Het Geld.
iPi
Of
iR N° 27.
ZATERDAG 15 JULI 1895.
TUSSCÏÏEN MAN E\ VROUW.
Chrisiene Democraat of Socialist.
Ander Pataten
Een verlichte Roelander.
't IS SCHANDALIG
«2
Criihkcr-KTtgeocr
(Jftrus tlan Miiffcl, Cfopclfnitroat, 19, tf 3aUt
SSÈ3H?
W VMM*
Jïfen abonnement voor gansch Belgiëfranco te huis, kost 2,50 per
jaar. Voor Europa en de andere werelddeelen 4,50. Alle brief
wisselingen moeten ons voor woensdag middag besteld zijn
Pakken en brieven moeten vrachtvrij toegezonden worden. Ongetee-
kende brieven worden geweigerd. Aankondigingen 15 centiemen den
regeldikwijls te herhalen 10 cent"1 Verzekerde ruchtbaarheid.
Ten Bureele der Volksstem gelast men zich met alle slach van druk
werken, zooals doodbeeldekens, rouwbrieven, facturen, kerkwerk, enz.,
aan zeer lage prijzen. Schoone keus van schoolgerief voor scholen,
kloosters en pensionnatén. Op aanvraag onmiddelijk te verkrijgen alle
soorten van leesboeken, enz. Voor prijsboeken vrage men den cataloog.
Al onze trouwe Lezers moeten ons Bureel indachtig zijn.
't Geld maakt den mensch niet gelukkig,
maar toch blij
Ziedaar, brave Werkiieden, een spreekwoord
dat gij zelf gedur'g in den mond hebt, en dat toch
zoo schoon de waarheid zegt.
Neen, 't geld en maakt den mensch niet geluk
kig, en waarom
Eerst en vooral omdat de vrede des heften in
d'aardsche goederen niet te vinden is en daarbij
ook nog omdat do werkman maar al te dikwijls zijn
geld gebruikt om zijn lichaam te versmooren iu
den drank en zijne ziel te verdoemen
Waarom
liet geld dan toch niet gebruikt tot eeu deftig on
derhoud van 't huisgezin
Waarom niet getracht wekelijks eenige spaar
centen van kant te leggen en deze op den post of op
dc spaarkas niet gezet
Ik haast mij te zeggen, dat sommige werklieden
met den kleinen loon die zij thans winnen, zulks
niet en kunnen doenmaar beken met mij dat er
van ceneu anderen kant dan toch ook zijn die tref
felijk hun huishouden kunnen doen en dan nog ma
ken dat ze tegen later een appelken hebben tegen den
dorst.
En 't geen toch aardig is, 't is dat het deze zijn
die 't zaterdaags maar nauwelijks hunnen loon ont
vangen hebben of reeds in de herberg zitten, die
zich 't meest over hunnen levensstand beklagen.
Da kermis
is nauwelijks voorbij, ewel, beken het vrij Heeft
mén hier in onze stad van Aalst kunnen bemerken
dat er hier waarlijk zooveel armoede was als som
mige oproermakende gazetschrijvers het wel wil
len doen geloovcn
Waren de herbergen dan toch niet veel meer be
zocht dan voortijdsHebben de kremers dan gecne
allerbeste zaken gedaan, zij die nochtans maar uit
dc zakken der kinderen weten centen te kloppen
Hebben de barakken, wafel koten, on alle aan
trekkelijkheden van allen aard niet druk bezocht
geweest
Hebben dc toiletten onzer werkmansdochters iets
te wenschen gelaten of te wel was het mogelijk de
ze van de kleedij onzer burgerdochters te onder
scheiden
En zeg-gen
dat al dit nutteloos geld iu 't huishouden van den
werkman zoo wonder wel zou te pas komen.
Ahwaren onze werklieden van lieden zoo spaar
zaam als die van eertijds, zeker en vast is het, dat
sommige werkmanshuisgezinnen burgerlijk zouden
kunnen leven.
