Wotfia
4' JAAR N 196.
&ENDARMEN on VELDWACHTERS.
ZATERDAG 8 OCTOBER 1898
A
BureelKapellestraat15, Aalst.
AI>oiiiiciii(kiilS|>rijs |icrjiiar2.50, franco
tliuis. - 5 Centiemen Iict iniiiiiiicr. - »c
Volkstem liccl't overal verkooper§ en
word! gauscli Vlaanderen door gelezen.
- Briefwisselaars iet alle gciiicéiitcu. -
Hel»! gij huizen te verhuren Vraagt gij
melden ofkneehten zoekt gij ccnc be
trekking wilt gij uwen handel aanbe
velen? Plaats dan uw e; aankondigingen
in dit hlad het w ordt alom verkocht
De eeredienst der Bede op het
einde der XVIli eeuw.
Dood der Koningin
van Denemarken.
Over den Alkooi.
De straf die Luccheni wacht.
SSfciMt'
SSn^tSS
De winter is aan de deur. Reeds heeft men op
den buiten alreeds landloopers aangehouden. Op
den buiten zijn de landloopers de schrik der be
volking. Meestal is het tijdens de afwezigheid der
mannelijke huisgenooten dat zij de hoeven en af
gelegen woningen bezoeken en er met bedreigin
gen en soms met geweldplegingen eischen dat
men hun geve wat zij vragen. Zij stelen in tui
nen en boomgaarden en wanneer men hen hin
dert of verjaagt, wreken zij zich niet zelden met
het vuur te steken aan de schuur of hooimijt,
waarin zij geslapen hebben. Hoe vele diefstallen,
brandstichtingen, moorden zelfs worden hun
niet ten laste gelegd
De beste beschermers van den boer en van zij
nen eigendom zijn de gendarm en veldwachter.
De gendarm is een grooten en sterken kerel,
wiens voorkomen alleen ontzag inboezemt. Jam
mer is het, dat hij zich op het platteland te wei
nig vertoont en hem te veel andere bezigheden
opgelegd worden men houdt hem in de gehoor
zalen waar zijne tegenwoordigheid soms overbo
dig is en hij in alle. geval gemakkelijk zou kun
nen vervangen worden hij is ter beschikking
der krijgsoverheden, die het grootste gedeelte
van zijnen diensttijd opeischen men verplicht
hem de gevangenen van standplaats tot stand
plaats te leiden, juist alsof er geenen ijzerenweg
bestond. Hoe wil men dan dat hij behoorlijk de
bedelaars en landloopers bewake Blijft de veld
wachter. Deze is dikwijls oud en zwak, en bo
vendien in sommige gemeenten niet genoegzaam
betaald, zoodat hij verplicht is buiten zijne
diensturen het een of ander winstgevend werk te
verrichten. Kortom, veldwachters en gendarmen
zijn eenerzijds; landloopers en bedelaars ander
zijds zelden ontmoeten zij elkander.
Eerst en vooral dus is het noodig de vertegen
woordigers der wet de middelen te bezorgen om
hun ambt behoorlijk te kunnen vervullen. Er
dient opgemerkt te worden dat de bedelarij en de
landlooperij twee verschillende oorzaken hebben
waarvan in beide gevallen nochtans kan het ge
vang aanzien worden als een doeltreffend middel
tot uitroeiing van het kwaad. Integendeel, de on
gelukkige, na de hem opgelegde straf ondergaan
te hebben, is nog ellendiger dan hij te voren was
en, laat men hem zonder steun of raad, hetgeen
negen maal op de tien het geval is, dan zal zijne
heroverde vrijheid hem geeneu anderen uitweg
laten dan zijn onderbroken zwerversleven voort
te zetten.
Men zou dus moeten trachten middelen te vin
den om de landloopers die van goeden wil zijn
op praktische wijze hulp te verleenen. Van deze
die het werken niet gewoon zijn eene eerste niet
overdreven krachtinspanning vergen, welk men
trapsgewijze zou kunnen vermeerderen, hun lee-
ren dat het brood dat zij verdienen beter smaakt
dan datgene wat zij bedelen of stelen, ziedaar wat
inrichten kunnen doen gelijk deze die tot stand
gebracht zijn door het menschlievend werk van
den Bijstand door den Arbeid. Men kent alge
meen de goede uitslagen die deze toevluchtshui
zen opleveren waar, tegen eenig werk, voedsel
en ondeikomen verschaft wordt aan landloopers
en bedelaars.
