m
Wbl
m,
4 JAAR N' 194.
Uh
ZATERDAG 24 SEPTEMBER 1898
LUGGHENI.
Bureel Kapellestraat, 1 o, Aalst
Abonnementsprijs pcrj|aap2.50, franco
tliui*. 5 Centiemen het nummer. Wc
Volksstem lieel overal verkoopers cu
wordt ganseli Vlaanderen door gelezen.
- IKrief'wisselaars in alle gemeenten. -
Hebt gij huizen te verliureii Vraagt gij
meiden ol'kiieeliten zoekt gij eene be
trekking? wilt gij uwen handel aanbe
velen? Plaat* dan uwe aankondigingen
in dit blad liet wordt alom verkocht
Provinciale Tentoonstel! ing
van Oost-Vlaanderen.
De eeredienst der Bede op het
einde der A t l I Ie eeuw
Versleten sreld.
Moord op de
Keizerin van Oostenrijk.
Wanneer men koelbloedig de aanslagen na
gaat, welke thans opvolgend zich voordoen, de
eene al monsterachtiger dan de andere, dan moet
men bekennen, met menschelijken geest de zaak
aanschouwend, dat men ze niet begrijpt.
Dat er martelaren met duizenden, met miljoe
nen werden gevonden, die voor het geloof hun
leven met genoegen ten offer brachten dat be
grijpt zich én door de liefde tot God, én door de
zekerheid eener eeuwige zaligheid.
Dat de krijgsheld door de liefde tot vaderland
en plicht medegesleept zich roekeloos in het
vuur der kanonnen werpt, verzekerd van er on
vermijdelijk den dood te vinden, dat is ook
geen wonder.
Dat iemand zich in het water werpt om den
evenmensch te redden en de dood trotseert, dien
heldenmoed geeft de naastenliefde in.
Maar, dat er mannen worden gevonden uit
sluitend bedacht om den evenmensch die zij niet
kennen, te verminken en te vermoorden zoo tal
rijk mogelijk, en dat op gevaar van zeiven
vernietigd te worden of gesleept voor het gerecht
om dan het hoofd onder het mes der mensche-
lijke wederwraak te moeten leggen, neen,
zedelijker wijze is zulks niet te begrijpen.
De mensch, die toch een redelijk schepsel is,
kan niet vernielen om te vernielen en zich zeiven
tevens te vernielen, zonder zinneloos te zijn.
En nochtans de Ravachols, de Vaillants, de
Henrys, de Caserios, de Lucchenis en zooveel
anderen waren en zijn geen zinneloozen.
Wat zijn zij dan
Allen zijn ongeloovigen. Allen hebben den
haat van den godsdienst in het hart.
Van allen is Satan de meester.
Zij zijn bezetenen bezetenen van den duivel
van het kwaad.
Luccheni, de moordenaar der ongelukkige kei
zerin van Oostenrijk, behoorde tot degenen die
in de maatschappij hun brood moeten verdienen
door te werken.
Hij was nog te jong om veel bitterheden in
het leven te hebben gekend.
De burgerschool had hem wel kennissen en
wetenschap gegeven niet het geloof in God,
maar de zucht naar genot.
Die zucht vervulde hem geheel.
Die zucht deed hem wraakgierig degenen aan
schouwen die bezitten, daar hij meende dat hun
geluk grooter was op aarde dan het zijne.
Zijn ongeloof gaf geene palen aan dien drift.
Satan, die op aarde altoos onledig is aan het
helsche werk zijner wraak op den mensch, den
lieveling van God, maakte zich van hem
meester
Hij lijfde hem in het leger zijner strafuitvoer-
ders.
Vernieling alleen was nog Luccheni's droom
vernieling zijn drift, zijneenige reden van be
staan.
En als een wild beest dat zich met dierlijken
dorst naar bloed in der menschen drommen werpt
zoo wierp hij zich vermoordensziek op de maat
schappij.
De toestand van den werkman, roept men ten
allen kant, moet verbeterd worden.
