Wat zijn Pastoors ei Priesters?
Aalst in de XVI Eeuw.
t'OJSrZEJSTT.
Uit de Vischmijn
Uit JVcdcrlirakcl.
TWEE BEZOEKEN.
Allerhande Aieuvvsinaren.
Wat kunnen of mogen wij verwachten van men-
schen overmeesterd en opgeëten door den duivel
van bedrog en geveinsdheid
Die op hun geweten hebben, die schrikkelijke
en wraakroepende historie van het Wijf?
Ah, hij heeft de wraak des Hemels geroepen op
die Katholieken die het Wijl voor 1000 franken
wilden uitkoopen, maar de wraak des Heeren zal
op hem weerkaatsen 1
Ongestraft raakt men den gezalfden des Heeren
niet 1
Daarvan getuigt de geschiedenis, en zien wij
reeds heden de preuven bij die volksbedriegers.
Dat iemand zich misloope, dat iemand in drift
en hevigheid zelfs eene groote fout bedrijve, dat
kan iedereen aannemen u Errare humanum est
maar dat iemand wetens en willens, het volk mis
leidt geschiedenissen uit den gracht haalt die be
ter gezwegen zijn dan gekend, dat zal en moet van
God gestraft worden op deze wereld.
't Is de rechtveerdigheid van God, die zulks
vraagt.
u d'Alleenheerschers (sic) hebben Hem doen
aan het kruis sterven, op 33 jarigen ouderdom,
en volgens ons wetgeving zou hij niet eens hebben
mogen kiezen voor de gemeente, n
Wij vragen aan ieder deftige man of dat niet
spotten is met ons Heer
Catechismus
De Pastoors en Pries
ters zijn wettige navol
gers van de twee en ze
ventig discipelen van
Christus.
Antwoord aan M. Pietje Snot, het glorieus
geprimeerd Kieken van aan 't Kerkhof.
>sr
in.
ZONDAGRUST. Zondag aanstaande blijft de
apotheek open van M. Ghysselinckx, Molenstraat.
Het Tooneclfee»! der Zondagschool.
Het drama De Koning der Boschjagers mag met
recht eone der schoonste dramas worden genoemd,
die door Tooneelafdeelingen en Patronagen, Werk
manskringen, enz. kan op de planken gebracht
worden. Het stuk is vooral rijk aan machtig
schoone tafereelen en de kleedij van dien tijd,
waarin de gebeurtenissen zich voordoen, brengen
oneindig veel bij om het oog van den toeschouwer
te streelen, te verblinden. Ook de tooneelversierin-
gen zijn puik en flink geborsteld en getuigen van
eene bekwame kunstenaarshand. (Indien wij ons
niet misgrijpen, zijn de décors het werk van onzen
Stadgenoot, M. J. Van Cauwenbergh.
Al de spelers, zonder onderscheid, kweten zich
met iever en kunde van de hun opgelegde taak,
nochtans verdienen eene bijzondere melding de
heeren R. Van Hauwe, Karei De Naeyer, Arthur
Thybaert, J. Van Cauwenbergh, enz. Ook de klei
nere rols werden zoo voldoende mogelijk vertolkt.
Het tooueel onzer Heeren Meesters mag op den
voet, waarop het heden staat, het moeilijkste stuk
aanvatten en dit met zekerheid van welgelukken.
Het kluchtspel Het Huis in het Woud heeft tra
nen doen lachen. MM. Ferdinand Keppons, Beno-
ni De Naeyer en Hendrik Van de Velde hebben er
een handje van om de lachspieren van 't publiek
aanhoudend in beweging te houden. En M. P.
Buys, de knecht, elk zal het bekennen, heeft de
toejuichingen en 't handgeklap, waarvan hij deel
genoot was, niet gestolen. M. C. Kieckens, eene
oude kennis van ons Tooneelminnend publiek,
verwierf, als hovenier, veel bijval.
Menig lief muziekstuk wisselde de tusschenpoo-
zen af. Een bloempje voor M. Gustaaf Papo, aan
wien de leiding van het orkest was toevertrouwd, p
-)»)§((«-
FeeMtviering. Maandag 11. vierde de so
ciëteit De Vrije Bolders, gevestigd bij M.
