m
1m
m,
4" JAAR N 181.
u
DE BOER IN 1798.
tlu
ZATERDAG 25 JUNI 1898
r.
Bureel Kapellestraat, 1 3, Aalst
Abonnementsprijs pcpjaar2,50, Iranco
thute. - 5 Centiemen het nummer. - He
Volksstem heeft overal verkoopcrs cu
wordt sanscli Vlaanderen door gelezen.
- Briefwisselaars in alle gemeenten -
Hclit s;|i huizen te verlui ren Vraagt gij
meiden or knechten? zoekt gij eene hc-
6rrkking wilt gij uwen handel aanbe
velen Plaats dan uwe aankondigingen
in dit blad bet wordt alom verkocht
EEN OPEN BRIEF.
Nieuwskens in vogelvlucht.
Brier van Kozijn Polydoor.
kilo.
1,00
0,95
0,90
1,55
1,40
1,15
0,60
0,00
0,55
0,48
0,88
De Gazet van Beveren-Waas
deelt een open brief meê, gericht
tot M. Janssens, christene demo
craat en volksvertegenwoordiger
van St-Nicolaas, in den welken
wordt gezeid dat de verkiezing van
M. Van Brussel een protest is van
►gansch 't arrondissement tegen de
handelwijze van 't Kiescomiteit en van den Volks
bond. Do grieven zijn talrijk, zeggen de schrijvers
des briefs doch ze achten het overbodig alles te
herhalen. Een der grootste redens der misnoegd
heid, M. Janssens, was onder militair opzicht, uwen
persoonlijken dienst. Nooit zal het Land van Waas
meewerken tot de invoering van den persoonlijken
dienst.
Indien wij allen, Zondag 11. als een man gestemd
hebben voor de drij eerste candidaten van de cath.
lijst, 't gene de stad St.-Nicolaas niet heeft gedaan
wij deden het slechts omdat de socialisten zich niet
zouden te verheugen hebben in den uitslag der
ballotteering.
Wij hebben voor uwe militaire gedachten niet ge
stemd, waar wel voor de zegepraal der cath. par
^ij-
Wij bekennen het openlijk, indien de achtbare
heer Verwilghen van zijne caudidatuur niet had
afgezien, de kiezers van 't kanton Beveren zouden
als een mau, in de verhouding van 1 op 10 tegen u
gestemd hebben.
En zoo lang gij uwe gedachten in militaire za
ken zult behouden, we zeggen het, hebt gij het
recht niet in naam der meerderheid van 't arron
dissement te spreken.
Deze brief dient e eniglij k om te beletten dat
men voortaan ter Volkskamer zou kunnen zeggen
dat het catholieke Land van Waas een militarist
verkozen heeft.
Deze brief is geteekend
De voorstaanders van een vrijwilligersleger, zonder
persoonlijken dienst.
Zal M. Janssens nu gehoor leenen aan die ver
maningen
Daaruit volgen twee besluiten
1° Hadden de katholieke kiezers van Waas hun
ne stemmen bij de ballotteering op eenen anderen
katholiek kunnen uitbrengen, zij zouden tegen M.
Janssens gestemd hebben, om de wille van zijnen
kazernedwang. Nu hebben zij voor hem gestemd
omdat zij niet verder konden hem verwerpen was
een socialist vooruit helpen, en dat doet geen eer
lijk man.
2° In krijgszaken bijzonder vertegenwoordigd M.
Janssens zijne kiezers niet. Wij hopen dus dat hij
voortaan voorzichtig genoeg zal zijn om over krijgs
zaken te zwijgen, iets waar hij voor zijnen roem
alles mee te winnen heeft.
Over die zaak zal M. Janssens wel doen de vol
gende verklaring te overwegen welke M. Maenhout
in April aflegde in den Landbouwersbond van het
arrondissement Gent
Ons program bevat Vrijwilligersleger en wij blij
ven daar partijgangers van wij zijn tegen den per
soonlijken dienst, omdat het eene verzwaring van
krijgslasten iswij willen vermindering meer
gendarmen en min soldaten.