Maar
wat zien wij op onze dagen
Wat met 't trommeiken is gowouncu, wordt met
't fluitje verteerd
De jongeliugeti uit onze werkmansklas die scha
men zich niet vader cn moeder wekelijks vijf of zes
franken te betalen voor hunnen kost en het overi
ge te. verdrinken.
Zij hebben van jongsaf vader ter herberg zien
gaan, hem laat iu den nacht zien t'huis komen en
nu zij nauwelijks zestien zeventien jaar oud gewor
den zijn, haasten zij zich dit verderfelijk voorbeeld
na te volgen.
Hoe
zou in dergelijke familiën dan toch wel goluk kun
nen gevonden worden Geld komt er voorwaar ge
noeg binnen, maar de spaarzaamheid en de fami
liegeest zijn er onbekend.
Iedereen zorgt er voor zijnen eigen zak men
denkt er slechts op vermaken en plezier de toe
komst bekommert hen geenszins 't geld dat ze
winnen dient niet tot hunnen onderhoud, maar wel
tot bun verderf.
Wij bekennen het,
dc loon van vele werklieden dient vermeerdert tc
worden, maar vele werkmenschen ook die eenen
goeden loon verdienen, zouden van hun gewonnen
geld oen beter gebruik moeten maken.
Jefken.
Vrouw. Wij hebben nu voor onzen broeder
zoo lang gestreden cn geleden hij zou, mij dunkt
ons wel eens mogen verdoeken naar Knocke, niet
waar, Petrus?
Man. Verwacht er u niet aan, vrouw. Moe
der zaliger zegdo dikwijls: Ik versta mij aan dien
jongen niet 1... Ik vrees voor dien jongen!,... Wat
zal er van dien jongen gewordon
Vrouw. Zoo mocht uwe moeder zaliger spre
ken, Petrusmaar ik, ik moet zieu wat ik zog.
Man. Maak u geen kwaad bloed, vrouw. Bin
nen eenige dagen trokken wij volgens gewoonte
naar Hcysten gij weot liet, als ik aan zee ben,
vaag ik ook mijne broek aan boer en werkman
Ziedaar, Lezers van 't Stemmcken, de twee we
gen die voor 't werkvolk openstaan.
Maar hoe maakt men socialisten of ten minste
hoe maakt men den weg gereed voor die haters van
Godsdienst en Maatschappij
1° Met bij de katholieken 't geloof uit to rooien;
en de eerste stap tot dat uitroeien is den eerbied
voor de priesters bij 't volk te verminderen.
2° Met tegen ware katholieken, zooals M. Woes
te, die zooveel gedaan hebben voor de katholieke
partij, gedurig af te geven; en zulke groote man
nen aan 't volk voor tc stellen als uitbuiters,brood-
roovers, enz.
Mot gedurig tc roepeu Het gaat slecht, het
moet beteren alleenlijk met het inzicht 't volk
naar zijnen kant tc trekken, en zonder rechtzinnig
ware middelen van verbetering
voor te stellen. Maar bijzonderlijk met
tevens weldenkende personen te dwarsboomen iu
hunne werking tot't verbeteren van het lot van
den werkman.
4° Met alles af tc keuren wat er tot hiertoe door
de katholieke partij gedaan is, met gedurig te roe
pen dat al wat zij doet of voorstelt, slecht is of ten
minste maar half goed.
Ja, vermindering van geloof en ontevredenheid,
dat is troebel water waar de socialisten iu visschen.
Wie, M. Petrus, heeft er dat troebel water in
't Arrondissement van Aalst voor de socialisten ge
reed gemaakt Daar zullen de lezers van 't Stem-
meken op antwoordendaar zal uw eigen geweteu
op antwoorden.
Hoe maakt men chrisiene democraten
1° Met te zeggen volgens de Fauzelijke Ency
cliek dat verbeternis van het lot van den braven
werkman moet gesteund zijn op't geloof, dus op
de priesters. En daarom met aan 't werkvolk eer
bied in te boezemen voor de ieverige cu onbaat
zuchtige priesters, die overal werkmanskringen,
boerenbonden en spaai kassen inrichten.