Jan Wellekens, Zoutstraatpoort, duchtig feest
ter eere van haren secretaris, M. Arthur Van
Ertvelde, die te Gent, op den Prijskamp voor
Vlaamsche Letterkunde, den gouden eerepalm
behaalde. Het lokaal was bevlagd en luisterrijk
verlicht. De Voorzitter, Mijnheer A. Bauwens,
wenschte, in eene schitterende redevoering, den
jongen Primus harteljk geluk en M. Theophile
Waterinckx, ondervoorzitter,bood hem, namens
de Maatschappij, een prachtigen bloemruiker
aan. M. Van Ertvelde, diep ontroerd, antwoord
de in korte, maar welgepaste woorden. Gansch
den avond heerschte de gulste vroolijkheid. Tal
rijke vrienden, waaronder M.M. Firmin De Vyl-
der, Jozef Courteaux, Ernest Van Branteghem,
enz., enz., woonden de feestvergadering bij.
(Medegedeeld).
Mcspclncrc. Over eenige dagen is hier een
erg ongeluk gebeurd. Zekere Frans Bogaert haalde
steen met zijne kar toen hij aan 't lossen was,
klonk de kar met steen op zyu hoofd en de man
bekwam nogal erge verwondingen.
Kocsscl.ierc. Verscheidene fabrieken zul
len moeten stilvallen bij gebrek aan water.
Schaarbeek. Voor de slachtoffers der afge
brande Ste-Mariamarkt, heeft meu tot heden reeds
7850 fr. verzameld. Tusschen deze som zijn de
4000 fr. gerekend, opgebracht door het leest in de
Boudewijnskazerne over eenige weken ingericht.
St-llartcus-Bodcgliem. Maandag, ten
10 1/2 ure 's morgends gebeurde alhier in de statie
een ongeluk. Een trein was aan 't maucevreeren en
trof een jongeling die suikerbeeten aan 't laden
was. Het slachtoffer, Georges Gouduis, 21 jaar oud,
was eenige oogenblikken later een lijk. De pastoor
der gemeente kon hem de H. Olie niet meer toe
dienen. Dr Poodt, van Ternath, heeft het overlijden
bestatigd. Gouduis was de steun zijner moeder.
Ilnminc. In den nacht tusschen zaterdag en
Zondag zijn kwaaddoeners in de woning gedrongen
van de jufvrouwen Dierickx, 91 en 82 jaar oud.
Om langs de keuken binnen te komen hebben de
dieven eene ruit verbrijzeld. Na al de meubelen
van den gelijkvloers opengebroken te hebben,
klommen de bandieten naar de kamer der twee
oude vrouwen. Zij braken er een koffer open en
stolen: 5000 fr. in bankbiljetten, 8000 fr. in goud
stukken en voor 12,000 fr. stadsloten. Een pak
met voor 12,000 fr. italiaausche rent werd onaan
geroerd gelaten. De dieven vertrokken ongestoord.
De jut vrouwen Dierickx waagden het niet een neef
ter hulp te roepen, die in het huis woont. Deze
heeft niets gehoord. Het parket is zondag morgend
bij de jufvr. Dierickx afgestapt.
Lokercn. Zondag morgend is hier een neger
aangehouden, Edward Wilson, geboortig van Phi-
adelphia en in dienst bij den dierentemmer
Camilius die zich hier nu met zijne barak op de
Merkt bevindt. De neger is in augusti laatst te
3russel bij verstek tot twee maanden gevang ver
oordeeld voor ontvreemding van een zakuurwerk.
Hij loochent krachtdadig den diefstal en houdt
staan dat hij de horlogie gekocht had en men hem
veroordeeld heeft zonder de minste verwittiging.
De arme sukkelaar, die hier voor een braaf mensch
bekend staat, is maandag morgend ten 8 ure naar
de gevangenis van Dendermonde overgebracht.
Luttrc. Drie jongelingeu van Luttre, MM.
F... apotheker, S. en D. waren vrijdag middag op
musschenjacht gegaan. Rond 3 ure kwamen zij in
eeno herberg nabij de statie, waar zich toevallig
een fotograaf bevond. De drie vrienden besloten
zich in groep te laten fotografeeren Terwijl de
fotograaf zijn toestel in orde bracht nam M. F., zijn
jachtgeweer, mikte op S. en zegde al lachend dat
lij ook zijn portret ging trekken. M. F., raakte
onvrijwiliig den trekker van het geweer aan, het
schot ging af enS.. kreeg de volle lading in den
buik. De toestand van het slachtoffer is wanhopend.
