m
oiks
m,
4° JAAR N 200.
WAT ZIJ WILDEN.
Xs&
ZATERDAG 5 NOVEMBER 1808
GROEN.
Het kerkhof te lande.
Lezers, Oordeelt
Bureel Kapellestraat, 13, Aalst.
Abonnementsprijs perjaar 2.50, franco
llinis. 5 Centiemen liet ïiiiiiinicr. l)c
Volksstem liccfl overal verkoopers cn
wordt gaii§cli Vlaanderen door gelezen.
- llriefwisselaars in alle gemeenten. -
Held gij huizen te verhuren Vraagt gij
meiden of knechten zoekt gij ccnc he-
trek king? wilt gij uwen handel aanbe
velen Plaats <lan uwe aankondigingen
in dit blad het wordt alom verkocht
Vooruit ligt onder
Tusschen Man en Vrouw.
De belgische Kamers
De Daenspartij
rsmmmmi
Wat hebben ze gewild, de groene
kopstukken, met eene christene volks-
partij te stichten
Een feit is onloochenbaar dat is dat
de stichters der christene volkspartij
allen katholiek geweest zijn, katholiek
met hert en ziel.
Vraagt het hun, zij zullen het, zij kunnen het
niet loochenen.
Wat even onloochenbaar is, dat is dat zij vroe
ger zeer tevreden waren van de katholieke partij,
dat zij er geen woordje wisten aan af te keuren
wat meer is, dat zij er voor streden op leven of
dood.
Leest het Land van Aelst en De Werkman van
vroegeren gij zult er aanstonds van overtuigd zijn.
Ik zeg van vroeger leest ze nu niet meer uw
Bisschop smeekt er u om, herhaalde malen.
Er is dus ééne zaak buiten twijfelde stichters
der christene volkspartij zijn hevige katholieke
strijders geweest.
En dit ook is buiten twijfel: dat zij nu maar
éenea vijand meer kennen de Katholieke Partij.
Hier heeft dus eene verandering plaats gehad.
Wie is er veranderd de Katholieke Partij Of
hare vroegere voorvechters, die nu hare hevigste
vijanden geworden zijn
Wij antwoorden
Eene partij, welke dien naam weerdig is veran
dert niet, omdat ze gesteund is op princiepen, dit
zijn vaste, onveranderlijke grondslagen waarop de
partij gesteund is, grondslagen die maken dat eene
partij blijft wat zij is.
Maar wat er veranderen kan, dat zijn de perso
nen, die van eene partij deel maken. Personen
kunnen eene partij verlaten, in eene andere tre
den, eene nieuwe stichten, tegen hunne vroegere
partij strijden. Maar dat verandert de partij niet.
En hoe noemt men zulke personen die eene
maatschappij, eene gilde verlaten om ze te bestrij
den
Verraders.
Verraders van de katholieke partij zyn dan de
stichters van de christene volkspartij
Waren de groene stichters, eer zij de Katholieke
Partij verlaten en verraden hadden, waren zij
rechtzinnig
Misschien wel.
Doch de Hoogmoed is gekomen, en met hem zij
ne oudste dochter de Heerschzucht.
Wat hebt ge met al uw strijden sprak de
Hoogmoed. Ziet ge niet, dat het al voor andere
is dat ge werkt en u afslooft Waarom kunt gij
niet heerschen Waarom kunt gij aan 't hoofd
niet staan Waarom zoudt gij in de kamers, in
den gemeenteraad niet kunnen zetelen Sukke
laar, waarom, met zooveel begaafdheden, voor uw
eigen zeiven niet gewerkt
u KamersGemeenteraadZekerlijk!
Waarom niet?
Maar hoe
Ons bij de katholieken als kandidaat aange
ven?...
Maar dan sprong onze baatzucht dadelijk in
de oogen.
Dat zij het ons zelf wilden aanbieden 1
Maar ongelukkiglijk, zij komen niet af.
Rechtstreeks bij liberalen en socialisten
gaan i Die stap is te groot om hem zoo maar in
eens te doendat moet stillekens aan komen.
