4' JAAR N° 204.
Woorden en Zaken.
ZATERDAG 5 DECEMBER 1898
KWIJTSCHELDING.
Aan wie de schuld
Bureel Kapellestraat15, Aalst
Abonnementsprijs per jaar 2.5©, franco
lluiis. 5 Centiemen liet ninnincr. Wc
Volksstem heeft overal verkoopers en
wordt gansch Vlaanderen door gelezen.
llricfwissclaars in alle gemeenten.
Hebt gij linizen te verlnireii Vraagt gij
meiden of knechten zoekt gij ccnc be
irekking wilt gij iiwcib handel aanbe
velen Plaats dan uwe aankondigingen
in dit blad het wordt alom verkocht
Tusschen Man en Vrouw.
Opgedragen aan
De Joivgk Wacht van Aalst.
VAA ALLES WAT.
Dat is alles wat hij voor het volk deed.
3® Leugen Christene Volkspartij. Dit is
de grootste deugenieterij welke ooit uitgesteken
werd. Niet alleen de wezenlijkheid beantwoordt
hier aan de woorden niet, maar 't is gansch het
tegenovergestelde.
Chipka, wilt ge mij eens éene reden geven,
waarom gij uwe kliek christen noemt
Is het omdat ze bestaat uit christenen
Jamaar, dat is geene reden, zulle. Protestan
ten en ketters zijn ook christenen. Katholieken
zijn ook christenen en betere dan gij. Ik ook, ik
ben christen, en 't is er verre af van Donche te
zijn
De socialistische partij, waarom heet gij die
geene christene volkspartij Ze bestaat ook uit
christenen.
Al wat ge zoudt kunnen antwoorden is dit: De
socialisten mogen geene christene volkspartij ge
noemd worden omdat hunne handelwijze niet
christelijk is.
En wat is er te zeggen van de handelwijze der
Donchen
Dat is eene christene handelwijze, zeker
Wat is er te zeggen van eene gazet die geen
nummer in 't licht kan zenden zonder ten minste
éenen priester door de modder te sleuren, en hem
voor te stellen als zijnde niet meer enkel in de
handen der geldmacht, maar in de klauwen van
Lucifer zeiven
Dat is christelijk, hein
Wat is er te zeggen van eene gazet die de men-
schen aanhitst om uit de kerk te blijven, 's Zon
daags geene mis meer te hooren, of ten minste
den priester te onderbreken in zijn sermoen
O christen Land van Aelst
Wat is er te zeggen van eene kliek die in het
geheim tegen de katholieken plannen smeedt sa
men met liberalen en socialisten Van eene
kliek, ondersteund door de Loge der framafons
om strijd te voeren tegen den Godsdienst
O christene volkspartij I
Zie, dat heeten wij kunnen I Drij afgrijselijke
leugens uitkramen in twee woorden.
Christene Volkspartij van de donchen 2 woor
den en 3 leugens.
Veouw. Man, ge zit daar zoo bleek 1
Man. Mum
Veouw. Hebt ge misschien nog zeer in uwen
kop van Catharina te vieren
Man. Ne neen, vrouw.
Veouw. Wat schilt er u dan
Man. Ik peins op voorgaande jaren, vrouw.
Dan kon ik op geen acht dagen de trekbriefkens
schrijven van onze Abonnés, en nu'k ben op
één half uur al op de laatste bladzijde.
Wat zijn do tijden veranderd 1
Tot vóór de opkomst der Daensisten, onze
werklieden van Aalst, als zij een onzer acht- A
bare priesters tegenkwamen, langden beleefd
hunne klak of hunne muts afzij zagen in
hen, de geestelijke overheid, die niet alleenlijk be
zorgd was voor hun geestelijk, maar ook voor hun
lichamelijk welzijn.
Zij aanzagen den priester voor een vriend, voor
een vader.
Nooit heeft een werkman over een van hen kun
nen klagen. En nu wat zien wij bij sommige?...