In Holland, Zweden en Duitschland wordt het
nut dezer instellingen hoog gewaardeerd. Het
Werk van den Bijstand door den Arbeid bestaat
in ons land reeds in de groote steden men zou
et tot in de buitengemeenten moeten uitbreiden
waar het, op zekere tijdstippen des jaars, een
meer voorbereid terrein tot zijne werking zou
vinden.
Maai, welke ook de goede inzichten der
aa s-, provincie- of gemeentebesturen mochten
wezen men moet zich niet inbeelden dat zij al-
een a es kunnen doen. Hier ook is het noodig
a et te nemen initiatief van bijzonderen uitga;
a a Pac'ltcrs» z°o zeer te klagen hebben
van e andloopcrij, zich vereenigen en mede-
helpen tot het tot stand brengen der toevluchts
huizen waarvan wij hooger spreken en waar zij
diegenen zouden kunnen heenzenden die hun
thans zooveel last veroorzaken; het gevolg hier
van zal zijn dat men spoedig de ware ongelukki-
gen uit de kwaaddoeners van beroep zou kunnen
onderscheiden.
Opdat hij zijn doel niet misse moet den bij
stand door den arbeid met verstand en overleg
toegepast worden. Geen vraagstuk is onoplos
baar indien het goed bestudeerd wordt en men
zich de moeite wil geven om de verwezenlijking
ervan te bekomen.
Te Kortrijk hadden de burgerlijke feesten aan
vankelijk plaats in het stadhuis. Dit blijkt uiteen
schrijven van 9 Thermidor, jaar VI, gericht tot
citoyen Gambard, directeur du concert en cette
ville Men vroeg zijne medewerking, ten einde
het aanstaande feest der Vrijheid vroolijk te mel
ken.
Nochtans was de kerkvervolging hier ook in vol
len gang. Gedurende de jaren 1794 en 1795, tot
en met den 3 October 1896, doopte men al de kin
deren iu de kapel van het Begijnhof. De acten be
ginnen met de volgende bewoordingen
Den.... is binnen dese stadt geboren en ten
opsichte van de troubele tijden den... door mij on
derschreven in de kerk van het Begijnhof, der
stadt ouder conditie gedoopt, thuys rersekert ge
weest hebbende... n
In den loop van hot vijfde jaar der republiek
vroeg het bestuur van het departement der Leië,«
dat de wet van 7 Vendemiaire, betrekkelijk de
eerediensteu zoude uitgevoerd worden.
Maar het plaatselijk magistraat kende de ge
steldheid der gemoederen. Het vreesde, dat die
tergende maatregel onlusten zou verwekken en be
sloot den 2 Messidore eenige dagen uitstel te vra
gen.
Den 22 September 1797 lazen de priesters hun
ne laatste mis in de stedelijke bidplaatsen.
Nu bepaalde het bestuur der gemeente, dat de
kerken dagelijks eenige uren zouden openblijven.
Het besluit is van den 2 Vendemiaire, jaar VI.
Over dit klein bewijs van verdraagzaamheid er
gerde zich de hoogere overheid. Vijf dagen nadien
vergaderde de municipaliteit op verzoek van den
commissaris, in den vroegen morgen. De ambte
naar wees alle verdere opwerpingen van de hand,
en eischte de onmiddelijke uitvoering der wet.
J. Van den Berghe, JCallewaebt, JDe-
buck, Depeaetere en de Witte werden aange
duid om de bedehuizen te sluiten.
Het getergde volk school samen, waarop de ge
wapende macht toesnelde en een geladen kanon
naar de hoofdkerk richtte. Het gemeentebestuur
noemde dit alles eene onbeduidende betooging.
De aangeslagen kerken bestemde men tot aller
hande diensten. In het klooster der Kapucijnen
poogde men eene lagere school in te richten de
kerk van O. L. Vrouw werd een havormagazijn
de kapel van St-Magdalena, op het kerkhof, een
schaapstal...
Den 17 Vendemiaire, jaar VII (9 Oct. 1789) be
sliste men aan het departement de erkenning van
eenen tempel te vragen. Men verkoos de St-Mi-
chielskerk.