2° Met ware volksliefde nevens christene voor
zichtigheid tc plaatsen met te bekennen dat het
slecht gaat maar tergelijkertijd met middelen aan
te wenden om beternis te bekomen zooals inko
mende rechten te vragen voor zaken die 't leven
van den werkman niet moeilijker makeu, met het
afschaffen van de lasten op den tabak, enz., 'twerk
der katholieke volksvertegenwoordigers van Aalst.
3° Met de socialisten niet te vleien maar ze
recht voor do vuist le bestrijden cn aan 't volk te
toonen dat zij zijnen grootsten schat willen rooven:
zijnen godsdienst en zijne christene zeden; daar
integendeel de socialistische kopstukken op 't
zweot van den werkman willen rijk worden en hem
later laten loopeu.
4° Met al wie rechtzinnig cn welgemeend en niet
alleenlijk uit intrest werkt voor 't yoik goed te keu
ren, aan te moedigenmet dankbaar te zijn voor
al het goed dat de katholieken eertijds aan 't volk
gedaan hebben en nu tegenwoordig nog doen met
aan 't volk to toonen dat de ware katholieke partij
van M. Woeste niet betaalt met woorden maar
niet DADEN.
Neen, M. Petrus, dat is uw werk niet maar het
werk der ware kathöliekcn, zooals M. Woeste, die
gij gedurig lastert en beschimpt.
Snoeck.
Ta naaste week beginnen wij als feuilleton
DOOR
E. H. GUIDO GEZELLE.
Gedrukt bij Julius De MeesterRoesselaere.
Onze Lezers zullen nooit iets schooner ge
lezen hebben.
Ziehier, hoe Z. D. Hoogwaardigheid Mgr Du-
rousseaux, Bisschop van Doornijk, handelende over
den herderlijken brief van Mgr Doutreloux van
Luik, zich uitdrukt
Laat ons hopen dat deze oproep tot de een
dracht overal zal welgekomen zijn, en dat wij in hot
katholieke kamp geen twee-partijen meer zullen
hebben die elkander zoo niet met gramschap dan
toch met mistrouwen aanzienmaar dat er voor
taan slechts EÉNE PARTIJ zal bestaan van ge
broeders, die strijden zullen hand in hand en voor
enkel ordewoord zullen hebben Weg met het So-
cialismus! Vooruit voor God en Vaderland Voor
't Volk dat men door goddelooze en anti-volksge
zinde leeriugen bedriegt, voor al dezen die in ee
nen onverdienden toestand verkeeren van armoede
cn ellende.
Wat dunkt er u van, M. Petrus
Dit komt geweldig overeen met uw schrijven van
over veertien dagen, hé? Verbroederen willen
wij met d'ou bewaarders, maar versmelten nooit.
Indien Mgr Lambrecht zaliger, dien gij uwen
boezemvriend noemt en waarvan gij niet kunt
zwijgen, nog in leven ware, ik geloof dat hij u har
de WAARHEDEN zou voor oogen leggen.
Daniël.
Doorgaans ontmoet men meer roomsch-katho-
lick geloof bij de buitenmenschen dan bij de ge
veinsde hecrcu van de groote steden. Op de dor
pen zijn het de hooveerdigen en dikwijls van de
domste der ingezetenen die gebaren min kas té ma
ken van den godsdienst als het overige der dorpe
lingen, alsof zij door hunne dwaasheid of andore
hoedauigheid zich meenen te moeten doen onder
scheiden. Zij denken goede christenen te zijn, maar
als iets meer dan de overige menigte, gelooven zij
allerhande schriften, druksels en gazetten te mo
gen lezen.
Zoo gebeurde het onlangs tusschen Ninove en
Vollezeele, (daarom toch te Denderwindeke niet).
