Wal le bakkerij.
Kronijk van Kibeladoekcn.
TWEE BEZOEKEN.
De Bende van Jan De Lichte op de Markt van Aalst.
kerf ons, dat cr bazen van herbergen ieder sei
zoen tot 1800 frank trokken die som werd hun
ter hand gesteld door eenen derden persoon, al
leenlijk om die weddingen na te gaan en voor te
staan. Er was derhalve veel achter te winnen.
E11 dat dikwijls ten nadeele van geringe bedien
den en zelfs van werklieden, die, uit hoop van
eenige winst, de kans van 't spel waagden en zoo
hun zuurgewonnen geld stortten in de handen
van vuige aftruggelaars. Neen men kan niet te
streng zijn voor zulke soort van volk.
Alkooi iu melk. Een duitsche geleerde
bewees overtijd dat koemelk, voortkomend van
eenegroote melkerij, die gehecht was aan eene
geneverstokerij en waarvan het hoornvee met
spoeling en andere stokingsafdrijfsels werd ge
voed, meer dan 1 per honderd alkooi bevatte.
De melk scheen onder alle opzichten goed, al
hoewel zij meer alkool bevatte dan zekere ge
kende sterke bieren..
Een Belgisch geneeskundig blad doet terecht
opmerken, dat het hoogst noodig zou wezen on
der dit oogpunt de melk onzer koeien te onder
zoeken die tijdens den winter worden gevoed
bij middel van spoeling en andere afval der
geneverstokerijen.
Zondagnacht, rond 12 uren, is er fel gekeven
en gevochten geweest op de Graanmarkt t'Aalst.
De stokken vlogen in de lucht't was er een la-
wijd van den anderen wereld.
Wij hebben onze informeerkazak aangetrok
ken en vernomen dat het haantjes-vooruit waren
der daensisten.
Waarom, als zij knaging van consciëntie ge
voelen of in bisboel leven, toch hun vuil lijn
waad t'huis niet wasschen
't Schijnt dat er kwestie was van geld, want
men hoorde niets anders dan DiefGij hebt
niet betaald g'Hebt van die 15,000 frank ook
in uwen verkeerden vestzak gestoken Schijn
heilige 1 Verrader enz., enz.
En inderdaad, 't moet er nogal nijg gestoven
hebben, want 's anderendaags 's morgens vond
men er de kruk van ne paraplu, een cravat en
groene strikskens.
Zou de politie daar nog geen onderzoek op ge
daan hebben
Beste Vrienden, geëerde
Lezers van 't Volksstemme-
ken, den Vriendelij keu
Goeden dag en de volher-
diug in 't lezen en versprei
den van ons bladje... Ons
getal lezers neemt van dag
tot dag toe en nog geen en
kelen viel af of verflauwde
iu zijne propaganda... Die
bewijzen van vriendschap
en verkleefdheid moedigen
ons aan, om van week tot week met meer iever en
kloekmoedigheid te strijden... En nu eens inde
wereld rondgekeken en alles zorgvuldig aangetee-
kend. Marké, M. de lledakteur De lijnvis-
schers van Brussel hebben eene mectiug gehou
den, eene formidabele, zulle Er is fel geprote
steerd tegen het nieuw wetsontwerp, dat eene taks
van 10 frank op de visschers stelt... De jongens
hebben zich djanters kwaad gemaakt en ze braak
ten schrikkelijke bedreigingen uit... Als men uaar
hunne protestatios niet wil luisteren, zullen ze de
zaak op politiek tereiu brengen, en dan in... troe
bel water visschen God weet wat ze dan al zullen
uit den vijver balen 'k En zou, pardjek geen
minister willen spelen... De barak van eene
waarzegster is 't Antwerpen afgebrand tot op
den grond... De ou savooi moest springen om het
leven te behouden...Te Antwerpen ook, gaat
men weer een groot getal lorten afbreken en eene
partie nieuwe bij bouwen zoo blijfc men in gang,
gelijk Bert, die al doende in slaap viel... 't Is jam-
5 -))))M(-
mer, dat die klodden zoo schrikkelijk veel geld kos
ten
Altijd bouwen, altijd breken,
Altijd maar van forten spreken,
Dit maakt bij onze militairen
Heel de Vaderlandsche affairen.