Den 9 Frimaire daaropvolgende werd die nieuwe
ontheiliging gestemd.
Nochtans had men die stemming niet afgewacht
om volk bijeen te trommelen. Reeds den 8 Vende
miaire, eer men de erkenning van den tempel ge
vraagd had, ontvingen de onderwijzers en onder
wijzeressen eenen bevclbrief in dezen zin De
wet van 13 Fructidor laatstleden bepaalt, dat de
schooljeugd op eiken decadi de vergadering der
burgers bijwone. Om die reden zult gij uwe leer
lingen op eiken rustdag in de kerk van St-Michiel
vergezellen. Wij hopen, dat gij deze verplichting
nauwkeurig zult vervullen.
Daags na de stemming, waarvan wij zooeven ge
wag maakten, schreef het bestuur der stad, dat de
voormalige St-Michielsnerk nu gebruikt werd als
tempel der Rede. Men vierde er de decadis en de
burgerlijke feesten. Ook voltrok men er de huwe
lijken, kondigde men er de nieuwe wetten af. De
toeloop was buitengewoon groot...
Nauwelijks waren de kerken gesloten, of men
wilde de sieraden verkoopen, welke zij nog bevat
ten.
Nu wendden zich de Kortrijkscho Jacobijnen tot
het bestuur van het departement, om ten minste de
ouontbeerlijkste voorwerpen te mogen behouden
ter versiering van den tempel. Dit stuk is vooral
merkweerdig, omdat het de inwendige schikking
des tempels beschrijft. In het koor moest men eene
stelling optimmeren voorde bedienden van allen
rang, voor de onderwijzers en hunne leerlingen.
Het hoofdaltaar kon dienen als altaar der Vrij
heid. Tusschen zijne kolommeuzou de godin plaats
nemen.
Wij hebben gezien, dat men den toeloop naar
den Kortrijkschen tempel eens buitengewoon groot
noemde.
Dit gebeurde den 18 Vendemiaire van het zeven
de jaar.
Anderhalve maand nadien, en wel den 3 Fri
maire, sloeg men eenen anderen toon aan. De
onderwijzers weigerden halsstarig den decadi mede
te vieren, en dienden gestraft te worden.
Den volgenden dag klaagde men, iu ronkende
bewoordingen, de dweepzucht der Kortrijksche
bevolking aan.
Neen, ueen de groote hoop deed niet mede.
Onze bezadigde grootouders hadden eenen walg
van al die ounoozelc gebruiken, van al die schan
delijke buitensporigheden. Zij bleven te huis en
lachten niet weinig met de verwaandheid der Fran-
sche beschavers Th. SEVENS.
Sedert eenigen tijd leed de oude koningin aan
de jicht, en haar toestand werd nog verergerd
door eene hartziekte, die nu de dood voor gevolg
gehad heeft.
De koningin van Denemarken is Donderdag
morgend ten 5 1/2 ure, in het kasteel van Bern-
stroff, nabij Kopenhagen, overleden, omringd
door haren gemaal, hare kinderen, kleinkinde
ren en kindskinderen, en talrijke nauwe verwan
ten der koninklijke familie.
Sedert eenige dagen reeds werd er bij de ko
ningin beurtelings gewaakt door hare 3 doch
ters, de keizerin van Rusland, de prinses van
Wales en de hertogin van Cumberland. De ko
ningin van Denemarken verliet bijna de zieke
niet meer, evenals haar zoon, de koning van
Griekenland.
Koningin Louiza was 81 jaar oud zij was ge
boren op 7 September 1817.
De koningin van Denemarken, geboren prin
ses Hessen-Cassel, was de dochter van Wilhelm,
landgraaf van Hessen-Cassel, en van prinses
Louiza-Charlotte, dochter van Frederik, kroon
prins van Denemarken. Op 26 Mei 1842 was zij
getrouwd met koning Christiaan, die geboren is
in 1818. Uit hun huwelijk zijn geboren: de kroon
prins Christiaan, geboren in 1843 en in 1869 ge
trouwd met prinses Louiza van Zweden prin
ses Alexandra geboren op 1 December 1844, met
den prins van Wales getrouwd op 10 Maart
1863 een tweede zoon, thans koning van Grie
kenland nog eene dochter, prinses Maria-So-
phia, geboren op 26 November 1847, in 1866 ge
trouwd met den groothertog Alexander, die la
ter keizer van Rusland werd eene derde doch
ter, geboren in 1853, thans hertogin van Cum
berland, en nog een derden zoon, prins Walde-
mar, geboren in 1858 en in 1885 getrouwd met
prinses Maria d'Orleans, dochter van den hertog
van Chartres.
