OORLOG.
GROOTMOEDER.
Nieuws over den
Van Dcnderliauteni
naar Indië.
Twaalfde Kriel*.
l°r moest vluchten... Alles bepaalde zich peluk-
biglijk hij dreigementen eu eenige dozijnen liefelij
ke benamingen eu woorden, in den geuzenwereld
thuis... M. de Jugc strafte ons Charel-Lowieken
met. 1 fr. boet... Dat alles is lang geleden wij wil
len hier, terwijl het van pas komt, nog eens her-
h den de eenige regelkeus, die dat volbloedig meu-
heerken zoo zeer tandeerden, 't Was wel de moeite
waard. Luistert
u M. (harel-Loteie. In den Café Pigewure, gelijk in
bijna al de liberale herbergen, hangt de plakalmanak van
de christene volkspartij met de portretten der vooruaams-
democraten, uitgenomen dat van Sjodder.
*Ui,ja, menschen, daarom was tliono menheer
zóo kwaad. Le ziet dus dat nen opsteller moet op
zijn banden passen 1...
Oontcnde. - De genaamde Lucas, die er aan
hield niet geboekt te staan in België als dood wan
neer hij gave en gezond is, heeft in 't geheel het
voornemen niet het huwelijk door zijne vrouw aan
gegaan te doen vernietigen.
Binnen eene maand keert hij naar Rotterdam
terug, om van daar scheep te gaan naar Iudië,
waar hij sedert een twintigtal jaren hij oenen bag
gerdienst werkzaam is.
Dcudci-MiosMlc. Maandag morgend, rond 10
ure, ging M. fassart, van Lokoren, kramer van be
roep, zijn peerd voederen dat in 't Gulden Hoofd
op slal stond. Leu auder peerd bracht hem een
hoefslag op de horst toe. De ongelukkige werd in
erbarmelijken toestand opgenomen cu naar 't gast
huis gevoerd. Hij bloedde geweldig uit neus, mond
en ooreu. De geueeshceren hopen hem evenwel te
redden.
Zaterdag morgend stond een soldaat van het
2° linieregiment, lu bataljon, 2" kompagnie, Wau-
thier, die nog slechts 12 dageu to dienen had, op
schildwacht aan't poedermagaziju, bastion 4. De
ongelukkige heeft zich bij middel van zijn geweer
door den kop geschoten. De dood was oogenblikke-
lijk. Men heeft ziju lijk naar het krijgshospitaal
gevoerd.
Zele. Donderdag avond rond 10 uro werd het
gehucht Liudcken alhier, door eeno poging tot
moord in opschudding gebracht. Zekere Gustaaf
De Smet, sinds langen tijd met zijne vrouw in on-
eenigheid levende, bracht haar donderdag avond,
toen zij reeds te bed waren, verscheidene messte
ken toe, waarvan twee of drie in den hals, en ecu
op het hoofd. De vrouw werd ook erg gokwetst aan
de rechterhand, door het mes te willen afweren.
De policiekominissaris met twee zijner agenten,
vergezeld van doctor ARubbeus, begaf zich on-
middelijk ter plaats, en hielden den dader aan.
Uit het onderzoek vau deu doctor blijkt dat de be
komen wonden gelukkig niet gevaarlijk zijn. Het
parket is zaterdag morgend ter plaats geweest, en
heelt De Smet naar Dender monde doen overbren
gen.
Viane. Wij hebben reeds gemeld dat een in
woner op St-Pietersdag, nabij 't kerkhof van Rij-
sel zich gezelfmoord bad bij middel van 3 revol
verschoten. Ilet was M. E. M., gemeenteraadslid
van Viane. Hij had op zich alle inlichtingen die
zijnen naam, ouderdom, afkomst, wettige woon
plaats, beroep cn andere inlichtingen vaststelden.
Daags voor zijne dood had hij cenen zijner kama
raden kennis gegeven van ziju noodlottig voorne
men.
I.
Kan Mijnheer Madame Blouet ontvangen?
vraagt bedeesd een bureeljongen, zachtjes de deur
van de werkplaats des heeren bestuurders open
duwende.