Zij trekken de geestelijken voorbij als de vreemd
ste mensch der wereld voor hen is hij de vriend
niet meer der werkmenschen, maar 't is een uit
buiter van de werkende klas.
Eu wie is de schuld daarvan
Ah, het zijn alleenlijk de socialisten niet, die het
volk allen afkeer doen krijgen van den godsdienst;
ah neen 1 daarom waren onze brave werkmenschen
1 te braaf in 't harte. Maar het zijn die mannen on
der den mantel van geloofverdediger, en die in
hunnen mond altijd het woord hebben van recht-
veerdigheid 't zijn die schijnheilige kristenen, die
met de Encycliek van den Paus schermen en ze
naar hunnen zin verdraaien.
't Zijn die groene democraten, slechter dan soci
alisten, die de schuld zijn van allo verlies van eer
bied wegens onze geestelijke overheid.
Die mannen die durven schrijven
Als de booze geesten naar hunnen Licifer
kunnen gaan en hem zeggen w'Hebben in eene
priesterlijke ziel, haat en nijd gestort, verach-
ting voor den minderen man, dan zwelt Lucifer
zijn hert als een beek die overstroomt, en hij
drukt die Duivel met razige wellust aan zijne
borst.
Zij en zij alleen zijn de schuld daarvan I
Verledene week waren wij in eene parochie rond
Aalst. Een priester uit eene naburige gemeente
ontmoet ons. Wij nemen beleefd onze muts af. Vijf
stappen verder staan daar twee mannen, met oo
genals kogels, en zoo stijf als Dirk Martens op
zijnen pieterstaal. Niet het minste gebaar, de man
Gods te groeten, die beleefd zijnen hoed afnam.
Ik was er van verslagen, en vroeg een eind ver
der wat voor mannen dat waren, en, beste Lezers,
wilt gij dit antwoord weten van dien braven bui-
tenmensch
Vriend, 't zou mij verwonderd hebben de man
nen van die partij groeten zelfs onzen pastoor niet
meer.
Welke wreede responsabiliteit I
Een woord is, van zijn
eigen, niets anders dan
een ijdele klank.
Doch, de menschen zijn
overeengekomen om aan
die klanken eene betceke-
nis te geven, zoodanig dat
er aan ieder woord eene
zaak, eene wezenlijkheid
beantwoordt.
Een voorbeeld
Nemen wij het woord Mensch. Dat woord is
niet enkel een klank, maar aan dien klank beant
woordt eene wezenlijkheidte weten, ieder schep
sel met ziel en lichaam.
Die overeenkomst van de menschen is heilig.
Zij moet nageleefd worden, of wij begaan eene
leugen.
Wil ik het woord mensch toepassen op iets dat
geen mensch is, en zeg ik, b. v., mensch tegen
eenen boom, dan is mensch een woord waar de
wezenlijkheid niet aan beantwoordt.
En ddt juist is eene leugen.
Willen wij dat nu eens toepassen op den schoo-
nen naam van onzen donchistenboel
Gij weet dat die groene harlekijnen den schoo-
nen naam gestolen hebben van Christene Volks
partij.
Gij weet ook dat zij zoo ervaren zijn in het
liegen dat ze geen verschil meer weten tusschen
waarheid en leugen.
Wij hebben daar een nieuw bewijs van. Im
mers
Christene Volkspartij, 2 woorden, 3 leugens.
i* Leugen Partij. De Donchistenboel is
geene partij
Inderdaad
Eene partij moet gesteund zijn op princiepen.
Nu, de Donchen hebben geen enkel princiep dat
zij aan de katholieken en de socialisten niet ont
stolen hebben niet een princiep dus, dat hen,
als partij, kenmerkt.
