobbaut, namens het plaatselijk in de rechten aan de Leuvense Univer-
Vonck-Comité en door mevr. An- siteit. Hij was een uitstekend student.
nie de Maght, burgemeester, na- In 1769promoveerde hij tot licenciaat
mens het stadsbestuur van Aalst, in het burgerlijk en canoniek recht. Als
Als gastspreker zal prof. dr. Jeroom jong jurist vestigde Vonck zich teBrus-
Vercruysse het woord voeren. sel, waar hij op 2616172 werd aange-
Na dit ernstige gedeelte biedt het nomen als advokaat bij de Raad van
plaatselijk Vonck-Comité aan alle
aanwezigen een natje en een droog
je aan tijdens een algemene recep
tie.
Jan Frans Vonck
Joannes Franciscus Vonck werd ge-
Aan de basis van deze viering ligt
het J.F. Vonck comité, samenge
steld uit Jos De Rouck, Chris Ael-
brecht, Willy Cobbaut, Jan De
Clerck en Piet Ringoot. De herden
king heeft plaats met de steun en de
medewerking van het stadsbestuur
van Aalst, het Gasthof Vonck, het
Kerkkoor, de Vonckruiters, de
Schuttersvereniging, de Vonckisten
en de Koninklijke Harmonie Sint-
Cecilia.
Herdenkingsprogramma
De herdenking begint om lOu. met
een plechtige Eucharistieviering in
de parochiekerk van Baardegem,
opgedragen ter nagedachtenis van
Jan Frans Vonck. Deze Eucharis
tieviering wordt opgeluisterd door
het plaatselijk kerkkoor o.l.v. Ed-
mond Moortgat. De homilie wordt
gehouden door E.H. Ceurvelt, pa
stoor te Bekkerzeel.
Het was in de pastorie van Bekker
zeel dat Vonck op 30 augustus 1783
een ontmoeting had met o.a. gene
raal (in feite rustend kolonel) J.A.
Van der Mersch.
Na de mis wordt een bloemenkrans
neergelegd op het graf van J.F.
Vonck, door leden van het Natio
naal Comité J.F. Vonck 1792-1992.
Dit Nationaal Comité, hoofdzake
lijk samengesteld uit historici, werd
opgericht om de figuur van Jan
Frans Vonck te helpen in herinne-
Pentekening van het geboortehuis van Jan Frans Vonck enkele jaren voor het ir
1959 werd afgebroken
Brabant, het hoogste gerechtshof van
het Hertogdom.
Door zijn onderlegdheid, zijn grote
werkkracht en zijn kennis van het Ne
derlands, klom hij zeer snel op tot een grote invloed en hulp beteki
der belangrijkste advokaten bij de ben.
Raad van Brabant, waarbij zijn akti- De jonge advokaat leefde in een woeli-
viteiten voor enkele grote abdijen een ge tijd. De Oostenrijkse keizer Jozef II
had een aantal bestuurlijke, juridische
en kerkelijke hervormingen opgedron
gen, waarop zeer verscheiden werd ge
reageerd. Zo ging een aantal progres
sieve intellektuelen weliswaar ak
koord met de grote lijnen van deze
hervormingen, maar niet met de ma
nier waarop deze waren opgedrongen.
Ze eisten demokratische hervormin
gen. Vonck zou de theoreticus en een
der leiders van deze groep worden. Uit
die begintijd stamt het geheim ven
nootschap 'Pro aris et focis'.
Het kwam in 1789 tot een gewapende
opstand, bekend als de Brabantse
Omwenteling. De Oostenrijkers wer
den uit het land verdreven door een
vrijwilligersleger onder generaal Van
der Mersch en op 11 januari 1790
werden de Verenigde Belgische Staten
opgericht. Interne twisten verscheur
den echter de nieuwe instellingen. Zo
wilden Vonck en zijn volgelingen het
representatief karakter van de instel
lingen beklemtonen en daarbij be
paalde hervormingen van Jozef II be
houden. Zij werden door Van dl
Noot, Vonck's opponent, beschuld'm^
van samenzwering en tot ballingsclmerl*
gedwongen, terwijl Van der Mersch!
Antwerpen gevangen werd gezet.
alles werd begeleid door een h
pamflettenoorlog en een aantal n
der fraaie dingen.
