I' JAAR N 41.
ZiTE&lfc 19 SCTOBER1895.
DE WINTERAVONDEN.
Christene beweging.
Tussclien Man en Yronw.
van Z. D. Hoogw Mgr. Stillemans,
Bisschop van Gent.
Veropenbaringen van NONKEL.
*ïèkhiet
VIEN STIEN.
©riikktr-lilitgcofr
tlrtrua Dan ttuffcl, fftopoltatraat, 19, tr Tlalet.
Een abonnement voor gansch België, franco te huis, kost 2,50 per
jaar. Voor Europa en de andere werelddeelen 4.50. Alle brief
wisselingen moeten ons voor woensdag middag besteld zijn
b u en krieven moeten vrachtvrij toegezonden worden. Ongetee-
Kende brieven worden geweigerd. Aankondigingen 15 centiemen den
regeldikwijls te herhalen 10 cent"1 Verzekerde-ruchtbaarheid.
Ten Bureele der Volksstem gelast men zich met alle slach van druk-
werken, zooals dood beeldekens, rouwbrieven, facturen, kerkwerk, enz.,
aan zeer lage prijzen. Schoone keus van schoolgerief voor scholen,
kloosters en pensionnaten. Op aanvraag onmiddelijk te verkrijgen alle
soorten van leesboeken, enz. Voor prijsboeken vrage men den cataloog.
Al onze trouwe Lezers moeten ons Bureel indachtig zijn.
De winter staat aan de deur
De overgroote hitte, die tot over veertien dagen
ons nog zoo menigen zweetdruppel ontperste, heeft
ons op eens verlaten, en plaats gemaakt voor een
echt Oktoberweer
Storm en wind zijn bezig tot t laatste bladje van
de boomen af te schudden, en terwyl eenieder
't winterkostuum reeds aantrekt, schijnt de natuur
van alle pracht ontsierd in eenen diepen slaap ge
dompeld.
Welk verschil met de overschoone zomerda
gen I
Nochtans,
wat men er van zegge of niet, en hoe lieflijk ook de
zomer mij telken jare tegenlacht, ben ik verre
van den winter met afschrikken te zien naderen.
Nooit immers heb ik zoetere en hertelijkere
vreugd gesmaakt, dan binst die lange winteravon
den, gedurende dewelke wij met gansch de familie
rond den heerd vergaderd zijn.
'k Zal 't nooit vergeten, met wat ongeduld ik
binst mijn kinderjaren, na 't voltrokken werk, ons
door onze leeraars opgelegd, naar 't kleppen tracht
te van de avondklok.
Op slag van zeven uren immers kwam vader, na
eenen dag van werken en van zwoegen 't huis, om
daar in 't midden zijner welbeminde kinders, eene
welverdiende rust te nemen.
Nauwelijks was 't Angelus opgezeid, alsook 'tge
bed voor 't avondmaal, of eenieder was reeds aan
't smullen van 't geen moeder ons met zorg had
voorbereid.
Maar
wat kon ons dan toch zoo blijgeestig en opgeruimd
maken, zult ge mij vragen?
Wel, beste Lezers, 'twas de schoone en lange
vertelling die vader telken avond deed naar 't eten,
op voorwaarde wij gedurende den dag braaf en vlij
tig waren geweest.
En kon vader dan toch zooveel vertellingen
hoor ik u zeggen.
Oh wel zeker! en hij kon ze toch op zoo eene
aantrekkelijke manier afgeven
Een muisken had men hooren loopen, terwijl va
der aan 't vertellen was, ware het niet geweest dat
regen en sneeuw soms al door eenen rukwind te
gen de vensterruiten geslagen, de stilte kwam bre
ken met dewelke wij hem aauhoordeu.
En
gebeurde het soms dat in 't historieken van Duim-
ken, van Klippelken in den zakvan Tist de Sfrtel
ler y van 't Dertientjen, die wij met honderde kee-
ren hadden gehoord, hij de eene of andere omstan
digheid naliet, aanstonds was de een of andere daar
om hem deze kleine nalatigheid te doen opmer
ken.