Ziet eens welken vooruitgang de socialisten
maken ziet hoeveel aanhangers zij bijwinnen
e vier oorzaken hiervan, lazen wij gisteren
nog in^een boekwerk voor het goede geschreven,
jn 1 e dioevige toestand van den werkman,
verheVerm0t!ënd WCrk' 3°tC Weini« loon' 4° het
verhes van het geloof.
na^tt"11-' h? 'S d'e Vierde oorzaaki die de voor-
'deeemgSte diC rechtstreeks leidt*°t
socialism en anarchism.
j^ ander,e z'jn s|echts onrechtstreeksche oor
zaken van het socialism. l
oorlof T 1 Cn °Veral de aanpredikers van den
oorlog aan den eigendom. 1
Zijn het werkers
Neen de leiders van het socialism behooren
tot de werkers niet.
Even als de Vaillants, de Ravachols, de Hen
rys, de Lucchenis en andere anarchisten, die
slechts vooruitstrevende socialisten zijn be
hooren zij tot degenen die zouden willen leven
en genieten zonder te werken.
Het liberalismus heeft hun geleerd dat er geen
God was, geene ziel, geen eeuwige hel, geene
eeuwige zaligheid, dat alle geluk was op aar
de, alle ellende hier beneden, en dat al dood in
hen was na dit leven.
Welnu, zij hebben in die leer geloofd, en die
leer verkondigen zij overal.
Uit die leer trekken zij deze natuurlijke rede
neering Wijl er niets is na dit leven, wijl er
geen God is, zouden wij dom wezen indien wij
op aarde ons eenig genot ontzegden, zouden wij
dom zijn van te werken en te ontbeeren, zouden
wij dom zijn van de levens te sparen die in den
weg van ons genot liggen, zouden wij dom zijn
van niet te nemen wat wij krijgen kunnen.
En die leer verkondigen ze thans met bloedige
feiten.
Ziet overal, waar er geloof is in het hart van
den werkman, daar is er vrede, daar is er arbeid,
daar is er onderwerping in het menschelijk lot,
daar is er orde.
Het werk van het socialism is het werk van
Satan, het werk van het anarchism is niets
anders dan de uitvoering der bevelen van Satan
dit werk kan op geene andere wijze met
vrucht bestreden worden, dan door het werk van
het geloof.
Staatsbesturen, die schrikt voor de toekomst,
de oogen open 1
Aanbidt wat gij hebt zoeken te vernietigen
Knielt neer voor het beeld van den Verlosser
des menschdoms, dat gij verbannen hebt uit uwe
officieele paleizen, uit uwe gerechtshoven, uit al
uwe vergaderingen, uit uwe scholen, uit het hart
der kleinen en der minderen Hij predikte op
aarde de ware liefde en vrijheid, den vrede, de
onderwerping, het betrouwen in God en de hoop
op een beter leven.
Hij verloste het menschdom uit de klauwen
der ikzucht.
De oogen open
Tusschen die ontvleeschde armen, zoo wijd
open om er heel het menschdom in de goddelijke
liefde te vereenigen is er redding, zekere red
ding I
GENT 1899
Den 1 Juni 1899 zal te Gent, in het prachtige
park der Citadel, eene provinciale tentoonstelling
geopeüd worden, welke op welsprekende wijze de
leefbaarheid van de Nijverheid, den Handel en de
Kunst van Oost-Vlaanderen zal bevestigen.
De tentoonstelling zal de producten bevatten
van den Landbouw, den Tuinbouw, de Nijverheid
en van alles wat met de kunst in betrekking staat.
Prins Albert van België heeft den titel van
Hoog Beschermheer der Tentoonstelling aanveerd
en zulks in bewoordingen die geenen den minsten
twijfel laten over de uiterst symphatieke gevoe
lens welke de Prins nopens hare ouderneming en
hare inrichting koestert.
De Ministers van Geldwezen, van Justitie, van
Landbouw en Openbare Werken, de gouverneur
der Provincie, de Burgemeester der stad Gent en
andere notabiliteiten, burgerlijke, militaire en
geestelijke, hebben het eerevoorzitterschap aan
vaard in het Beschermcomiteit.
