IWEIN VAN AALST.
Oieiawyoi ei Nieuwjaarsdag.
Ie vervolging in Arienie.
mmm
3' JAAR N' 104.
1
w
=m\5Ïw
if
ZATERDAG 2 JANUARI 1897.
Dr Is. Bauwens.
Bisschoppelijke Nota.
In den Werkmanskring.
Leve ons Ministerie
De Bisschop van Brugge
en de Daenspartij.
Een
■kt
alle
on-
iced
f,
I
WBSKëèêBêêEèèÊÊM
i abonnement voor gansch Belgiëfranco te huisAosJ 2,50 per
waar. Voor Europa en de andere werelddeelen 4,50. Alle brief
wisselingen moeten ons voor woensdag middag besteld zijn
rakken en brieven moeten vrachtvrij toegezonden worden. Ongetee-
kende brieven worden geweigerd. Aankondigingen 15 centiemen den
\egel,- dikwijls te herhalen 10 centm Verzekerde ruchtbaarheid.
Ten Bureele der Volksstem gelast men zich met alle slach van druk
werken, zooals doodbeeldekens, rouwbrieven, facturen, kerkwerk, enz.,
aan zeer lage prijzen. Schoone keus'van schoc .gerief voor scholen,
kloosters en pensionnaten. Op aanvraag onmiddelijk te verkrijgen alle
soorten van leesboeken, enz. Voor prijsboeken vrage men den cataloog.
Al onze trouwe Lezers zullen ons Bureel indachtig zijn.
De gewoonte van den
Sylvesternacht met ver
tellingen en overleve
ringen in den familie
kring door te brengen,
is in ons land geheel in
ionbruik geraakt.
In Frankrijk echter,
wordt zij nog hier eii
daar in eere gehouden.
Het nog algemeen
gebruik, ook ten onzer*-
om een gedeelte vai-,
den nacht, en wel tot
dat de klok de twaalfde
uur aankondigt, onder
de bloedverwanten en
vrienden, zij het dan
ook niet met zingen en
vertellen, dan toch
met kaartspelen, fees
telijk door te brengen,
om kort te zijn, om het
izoogenaamde Oude in 't Nieuwe te vieren, moet daar-
Ivan nog afstammen.
Het eenige, vroolijke en gemoedelijke, dat nog de viering
han den nieuwjaarsdag is bijgebleven, is t het wederkeerig
(begroeten en gelukwenschen, terwijl iedèr zich haast en
beijvert dien wensch het eerst toe te brengen, of, beter ge-
kegd, het nieuwjaar af te winnen.
Maar ook deze gewoonte wordt jaarlijks minder gevolgd;
bet nieuwjaarwenschen gaat niet meer gepaard met die
vroegere hartelijkheid en is thans niets anders dan eene
Ijdele plichtpleging.
Alleen de lagere standen verzuimen niet aan de hoogere
len gelukzalige of zalig nieuwjaar toe te brengen,
Inaar vóór deze laatste is dan ook de nieuwjaarsdag bijna
Iveral een bijzonder lastige dag, een dag waarop uwe
Bienstboden u vervolgen als waren ze deurwaarders, waar-
Lp iedere zegenwensch zich laat betalen, waarop iedere
handdruk u geld kost.
Onnoodig u in 't breede te verhalen, op welke wijze lan-
laarnontstekers, nachtwakers, gazetverkoopers, boden,
Inz., zich dien dag weten ten nutte te maken. Die wijze
lal bijna overal dezelfde zijn.
GESCHIEDKUNDIG VERHAAL
DOOR
Op dit oogenblik schoot eene helscke gedachte Ram-
lold te binnen te Ieperen kon men dë Vlamingen pm-
|rengèn.
Ieperen zij de slachtbank dier varkens! Gun hun
len landdag... vëzeïde hij gejaarder.
Ditmaal verwon de booze.
"Willem, zijner onmacht bewust, hunkerend naar
raak en moord, boog het hoofd en zweeg.
Lkat mij doen en volg mp.
Het zij* zoo morde de dwingeland neerslachtig.