Dat is ten minste ernstig, redelijk en rechtuit
gesproken.
Aan elk den Goeden Dag deze week... De Be
leefdheid, z'en kost ons niets en z'is zoo schoon.
Er is al zoo menig hoedje versleten met te groe
ten, doch 't is nog al wel dat zij zooveel niet en
kosten als den chapeau der naaister van Bruus-
wljck... Deze freule had een hoed noodig, maar
bezat geen klinkende munt, niets als een loterij-
biljetteken van geringe waarde. Hoewel on
gaarne ook nam de winkelier, waar zij den hoed
kocht, er genoegen in om het lot in betaling
daarvoor aan te nemen... 'n Week na datum valt
er op dit lot nen prijs van 350,000 frank
In Antwcrpcu zijn voor het oogenblik 1,057
meer vrouwen dan mannen, 't Kan dus niet an
ders of vele dochters moeten er ongehuwd blij
ven. In ons landeken hebben wij thans 5
vrouwen die de geneeskunde uitoefenen. Dees
week heeft een confrater het portret uitgegeven
van eenen zijner oudste en ieverigste uitverkoo-
pers. Ehwel, dat zien we geerne Keizerin
Charlotte, die ongelukkige sloor, zinneloos ge
worden van chagrèn, komt 48 jaar te worden.
Onze kozijn Polydoor schrijft ons dat hij het
wel stelt op zijnen Buiten, primo classo. Dat zal
de lezers van 't Stemmeken veel plezier doen.
Weest toch altijd bereid De heer graaf deGour-
cy-Serainchamps, van Geut, die dijnsdag naai
de begrafenis moest gaan zijner dochter, is su
biet gestorven. H. Barbara, patroonerse tegen
alle onvoorziene dood, bid voor ons. Dit jaar
zal, naar men zegt, het wild overvloedig zijn te
Aarlen. Reeds van heden al heeft het provinci
aal bestuur toelating moeten geven voor eenige
klopjachten op groot wild de wilde zwijnen en
herten durven op 500 meters afstand de wonin
gen naderen en vernielen er den oogst. Als
ge nu een Koeponske neemt in de. statie van heen
en weer, 't is voor twee dagen goed dat zal te
pas komen met de kermisdagen om de familie te
bezoeken jde familiebetrekkingen moeten
onderhouden worden en de Kermis geeft ons di
gelegenheid maken wij er goed gebruik van.
I11 Congoland, te Lcopoldvlllc, wordt den
nieuwen Spoorweg ingehuldigd, die er dooi de
Belgen gelegd is,... ja, ja, door de Belgen, en
z'hebben reden om er fier over te zijn Als wij
't geluk hebben van leven, dan zullen wij nog
zien hoe de groote mogendheden over het werk
van 't kleine Belgib in bewondering zullen staan
en het zullen nadoen. In Italië daar is t ai-
moê sta bij 1... De ellende, in Sicilië, wordt nog
grooter. Duizenden menschen zijn zonder brood
en zonder bezigheid allen hebben aireede hun
ne kleeren en meubelen verpand of verkochtnu
is er niets meer en men sterft er letterlijk van
honger en te Barcelona.-», in Spanje, brandde
woensdag morgend nen musée van wassen beel
den af 't zal daar eene kisseling geweest zijn.
Mgr Walravens is naar Rome vertrokken.
De E. H. Van Wassenhove, bestuurder te Velm,
wordt onderpastoor tot Assenede, en te Bes-
ttelbcrgcn komt zacht in den Heer te ont
slapen de E. H. Clerebaut, in den ouderdom
van 78 jaren. R. I. P. God hebbe zijne Ziel
Op 21 juli aanstaande zal prins Albert bevor
derd worden tot major hij gaat bij een andei
regiment, maar bij 't welk, en is nog niet gewe
ten.... Tegenwoordig zit onze vermoedelijke
troonopvolger in Canada de canadeesche ga
zetten spreken van hem met den grootsten lof..
