1
m
IWEIN VAN AALST.
3° JAAR N lig
Het verplichtend onderwijs.
$&>Iah tja*
Mg
ZATERDAG 10 APRIL 1897.
DE BIECHT.
Dr Is. Bauwens.
RAADSEL A 10.
Het
Heilig
Graf.
Vrienden,
Leest en overweegt
Een Socialist.
waar
Een abonnement voor gansch Belgiëfranco te huiskost 2,50 jier
jaar. Voor Europa en de andere werelddeelen 4,50. Alle brief
wisselingen moeten ons voor woensdag middag besteld zijn
Pakken en brieven moeten vrachtvrij toegezonden worden. Ongetee-
kende brieven worden geweigerd. -Aankondigingen 15 centiemen den
regeldikwijls te herhalen 10 cent'" Verzekerde ruchtbaarheid.
Ten Bureele der Volksstem gelast men zich met alle slach van druk
werken, zooals doodbeeldekens, rouwbrieven, facturen, kerkwerk, enz.,
aan zeer lage prijzen. Schoone keus van schoc .gerief voor scholen,
kloosters en pensionnaten. Op aanvraag onmiddelijk te verkrijgen alle
soorten van leesboeken, enz. Voor prijsboeken vrage men (jen cataloog.
Al onze trouwe Lezers zullen ons Bureel indachtig zijn.
Over weinige dagen verklaarde
onze vierden in volle kamers dat hij
eerlang een wetsontwerp zal neerleg
gen over het verplichtend onderwijs.
Onnoodig te zeggen dat zulk een
nieuws de liberalen en socialistische
volksvertegenwoordigers geweldig in'
d'ooren klonk en al de leden der rech
terzij met verbazing sloeg.
Over eenige jaren nog werd een
dergelijke voorstel gedaan in de Ka
mers door den heer Funck, radikale schepen der stad
Brussel, die in den schooldwang een opperbeste middel zag
om ons land te vergeuzen.
Mgr De Haerne werd alsdan door de middensektie tot
verslaggever gekozen en in zijn verslag, waarin hij de
kwestie van 't verplichtig onderwijs grondig uiteen zette
besloot hij tot het verwerpen van het wetsontwerp wat
dan ook gebeurde.
Wie zou dan toch gedacht hebben dat het verplichtend
onderwijs, na zoo met eenen dienst van eerste klas begra
ven te zijn geweest door eenen hoogweerden prelaat, die
gedurende een aantal jaren de roem is geweest van ons par
lement, weerom zou te berde gebracht worden door onzen
vierden
Doch haasten wij ons hier bij te voegen dat nu niet meer
dan voortijds de rechterzij het verplichtend onderwijs gene
gen is en dat het voornoemd wetsontwerp indien het ooit
wordt neergelegd, dan toch nooit door onze kamers zal be
sproken worden.
Dat onze socialisten het verplichtend onderwijs genegen
zijn is geenzins te verwonderen, want deze beoogen anders
niets dan de almacht van den Staat bijzonderlijk in zake
van opvoeding.
Dat de liberalen er zich bij aansluiten is nogmaals heel
natuurlijk, want altijd hebben zij er op uitgeweest hunne
scholen onder de voogdij te stellen van den Staat om zoo
hunne vrijzinnige leerstelsels aan het volkskind te doen
aanleeren zonder dat het een cent uit hunnen zak
koste.
Maar dat een katholiek het verplichtend onderwijs gene-
GESCHIEDKUNDIG VERHAAL
DOOR
Wel, oaar Rambold's kasteel vaa Straten... (1)
Ge slaat er naar, als de blinde naar het ei.
Hoe dat
Robrecht, jongen, ik dacht u slimmer. Ge kunt
wel denken, dat Iwein de heerlijkheid van Straten zal ver
woesten en het slot bestormen. Rambold heeft een beter plan.
En dit is Ge weet, ik kan zwijgen...
Welnu dit blijve met den sluier der geheim
houding bedekt
Ik zweer het...
wij voeren het meisje, ik had overigens last
het u mede te deelen naar den steen van Mher Folket.
Bij Thielt
Juist zoo... Niemand toch zal de gekerkerde daar
opsporen, n
Niemand... Het zal reeds
bereiken.
Neen toch, Robrecht. Op kleinen afstand van Gent,
staan drie onvermoeide, driftige paarden te onzen dienste
De kinkels, die ons volgen, laten we daarachter... Voor
beu blijven wij gesloten als eene oester....
Als een graf, Diedaart.
Wij maken hun diets, dat we onzen schat naar
Straten voeren.
Maar wie is zij toch Het antwoord bleef achterwe
ge, daar men juist op de heirbaan was. Wat gerust- be
val Diedaart.