't Is gevonden Eene nieuwe partij gesticht I
Maar dat gaat zoo gemakkelijk niet
't Doet, toch
Hoe dat
Haar eenen schoonen naam gegeven Christe
ne Volkspartij.
Liegen en lasteren. Liegt, liegt maar op,
zei oltaire, daar zal toch altijd iets van over blij
ven, en hij had gelijk.
De menschen opmaken, 't Volk moet eerst
miskontent zijn, kwaad zijn op de Katholieken
dan komen zij veel gemakkelijker bij ons... en
dan hebben wij eene partij... op leugen en laster
gesteund, maar toch zal er middel zijn van ons
voor te stellen.... misschien van gekozen te wor
den, als wij hardnekkig durven voortstrijden tegen
Bisschoppen en Priesters.
O prachtige sluier van den Burgemeester
O malsche kussens van de donzige Kamerze
tels I... n
En de christene volkspartij was geboren.
Eene afgedragene frak, die hare vroegere kleur
verliest, wordt groen of rost... Rost...? Was Judas
ook niet een roste
Zet een verken eenen groenen bril op en het zal
bijten in alles waar zijnen snoeter tegenstoot,....
behalve in zijne eigene pooten.
Niet eene beest of zij is als van hare natuur tot
het grom getrokken.
Roest, afval van zuiver metaal,zietgyor« of rost.
Te lande!... Rond
de eeuwenoude kerk,
onder wijdgekroonde
treurboomen, zóo
rusten in groene vel
den de afgestorvene
medeburgers, bij de
zelfde vrienden en
magen waar zij kris
ten wierden en hunne
ziel den Heer weder
gaven
Een muur, de kerkmuur, omsluit er den hof der
dooden, hoog genoeg tot verweer der weerloozen,
leeg genoeg om aan deu voorbijganger te laten
medelijdende oogen slaan op den gewijden grond
waar zijne dierbaren rustende liggen
Welk verschil voorwaar tusschendie zielroeren
de kerkhoven van te lande en de doodenakkers on
zer steden, verre, zeer verre gelegen buiten de
voorsteden alsof het rusten der dooden lastig viel
voor de levenden omzet met hooge muren die de
graven verduiken, de kruisen verbergen alsof wij
allen daar gevaar liepen en heimelijke vijanden te
vreezen hadden Daar liggen de dooden stil en
stom, koud en kil in rechte reken, regelrecht, lijk
de koopwaren in onze kelders Daar liggen zij en
zinken onder deu last van praalzerken, van pracht-
kroonen en kunstgewrochten die de godsdienstige
gelijkheid en treffende grootheid der dood ontee-
ren en doen vergeten. Daar liggen onze vrienden
in hunne grafstede verlaten, en nimmer meer voe
len zij eenen traan, eene bede op hunne groene
zode nederdauwen....
Te lande.... geene of weinig zerken, maar krui
sen 1 Hier en daar een hoveke bloemen, lief en la
chend op het eentoonig grastapijt. Hier en daar
een zoomke roozen rond het beddeken van eenen
engel al te vroeg in den hemel ontwaaktAnders
niets, niets dan een gekruisten God hoog verhe
ven, met zijne armen wijd open als om de dooden
allegader te verschansen door de schichten van
liefde uit zijn gewapend en immer wakend hert
geschoten Ha, 't en is niet noodig, te lande, op
de graven een merk te slaan of eenen naam te bei
telen in marmer en rotssteen, daar en liggen geen
ijdele kroonen, daar en leest men geene vreemde
taal... neen Iedere familie kent hare graven, men
groet ze telkendage dat men kerkwaards gaat, men
legt en vlecht er t'allen stonde nieuwe kronen van
gebeden
Zegt en spreekt mij in der waarheid, wanneer
gij met gebroken hert een vriend, en kind, eene
moeder naar een dier afgelegen kerkhoven onzer
steden hebt zieu wegdragen, en wanneer gy na 't
laatste krijsschen der koorde rond die doodenkist,
wederkwaamt stilzwijgend in den dreef, docht