't Gebeurde
dan soms ook dat vader van vertellen moede, daar
rede in vond om aan de vertelling een einde te wil
len stellen, maar niets was er aan te doen, de bra
ve man kon niet weerstaan aan de smeekingen
zijner lievelingen, en zoo kwam het dat het reeds
laat in den avond was eer wij naar 't zachte bedde
ken trokken, na gezamentlijk den rozekrans te heb
ben gebeden en aan moeder en vader een kruisken
te hebben gevraagd.
Die gelukkige kinderjaren zijn reeds lang, zeer
lang voorbij, 't is waarmaar 't dunkt mij, hoe ver
der ik in ouderdom vorder, hoe aantrekkelijker
mij de lange winteravonden schijnen.
Wat ik van vader zaliger in den tijd zoo oplet
tend heb afgeluisterd, dit acht ik mij nu gelukkig,
op mijue beurt aan mijne kinderkes te vertellen
Niets
kan er voor mij opwegen tegen de voldoening dfo
ik gevoel, mij aan den hui2elijken heerd bij vrouw
en kinders te bevinden.
Daar immers bevind ik mij in 't midden van
(iuurbre wezens, wiens hartje mij teenemaal is ver
kleefd, daar kan ik door woord en daad hun tot het
goede aanzetten; daar nog en verkwist meli het zuur
gewonnen geld niet dat menige werkman zoo onbe
zonnen in de herberg verbrast tot groot nadeel van
zijn huisgezin.
Mocht menige huisvader wat meer zijnen fami
liekring lief hebben, vrouw en kinders zouden er
veel bij winnen zoowel onder stoffelijk als onder
zedelyk opzicht. Jefken.
Vrouw. Zijne Heiligheid de Paiyj en onze
Bisschoppen houden ons voor dat wij als één man
ten strijde zouden trekken tegen liberalen en soci
alisten, niet waar?
Man. Dat is vrouw, de uitdrukkelijke wil van
Paus en Bisschoppen.
Vrouw. Hoe moet ik dan uwe gedragslijn be
titelen, Petrus?
Man. Ik beken dat ik in opstand leef met al
les wat ik eertijds eerbiedigde en bemindeIk
gevoel dat ik daar een einde zou moeten aan stel
len.... 't Zal mijne dood kosten....'! Maar....
Vrouw. Hewel, Petrus, 't is nog tijd... steek
om Gods wil, eene spel aan dien dwazen opstand...
Man. 'k En kan niet, vrouwMijnen kop
moet ik uitwerken, kost wat kost
Vrouw. 't Is spijtig, man hadtge u bekeert,
'k had eenen wafelslag gegeven voor gansch de'ge
buurte.
De groote Paus Leo XIII zag dat bijna overal
het lot van den werkman te wenschen liet, en dat
eene nieuwe sekte, het socialismus, Van dien onge-
lukkigen toestand wilde gebruik maken om Gods
dienst, Familie, Eigendom, in één woord om de
maatschappij omver te werpen.
De Paus verstond dat de Katholieke Kerk alleen
het menschdom van 't verderf van 't socialismus
kon redden en waarlijk het lot der verschillige
klassen cn bijzonderlijk van 't werkvolk kon ver
beteren. Daarom zond hij de wereld rond zijne
merkweerdige Encycliek' óver de werkende klas
sen.
Hij zegt in die Encycliek dat het lot van 't werk
volk moet verbeterd worden niet door oproer en
opstand maar met wijsheid en vrede. Daarom noo-
digde hij alle katholieken uit hunne krachten te
Vereenigen, om te samen de redding der maat
schappij te bewerken met welstand te doen bloeien
bij 't werkende volk.
Ongelukkiglijk waren de katholieken verre van
eensgezind te zijn om de wijze raadgevingen van
den Paus in praktijk te stellen, en vooral in ons
katholiek België had men eene noodlottige ver
deeldheid te betreuren.
Daarom hebben de Paus en de Bisschoppen dik
wijls hunne stem tot de katholieken gericht om ze
te vermanen, dat zij al hunne krachten moesten
verzamelen om tegen den algemeenen vijand, het
socialismus, te strijden.