Gent. Men heeft bemerkt in de bureelen van
M. üngheua, bankier, St-Baafsplaats, dat een lot
van Brussel 1886, met eene premie van 100,000 fr.
sedert 3 jaren uitgekomen was. Men kan zich de
vreugde voorstellen van den drager van het lot als
de bankier hem dat nieuws medegedeeld heeft.
DcMtcIbcrgcu. De stoutmoedigheid der hei
ligschenners gaat wezenlijk te ver. Eenige dagen
na de indrukwekkende boetprocessie, ingericht ter
gelegenheid der afschuwelijke heiligschennis ge
pleegd op het Kristusbeeld van bergenkruis, werd
de offerblok opengebroken en de inhoud er van
geroofd. Verleden weck hebben de schurken eenen
nieuwen aanslag gepleegd op het Kristusbeeld. Ze
hebben het ontdaan van het kleed, dat zij wat ver
der gescheurd weggeworpen hebben. Verder
hebben ze nog de teenen afgeslagen van het beeld.
Het is te hopen dat men eenmaal de hand moge
leggen op deze kerels.
Mijlbeke, waarvan de oude handschriften en
stadshandvesten zulken rechtmatigen lof bevatten;
dit heerlijk gehucht, bewoond door kloek, schoon
en blozend volk, trouw aan God, rein in zeden,
was door de Geuzen zoo min gespaard dan de stad
zelf. Binst de Paaschweek van 't jaar onzes Hee
ren 1582 viel eene bent Geuzen de abdij Ten Roo-
sen aan, plunderde en verwoeste er alles, en zoo
danig was de schrik der hoveniers, dat bijna allen
hunne woning en het gehucht waren ontvlucht. De
hofsteden en groene toelachende boomgaarden wa
ren er op verre na zoo talrijk niet als hedendaags,
bijzonderlijk langs de grenzen van Moorsel, Erem-
bodegem en Hekelgem... Een heele dag zou men
rondgedoold hebben zonder eene levende ziel te
ontmoeten, tenzij hier of daar een dwalende bede
laar of eenige gehandhaafde soldeniers, die op
strooptocht afgingen.
Het sloeg acht uren
Aan eene der groote pachthoeven klopten twee
gewapende Geuzen.
Geen gerucht volgde, dan een knetterende vloek
en het gemor
Satan's ras Papengebroed 1
Het nest zal ledig zijn, kornuit.
Neen ik zag licht. Al huisde de duivel daar,
binnen moeten wij. Klop nog eens, en komen ze
nietdo deur opengekapt 1
Allebei beukten nu op de poort. Geen antwoord.
De rabauten trokken hunne sabels en begonnen
wezenlijk op de poort te hakken.
Halte 1 riep een der geuzen. Ik hoor stappen.
Een miuuut later klonk eene stem
Wie is daar
Twee kerels, die u den kop zullen doorklie
ven, indien ge niet aanstonds ontsluit.
Kop klieven Kop klieven 1 mompelde de
stem in huis. Welaan, ik zal ze maar binnenlaten
de schelmerij is toch 't land meester.
Open vloog de poort. De krijgers togen binnen
en stonden vooreen struischeu veertigjarigen boer.
Waar zijn we hier
Bij pachter Coucke zijt gij hier. En wat komt
gij doen
Wie zijt gij
Jef, zijn knecht, ben ik.... Maar, gij,.... laat
eens uw wezen zien, dat ik
En hij hief de lautaarn omhoog. Doch bliksem
snel had eenen der Geuzen hem bij de keel gegre
pen. De kloeke Vlaming liet zijne lantaarn vallen,
greep den aanvaller in het middel en wierp hem
als een klomp hout tegen den muur. Hij maakte
zich vaardig om den andere te vatten, maar deze
bleef hem rustig aanstaren en zei op zachten toon
Mau, ge toont weinig manieren 1
Meer manieren dan gij, die hier onbeschaamd
binnendringt knorde Jef.
Wij komen hier om onzen plicht te doen.
Welke plicht
Uw meester alleen zal dit weten. Is pachter
Coucke te huis
Ja.