Het bureel van deu bestuurder is eene ruime
plaats, boog van verdiep, streng van opschik. Twee
vensters, versierd met groene damasten gordijnen,
geven het lichtde muren zijn behangen met pa
pier van dezelfde tint als de gordijnen stoelen en
zetels zijn met groen fluweel overtrokken langs
den muur, tegenover de vensters, prijkt eene
scboone ebbenhouten boekenkastop dc schouw
staat eene prachtige zwart marmeren pendule,
waarachter een overgroote spiegel trouw de fijne
trekken van het kunststuk weergeeftnevens de
pendule staan twee schoone kandelabers, ook in
zwart marmer vervaardigd.
Op dit oogenblik, zit de heer Huibrecht Boin-
vilie, met den rug naar de schouw gekeerd, vóór
zijnen ebbenhouten lessenaar, die overdekt is met
papieren, en voorzeker vau eene groote bedrijvig
heid getuigen.
Bij de woorden van den bureeljongen, heft de
Brussel. Een jong meisje werd door hare
ouders gelast eene som van 700 frank te gaan ont
vangen. Zij heeft aan hare ouders eene postkaart
geschreven, meldende dat zij de som verloren
heeft of ontstolen werd en dat zij, niet naar huis
durvende keereu, zich verdrinken ging... Dat on-
uoozel gedoen, ook al eene die haren Catechismus
en deu weg naar de kerk vergeten heeft.
In dat Brussel gaat er zoo iets om, dank aan
al die verlichting en beschaving I Eene madame
van deu Ilaechtschonstcenweg had dijnsdag mor
gend hare twee zoontjes voor hunne straf opgeslo
ten. Rond den middag liet zij de schobejakkeu los;
zij namen de vlucht eu ziju tot beden nog niet te-
ruggekeerd. Do ouders verkeoren in de grootste
onrust daar de twee snotneuzen aan hunne speel
makkers verklaard hebben dat zij zich gingen ver
drinken... De bengels zijn acht en negen jaren
oud, nog alleens geen gilé aan... Awel, zoudt ge
daarvan geen grijze haren krijgen
Ruuibekc. Zondag namiddag is er tegen de
statie van Ilumbeke, op de spoorlijn van West-
Vlaauderen, een schrikkelijk ongeluk gebeurd.
Een bareelwachter, die, niettegenstaande de na
bijheid van een aaustoomenden trein, wilde over-
loopeu, is door het lokomotief gepakt geweest eu
in stukken gereden. Dc ongelukkige was vader van
verscheidene kleine schaapkens van kinderen. Och
Heere, die blooikens. Eu die weef 1 't mensch zal
er ook uitzien gelijk eene Mater Dolorosa.
Spanje en de Vereenigde Malen.
Leo XIII, die Spanje en de Vereenigde Staten te
gelijk bemint, heeft van den beginne getracht den
oorlog te vermijden. Maar het voorstel van don
Paus, die van deu cenen kant Spanje eu haar ko
ningdom wilde redden en van den andereu de Ver
eenigde Staten wilde gerust stellen nopens Cuba,
is geweigerd geweest.
De huidige omstandigheden geven aan Leo XIII
gelijk De oorlog zal van langen duur ziju. Spanje
zal wel is waar wel eenige zegepralen behalen,
maai zal toch eindigen met het hoold te huigen
voor den Amerikaanschen geldzak verder zal dit
laud zich eene schrikkelijke schuld op den hals
trekken, en, ondermijnd door republikeinen en
Carlistcn, zal den jongen Alphonse XIII misschien
nooit deu troon beklimmen.
De Vereenigde Staten zullen uit hunnen triomf
geen profijt trekken, daar de andere mogendheden
noch de Antillen noch de Philippijuen zullen wil
len aan de Vereenigde Staten overlaten.
Mochte men welhaast naar den wijzen raad van
Leo XIII luisteren beide landen zouden er wel
mede varen
Geveclit te JUiragua.