Rambold, door den prins gevolgd, drong tot op het
lerhoog, stak plotselings eëh wit vaandel, het vredestee-
fen, omhoog en riep Luistert luistert
Het rumoer verstierf; hetr gedrommel hield op.
Heel de zaal keek verbaasd het wuivend vaandeltje
an.
Het bloed sprak de verwoede vorst met bevende
|temkookt óns in de aderen en rechtmatige wraak-
ucht blaakt in onzen boezem. Maar de oorlog zou ons
ijk in eenen afgrond van ellenden storten. Daarom blijve
lus besluit nog eenen stond hangende...
Bij die onverwachte verklaring was het den Vlamingen
hovelingen of men hun eenen emmer water over het
frhitte lijf bad gegoten
Wij willen, hervatte de tiran hoe het ons
lok verlage, liit vaderlandsliefde,- nadenken over hetgeen
|ns te doen staat.
En Willem verliet de zaal de looze Rambold sloop
|»em achterna met hërorielijn, kroon en schepter.
Nog was de deur niet gesloten of het gebeurde werd
lidruchtig besproken. Wat was er eigenlijk voorgevallen?
Vroeger plachten in de dorpen jongens en
meisjes bij vrienden en buren al zingend rond te
gaan en hunne zegenwenschen en liederen uit te
storten, waarvoor zij dan kleine geschenken ont
vingen.
Onder de vroegste feestgebruiken op nieuw
jaarsdag behoorde, behalve het bakken van
nieuwjaarskoeken, waarvan wij reeds gewag
maakten, ook nog het geven van geschenken op
dien dag, een gebruik dat reeds in overoude tij
den bij de Romeinen bestond en dat sedert spoe
dig algemeen Werd.
Het is tot op onze tijden in vele landen in
stand gebleven. Oudtijds werden er door klein
en groot geschenken gegeven, en 'terwijl kloos
ters, gasthuizen en andere weldadigheidsgestich
ten op dien dag brood en geld aan de armen uit
deelden, werd aan gevangenen, bij wijze van ge
schenk, gènade oi vermindering van "straf ge
schonken. Jefken.
Met innige droefheid zien Wij dat d?
gazetten der zoogenaamde Pnctij-Daens,
niet de minste rekening houdende van
den brief door welken de Bisschoppen
van België, op bevel van Z. H. den
Paus, de katholieken van ons land tot
eendracht onder elkander aanmanen, he
viger dan ooit de verdeeldheid bewerken en
verspreiden en de katholieke besturen aan
vallen. Zooverre drijven de op opstellers
dier gazetten den overmoed, dat zij
hunne lezers pogen te doen gelooven
dat, zoo handelende, zij de goedkeuring
hebben van Z. H. den Paus en van de
Bisschoppen.
Zulke gedragslijn is te veroordeelen,
zij is hoogst nadeelig aan de belangen der
ware christene democratiezij is gansch
tegenstrijdig met de gedachten van Z.
Heiligheid en de Bisschoppen en Wij
achten het Onze plicht de geloovigen te
vermanen zich door dergelijke gazetten niet
te laten misleiden.
f Antonius, Bisschop van Gent.
Vrijdag laatst, op den Hoogdag, in den Catho-
lieken Werkmanskring ónzer stad, de Kerstboom,
plechtig feest, hertelijk en broederlijk, rijk en
arm ondereen, prachtige prijxeh, machtig veel
volk, de zaal proppens vol, 1600 werklieden, de
burgemeester, de gemeenteraad, talrijke be
schermers van den Kring, 't is nog nooit gezien
Om half zes, iedereen staat recht vol eerbied
deZ. E. H. Kanunnik De Bock treedt binnen,
opgeleid door M. den Deken hij is gezonden
door Z. Hoogw. Mgr Stillemans, bisschop van
Gent.
Als hij het spreekgestoelte beklimt, breekt
een donderend handgeklap los, daarna is het zoo
stil als onder 't hoogen van Ons Heer.
Af goedkeuring.