En zijn zoons
De kuecht trok de schouders op hij wilde niet
zeggen dat de jongelingen zich bij de Ongewilligen
hadden aangesloten.
Waar is de baas
In de keuken.
Breng er ons bij.
Jef dubde....
Hoort, sprak hij, ik wil u leiden waar ge ver
langtGij zijt gewapend; ik niet. Edoch let op 1
In 't nevenkamertje ligt zijne zieke dochter, dia
uit Ten-Itooseu gevlucht is,....
Eene Paapsche dus Eene kwezel
een engel, rein en schoon als de dageraad,een
meisje dat bij de Zusterkens op school lagLet
op Wee u, bijaldien gij het bestaat onze dierbare
zieke te verontrusten Ik zou.... Komt, volgt mij.
De boer bracht de soldaten, langs schuur en stal
heen, in de groote keuken, die tot eet- en spreek
plaats diende.
Wat gebeurde daarbinnen
Men hoorde twisten en kijven doffe slagen; wa
pengerammel twee neer bonzende lichamen.
Pachter Coucke bood den Geuzen eten en drin
ken aan de kerels waren daarmeê echter niet te
vreden zij haalden uit hunne hoeden een hands
vol assignaten en eischten daarvoor verscheidene
duizenden gulden. Coucke had dit geld nietde
schurken sloegen geen geloof aan zijne woorden en
wilden in de nevenkamer.
Jef stond roerloos, ijselijk bleek, naar de solda
ten te zien en dacht Gaan ze binnen, ons arm
Berta sterft van schrik en mijn baas volgt haar ze
ker in het graf... Leven om leven 1 Wij zijn in ons
rechtn
Snel als de bliksemschicht heeft hij den meester
met eenen oogslag gewaarschuwd deze grijpt een
stoel, hij het groot wafelijzer, dat bij den haard
hong. De Geuzen richten hunne stappen naar de
ziekenkamer... Twee verschrikkelijke slagen tref
fen hun op het hoofd hun bloed spat op deuren
en muren en het tweetal stort zielloos neer.
Jef 1 Jef kermt pachter Coucke.
Vader Vader 1 gilt de zieke Berta
Spoed gemaakt, baas hijgt de knecht, de
lijken buitengesleurd en met Berta naar Aalst 1
LUIBRECHTS.
Luibrechts. Vriend Spiegels, ik
kom u mijne schuld betalen.
Spiegels. Zoo, dat had ik nu toch
geheel en gansch vergeten.
Luibrechts. Waarom hebt ge mij dan dat
niet wat eerder gezeid
KERKELIJK NIEUWS.
De E.E. H.H. Haelterman en De Ruyver,
beiden hoogleeraars in het seminarie van Gent,
zijn eerekanonnikken van St Baafs benoemd.
PARLOIR.
JA. Er was een stuk te veel. Mag het de naas
te week dienen E. Alles wel, de complemen
ten van Rajheil. F. Niet kunnen komen 1
Gust, 8 dagen onpasselijk gew. Gritly, ge
moet sjunlichtzeep gebruiken. Kloemp, Kaz-
zen en Vien en Stien zijn zeker in greef?
In Nieuwenhove gebeurt niets meer.
Land van Aelst van Zon
dag, ISO October 1898.
(Eerste bladzijde, 3° ko
lom, naar onder)
Pastoors en Priesters zijn
Mannen vol blindheid, vol
onbedachtheid, vol fanatis-
mus, die toch kranke men-
schen zij n geüj k wij
L
Piet
Lijk men ziet
Is lang van 't gemeene niet.
Hij kan lijnen fier marcheeren
dlij'
Wordt Piet
Pronkem
Eil Van Hoogmoet!
lijk de grooto heeren
>3,
rooteGod,
not
Zot I
H.
Schoen
Niet vandoen
Wel gemaakt en met fatsoen I
Leer bedekkend gansch de beenen.
Anders.... laat ik de partij
En word vrij
blij 1 n
Dan,
Zwicht ervan.
Want ik heb een schrikkelijk plan,
'k Den hoewel ik 't zelf belije
't Fijnste deel der burgerije,
Vuigen laster, laffen hoon,
Geef 'k voor loon
Schoont n
IV.