Zaterdag morgend heeft nabij Juragua een hevig
gevecht plaats gehad tusschen de Spanjaards en
de amerikaanscho troepen deze laatstee hadden
17 doodeu en 50 erg gekwetsten 20 opstandelin
gen zijn in hetzelfde gevecht gesneuveld. Het deta
chement Roosevelt heeft verscheidene zijner man
schappen verloren, onder andere kapitein Luna en
een gekenden milliounair van New-York, M.Ha
milton Fish.
De Spanjaards, getrouw aan aan de taktiek wel
ke zij sedert dc ontscheping der amerikaansche
troepen volgen, hebben zich achteruit getrokken
achter de hoogten der Sierra ltiedra zij lieten 15
of 16 doodeu na.
Op hunnen terugtocht naar Santiago, branden
de Spanjaards de dorpen af welke zij ontruimen.
Maarschalk Blanco beweert dat in het gevecht bij
Jaguara, de Spanjaards de amerikanen met groote
verliezen hebben teruggeslagen en eene groote
hoeveelheid krijgsvoorraad en reisgoed buit ge
maakt hebben. De amerikanen zeggen daarente
gen dat hunne voorwacht reeds tot 10 kilometers
van Santiago gekomen is.
bestuurder langzaam het hoofd op en bekijkt ver
wonderd het kaartje, dat deze hem aanbiedt
Mevrouw weduwe Blouet,... die naam is mij
onbekend, mompelt hij op droevigen toon. Dan
werpt hij het kaartje tusschen de andere papieren,
met een gebaar van misnoegen en ongeduld.
Het is eene oude vrouw, waagt het de bureel
jongen moet ik ze wegzenden
Laat ze binuenkomen, antwoordt do bestuur
der op stillen toon
Aanstonds verdwijnt de bureeljongen, om weer
seffens terug te komen met de aauzoekster. Deze,
in eerbiedige houding, blijft op den drempel staan.
Dan recht Huibrecht Boiuville zich half op en
wijst de weduwe eenen zetel aan. Madame Blouet,
na nogmaals eerbiedig gegroet te hebben gaat zit
ten
Het is eene kleine oude vrouw, in het zwart ge
kleed. Rok en bovenlijf zijn meermaals en op ver
schillige plaatsen gestopt en reeds hebben zij meer
dan eens tot eenen rouw gediend. De kleeron zijn
versleten tot op den draad en toch zijn ze nog zui
ver. Donkerbruine haren (ze moeten valsch zijn)
omlijsten een rond en blozend gezichtde kleine
oogen zijn schitterenden getuigen van wilskracht
een kleine, gekromde neus eu een middelmatige
mond volmaken dat goedhartig wezen. De vrouw
kan zoo wat zeventig jaren tellen
Mijnheer, zoo begint de weduwe op vermoei
den toon, ik ben de dochter, de weduwe en de zus-
De vijandelijke eskaders.
Nu valt er te zien hoe de vloot van admiraal
Sampson zal werken tegen het Spaansch eskader
Servera dat in de baai van Santiago is ingesloten.
Daar hot Amerikaausch leger van 15,000 man
zooverre het land is ingetrokken, dat ze door de
kanons der oorlogschepen niet meer kunnen wor
den beschermd, breekt het oogenblik aan dat ad
miraal Sampson in de baai van Santiago zal moe
ten dringen om het eskader Cervera te bevechten
en te vernietigen.
MpaaiiNche versterkingen naar Santiago.
Men weet dat er 10,000 Spanjaards door Maar
schalk Blanco uit Havane naar Santiago werden
gezonden. Deze moeten nog slechts op 30 mijlen
van Santiago zijn, te Ilolguiu, en zij zullen er dra
aankomen om zeer waarschijnlijk deel te kuuneu
nemen aan den beslissendeu slag. In dit geval, ge
vangen tusschen twee vuren, zouden de Yankees
wel eens kunnen worden gekl ipt.
Be hitte.
Talrijke Amerikaansche soldaten sterven op den
weg naar Santiago, ten gevolge van hitte en koorts
Er bezwijken ook vele paarden.