Daarbij, eene partij moet een zeker getal aan
hangers hebben. En dat weeral ontbreekt er,
'tZijn liberalen, socialisten en misnoegde katho
lieken, die er mee meedoen, en ook nog hier en
daar eene brave, misleide ziel, die ze toch zoo
geern hebben, de donchisten, om ze te gebruiken
als lokvogels, of om ze vóór hunne vitrienen te
leggen. Dat ze geene aanhangers hebben, is ons
klaar bewezen door de laatste gemeentekiezin-
gen. Dan streden zij alleen, met al de mannen
die zij hadden, en ze bekwamen het verbazend,
schrikverwekkend, verpletterend getal van negen
honderd onnoozele stemmekens op een totaal van
acht duizend
2® Leugen Volkspartij. Eene partij mag
volkspartij genoemd worden als ze werkt en
strijdt voor 't zedelijk en stoffelijk welzijn van
't volk.
En wat hebben de groene ganzenwachters zoo
al gedaan voor het volk
't Woord is aan Chipka.
Opmaken, uitvallen, zeeveren, in gazetten en
meetingen meer weet ik niet.
Ze hebben daar nu nog eenen van hunne kop
pen in de Kamers gehad voor 4 jaren.
Wat heeft hij daar zoo al gedaan
Waar zijn de kloeke volkswelten die hij ons be
loofd heeft
Kan Chipka ons maar éen enkel wetsontwerp
noemen, door hem neergelegd
Verhaalselkens vertellen, dat heeft hij ginder
gedaan, meer niet
Ik wandelde eens langs de boorden van den
Dender, en ik kwam daar eene arme vrouw te-
gen met een kind op den arm
Of nog^;
t Was al de kanten van Meerbeke. Ik zag
daar twee kasteelen staan. Der was daar een
boer aan 't werken en ik vroeg aan den
boer
De socialisten zijn vau zins, in den
loop van den tegenwoordigen zittijd,
een wetsvoorstel neer te leggen, om
kwijtschelding te vragen voor de ver
oordeelden die zich aan politieke mis
drijven hebben plichtig gemaakt.
Dit ontwerp zou voor doel hebben
al de politieke veroordeelden in vrij
heid te stellen, bijzonderlijk den anarchist Moi-
neau. Moest zulk ontwerp aangenomen en goedge
keurd worden, wat zou er van ons geworden
Wat voor eenen is immers die Moineau 't Is
een welgekende, maar slecht befaamde vogel, die
over zes jaren veel van hem deed spreken. Moi
neau is een dynamitard van d'ergste soort, die in
1892, te Luik, de aanslagen pleegde op de Hoofd
kerk en op den doktoor Renson en daarom veroor
deeld werd tot 25 jaren dwangarbeid. Hij kreeg
sindsdien vermindering van straf, zoodat de 25 ja
ren op 10 gekomen zijn en hij dus nog enkel 4 ja
ren te boeten heeft.
Nu,'t schijnt dat zulks voor de socialisten nog
wat te lang is, en daarom vragen zij van nu af
reeds zijne invrijheidstelling.
Dat is durven. Maar ol het zal lukken 1
Dat men toegevend is, vermindering van straf
geeft, of zelfs kwijtschelding schenkt aan mannen,
die in tijd van onlusten zich aan misdrijven plich
tig maken, dat kan men verstaan daar zou nie
mand op spreken. Men vergeet en vergeeft gemak
kelijker feiten, hoe groot ook, als zij geschiedt zijn
in eenen oploop van woede en ophitsing, en als de
daders er later berouw over toonen. Doch dat is
hier 't geval niet. Men wil de gevangenissen ope
nen aan versteende booswichten, die, gelijk Moi
neau, fier ziju op hunne euveldaden, die staande
houden dat zij in hun recht waren en zelfs bereid
zijn te herbeginnen. Zoo getrouw blijven zij aan
het anarchism.
Moest men met dergelijke aanbevelingen die ke
rels uit het gevang laten, wij hadden dagelijks
nieuwe gruwelen te betreuren, zooals de moorden
op de keizerin van Oostenrijk en den Spaanschen
minister Canovas.