Wie
Piet ook zie
Buig voor hem zijn hoofd en knie
'n Amateur van vele zaken
Waar hij niet kan aangeraken,
Daar m'in donker en in licht
Zulk een wicht
Zwicht I
RAS 1
Madame Vcrwee, geboren Potjen van Een,een beetje van
adel.... zonder centen, had eindelijk haar proces gewon
nen. Dit jaar zou zij met haren man, Mijnheer Ver wee, ad-
vokaat te Gent, een paar weken in Blankenberghe over
brengen. Sinds vier jaren zaagde zij man lief de ooren af, in
vrouwelijke grilligheid, nu eens weenend, dan vleiend, dan
weer grienend als een moedwillig kind aan welk men zijne
pop ontneemt hoe man lief het in zijn hart verdragen
kon, zijn vrouwken aldus te plagen en of hij dan geen
greintje eergierigheid in zijn groot lijf had steken en of
hij zóo boersch opgekweekt was, om niet te weten hoe' niet
naar de zee gaan in hunne wereld evenveel misstond, alsof
hij nog den hoogen hoed gedragen hadde van grootvader-
zaliger uit de jaren '30. Sparen wasgoed, maar een raensch
moet toch stand houden ook en meegaan met de eeuw. In
dien Oostende mijnheer te kostelijk viel, welnu, hij moest
zulks maar zeggen met Blankenberghe kon zij zich insge
lijks verhelpen, zij was immers zóo moeilijk niet. Maar gaan
diit zou ze, anders dorst ze niet meer onder de oogen ko
men van madame de die, de die en die. Ach I 't was een on
uitstaanbaar iets, de dames aldus telken winter de genuch-
ten der badstad te hooren roemen,zonder een woord temo
gen meêspreken. Een mensch zou er wel om weenen van
inwendige schaamteMan lief was alles behalve ge
steld op een dergelijk reisje. Hij wist, hoe in een opkomend
huisgezin met bekrompene geldmiddelen men bereids ge
makkelijk genoeg het middel vindt om zijn geld kwijt te ge
raken, zonder zich nog aan nuttelooze uitgaven te misgrij
pen.... Maar de rust, de rust in het huishouden En hij
had toegegeven.
De pracht-sneltrein van Brussel op Blanckenberghe
schoot in dolle vaart, door de Vlaamsche beemden heen. Ge-
makkelijk gezeten in een elegant coupé van eerste klas, en
half ingedommeld van de hitte en 't geschommel, keken
mijnheer en madame Verwee met loome blikken naar het
ijlend landschap langs de baan. Molens, doipen, torens,
boomen, daken, menschen op 't land, 't vloog al voorbij
met de afwisselende snelheid van eenen droom.
Gekomen aan de ijzeren brug over de Lieve, vertraagde
het gevaarte zachtjes zijnen gang. Ginds, in de verte, boven
eene groene lijn van boomen, stak een dorpskerkje uit, als
uitgewischt in het trillende zonnelicht van dezen stikken
den zomernanoen.
Verwee tikte lichtjes met de hand die zijner gade aan
Ziet ge dat torentje ginder, Marie Dat is Willinghen
Marie, geboren l'oljen van Eeng een beetjen van adel.
zonder centen, sloeg eens eventjes don slaperigen blik in
gemelde richting en haalde zwijgend de schouders op. Wat
kon haar ook Willingen schelen Een nest lompe boeren
Ge weet, daar woont tante Vika en nonkel Kohus
Nieuwe schokschoudering der jeugdige dame. Ja, ja, dat
wist ze heel goed. Ten minste eenmaal 's jaars werd zij aan
het bestaan dier goede lieden herdacht door zekere fijnge
drpipte hesp, het besteek van tante Vika aan mijnheer den
advokaat, Henri Verwee, haren neef, op zijn naamfeest.Ver
der echter bekreunde zij zich echter om die heden niet.
Klompenfamilie I Het was zeker al wel genoeg, indien
zij zich geweerüigde van hunne hesp te proeven
Was Henri er op gesteld zijne vrouw te plagen Wou hij
zich wreken over de hem opgelegde reis Of edeler
dan dit alles, was het de zucht nog eens het schuiloord
zijner eerste kinderjaren terug te zien, die bij hem opwel
de Thans sloeg hij lachend de hand aan het voorhoofd,
alsof hij daar i eö* f lotselingen inval kreeg en zei
Een goed gedacht I Vermits wij nu toch veertien da
gen lang den luiaard spelen,willen wij nonkel Kobus entan
te Vika den eenen of anderen dag eens een bezoek brengen?