Een rijke boer, die zich goed katholiek acht, sprak
aan zijnen pastoor over 't lezen der gazetten die op
de parochie verkocht worden.Ziehier hoe hij sprak:
Eerst en vooral De Volksstemdan de Werk
man cn tertio Klokke Roeland. Wat De Volksstem
aangaat, bijna iedereen leest die hier. Maar daar
mee ben ik niet tevreden zeker, er staan daar
schoone, leerzame eu verzettelijke zaken in. Maap
is De Werkman van de rechte weg wat afge
weken en schrijft Klokke Roeland wekelijks
eenige leugens, zou ik ze daarom niet meer mo
gen lezen Mijn gedacht is dat men zoowel het
kwaad als het goed mag lezen, dan weet ik ook
wat er slim en snoóic ga-weg, van verre of aan,
voor het soc.ialismus en rechtstreeks tegen onze ka
tholieke Volksvertegenwoordigers gedrukt wordt.
Vriend, sprak de pastoor, kent gij de ge
schiedenis van Adam en Eva
Of ik zo ken
Ehwel, God stelde ze in het aardsch Paradijs
en gaf hen ook een geschrift (een goed, zulde te
lezen Er stond daarin dat zij zouden beroofd wor
den van hun geluk op den dag dat zij van de verbo
denevrucht zouden eten. Later verschijnt hen de
duivel die hun ook een geschrift te lezen geeft,
waarin stond Zoolang gij van de verbodeue vrucht
niet zult eten, zult gij dwaas en dom blijven,maar
den dag dat g'er van eet, zult gij alwetend en ge
lijk aan God zijn, Zeg mij, vriend, hebben Adam
en Eva gelezen wat er voor hen goed cn kwaad was?
Ja, Mr.
Aan welk schrift hebben Adam en Eva ge
loof gegeven
Aan 't geen tegen 't gebod Gods geschreven
was.
Ja, 't is te zeggen, aan 't kwaad, en ge weet
wat er van onze eerste ouders geworden is. Som
migen hunner nakomelingen volgen hunne dwaling
na; zij willen ook allerhande schriften lezen, en
helaas, zij gelooven soms meer aan het kwaad dan
aan het goed en zoo al wie gierigaard is, al wie
misnoegd, al wie hoojeerdig is, zal zich allengs-
keus laten op den weg brengen die tot het socia-
lismus, tot het vijaudschap van 't Christendom
geleidt. Wacht u dus van die gazetten waar het
venijn der dwaliug onder een verbloemend en veel
belovend schrijven verborgen ligt. Houdt u aan 't
eenig waar Katholiek Geloof, dat één is, en geloof
mij dat gij u met ons Stemmcken moogt tevreden
houden.
Ziehier, beste Vrienden, wat wij lezen in Klokke
Roeland van Zondag
De E. 11. Verriest,de breedste geest van West-
Vlaanderen, is nog eens vernederd geweest. Men
heeft hem verplaatst van AVackcn, waar hij eenen
onderpastoor had, naar Ingoyghem waar geen on
derpastoor is. De hooggeachte leeraar, die Albrecht
Rodenbach gevormd heeft, zal dus het mikpunt
blijven der vasthoudistcn en de hoogere Geeste
lijkheid zal daarin medewerken Men zal de oogen
openen als het te laat zal zijn Het volk mort te
gen zijne verdrukkers. De storm zal al met eens
losbersten.
Daar en kan Vooruit voorzeker niet aan
De Kamer bespreekt nog immer de Schoolwet,
Dat onze katholieke Volksvertegenwoordigers toch
wel uit hun oogen ziende Godsdienst in de school
en verbetering vau T lot der vrije [onderwijzers, dat
is liet wat de meerderheid verlangt.
De socialisten maken hierover voel gekras, maar
hun gebabbel en hangt niet aaneen. De Wet Schol-
laert is er zoo noodig als brood, en wij hopen dat
zij, tamelijk verbeterdzal gestemd worden, 't Is
hoog tijd om sommige kinderkoningen eens te doen
verstaan dat zij aangesteld zijn, niet om de Gees
telijkheid den duivel aan te doen en de katholie
ken op te jagen, maar om hunne jongens leeren te
spellen eu zich te gedragen naar de wet.
DijnsJag is het.budjet van buitenlandsche zaken
gestemd met G8 stemmen (katholieken) en 31 ont
houdingen (liberalen en socialisten).
Niet veel bijzonder nieuws anders,
-