't Is alzoo enfin men mag liet eene Egyptische
plaag noemen.In de provincie Brabant zijn
tegenwoordig 67,920 honden de hondenbelasting
brengt daar op de som van 298 duizend on 142
frank. De policic van Rome heeft weer 4 anar
chisten aangehouden, die het gemunt hadden op
't leven van Koning Humbert. De hoogmoed is
de bron van alle kwaad. Prinses Clementine
vertrekt met de aanstaande lente naar 't Zuiden
om daar eenige maanden over te brengen... Zij eu
zit in geen goed vel, schijnt bet. De garde-civie-
ken van Luik, zondag bijeengeroepen om een re-
gimentsdoktoor te benoemen, hebben totgrooto
verontweerüiging der stemopnemers,een... veearts
gekozen. De weduwe van Henry, de kolonel
die zich te Piirijs heeft gezelfmoord ontvangt een
pensioen van 1,667 fr. 's jaars. De Lcuvensche
Hoogeschool zal dit jaar rond de 1700 studenten
tellen. In Amerika (eu daar is alles mogelijk)
komt oen lokomotief vervaardigd te worden die 16
kilometers per uur aflegt en 130 wagons kolen
aantrekt... Deze trein was 1,185 meters lang.
Minister Van den Peereboom heeft besloten al de
zelfwerkende uitdeelers van chocolade, stekjes
doosjes, enz., alsook de reklamon en aankondigin
gen iu do statics af te schaffen... De spoorhallen,
zegt hij voor zijn reden, dienen niet om rcklaam
te maken. Die wel gedijt, die wordt benijd, dat
ziet men alle dagen. En Men kent den man niet
eer, vóór dat hij komt tot eer. Een parijzer blad
vertelt nu dat Dreyfus, kort voor zijne aanhouding
meer dan vijftien keeren te Brussel gezien is in
gezelschap van neu duitschen officier. De reis
van Keizer Willem heeft aan Turkije 16 millioen
gekost.Er zijn niet i.iin dan 115 wetsontwer
pen eu voorstellen aan de dagorde der Kamers,
zonder de begrootingen en do nieuwe ontwerpen en
voorstellen die nog zullen gedaan worden. Er is
'dus werk op de plank, als de socialisten maar wil
len uitscheiden van kijven en hunnen duivel sche
ren.De drukker Van der Meersch, van Gent,
heeft hot lot van 100,000 fr. gewonnen,en ze zoggen
dat het papier der nieuwe bankbrielkens geene
chik toebak weerd is... Minister de Smet, ge zult
moeten nieuwe laten drukken. Iu Uuitsclil:md
woont do meest gedecoreerde vent van den eerd-
bolgraaf Eulenburg 63 ridderorden, en hij en
heelt nog alleens geenen ezel aangehouden die op
hol ging. Zondag t' Aalst Cociliafeest der Pom
piers.
Wie jaagt met katten
En vangt maar ratten.
Dijnsdag heeft het gesneeuwd in Bastognc.
Wie levert er goedkoop drukwerk De uitgever
der Volksstem. Tc Zele wordt zondag en maan
dag het groot treurspel Roze Kate opgevoerd.
De burgemeester van Sl-Glllis had verboden ijze
ren kapellen of grafzuilen op het kerkhof te laten
plaatsen de hoogere overheid heeft aan dien
mijnheer een kaartje geschreven om hem te doen
verstaan dat tija besluit onwettig is.Tc Chimay
is een bedelaar voor landlooperij, Vagabondage
zeggen z'in de politiewacht, aangehouden en naar
Hoogstraeteu gestuurd... Dat is niets bijzonders
zult ge zeggen maar ge moet weten, dat die
schooier 30,000 frank rijk is De toestand van
den Keizer van Llilna is maar om alzoo te laten.
M. Schouppe, rechter bij de rechtbank van
eersten aanleg te Audenaarde, geeft zijn ontslag.
Eene vrouw, madame Prudence, is bij het vre
degerecht van Itoubaix aangesteld als Vlaamsche
vertaalster. Maandag had te Gent iu Vooruit
eene prrrrotestmeeting plaats op het bepaalde
uur waren er negen personen iu de zaal, en dit on
danks eene massa strooibrietkens en plakbrieven,
die gedrukt waren. M. J. Lejcune, gewezen li
berale volksvertegenwoordiger van Borgworm
komt te overlijden in den ouderdom van 80 jaren.