Be toestand te Havana.
De goelet Amapola werd gekaapt door de ame
rikanen op het oogenblik dat zij de haven van Ha
vana verliet. Do goelet had talrijke vluchtelingen,
waaronder een 30 tal vrouweu en kinderen, aan
boord.
De passagiers der Amapola die tot alle nationa
liteiten bohooren, verklaren dat de toestand te Ha
vana schrikkelijk is geworden. Zij verlieten liever
het laud dan van honger te sterven.
Be oorlog in Europa.
De amerikaansche regeering heeft inderdaad be
volen toebereidselen te maken voor bet zenden van
een eskader naar de spaausche kustdat eskader
zou vertrekken zoodra de vloot van admiraal Ca-
mara het kanaal van Suez zal doorgevaren zijn,
doch men twijfelt of het bij tijd in gereedheid zal
kunnen gebracht worden.
Er wordt inderdaad reeds gezegd dat commodo
re Watson, aangewezen om het bevel te voeren
over het oostersch eskader, eerst binnen tien of
twaalf dagen zal kunnen vertrekken, eu er valt
nog te zien of hij de noodige transportschepen met
kolen zal kunnen meenemen.
Ecnc kostelijke doorvaart.
De spaanscbe regeering heeft admiraal Camara
verzocht zijne reis naar Manilla, zooveel mogelijk
te bespoedigen zij zal de rechten van doorvaart,
dio op 800,000 fr. geschat zijn van het kanaal van
Suez betalen met een wissel op Parijs. Admiraal
Camara hoeft besloten zijne torpedovcrnielers te
Port-Saïd te laten, daar zij de stormen in den In-
dischen Oceaan niet zouden kunnen trotseeren.
Hij moet donderdag uit Port-Saïd vertrokken ziju.
.lacht achter ecu schip.
Uit Porto-Rico wordt gemeld dat de overzeesche
stoomboot Antonio Lopez, uit Spanje vertrokken
met eene aanzienlijke lading wapens, mond- en
krijgsvoorraad, dicht bij de haven van San Juan
geraakt was toen hij door twee amerikaansche
kruisers bemerkt werd. De Lopez veranderde van
richting en kon aan de kruisers ontsnappen, doch
de lading aan wal willende brengen, stuurde hij
naar de kust van Salinas om er te stranden. De
schok was echter zoo hevig dat de stoomketel ont
plofte men weet niet of er slachtoffers zijn.
De spaanscbe oorlogschepen Concha en Isabella
waren de haven van San Juan uitgevaren 0111 de
Lopez ter hulp te snellen en slag te leveren tegen
de amerikaansche kruisers; deze hebben zich daar
op verwijderd. De Lopez heeft dan zijne lading
kunnen lossen.
Op dc Pliilippijncu.
De opstandelingen der Philippijnsche eilanden,
trotsch op hunne zegepralen, eischen hunne volko-
mene onalbankelijkbeid, en't schijnt dat de duit-
schers hen daartoe aanmoedigen deze zouden
daarvoor reeds verscheidene onderhandelingen ge
had hebben met generaal Aguinaldo.
ter van bedienden, die altijd goeden en trouwen
dienst hebben gedaan. Ik heb eene vraag om hulp
aan het algemeen bestuur gezonden. Ik zou willen
weten, Mijnheer, wat ik te verhopen of te vreezen
heb.
De bestuurder heeft naar deze inleiding zonder
de minste gemoedsbeweging geluisterd. Hij heelt
er reeds zoovele gehoord
Hebt gij aireede ondersteuning genoten, me
vrouw? vraagt hij heel bedaard.
Neen, Mijnheer, tot den dag van heden heb
ik kunnen voortleven zonder moeten te vragen. Ik
heb een klein pensioen, en.
Ha onderbreekt de bestuurder droogjes, in
dit geval vrees ik sterk, dat wij iets voor u zullen
kunnen doen. Wij moeten zoovele ongelukkigen
ondersteunen, die het bestaanmiddel van een pen
sioen derven.