De Verenigde Belgische Staten blei,
nagenoeg een jaar bestaan. Maar q
danks reële militaire inspanning
gepaard gaande met uitdrukkelijkefl
plomatieke stappen bij de grootmaM
ten, konden zij de zegevierende ten
keer niet verhinderen van het OostA
rijkse leger dat op 2 december 1^
Brussel opnieuw binnentrok.
Vonck belandde uiteindelijk met I
aantal vrienden te Rijsel (F) waar
nieuw geheim genootschap
Patriawerd opgericht. Het ging I
groep rond Vonck echter niet voorm
wind en de tegenstand in eigen lanf
was groot. Daarenboven was Vont
ziek en op 1 december 1792 overlei
hij. Hij werd op 15 december 1792
Baardegem begraven.
Voor de negende keer wordt in
Oordegem een eindejaarsaktie ge-
organizeerd. Een zestiental hande
laars hebben de handen in elkaar
geslagen en voorzien voor 200.000
fr aan prijzen. De aktie heeft plaats
gedurende de maand december. Bij
een aankoop bij de deelnemende
handelaars krijgt men een afkrablot
aangeboden. Hiermee kan men be
dragen van 50 tot 1.000 fr winnen.
Het leuke is dat men direkt weet of
men al dan niet een prijs heeft ge
wonnen. Het gewonnen geld kan
men omwisselen of in mindering
brengen bij de aankoop bij de han
delaar waar men het lot heeft ont
vangen. Wie grote bedragen wil ver
zamelen, kan de winnende loten op
sparen en ze omzetten in koopwaar.
Geld wordt er niet uitbetaald.
De deelnemende handelaars zijn:
de beenhouwers Van Hauwermei-
ren en Verstuyft, juwelier Baele,
fijnkost De Molen, tuincenter
Berckmoes en Tom Duytschaever,
financiële instelling en verzekerin
gen Haerstraete en Gemeentekre
diet, drankencentrale B&M Drinks,
elektro Freedy Schollaert, dames
kleding An, Eti en Huis Meuleman,
fotograaf Jan Meulemans, keukens
Facelit, tapijtcenter Rasschaert en
lingerie Kriko.
Per aankoop van 100 fr kijgt men
een afkrablot en dat gedurende de
periode van 1 tot 31 december. Om
wisselen kan tot eind januari.
Het bestuur van deze eindejaarsak
tie bestaat uit voorzitter Rob. De
Cooman, schatbewaarder Daniel
Baele, sekretaris Jan Meuleman.
Het spreekwoordelijke bloed kruipt u. In Denderleeuw kan men terecht ber eveneens van 19 tot 22 uur 1
waar het niet gaan kan en in Erpe- op 10 en 11 december in het Gilden- men kan zijn jaar noggoed maken!
Mere is dit zelfs tot in de plastiek huis op hetzelfde uur en te Welle in Aalst in De Kring (H. Hart) op I
zakjes van het plasmaferesecen- de gemeenteschool. In Kerksken december van 19 uur af. I
trum. Toen men in oktober 1986 staan de bedden klaar op 22 decern- j\{|
met dit nieuwe systeem van bloed
Nog tot eind dezer maand worden in de Vredeshuisgalerij aan de Zonne-
straat 26 te Aalst, werken tentoongesteld van Marijke Van der Eist, in een
eerste individuele tentoonstelling. Als lerares vrije grafiek en tekenen aan
de Stedelijke Akademie voor Schone Kunsten van Aalst zijn haar werken
uiteraard vooral produkten van de graveerpen, waarmee ze haar eilandjes
van beheerste gevoeligheid vorm laat krijgen.
Marijke Van der Eist ("Aalst 1961)
studeerde zelf grafiek aan de Aka
demie van Aalst, het Hoger Sint-
Lucas Instituut te Gent en het Lu-
kas Instituut te Brussel. Zij tracht
haar kennis en kunnen nu over te
dragen als lerares aan de afdeling
vrije grafiek van de Stedelijke Aka
demie.