En hoe is het mogelijk dat mannen, die zich roe
men op den naam van katholiek, niettegenstaande
den uitdrukkelijken wil van Paus en Bisschoppen,
nog voortgaan met de krachten van 't katholiek le
ger te verdeelen
Er is maar een arrondissement in gansch ons land
waar mannen onder den naam van katholiek tegen
de katholieken durven strijden. Voor die mannen
van 't land van Aalst is er niet meer te twijfelen
dat zij van den rechten weg afdwalen, dat zij we
tens en willens strijden tegen den wil van den Paus
de Bisschoppen en van alle ware katholieken van
ons land.
Heeft Mgr Stillemans de partij Daens niet uit
drukkelijk verwittigd dat zij een verderfelijke poli
tiek volgt, en dat zij niet mag gerekend worden on
der de ware demokraten
Op het groot Congres van Gent hebben Mgr
Stillemans, Arthur Verhaegen, Pottier en al de
groote katholieke volksleiders gezegd dat kost wat
kost de katholieken moeten vereenigd zijn om
eenen schitterenden zegepraal te behalen over 't
socialismus.
Welnu, Lezers van 't Stemmeken, in de naaste
kiezingen is er in geheel het land geene enkele
stad die zooveel kandidaten aan 't werkvolk geeft
als de stad Aalst. Er is dus geene enkele stad die
beter beantwoordt aan den wil van den Paus en de
Bisschoppen. En als men dat inziet, dan vraagt
men zich af, welke minste reden de donchisten
te Aalst kunnen hebben om de katholieken te be
strijden Welk is het inzicht, het doel van die
mannen die werken tegen de gedachten van den
Paus en de Bisschoppen
Dus. Kiezers van Aalst, als ware Katholieke
Vlamingen, luistert naar de stem van den Paus en
de BisschoppenSchaart u onder de vlagge dei-
ware katholieke partij volgt geene mannen die
tegen den wil van den Paus en de Bisschoppen han
delen, die de katholieke partij van Aalst verdeelen
tot profijt van liber^lismus en socialismus, en die
alzoo de christene beweging, ten voordeele van 't
volk ingericht, bestrijden! Snoeck
Met. innige droefheid zien Wij dat de gazetten
dor zoogenaamde partij-Daens,.niet de minste re
kening houdende van den brief door welken de
Bisschoppen van België, op bevel van Z. H. den
Paus, de katholieken van ons land tot eendracht
onder elkander aanmanen, heviger dan ooit de ver
deeldheid bewerken en verspreiden, en de katholie
ke besturen aanvallen. Zoo verre drijven de opstel
lers dier gazetten den overmoed, dat zij hunne le
zers ppgen te doen geloovon dat, zóó handelende,
zij de goedkeuring hebben van Z. H. den Paus en
van de Bisschoppen.
Zulke gedragslijn is te veroordeelen, zij is hoogst
nadeelig aan de belangen der ware christene de
mocratie zij is gansch tegenstrijdig met de gedach
ten van Zijne Heiligheid en van de Belgische Bis
schoppen; en Wij achten het Onze plicht de geloo-
vigeu te vermanen zich door dergelijke gazetten
niet te laten misleiden.
f ANTONIUS, Bisschop van Gent.
'k Heb de
ze week nog
eens op ron
de geweest
'k heb tegen
Donchisten
gesproken en
bijzonderlijk
tegen eenen
die ten mins
te van den
338ten degré
was van 't or
de van Chip-
ka, maar die
gclukkiglijk
op 't punt is
van zich te
ibekeeren, en
ziehier wat
bij mij be
kende
1° Dat de daenspartij toch zoo duivelsch kwaad
is omdat 't Stemmeken bun wekelijks tot overeen
komst beeft aangewakkerd
2° dat ze vlam en vuur spuwt van koleire om-
dat de katholieken zelfs al <1© cloiicliisten
hebben uitgenoodigd tot den algemeenen poll voor
het aanduiden der kandidaten
3° omdat t Stemmeken altijd en gedurig maar
spreekt van eene eensgezinde katholieke
partij.