Hij wilt nooit geld terug, wanneer hij iets be
taalt. Dat 't vet is, zei de man, en hij plekte zijn
boterham langs twee kanten. De secretaris
van den Belgischen Volksbond trekt naar het
ITaiisch om er den toestand der Belgische
Werklieden ter plaatse zelf te onderzoeken....
Een herbergier van Brussel had zonder toela
ting nen verkenskop laten afloten de rechtbank
veroordeelde hem hiervoor tot 50 frank boet
Wist die hospes dan niet dat zulks door de Wet
verboden wordt Aalst, de stad Aalst be
schikt den dag van vandaag over menig knap
politieman, ze mogen zeggen wat ze willen, ie
verige agenten, altijd op post en en garde.
Overal vindt ge drimmers van menschen, kerels
zoo dwecs als horzels, nijdig, jaloersch en tegen-
draad... Azoo eenen liep er te Thonront op de
kermis in eene danszaal niet kunnen verdragen
dat er iemand met zeker meisje danst als nen
boschuil op dien jongeling vallen en hem grat het
hert afsteken. De moordenaar zit nu in het kot,
en God weet... voor hoelang; zijn naam isj.
Vergauwen, den drimmer mag gekend zijn.
Woensdag, half twaalf, ai, ai, ai, welk helsch
weer donder, weerlicht, regen, hagelbollen ge
lijk bolleketten... Zou 't lang duren
fêTi&vt
GEDICHT VAN THEODOOR SEVENS.
Allerliefste Vrienden en Vriendinnen,
Na U allen hartelijk gegroet te hebben pax
vobus, de vrede des herten, de gezondheid, wel
vaart en voorspoed... En de kermis die nabij is..
Quioa «abo 2„ Wst zou ik er van zeeefen In
zijn eigen goed en schoon, zelfs noodzakelijk,
nochtans niet zonder gevaar. Een mensch die
een geheel jaar neerstig gewerkt heeft mag wel
eenige dagen in rust overbrengen, die verdient
dat waarlijk de boog kan niet altijd gespannen
staan, zegt het spreekwoord, en de geest heeft
op zijnen tijd wat uitspanning noodig. Maar,
gelijk het Stemmeken 't U op ander jaren voor
leerde, met de kermisdagen, g'hebt dan goeden
tijd, ge moet zien dat gij al eens meer naar de
kerk gaat..,.'t Is allemaal zeer loffelijk van te
zorgen voor uw lichaam, doch gij moogt uwe
ziel niet vergeten en daarom met die dagen eerst
en vooral bij Ons Heer, naar de mis... Plezier en
vermaak, ja, zooveel mogelijk en hoe meer hoe
liever, met manieren, gelijk het een christen
mensch betaamtVaders en Moeders, gij
kunt er veel aan doen gij moet u zooveel mo
gelijk trachten te verzetten met uwe Kinderen
hun alle voldoening mogelijk verschaffen, samen
eens gaan wandelen, de familie bezoeken, een
goed glas bier drinken, de volksfeesten bijwo
nen, enz.... Brave Ouders, doet uw best dus
geeft het voorbeeld aan uwe kinderen, waakt er
over en zorgt dat zij des avonds nooit alleen op
de straat loopen.
God zij gedankt, de kiezingen zijn afgeloopen
met schitterende zegepralen voor de katholieke
partij maar nu ook komt weer de aap uit de
mouw bij de socialisten Vooruit van Gent spot
als een helschen sjanfoeter met de Religie en
doet eenen oproep tot de Werklieden om deel te
maken van zijnen Vrijdenkersbond. BrrrGe
ziet nu, Werklieden, waarop die kopstukken uit
zijn... Hadden de katholieke gazetten dan geen
gelijk als zij u schreven dat het inzicht der soci
alisten was u af te trekken van de Kerk en van
u goddelooze menschen te maken Neen, Ar
beiders, gij die het Geloof nog niet verloren
hebt, gij moogt bij die partij niet zijn gij zijt
daar op uwe plaats niet.