B) Straten of Straethem was eene heerlijkheid, bij Brugge
iomf' Ee" d0el Tan den grond werd' in latere tilden,
het n °bdy Van Sint-Andries ingenomen, Vgl. Henschenius in
u ^ommentarius proevius Acta SS, bl. 158, num. 22.
zijn, eer we het slot
gen zij, dat is onverstaanbaar den schooldwang
hier in België invoeren, 't ware immers onze
werkmanskinderen verplichten bij d'eerste ver
andering van ministerie eene socialistische
school bij te wonen.
Zoo ook denkt er de geleerde Pater de Pascal
over, die de kwestie van het verplichtend onder
wijs in een zijner werken van wijsbegeerte be
handelende, er over schrijft in dezer voege
Het verplichtend onderwijs zal verworpen
worden als uuttcloos in een land waar de
ouders in 't algemeen met de opvoeding hunner
kinders bezorgd zijn het zal verworpen worden
als ontoereikend in een land waar men aan
vrijheid gewoon is en geenen dwang en duit
het zal verworpen worden als gevaarlijk daar
waar de partijgeest heel hevig is en d'een of
d'andere partij de school tot haar politiek doel
zou doen strekken het zal verworpen wor
den als verderfelijk in een land, bestuurd door
sectarissen, waar het verplichtend onderwij
inderdaad niets apders en zou zijn dan eene
gedwongeiac slechte opvoeding. JefkEN.
Vrienden, naar ia de Cans
Prijs te verloten onder al de
oplossers Geloof en Liefdedoor Petrus
Van Nuffel.
Wat is meer betamelijk voor een
rechtschapen hart dan achting te
hebben voor het graf van eenen teer
geliefden vader? Hoe pijnlijk zou
het hem niet zijn, moest het gebeu
ren dat kwaadaardigen zich van deze
dierbare plaats meester maken, ze schenden en
beletten daar te gaan nederknielen
Geen minnelijker Vader bestaat dan diegene
wiens bitter lijden en wreeden dood wij thans
herdenken, dan onze goddelijke Zaligmaker, die
op Golgotha zijn bloed voor ons vergoot, en ook
geen graf of plaats ter wereld moet ons meer ter
harte gaan dan het H. Graf, dan het H. Land.
Vijanden van onzen heiligen Godsdienst: Tur
ken en Schismatieken, staan gereed, en wachten
met een helsch ongeduld het oogenblik af om de
ze allerkostbaarste gedenkteekenen onzer ver
lossing te overweldigen en ze aan onze Moeder
de H. Kerk te ontrekken. Enkel door vele zelf
opofferingen, en door de offeranden der geloovi-
gen kan nu bewaard worden, waarvoor eertijds
de kruisvaarders, onze voorouders alles, zelfs
hun leven in pand stelden.
Om dus het H. Graf te Jerusalem en de overige
heilige plaatsen van Palestina in eere te houden,
hebben de Pausen,sedert eeuwen,voorgeschreven
jaarlijks eene collecte of omhaling voor het heilig
land te doen, hetwelk Leo XIII, nog onlangs,
zeer bekrachtigde en dringend vernieuwd heeft.
Het is eene gunstige gelegenheid om, terwijl
men godvruchtig het Lijden des Heeren over-
weegt, zijne dankbaarheid voor de groote wel
daad der Verlossing, door het storten eener
al moes voor het werk van het H. Land te
toonen.
Zoolang ik in God geloofde, kon
ik armoede en miserie verdragen.
Maar nu dat mijne man, die voor mij
een beul is geweest, mij het geloof
heeft doen verliezen wil ik niet dat
mijne kinderen ongelukkig wezen en
ik sterf met hun II!
Vader en moeder aarzelen niet
meer, als er meesters te beknibbe
len zijn. De Kerk en de school wor
den zoo min gespaard als de rest.
En zoo is 't dat de jonkheid die
schoone denkbeelden van vrijheid en
onafhankelijkheid opdoetdat zij alle banden van
eerbied en ontzag voor de overheid verbreekt
en de snotneus van 10 jaar waant zich gelijk aan
zijnen meester de kleine wijsneus, die nog met
de pop speelt, verre boven hare moeder. Zoo, ja,
wordt de verwaandheid en de onbeschaamdheid
onzer kinderen grenzeloos. Het is Fransche mo-
de!
Gij, ouders, die dit leest, overweegt het wel
het geluk uwer kinderen, zoowel hier als hier-
namaals hangt er van af.
Over een tweetal jaren stierf te Baltimore een
bankier. In het sterfhuis werd eene belangrijke
som geld vermist. De vermoedens vielen op den
biechtvader van den bankier, den priester Lutz,
en inderdaad het geld werd in zijn bezit gevon
den. De priester werd vervolgd hij hield voor
de rechtbank zijne onschuld staande, doch werd
tot dwangarbeid verwezen.