En, mijnheer, zeide hij ons voor 't laatste,
weet ge wat hun bijzonderlijk op de m^ag brandt,
'f is hun geteckend verbond met de liberalen, door
welk ze verplicht zijn de katholieken te bevechten.
Ze krinkelen zich gelijk den duivel in een wijwater
vat, en liegen dat ze zwart zien ona de menschen te
doen gelooven dat dit verbond niet en bestaat.
Nonkel.
Ze komen malkander tegen
rechtover Thierry Martens.
Vien. Wel, Stien, jongen,
hoe is 't'met u nog? Go gaat go
elijk al een betjen al trekbeenen?
Stien. Och, Vien, wa zou
'k zeggen; alle dagen nen dag
ouder worden en thuis met 't romatis gezeten
nesten, alla nesten, zeg ik...
ViEk. 'tZal daarmee zijn d'ak u van geheel
de week nie meer gezien en heb, maar 't is nu toch
zoo goed als gedaan, dunkt mij
Stien. Ja, God zij gedankt, als mijnen gang
nog wat betert, is 't weeral nen justen.
Vien. Hedde dat al gelezen, Stien, van da
malheur mee die twee treinen
Stien. Zeker, Vien, 't stond in De Volksstem
ai, ai, ai, dat moet ne massakker geweest hebben
en nen desaster 1 Twintig man dood, en gepletterd
en gemalen, en menschen mee stukken hout en
ijzer in hun lijf
Vien. De subiete dood, Stien, 't gruwelt ne
mensch als g'er op peistd'heilige Barbara wil
ons ontfermen, g'en hoort nie meer als van mal
heuren.
Stien. Maar, Vien, om van ander dingen te
spreken, wat is uw gedacht over de kiezing
Vien. Als 't katholiek mee wilt, Stien, en
kan 't geen kwaad. De goei kiezen voor de groote
katholieke lijst mee werkvolk, burgers en boeren
op. Die daar nie voor en kiest, is geen oprechte
katholiek,'Stien. 't Perkament eti kan nie liegen,
't staat geschreven Ge zijt mee mij of tegen mij,
geen tusschensoort.
Stien. Daarbij, Vien, de Bisschop heeft
sproken ze misleiden 't volk zoowel als libera
len en socialisten er en valt daar nie op te cbi-
oaneeren, 't is kleer genoeg, en na en is er geen
een gazet nie meer in 't land die voor die gazetten
of die partij nog durft een letter op 't papier zet
ten't is d'algemeene condanatie én rbprobatie.
Vien. Wij, Stien, wij mee onzen Werkmans-
kring en mee al de deftige werkmenschen van 't
stad, wij zijn d'oprechte Volkspartij, maar geen
twee of drij ruziemakers, dié mee huu schoon be-
loftens een deel van 't volk bedrogen hebben "en
verbonden teekenen met liberalen en socialisten...
Ai, Heere, welke responsabiliteit, de straffen van
den Hemel....
Stien. En spreekt vau geen straffen, Vien 11
Is 't nie al erg genoeg De Paus u te Romen doen
kompareeren en u van geen kanten of manieren
willen zien de Bisschop die schrijft dat de gazet
ten der Daenspartij 't volk misleiden in uw eigen
stad geenen goeien dag nie meer krijgen en van al
wat deftig is.met den vingèr gewezen worden, en
van 't Geestelijk verlaten, en van al de libéralen
gesaleweerd en de patroon zyn van de socialisten j
Vien, Vien, Vien
Vien. Zoo is 'tEn ge ziet het bij die man
nen, de wroeging, het spijt en de STRAF hunner,
schelmstukken staan op hun wezen te lezen. Spij-
Stien, dat mijn eksteroogen beginnen te ste
ken, 'k moe voort...
Stien. Ja, Vien,'k trek er opk van deer, want
flees doe Markus ons nog een procesverbaal aan,
om zijn zicht te belemmeren... Tot ziens l