Beminde Lezers en Lezeressen, de boerkens
denken met droefheid over de gevolgen van het
slecht weder, waarmede Junimaand ons straft...
Het is eene onberekenbare schade voor sommige
plaatsen de koude regen had reeds veel kwaad
gedaan, doch de stortregens waren eene echte
ramp 't graangewas neergestreken de kartof-
fels achteruit 't vlas ligt plat.... De Landbouw
smeekt om zonneschijn... Eindeke van Mei,
staartje van den Winter, zegt het oude spreek
woord, maar nu is er nog een staartje bij, en dat
in de zoogenaamde Zomermaand. Mochte de
goede God zij n arm van den Landbouw afkee-
ren, met welken wensch ik mijn missief sluit en
U allen van harte groet.
Uw dienaar en vriend,
POLYDOOR.
De magere oogst was binnen,
Het nagras in de schuur
De boer sloot deur en luiken,
En schoof dan bij het vuur.
Geen lach bewoog zijn lippen,
Geen woord ontviel zijn mond
Hij zat daar knarsetandend,
Lang starend op den grond...
Een vreemde was gekomen,
Een woeste dwingeland
Hij loeg met wet en rechten,
En smeedde band op band.
Het land was leeggeplunderd
De nood, de ellende klom
De kerk bleef toegegrendeld
De klokken hingen stom.
De priester was gebannen,
Die hope bood en heul
Nu moesten nog 's lands zonen
Te wapen voor 's lands beul...
Dat zou de boer niet dulden 1
Des noods zijn leven waard 1
Hij greep zijn oude vuurroer...
Wel was de loop beroest
Toch zou het nog niet ketsen,
Als hij zich weren moest.
Hij wierp het op den schouder,
En sprak tot vrouw en kind
c Het zal in Vlaandren stormen
Ik ga door weer en wind.
Waarheen, getergde wroeter,
Zoo laat en gansch alleen
De nacht is naar en donker,
En kil en klam meteen.
Hij volgt een smallen wegel,
Uitloopend in een bosch
Daar zal hij makkers vinden,
Vol vaderlandschen trots.
Hij nadert, staat en luistert...
Nog een, zoo klinkt het luid,
Die egge en ploeg laat rusten,
En kogels kiest en kruit
«Nog een, die niet wil buigen
Voor onrecht en geweld
Die monsters aan durft tasten,
En schroot noch krijgslist telt
Nog een die onverschrokken
Zijn goed en bloed verpandt...
En krachtig roept de wroeter
Aan God en Vaderland 1
Ei, zoo ging het heinde en verre,
In de Kempen, langs de Schelde...
Niet om voordeel, niet om lauweren
Trok de Vlaamsche boer te velde
Maar om vrij te mogen ademen
Op het heilig erf der vaderen,
Als de vogels op de boomen,
Als de visschen in de wateren
Om weer vrij te mogen knielen
Met de kinders, hem gegeven,
En de moeder van zijn kinders
Voor den Heer van dood en leven...
Dan, wat konden de arme wroeters
Tegen vele duizendtallen,
Die, van top tot teen gewapend,
Hen verwoed bestookten Vallen 1
En zij vielen zijde aan zijde,
Blootgesteld aan smaad en snoodheid
Maar zij gaven ons een voorbeeld
Van geloof en ware grootheid.
Rijst dan op in brons of marmer,
Koene helden, martelaren 1
Uwen naam en uwe deugden
Zullen wij, uw zoons, bewaren.
Kortrijk, 9 Juni 1898.
m
iv
-OÖO-
Zljll UOd, Zijn Kroosi, z,ijulran.pd
Was, ja, zijn laatste pogen,
II.
III.