Dat willen nochtans de socialisten en dergelijk
ontwerp gaan zij in de Kamers neerleggen. Ze kun
nen nu nog komen zeggen dat zij met de anarchis
ten niets gemeens hebben. Zij zijn de eerste opsto-
kers dier ellendelingen en de ieverigste bewonde
raars hunner afschuwelijke aanslagen.
Alle weldenkende menschen zullen met ons be
kennen dat de misdaden moeten gestraft worden
en dat er door de strengste maatregelen moet voor
zien worden in de algemeene rust.
Anders ware de samenleving onmogelijk.
Zangwijze Vlaander ens Leeuwenvlag.
Katholieken, op 1 ten strijde 1
Schaart u om de Christenvaan,
Hangt uw slagzweerd aan de zijde
En valt stout den vijand aan.
Wacht u wel den rang te breken,
Anders sluipt de vijand door,
Rooft hij u t verwinningsteeken,
Schreeuwt triomf en stormt u voor.
Fier den standaard opgeheven
En vooruit gegaan met moed 1
Kunnen katholieken beven
Wijkt de katholiek een voet
üp 1 de vijand zal reeds wijken
Als hij slechts ons stappen hoort,
En die staan blijft zal bezwijken
Door ons zegezwaard doorboord.
3-
Neen, ons wapen slacht geen menschen,
't Verft den grond niet rood met bloed,
Maar 't verovert wat wij wenschen
Zege der partij van 't Goed 1
't Logge wapen dat wij zwieren,
En de zang die dreunt op maat,
't Woord, de weldaad, 't feesten vieren
En de stembus die verslaat.
4*
Achteruit 1 gij die u liegend
Vrienden noemt van 't werkend Volk 1
Achteruit gij die bedriegend
Uit u geeft voor 's Pauzen tolk
Wij, niet gij, zijn Leo's maten
In den strijd voor recht en eer
Weg dan, blauwe en groen' soldaten 1
Weg 1 en wee u, komt gij weer 1
Boerenkrijg. Het middenkomiteit van het
Eeuwfeest des Boerenkrijgs is voornemens een
boek uit te geven, bevattende de verslagen welke
in de drukpers verschenen zijn over de verschil
lende feesten in vele dorpen gevierd. Die zou
kunnen bijval hebben.
z'En moeten 't op De Volksstem niet steken
dat de gemeente Moorsel en hare Helden in dit
werk niet zullen vernoemd worden. Men zal het
zich eeuwig lang beklagen onzen raad niet te
hebben aanhoord en uitgevoerd.
Tegen liet drankmisbruik. Citoyen
Vander Velde is over veertien dagen naar Nijvel
gaan preeken tegen 't drank
misbruik. Dat is zeer schoon
van zijnentwege, doch men
herinnert zich dat het juist
te Nijvel was dat, in 1896,
door de socialisten het he
vigst werd gedonderd tegen
de rechten op den genever.
Men moet toupet hebben om
in 1898 den oorlog te gaan verklaren aan de bor
rels en halvekens op dezelfde plaats waar men
die twee jaren te voren voorstelde als een der
zeldzame troostmiddels van het Volk en uitviel
tegen de slechterikken, die er eene belasting
wilden op leggen.
Eeu goede maatregel. Er is een besluit
van het Verbrekingshof uitgekomen waardoor
de agencies van onderlinge weddingen op de koer
sen gelijk gesteld worden met de speelhuizen.
Dienvolgens zal het parket bevel geven on
middellijk al die agencies te sluiten. Deze maat
regel heeft veel ogschudding teweeggebracht on
der de spelers en wedders, maar hoe zeer zal hij
bij elk deftig man niet welgekomen zijn Het
werd immers hoog tijd dat men zich tegen die
overgroote verkwistingen verzette. Men verzc
-jtimsüir&ra&w -s/
1.
2.