De reeks misdrijven, bedreven door het mis
bruik van sterke dranken, wordt alle dagen groo-
ter. Wij hebben die soort Van misdrijven, voor
gevallen gedurende vijf dagen, geteld en wij heb
ben er negentien gevonden 1! En zeggen dat de
groote liberalen, bij de laatste kiezingen, het mi
nisterie hebben trachten omver te werpen ter
oorzake der belastingen op den alkooi
Welke droeve middelen om er te komen
Men heeft gemeend dat Luccheni, de moorde
naar van de keizerin van Oostenrijk, zijne misdaad
juist to Genève begaan heeft omdat daar de dood
straf niet bestaat, Luccheni heeft dat herhaaldelijk
tijdeus de ondervragingen bestreden, en nu men
hoort welk eene afgrijselijke straf hem te wachten
staat, moet men zich afvragen of de man dit te vo
ren wel geweten heeft.
Op 'toogenblik verblijft hij in eene cel op de
eerste verdieping deze is ruim en kan zelfs drie
gevangenen herbergen. Er zijn drie ijzeren slaap
plaatsen in metstroozak en laken, eene kruik en
eene tafel, eene voetenbauk en eene waschkuip.
Aan den muur hangt het reglement der gevange
nis. Door een tralievenster, 1,30 111. boven den
bodem der cel, valt het volle daglicht iu het ver
trek. 's Nachts wordt de cel clectrisch verlicht.
Elk kwartier kijkt een wachter door het in de
deur bevestigde kijkgat in de cel. Luccheni is aan
de huisorde vau do gewone gevangenen ouderwor
pen. Hij kan eiken dag een half uur op de plaats
van de gevangenis gaan luchten en mag tot de
gerechtstelling lozen en schrijven. Na zijue veroor
deeling zal Luccheni naar de gevangenisde lEvêche
worden vervoerd.
De straf die hem hier wacht is de opsluiting. De
cellen van de op deze wijze gestraften liggen drie
verdiepingen onder den grond. Nooit dringt eene
zonnestraal door en de gevangenen ademen eene
met modderreuk bezwangerde lucht in. Zij krijgen
geen bed, doch moeten op den grond slapen en
boeten hunne misdaden in 't duister, tot de dood
hen uit hunnen vrecselijken toestand verlost.
Slechts eenmaal 's weeks mogen zij een uur op
de plaats der gevangenis doorbrengen. De St-An-
toine-gevangenis herbergt op 't oogeublik slechts
1 een tot opsluiting veroordeelden moordenaar.
Luccheni zal hoogst waarschijnlijk do tweede zijn.
J Ook anderen dan hij zouden den dood boven dit
1 leven verkiezen.
PHIIV A - van ,!,'m keizer De
Lflllui. geruchten van de dood van den kei
zer van China houden aan. Uit Shanghai' wordt
half officieel gemeld, dat de keizer zich op 22 Sep
tember zou gezelfmoord hebben. Iu Europeesche
kringen in het Verre Oosten is er bijna geen twij
fel of de jonge keizer werd vermoord.
Ook loopt het gerucht, dat Engeland definitief
zou besloten hebben het nieuw regiem om te wer
pen.
Later wordt nog gemeld dat de dood van den
keizer zou veroorzaakt zijn door vergif, andere
zeggen door verworging. Men beweert zelfs dat de
ongelukkige aan de vreeselijke pijniging zou onder
worpen zijn, bestaande in het doorboren zijner in
gewanden met een gloeiend ijzer.
Telegrammen door een Taotai aan een chineesch
blad geleverd, melden dat de keizer zich zelf-
moordde na het dekreet van 21 September getee-
kend te hebben. Dat wil natuurlijk zeggen dat hij
vermoord is op bevel der keizerin weduwe Li-
Hung Chang, enz.
Al de terechtstellingen van personen, verdacht
m
m
V.
VI.