het u niet dat het alzoo niet wel en was, ja, wreed
was alzoo die dierbaren te verlaten en te verwij
zen verre van uw biddend dankbaar hert, verre
van hunnen huiskring, verre en tusschen vier
planken, verre en gansch alleen
O zekerlijk ja, gij zult dat graf gaan groeten, op
dat zand gaan bloemen planten en tranen storten.,
toch het zal een beevaart zijn, een reizeken heeten
niet waar Daar zult gij henengaan omtrent gelijk
men die andere dooden bezoeken gaat, die ook ver
van ons in de zothuizen door afwezig zijn en door
ander leven dan het onze, algauw zijn vreemdelin
gen geworden Zoo ook worden de dooden vreem
delingen voor ons, omdat zij al te verre van ons
rusten. Bij aldien wij ze rijk en prachtig gedekt
hebben, o, 't is dikwijls om kwijt te zijn voor de
wereld en met ijdele pracht eene valsche maat te
geven onzer deernis...'t Is gelijk, maar ik gave
hun liever minder eenzaamheid
Te lande en verwijst men de doode zoo verre
niet... Zij houden er de plaats van eer in het hert
van 't dorp, dicht de kerk die ze verschanst en
vrijwaart I Daar, onder dien grond zoo dikwijls
door hen betreden, daar rusten zij in stilte zonder
alleen te zijn, niet ver... Zij blijven bij ons en men
ieeft voort rondom hen! Wanneer de klok ter kerk
roepend traant van rouw of trilt van vreugd, zoo
zieu zij de vrienden weder die weenden op hun
graf, zien kinderen voorbijgedregen ter heilige wa
teren, jonge knapen zedig naderend ter heilige ta
fel, jonge lieden, rilde vrouwen vol hope onder den
zegen der priesters, allen trekken heen gelijk zij
deden in vroeger dagen voorbij gekende graven
Neen, ik weet het, men kan ter stede niet doen
gelijk te lande en de veiligheid der levenden ver
wijdert de dooden. Ik weet ten anderen dat alle
deernis niet kan blijven duren en dat de tranen niet
altijd mogen vloeien, de mensch moet vergeten of
zou bezwijken onder deu last van nijpend hertwee,
en daarom mag hij niet al te veel de dooden nabij
komen. Maar toch, wanneer wij dezer dagen de
zielkesdagen van ons kerkhof zullen wederkee-
ren, geest en hert vol blijde herinnering en gebro
ken hoop, zoo zullen wij met leed en spijt betreu
ren dat onze dooden zoo ver wonen, zoo alleen, zoo
droevig omsloten... O waarom en mogen zij niet,
lijk te lande, daar zijn, daar bij onze kerk? Daar
liggen onze voorouders min verlaten en wachten
naar de verrijzenis, in de schaduw der weenende
treurboomen, der zingende Kerk Daar zijn zij be
ter
Vrouw. Zijt ge misschien nog niet stout ge
noeg, of zoudt ge misschien geern uw vader opvol
gen geef hier.
Man. Vrouw, waarom schreeuwt de kleine?
Vrouw. Hewel, omdat ik hem de gazet van
Zondag heb uit de handen getrokken, 'k Wil niet
hebben dat ons kind al die leelijke artikels leest
tegen het geestelijk. Dat is goed voor andere, maar
voor de mijne niet.
Heeren, die van ons volk hier geerne gezien en
bemind worden, dat zij aan hunne plichten te
kort blijveu
Hij, die in opstand leeft met zijne geestelijke
overheid, wiens gazetten deer Hen gedoemd zijn;
hij durft onze brave en deftige geestelijkheid ver
gelijken met Judas
O schijnheilige en onbeschaamde vlegel!....
gaan open op
dijnsdag SNovem-
ber aanstaande, 't Zal toen wel wat rumoeriger
worden in het land. M. Tack, afgeveerdigde van
Kortrijk, zal als deken van ouderdom de eerste
zittiug voorzitten. M. Tack is reeds 44 jaar lid der
Kamer hij werd zonder onderbreking herkozen.
Eenen tijd is hij minister van financiën geweest.