Derde schokschoudering van madame Ver wee, geboren
i.
Potjen van Een, een beetjen van adel.... zonder centen,
maar ditmaal met den uitroep
Droomt ge, man
Zij was ontegensprekelijk goed wakker geschud.
Waarom, vrouw lief?
En wat hebben wij in Godsnaam in dat wildenland te
verrichten
Wildenland, wildenland morde Verwee een beetje
gestoord. En op eens wolkte uit het diepste van zijn geheu
gen de herinnering bij hem op aan het landelijk, doch steeds,
zoo hertelijk onthaal, dat hij in de kinderjaren op het Me
ienhof genoten had bij die goede tante Vika.
Weet wel, lieve, dat Willingen juist niet in Congo ligt
en er nog heel wat verschil is tusschen koning Massala en
nonkel Kobus. Zijn die menschen niet altijd zeer lief ge
weest voor ons
Bah eene hesp ieder jaar 1 't Mag watDe vrienden
moesten eens weten, dat mijnheer de advokaat Verwee met
eene zende om paaien is, lijk de boerenpastoors op den bui
ten, ha, ha, ha
Verwee's gezicht vertrok.
Ik zegu niet, Marie, bestrafte hij, dat gij in open rij
tuig langs den Kouter met nonkel Kobus zoudt uitrijden
maaralle blijk van genegenheid, hoe klein ook, blijft toch
zijn dank u weerd.
Scheukt nonkel Kobus u eene hesp, hij geniet ook de
eerM. Verwee, advokaat te Gent, zijn neef te mogen noe
men.
Eenen tijd lang nog werd er geharreward en gehaspeld
tusschen man en vrouw nopens het voorstel van den eers
ten. Madame, geboren Potjen van Een, verweerde zich als
een Engelscli haantje tegen hetgenc zij afstand van eigen-
weerde n noemde. Ditmaal nochtans zou zij geen"gelijk ha
len. HIJ had toegegeven in kwestie van badsaizoen 't was
wel het minste, dat ZIJ op hare beurt toegaf aan de gril,
zoo ge wilt, nog eens het vaderoord terug te zien.
Marie begreep dit 't ware gevaarlijk geweest, den jon
gen man langer te tergen en eindelijk
Welnu, we zullen maar gaan, kreet ze misnoegd, ver
mits gij toch uw zin moet hebben.
II.
's Anderdaags bestelde de postbode te Willingen het vol»
gende briefje
Blankenberghe. Hotel de l'Océan.
Beste nonkel en tante,
Met deze late wij UE. mete dat ik en mijne vrouw Ma
li rie ons voorgenoomen hebben UE. woensdag aanstaanden
een klein bezoek te brengen. In afwachting dat wij u
alle in de beste gezondheid zullen terugvinden, blijven wij
Uwe toegenegene Henri en Marie, n
Vijf fautenin zes regelen God wil het hem vergeven 1
't Was ook de schuld niet der E.E. P.P. Jesuieten, uit Ste
Barbara, te Gent, dat Henri zijn beetje Vlaamsch vergeten
was. Waarop denzelfden avond nog het hieronderstaande
antwoord naar de badstad vertrok
Willingen.
u Beste neef en nicht,
u Vika zegt dat zij sedert langen tijd niet eene zoo blijde
u tijding heeft ontvangen als uw briefken dezen morgen,
u Des te meer daar zij noch ik tot hiertoe het plezier geno-
ten nicht Marie van bij te zien. Of gij ons welkom zijn
u zult met uw vrouwken, kerelMaar op éene voorwaarde
u hoor I Ge moet 's morgens aankomen voor de soep. Tante
u Vika wil u volstrekt van haren bloedworst laten proeven;
u en ik moet uw oordeel weten over het vaatje wijn dat wij
u korts na uwe Eerste Communie op flesschen trokken.
Nandus, de stalknecht, zal met de dijsselchees aan de
u statie te Linde op u wachten.
Uw oom Kobus Verwee.
N. B. Ha, kapoen, wat ben ik blijde u nog eens terug
te zien op 't Mczenhof
Wordt voortgezet.