Nu is de zaak klaar getrokkende erfgenamen
van den bankier hebben in dezes papieren een
schrift gevonden, waarin hij verklaart dat hij
aan priester Lutz de som had ter hand gesteld,
om restitutie te doen aan iemand, wien door den
afgestorvene schade was berokkend. De priester
had zulks niet willen bekennen, daar dit hem in
de biecht was toevertrouwd.
Nu hebben echter de erfgenamen alles aan het
gerecht bekend gemaakt. Een nieuw proces
heeft plaats gehad, in hetwelk de onschuld van
den priester is uitgeroepen. De voorzitter der
rechtbank bracht hulde aan den priester, die ten
prijze zijner eer en zijner vrijheid het geheim dei-
biecht had weten te bewaren en de toehoorders
juichten toe.
Priester Luts had echter reeds 2 jaren dwang
arbeid gedaan.
Het weekblad La gazette
de Pas-de-Calais verhaalt de
volgende echte gebeurtenis
Een socialist, schrijnwerker
van stiel, ne zatlap van d'eers
te soort, bezig in de herberg
met zijne socialistische gedach
ten uiteen te zetten, riep op
eens uit
Weg met de bazen 1
Weg met de gendarmen
Weg met de pastoors 111
Ja, weg de pastoorsherhaalde hij. Mijne
vrouw, in 't eerste dat wij getrouwd waren, ging
naar de mis en derfde 's vrijdags vleesch
Maar ik heb er mij tegen verzet.
's Namiddags keerde hij huiswaarts en zag
eene menigte volks en twee policieagenten voor
zijne deur... Hij loopt boven en vind er zijne
vrouw en drij kinderen verstikt in hun bed... De
vrouw had een papierken in de rechte hand
waarop te lezen stond
Vrienden van
't Stemmeren,
de Paaschtijd is
daar en meteen
de P a a s c h -
plicht...Trach
ten wij eens ef
fen rekening te
maken met On
ze Lieven Heer
en dan zullen
wij U binnen
acht dagen eenen Zaligen Paschen mo
gen wenschen. Woensdag verleden
is Mgr Slillemans het H. Vormsel
aan de eerste Communiekantjes komen
toedienen. Over eenige dagen zijn
dieven ingebroken in de kerk van
St-Paul, tegen St-Niklaas... Een zil
veren kruis en eenige relikwieën heb
ben ze meê. De Z. E. Kanunnik
Itlasscz, oud principaal van Geerards-
bergen en thans superior in 't klein
Seminarie van St-Niklaas, komt rid
der genoemd te worden van het Leo
poldsorde... Onze hertelijkste geluk-
wenschen 1 Tot IHervplas, een
manneken van 9 jaar, maar slecht
ziende, in ne waterput gesukkeld en
als lijk er uitgetrokken. Tot VII-
lers-la-villc, zekere Matton, wil er
eene petrollamp verzetten... De lamp
klinkt om en Matton zijn handen ver
brand, alsook een deel van zijne
borst... O dienen petrol Kan men er
nu toch voorzichtig genoeg mee zijn
't Jaar 1898 zal waarlijk een merk-
weerdig jaar zijn voor Aalst't Is
immers in den loop van 98 dat men
gaat beginnen aan d'herstellingen van
de statie en van onze St-Martenskerk
en daarbij 't jaar dat wij onzen vierden
zullen buiten zetten. En a propos
van kerk, zouden wij sommige kerk
bedienden mogen aanraden eens
hunne ronde te doen in de kerk voor
aleer deze 's noenens te sluiten?....
Dan toch en zuilen geene brave kris-
tene zielen meer opgesloten worden,
gelijk het over eenigen tijd in onze
St-Jozefskerk gebeurde... Ze weten er
tot Lede wel iets van 1
Die kerkdief
ten, die kerk
dieften g' En
hoort tegen
woordig van
anders niets
meer Zater
dag verleden
is er ingebro-
ken geweest in
de kerk van Leest en in die van Bat
tel in deze laatste zijn de heilig
schenders weg met al wat maar eenige
waarde had 1 Den 24 April is het
de opening der Wereldtentoonstel
ling van Brusselonnoodig er bij te
voegen dat er ter dier gelegenheid ge
weldig veel en schoone feesten zullen
gegeven worden En van de expositie
sprekende, weet ge hoeveel abonne
menten aan 10 franken er reeds geno
men waren maandag verleden
Tien duizend een en zestig II Halte
zelle, vrienden, en laat ons dat uit
'toog niet verliezen Nog slechts
13 maanden en wij zijn onzen
vierden kwijt —Tot St-Niklaas
gaat een krankzinnigengesticht voor
mannen gebouwd worden de plans
zijn reeds goedgekeurd. In Grie
kenland hecht men geloof aan eene
zoogezegde prophetie,'volgens dewel
ke het rijk van den Turk in 1897 zijn
einde zou hebben.