Het uitvoerend Comiteit, geplaatst onder het
Voorzitterschap van de heeren Octaaf Bruneel,
schepen van Handel en Nijverheid dor stad Gent,
en Aster Vercruysse, Nijveraar, Senator, Ecre-
voorzitter van den Handels- en Nijverheidskring
van Geut, bevat de voornaamste en de best geken
de Nijveraars, Handelaars en Kunstenaars in zijn
midden.
Behalve het aanzienlijk belang welke de kunst-,
nijverheids- en hofbouwkundige voortbrengselen
opleveren, evenals de handelsoutwikkeling, zal de
tentoonstelling eene ontelbare hoeveelheid aan
trekkelijkheden bevatten, ten einde in do breedste
maat het aangename bij het nuttige te voegen
Prins Albert en de Ministers zullen de tentoon
stelling bezoeken en men verhoopt dat ook de Ko
ninklijke Familie, de Graaf van Vlaanderen en
hoog geplaatste personen haar met een bezoek zul
len vereeren.
Onder de bijzonderste feesten en plechtigheden
welke ter gelegenheid der tentoonstelling zullen
plaats hebben, mag men reeds de volgende ver
melden het XXV0 Nederlandsch Taal- en Letter
kundig Congres, de inhuldiging van den nieuwen
Nederlandschen Schouwburg, het Congres der
Pompiers, de onthulling van den singdrauur van
het Gravensteen, een histoxjsche Stoet, Toernooi
en, de tentoonstelling van Schoone Kunsten in het
Casino, een bestendig festival waartoe al de mu
ziekmaatschappijen des lands en van den vreemde
zijn uitgeuoodigd, een groote wedstrijd met dui
ven, wedstrijden voor wielrijders, regatten, enz.
De provinciale tentoonstelling van Oost-Vlaan-
deren zal ouder alle oogpunten alleraantrekke
lijkst zijn en het kan niet anders of zij zal machtig
veel bijdragen tot de ontwikkeling en de uitbrei
ding van de nijverheid en den handel der provin
cie.
Herinneren wij dat volgens artikel 7 van het re
glement, behalve de kunstwerken, de voortbreng
selen en de werken oorspronkelijk uit Oost-Vlaan-
deren, deze der andere Belgische provinciën en
van den Vreenyle zullen toegelaten worden, mits
zij komen uit een huis dat eenen vertegenwoordi
ger of eenen depothouder heeft in Oost-Vlaande
ren.
De toetredingsaanvragen moeten vóór 1 De
cember 1SOS, gestuurd worden aan het uitvoe
ren 1 Comiteit der tentoonstelling, Lcopoldlaau,
47, tc Gent, waar men met de meeste bereidwil
ligheid, aan al deze die zulks verlangen, de volle
digste en omstandigste inlichtingen zal geven.
Men heeft aangemerkt dat de Fransche omwen
teling meer van godsdienstigen dan van Staatkun
digen aard was. De Jacobijnen wilden inderdaad
de kerk aan den Staat verslaven, alle gemeen
schap van de geestelijkheid met den heiligen Stoel
beletten, den katholieken godsdienst van lieverle
de uitroeien.
De beruchte constitution civile du clergé af
gekondigd in 1790, had de jammerlijkste gevolgen.
Zij bepaalde dat alle bisschoppen en pastoors
zouden gekozen worden door het volk. De gekoze
nen moesten op eenen Zondag, voor de Hoogmis
getrouwheid zweren aan de wet, in de tegenwoor
digheid van de burgerlijke overheden.
De Priesters werden dus afhankelijke staatsbe
ambten en genoten om die reden eene zekere jaar
wedde.
Het opperhoofd der kerk, Pius VI, verzette zich
onbeschroomd tegen die aanmatigende bepalingen.
Hij verklaarde, dat de geestelijken, die den ge-
ëischten eed aflegden, de wetten der kerk overtra
den.