Wacht, Mijnheer, roept de vrouw wanhopig,
ik heb alles niet gezegd... Ik had drij jongens,...
zij zijn dood. De laatste gaf lessen van rekenkun
de... Verleden winter betrapte hij een zware kou
de, die welhaast in eene langdurige tering veran
derde. Over drij weken is hij gestorven. Zijne les
sen verschaften ons een bestaan, aan mij en aan
zijn kind, (want hij liet mij eene kleindochter.) De
kosten, die zijne ziekte en zijne begrafenis ver
oorzaakten, hebben de weinige spaarpenningen,
die wij hadden vergaard, verteerd eu daarbij heb
ik mijn pensioen moeten verpanden, om schreeu-
door Mission. J. G., inboorling van Denderhavlem
Shembaganur, 30 Januari 1898.
Maar inlandsche leerlingen vereischen zooveel
plaats niet. In hunne klassen of studiezalen zelf
strekt men eenige matten uit op den vloer en hon
derden kunnen daar slapen, de eene tegen den an
deren. Al die studenten, zooals al het mannevolk
hier in 't zuiden, dragen lang haar, zwart als pek
welk zij vlechten en in een bol of mastelle van ach
ter op bet boofd rondwinden, juistgelijk het vrouw
volk bij u. En ware het niet aan bunnen gang of
hunne gelaatstrekken (welk soms moeilijker is),
zou men ze niet van het vrouwvolk kunnen onder
scheiden. Hunne gelaatstrekken zijn dikwijls vrou
welijk, zoodat hun gang alleen kan aanduiden vau
welk geslacht zij zijn.
Wij zagen ook in Trichinopoly, het kwartier der
bekeerde Brahmen. Gij moet weten dat de Brah-
men de hoogste of edelste kast zijn hier in Indië
en door de andore kasten als halve goden aanzien
worden. De Brahmen zijn heel trotsch eu fier, eu
aanzien de andere menschen met verachting en als
ver onder hen. Daarbij kwam het dat het hoel
moeilijk was zulke hoogmoedige menschen met
hunne heidensche leeriugen en philosophic, (waut
zij zijn heel slim de Brahmr-n ot Brahmannen) tot
het waar geloof over te brengen. In deze Frausche
Missie van Madura, is men er alreeds in gelukt de
bekeering van dit hoogmoedig ras aan te vangen.
Een 20 of 30 tal ombelsden reeds het katholiek ge
loof. Wij zagen eenigen dier bekeerlingen zij zien
er slim en behendig uit eu men kan ze gemakke
lijk van andere kasten onderscheiden, bun gelaat
heeft iets beschaafder in zichbet is ook zoo bruin
niet als dat der anderen.
's Avonds keerden wij terug naar de residentie
op de ossenkar. Gij moest eens die ossen zien zij
zijn niet traag en zwaar in hunne bewegingen
maar flink te been zij zijn niet groot en worden
loop-ossen genoemd. Men ziet ze wat overal in Iu
dië, maar vooral in Ceylou en bier in 't zuiden vau
Hindoestan, ook in Bombay, Madras, enz. Zij ziju
sterker tegen de hitteen vereisscbeu niet veel voed
sel een weinig gras langs de wegen of pleinen is
hun genoeg. Men ziet er met do hoornen geverfd,
geel, rood, blauw, enz. De onze hadden de toppen
der hoornen bekleed met schitterend koper, in den
vorm van sieraad, moteen hobbel van boven, 's An
derdaags 'smorgends om 11 uren verlieten wij de
residentie, naar de stalie en weerom in den trein
zuid-westwaarts tot rond 5 uren 's avonds. Wij had
den af te stappen in Amayanayakauor. Nu was
onze reis in trein gedaan. Een pater verwachtte
ons aan deze statie. Hij huurde drie ossenkarren
voor ons, (er zijn altijd een koppel ossen in elke
kar) eu na drie kvvartuurs rijden waren wij in zijne
woning. Hij is een missiounaris in deze streek eu
woonde daar geheel alleen. Na een goed avond
maal geëten te hebben moesten wij weerom op
reis in onze drij ossenkarren, 2 mannen in elke
kar, wij waren 6 scholastieken. 29 engclsche mijlen
hadden wij in deze rijtuigen at te leggen. De ossen
werden verplaatst door 2 versche alle 6 mijlen.