M. de Kanunnik De Bock, zegt dat hij spreekt
in den naam van den Bisschop van Gent en hij
brengt aan de katholieken van Aalst zijnen va
derlijken groet. Hij zegt, dat Zijne Hoogweerdig-
heid met belangstelling de werking volgt der ka
tholieke partij van Aalstdut hij die werking
ten voile goedkeurtdat hij met vreugde ver
nomen heeft, hoe dat er werklieden zetelen in
den gemeenteraad en de hospicieën en hoe er
dapper gestreden wordt om ze in alle besturen
te brengen.
Gaat voort, zegt M. de Kanunnik, gaat voort
op die baan 't is de rechte weg, 't is volgens de
Encycliek en den wil der Bisschoppen uw Bis
schop KEURT UWE WERKING GOED
vooruit met moed en volherding
(De zaal davert onder 't geweld der toejuichin
gen).
1Vtjze
M. de Kanunnik gaat voort in dezen zin
De werkmanskwestie is een ingewikkeld
vraagstuk, het moet opgelost worden met zelfs-
opoffering en voorzichtigheid.
Met zeljsopoffering Voor den werkman strij
den met zuivere inzichten nie t uit eigen baat
zucht, niet voor de eer, voor de glorie en 't pro
fijt, gelijk er zijn, maar met rechtzinnig ge
moed, met ware christene liefde.
Met voorzichtigheid Niet alles omverwerpen,
niet te rap willen loopen, dat zou alles bederven
groote veranderingen vragen grooten overleg.
In de stemming over 't Werkmanspensioen, die
hier in dezen Kring plaats gehad heeft, hebt gij
bewijzen genoeg gegeven van wijsheid en door
zicht; uwe krus op «leisel nr 1 uitgebracht
bewijst dat. Zijne Hoogw. heeft met voldoe
ning het verslag uwer zitting gelezen.
tmnnt zoo rooft.
Luistert naar geenen laster of beknibbeling, van
waar zij ook komen luistert naar geene vleiers,
die u met droombeelden zoeken te misleiden luis
tert luicZr geene opmakers, die u onmogelijke din
gen beloven
Bzteittlfft iififir tie MM. Mi
En de H. Kerk, dat is de Paus vfiïï Rome, Leo
XIII, de grootste onder de werkmansvrienden i
de H. Kerk, dat zijn de Bisschoppen, dat is de
Bisschop van Gent, die mij tot .u stiert om over
uw werk lóf en goedkeuring te brengen de H.
Kerk, dat zijn uw Deken en Onderpastoors, die
door den bisschop aangesteld zijn om u te \j
geleiden hun woord is 't woord van den Bis
schop, is 't woord van den Paus, is 't woord van
God. Werkt eensgezind met awe geestelijke
overheid, tot meerder eer en glorie Gods en tot
verheffing van den werkmansstand
Glorie aan God in het Allerhoogste
En vrede op aarde aam de menschen van goeden
wil.
De minister van spoorwegen heeft een. maat
regel genomen, die van aard is om een groot ge-
tal milicianen gelukkig te maken.
De maand, waarin de agenten van den Staat I
onder de wapens zullen geroepen worden of te- I
ruggeroepen en de maand waarin zij hunnen be- j
stuurlijken dienst hernemen, zullen hun volledig
betaald worden. Van den anderen kant ontvan
gen de gehuwde of ongehuwde werklieden, die
eene familie te onderhouden hebben, en die on
der de wapens teruggeroepen worden, eene ver
goeding gelijk aan 't verlies dat zij daardoor on
dergaan
Het is met geene
pen beschrijflijk, de
wreedheden, die iu
Armenië gepleegd
zijn tegen de Chris
tenen. Zoo bijv., te
En gin. Het is eene
stad van 4000 zielen,
de helft mahometa-
den en de helft christenen. Tot in de
maand September laatst had men hun
gerust gelaten, omdat zij aan de ma-
hometanen 7000 fr. rantsoen betaald
hadden. Zelfs hadden zij al hunne wa
pens ingediend om te toonen dat zij
zicb geheel en gansch onder de be
scherming stelden van het Turksch
Bestuur. Helaas, wat hebben ze pijn
lijk hedrogen geweestIn 't begin van
September werden zij gewaar dat er
iets gaande was zij sloten hunne
winkels. Order werd publiek gegeven
van ze weder te openen. Zij dierven
niet weigeren. Den 14 September, op
een gegeven teeken vielen de solda
ten in de stad. Zij plunderden en ver
moordden ai waar zij voorkwamen*
Gewapend met bijlen en lantaarns
doorzochten zij de huizen tot in de
verscholenste hoeken. Al 't mansvolk
boven de 12 jaar werd ongenadiglijk
gedood. Niemand kon ontvluchten, al
de straten waren met soldaten bezet.