Nu sloeg de burgerlijke macht den weg der ver
volging in.
In de maand Mei 1791 besloot men de afgeschaf
te kerken en kapellen te verkoopen.
Den 18 Oogst 1792 ontbond men al de geestelij
ke genootschappen.
Acht dagen nadien bepaalde men, dat de pries
ters, die den eed niet aflegden, uit hun departe
ment moesten vertrekken binnen eene week, uit
Frankrijk binnen de veertien dagen.
Alwie eenen onbeëedigden geestelijken zou ont
dekken of aanhouden, had recht op eene geldelij
ke belooning.
In April 1793 besliste men de wederspannige
herders naar Caïenne te zenden.
Eenige dagen te voren had men afgekondigd, dat
elke burger gehouden was aan te klagen en aan
te houden, of te doen aanhouden, al de priesters,
die in geval van deportatie waren, en die hij
wist zich op het grondgebied der republiek te be
vinden. De aangehoudenen werden gevangen ge
zet, gevonnist door eenen militairen jury en
met den dood gestraft binnen de vier en twintig
uren.
Deze schikkingen veroorzaakten noodzakelijk
eene kerkscheuring. De afvallige geestelijken wer
den met eerbewijzen en gunsten overladen de an
deren de overgroote meerderheid werden on-
bermhertig vervolgd, gebannen, dood gemarteld.In
alle streken des lands zag men tooneelen van de
tijgerachtigste wreedheid. Men achtervolgde de
trouwgebleven herders tot in het diepste der bos-
schen, sloeg ze dood met hamers en stokken,
schoot ze neer, of hing ze aan boomen en palen op.
Velen bezweken in hunne vlucht aan honger en el
lende.
Iutusschen kondigde men eenige wetten af, in
gegeven door den gloeiendsten godsdiensthaat.
Den 20 Juli 1793 sprak men do verbanning uit
tegen de bisschoppen, die het huwelijk der pries
ters mochten tegenwerken.
Daarna stemde men de affschaffing van den Gre-
goriaanschen almanak, met al de katholieke Zon
en feestdagen. Om de gedachtenis der heiligen te
doen verdwijnen, gaf men aan eiken dag des jaars
den naam van eenen boom, een plant, een dier of
een werktuig spurrie, karper, ezel, zeisen, enz.
De vervolging werd zoo hevig en zoo algemeen, dat
zij allen openbaron godsdienst vernietigde.
('t Vervolgt.)
De Patriote maakt eene goede opmerking
Het publiek mag geen versleten of beschadigd
geld naar de bank brengen. Dit blijkt uit omzend
brieven, door den minister herhaaldelijk openbaar
gemaakt.
Maar om dit aan het publiek tc beletten moest
de staat dit geld zelf niet in omloop brengen.
Immers, dikwijls ziet men in de postbureeleu en
aan de bureelraamkens van den spoorwegdienst
door de staatsbedienden geld weergeven, dat op de
bank ongenadig geweigerd wordt.
Met die bureelen te gelasten dit slechte geld in
te houden, zou het des te spoediger verdwijnen.
Men zou zelfs het publiek moeten aanzetten bij
voorkeur met zulk versleten geld zijne postzegels
en spoorwegkaartjes te betalen en wanneer er geld
weer te geven is, dit doen met goed, uieuw geld.
Lijkdienst! Ier zieleen*! van de keizerin
van Oostenrijk
Zaterdag om 11 ure is in de kerk van St. Jacob
op Caudenberg een plechtige lijkdienst gecele
breerd ter zielerust van de keizerin van Oosten
rijk.
De koning was vertegenwoordigd door drie digni
tarissen, die in twee gala-hofrijtuigen naar de
kerk kwamen.
Verscheidene ministers waren aanwezig, onder
andere MM. Vandetipeereboom en Nijssens.
De nuucius van den Paus werd aan de deur dei-
kerk door de gehccle geestelijkheid opgewacht.
Al de leden van het diplomatisch korps en veel
officiers woonden den dienst bij.
1.
O