Welnu, op reis 1 goede nacht en tracht maar wel
te slapen I In de kar ligt een handvol stroo, waar
op men zich met tweeën kan uitstrekken. Maar,
helaas! men is zoo geschokt en gewiegd in die kar
ren, dat ik zelfs niet probeerde mijne oogen te slui
ten, zoo deden bijna al de andere wij klapten en
zongen geheel den nacht om den tijd zoo plezierig
mogelijk te passeeren.
Om 2 uren 's morgends waren wij nabij den voet
van den berg waarop het Collegie staat waar wij
gaan studeeren.
De frausche paters hebben daar een huis waar
een broeder verblijft of ten minste daar komt, wan
neer Jesuieten daar passeeren om voor hen koffie
te maken eu wat eten te bereiden. Van dat huis
hadden wij nog een uur in de ossenkar. 't Was
rond 5 uren 's morgends wanneer wij begonnen den
wende schulden te dekken. En nu ben ik ganseh
alleen op de wereld met mijne kleindochter, zon
der een stuk geld.., en ik ben reeds twee en zeven
tigjaren... Niet waar, Mijnheer, voegt zij ereenig-
zins fier bij, het is een hooge ouderdom
En bij deze laatste woorden ontglippen twee
tranen aan de vochtige oogen der oude vrouw. Zij
denkt aan hare kleindochter, die eens alleen op
de wereld zonder hulp of steun zal achtergelaten
worden.
Doch nu heeft de bestuurder met meer aandacht
geluisterd. De meeslepende stemme der weduwe
en zekere hem niet onbekende uitdrukkingen klin
ken hem in 't oor als eene zachtluideude muziek.
Die wendingen in het spreken herinneren hem zijn
geboortepiekje en doen hem zonderlinge gewaar
wordingen gevoelen. Hij belt, en gebiedt aan den
bureeljongen hem het dossier der weduwe Blouet
te brengen. Welhaast is zijn gebod volvoerd en het
dossier ligt voor hom op de tafel. Huibrecht Boin-
ville overleest met aandacht en zekere belangstel
ling de stukken nopens deze zaak.
Gij zijt van Lorreinen, mevrouw, zegt hij op
meer vriendschappelijken toon. Ik dacht hetuwe
spraak zegde het mij.
Ja, Mijnheer, ik ben van Argonne. Hoe? gij
hebt mijne spraak herkend Ik dacht nochtans dat
ik ze reeds lang had verloren, na de vier hoeken
van Frankrijk te hebben bezocht.
ft Vervolgt.)
Hewel, nu heelt onze vierde daar een schoon koppel
moustachen gekregen en een imperialeken, dat hij er
waarlijk snakker uit ziet, zoo suakker, dat er veel van de
habitués waren, die hem bijna niet meer herkenden.
Gisteren nog kwam M. Charel-Lowie daarbinnen en ah
'''J 'l Portret bezag, riep hij in zijn botermelktrausch
N<"" Je touair Comme il est change Je ne le reconnais-
u sai Plus Qac'est une veritable crawatterioii perte de vue
de taire comme 5a des mostaches comme de ramenachcs
'l lln homme d'un esprit aussi éminemmang savang Ca a
u étó °Péré <le nouveau par le même èspece de ces petits
mocheux, qui m'ont m'is dans le Petit Blé Des gens de
rien Pas plus haut que ga 1 On leur donnerai une veeg
sur leur smoel 5a roulerai par terre. Et qa veut rireavec
des gens comme moi qui a le sac, qui a le bras long, qui a
u de bonnes valours 1 Je vous le declare, mon corps est sub-
margé d'indignatiou 1
Lu zeggen, dat Charel-Lowie die nochtans een
Vla unsch boerenkind is ook al tegen de Wet Core-
mans is 111
Verboden over te nemen.
Be l'nu*.