'Gedachtenflarden, onverwerkte
indrukken, beeldfragmenten, in
nerlijke flitsen, het irreële onwe
zenlijke en vormloze tracht ik in
beeld te brengen. Vandaar evoceert
mijn werk eigenlijk een onfrisse
wereld', evalueert Marijke Van der
Eist zelf, In haar onderwerpenkeu
ze is de driehoek een steeds terug
kerend motief. Het staat voor het
klassieke begrip van meetkundige
perfektie, een streven naar een top
punt vanuit de basis. Toch wordt
haar manier van werken niet geleid
door berekening of intellektualis-
me. De werken van Marijke Van der
Eist geven zonder uitzondering de
indruk van een organisch groeipro
ces, dat rustig, lijn na lijn, vorm
krijgt en eerder onbewust tot her
kenbare symbolen stolt.
Op technisch vlak vindt Marijke een
merkwaardig evenwicht tussen kal-
ligrafisch-lineair formalisme a la Jo
seph Buys en van bij ons Daan Van
Severen. Van der Eist haar tekenin
gen en grafisch werk tonen de on
stuitbare drang de lijnmotiefjes te
groeperen tot volumes die door een
veelheid aan naast elkaar geplaatste
ritmische aksenten aan intensiteit
winnen.
Heel fijn, nauwelijks waarneem
baar op de achtergrond, drukken de
werken vaag omschreven stemmin
gen uit als eenzaamheid en dromen
van wat achterblijft, zoals in de sub
tiele reeks 'Vakantie aan zee'. Bij
dit alles legt Marijke een virtuositeit
aan de dag, in het bespelen van de
verschillende technische mogelijk
heden bij het produceren van het
grafische werk. Zij kreeërt een
spanning door gebruik van eenvou
dige elementen als punt en lijn. Zij
vertelt in elementaire grafische taal
een gevoelswereld die door de fan
tasie van de kijker kan aan- of inge
vuld worden.
De tentoonstelling van het werk van
Marijke Van der Eist staat nog te
kijk in het Vredeshuis aan de Zon-
nestraat 26 te Aalst, tot 30 novem
ber. Elke dinsdag van 11 tot 15 uur,
woensdag, donderdag en vrijdag
van 11 tot 17 uur en elke zaterdag
van 11 tot 18 uur. Op zondag van 15
tot 18 uur.
PH
geven startte, hadden de organi
satoren van het bloedtransfusiecen
trum Aalst een streefgetal bepaald.
Het kwam er op neer om minimum
5.000 plasmagiften per jaar te mo
gen noteren en daarin is men tot
nog toe in geslaagd, alhoewel de
laatste twee jaar het streefgetal niet
bereikt werd maar dankzij de «over
schotten» van de twee jaren voor
dien kon men het evenwicht behou
den. Dit jaar hoopt men, opnieuw,
de gewenste kaap te overschrijden
en de tendens laat vermoeden dat
het aantal zal gerealiseerd worden.
Dag op dag, na de 5.000ste plasma
gift kon men op 20 november 1992
de 30.000ste gift «aftappen» tijdens
de avondsessie. Het lot viel op E-
miel Hauwelaert maar zijn onmid
dellijke voorganger en nakomer,
Dirk Demeyere en Guy Vekeman,
werden in de korte hulde betrok
ken. De 29-jarige Hekelgemnaar
gaf eerst plasma in Opwijk maar nu
komt hij wekelijks naar Mere waar
hij reeds 210 keer op de zetel lag.
Daarnaast gaf hij reeds 29 keer
bloed, ondanks het feit dat hij er
nooit nodig gehad heeft.
Na een lichte daling vorig jaar zal
men bij het einde van dit jaar terug
het vooropgesteld aantal kunnen
onderschrijven en het zijn vooral de
twee zomerse vakantiemaanden die
duidelijk onder de maat zijn. Geluk
kig kan men rekenen op zeventig
nieuwe donors die zich dit jaar aan
gemeld hebben wat het aantal sinds
einde 1986 op 851 brengt.
Bloedtransfusie
Naast het geven van plasma is er
uiteraard ook nog steeds het bloed
geven in de verschillende dorpen
van de regio Aalst met o.a. op 3 en 4
december in het ontmoetingscen
trum van Mere telkens van 19 tot 21
Erpe-Mere. Emiel Hauwelaert, een van de trouwste bezoekers van het plasm
feresecentrum mocht het 30.000 plasmazakje aanbieden (jv)