De Armenen verborgen zich in de
grafkelders en de onderaardsche go
ten, maar tevergeefs alle-dagen werd
de lijst der vermoorden ingediend zij
werd ingezien en. 's anderdaags ging
men op zoek--naar dezen die er nog
niet opstonden. O onmenschelijke
wreedheid Eene groote dame wilde
den klerk van haren man verdedigen'
en sloeg hare armen rond zijnen hals
om hem te beschermen en een soldaat,
nen duivel zoudC'1.wij moeten zeggen,
stak den loop van n geweer onder
den arm der vrouw en 6Ch00i 200 den
ongelukkige klerk dood. Met honrtèf-
de kinderen zijn vermoord ze wer
den op den rug geworpen en als lam
meren de keel toegewrongen. Vele
vrouwen werden met geweld onteerd,
15 sprongen in de rivier 0111 aan de
schande te ontsnappen. 800 huizen
zijn afgebrand....
Och God,hoe is het toch mogelijk
voor Euro.pa zulke dingen te gedoo-
gen Waarom komen de mogend
heden er niet tusschen De christene
natiën van Europa, die hunne chris
tene broeders laten vermoorden, dat
is eene ware schande 1
Volgens bevel van Zijne Doorluchtige Hoog-
weerdigheid den Bisschop komen wij UI. waar
schuwen tegen de bedrieglijke handelwijze van
sommige verdwaalden, die, .ouder den naam
van vertegenwoordigers der democratie öf volks
partij, in incctingcn of vergaderingen, door
valsehe beloften liet volk pogen te verleiden
en tevens oneenigheid en twist 'zaaien onder de
christene menschen.
Dat alle geloovigen, die het gezag der H. Kerk
eerbiedigen, op hunne hoede wezen voor mannen
die iu opstand zijn tegen het geestelijk
gezag, alsook voor welkdanige lezingen en ver
gaderingen 'door hunne wettig^ herders niet-
goedgekeurd.
j- GUSTAVUS, Bisschop van Brugge.
Vrienden van
't Stcmmeken,
een Zaligen Ge
lukkig Nieuw
jaarvan wegens
Kibeladoeken.
aan allen in 't
algemeen en
aan eenieder in
't bijzonder....
Moge liet nieuw
jaar, dat wij in
treden, L zalig zijn naar ziel en li
chaam voorspoedig vóór al uwe on
dernemingen mochtèt- gij bins-t het
jaar 1897 waarljjk gezegend zijn van
den Heer en de ware vrede des herten
genieten. Zaterdag verleden, twee
den Kerstdig, was het in onze St Jo-
zefskerk prijsdeeling voor de Zondag
school.Veel volk.. Vele enschoone
prijzen, die in d'huishoudens opper
best zullen te pas komen. Nog in
geen jaar en zal men t'Aalst uitge
sproken zijn over de overschooae re
devoering, welke de Z. E. H. Ka
nunnik Bock op eersten Kerst
dag is komen doen in onzen VVerk-
rhanskring hij heeft cr gesproken in
naam van Z. D. Hoogw. Mgr den
Bisschop vhn Gent, en dat dc2e rede
voering eene openbare en klare ver-
iele
or-
ian
lie-
un-
vijs
{len
lie
zen
ene
den
aat-
|il-
nan
100-
en
edi-
och
dan
die
ïen.
ver-
agc
vrij
ing
Lcht
ken
nan
hij
wil
:hte
van
;che
imis
Dch-
vor-
ipen
de
De
gen
al
|j aar
Zeel
van
ckig
aan,
^eet
"en
;etje
issel
ke 1.
ver
ti-
'ordt
Van
stru
in.,
ach-
kö-
rs er
Ce
•ron-
rger-
har-
ij ai" 1
nes.
ri