De Kamer zal, er is geen twijfel aan, haar oud bu
reel herkiezen M. Beernaert, voorzitter MM. ba
ron Suoy en De Sadeleer, ondervoorzitters MM.
De Borchgrave en Huyshouwer, secretarissen. Te
gen de kiezingen van Audenaarde en van Doornijk
zijn reclamatiën ingediend.
Er zullen nog al hevige besprekingen in de Ka
mer gevoerd worden. De nieuwe kredieten voor
het vergrooten van Brugge-zcehaven, zullen er nog
zoo gemakkelijk niet doorgaan. M. De Bruyn zal
erbij zweeten. Men spreekt van een paar miljoen,
welke de vergrooting zou kosten. Er zal ook een
ontwerp worden ingediend om de kiezingen anders
te schikken. Brussel, bij voorbeeld, gaat weldra
21 of 22 vertegenwoordigers gaan kiezeu, en veel
andere arrondissementen kiezen éenen of twee
vertegenwoordigers
tretten harer voornaamste werkers staan, met het
portret van den Paus in het midden. De gazetten
hebben aangekondigd dat die print onlangs aan
Leo XIII werd voorgelegd, en dat de H. Vader
zijn diep misnoegen heeft uitgedrukt. De zaak is
volkomen waar doch zij is reeds over verscheide
ne maanden gebeurd. Het was een voornaam per
soon uit het Luiksche, die den H. Vader deze print
der scheurmakers toonde, en hij de teedere ouder
ling, vatte vuur en gaf zijne verontweerdigiug in
de krachtigste woorden te kennen. Wat ik hier
zeg, weet ik zeker, metal de omstandigheden.
Wij lezen in de gazet van de
vischmijn
Ons Heer, in 't Ilofken, zag
Judas naderen, zijnen Apostel,
die Hem had zien de dooden'
verrijzen, die zelf Mirakelen had
gedaan in zijnen naam; zijne Kerk had Ons Heer
voor de bestiering toevertrouwd aan menschen,
voor de bediening.... Christus zag in alle Eeuwen
en in alle landen, eenige bedienaars, met wereld-
sche inzichten tot deu Autaar gekomen, bedwelmd
en verleid door de geldmacht, trotsch zwaaiende
met de Geestelijke macht, het arm volk niet ken
nende, ingezwolgen door de salons, en de Zaligma
ker zweette water en bloed
Die woorden schrijft hij, sprekende van de
eerweerde Paters Jesuitcn en van de geestelijkheid
van Aalst!
Zou men niet zeggen, dat al die eerweerde
Nauwelijks hebben do Bis
schoppen van België over 14 da
gen eenen omzendbrief doen le
zen in al de Kerken en Kapellen
van ons land tegen do slechte
boekeu en dagbladeren, of do ga
zet van onze groene Socialisten,
valt heden Zondag met meer he
vigheid uit tegen ónze brave,
welgezinde geestelijkheid van Aalst.
De priesters ziju ingezwolgen door do salons,
zij liggen bedwelmd door de geldmacht, zij willen
het arm volk niet kennen met wereldsche inzich
ten ziju zij tot deu Autaar gekomen; de wereld
sche Paus, Woeste, zegent hunne pogingen, enz.
enz.
Uit eerbied voor onze deftige lezers, durven wij
hier in ons blad al niet aanhalen, wat die schijn
heilige, die volksfopper op hen weet te zeggen.
Eu daarachter durft hij uitroepen
Wat valt er op ons te zeggen, wie hebben wij
ooit verweten of bespot 1!...
Alles in eerlijkheid en deftigheid
Ziju wij uit den goeden weg, 't is de fout van
Leo XIII, van Christus-Jesus
Maar, 't is waar
Wat willen wij verwachten van menschen, die
dag en nacht opgeëten worden door de knaging
van Consciëntie
Van menschen die de koppigheid en de hoo-
veerdigheid zoo verre drijven, dat zij liever zouden
hunueu laasten cent geven, dan te bekennen dat
zij hebben mis geweest?
m
.Ar