BruMsel is zinnens een standbeeld op te rich
ten aan den vroegtijdig overleden kunstenaar Leo
Mignou. 't Zuiden van Frankrijk staat onder van 't water en in Iudië heerscht nog altijd de pest;
te Bombay zijn er al 2200 van gestorven. Iu Zwltscrlnud ligt er eene brug over de Voloa die 4872
voet laDg is... Wat blieft er 11, als 't u belieft? Te Konic is 't nu nieuwjaar... E Bono cape d'anno
zeggen de Italjaanderkens Een goed begin van 'tjaar en Kibeladoeken zegt thans Een zalig einde
Kiezing geweest te »i»clDe heer Aps-Camermau is lid van den Gemeenteraad gekozen met 318
stemmen tegen 274 aan den heer Weemaes, in vervanging van den heer Flabou, overleden. Voorde
tentoonstelling van Parijs heeft onze wetgeviug in princiep eene uitgaaf van 1 miljoen gestemd, opdat
België waardig zou vertegenwoordigd ziju. De kiezingen voor de Burgerwacht zullen plaats hebben
den 4 December voor den eersten ban den 18 voor den tweeden ban. De Garde-civikken van Ber-
gcu hebben kol. Picquart tot sergeant en Zola tot kaporaal gekozen KIBELADOEKEN.
Menschen, over i5o jaar, dan ging het er naartoe in Aalst Geen drij dagen gingen er voorbij, of
twee, drij schurken van de bende van Jan De Lichte werden hier op de markt of op de galg gerad
braakt, gehangen of gebrandmerkt. Ge moet weten, heel die bende is in eens gevangén, in eene
klopjacht ingericht door de kapelrijen van Kortrijk, Audenaarde, Aalst en Dendermonde. Een kro
nijk van dien tijd, in ons bezit, zegtZynde ten desen opsigte versogt den Heere Provost Gene-
rael van het Leger, met verscheyde Officieren van de Connetablie ende Marechaussé,omme de voor-
seyde jacht op de Vagabonden, dieven ende moordenaeren met meerder succes te konnen doen, als-
wanneer binnen de stadt Aelst zyn opgebracht alle geappretendeerde, ende aldaer hun Proces is ge-
maeckt.
Aldegene dan, die gevangen werden, werden naar Aelst gebracht, en naarmate zij toekwamen
werden zij in het stadhuis geoordeeld. De namen der leden van het tribunaal zult gij vinden in het
vonnis van Jan De Lichte, dat wij verleden week medegedeeld hebben. Die reeks processen heeft
plaatsgehad tusschen 7 October en 14 December 1748.
Wij laten hier nu, bij deelen, de namen volgen van de veroordeelden, hunne geboorteplaats, den
datum van het vonnis, de veroordeeling en den datum van de uitvoering.
Moest sommige lezer hier zijnen familienaam in ontmoeten, dat hij zich trooste met het gedacht
dat er meer dan éene koe is die Blare heet. Voor de eigennamen van personen en plaatsen volgen
wij de oude schrijfwijze.
NAMEN
DATUM
DATUM
In dien goeden tijd werden de schurken nog geradbraakt of opgehangen.
De naaste week gaan wij voort met de collectie.
Weet ge wat, man lief? Nandus gaat aanstonds de lad
der halen. Wij schikken de schoonste appelen in eenen
paander en geven dien den knecht meê met de chees, voor
de kinderen. Is 't niet, nicht Marie
Nicht Marie's mond vertrok iu een scheef plooiken. Ziet
gij ze mij,'savonds, den zeedijk opstappen tusschen de
heeren en juffertjens der badstad, met eenen paander appe
len aan den arm lijk eene boterboerin die van de markt
komt Ha-bah, men zou ze langs 't portier weggooien I
Haar aangezicht klaarde op in eene hevige lachbui.
Zeker, zeker, tante Vika, met plezier.
De koffie werd ingeschonken in Vika's best gebloemde
kopjens de overschot van een servies in doorniksch porcc-
lein, door haar weleer als een deel van den bruidschat
in het huishouden meegebracht, maar sedert dien, in den
kweektijd der kinderen, zeer gehavend en ontakkeld. Nicht
en neef lieten er zich een kommeken of twee wel van sma
ken om 't overige te doen zinken verklaarde de eerste.
Intusschen werd het tijd om op te stappen, en Nante met
de dysselchees verscheen weer voor de deur.
Het afscheid was hartelijk. Onder allerlei vriendelijke
betuigingen van wederzijds, stapte het paar het rijtuig in.
Tante had gezorgd dat het mandjen pardijzen onder do
zitbank geschoven werd, met eene dozijn wafels er nevens,
zorgvuldig in het laatste nummer van het Handelsblad,
gewenteld.
Zóo, van harte bedankt. riep de goedige boer hun
toe, en tot wederziens, in 't kort.
Zoolang niet meer wachten 1 echode de bazin.
Zij was een beetjen bewogen er schorde haar iets in de
keelde brave sloor had nicht en neef reeds lief, die zoo
gansch anders wisten te klappen als zij het dagelijks hoorde
in hare boersche omgeving, over allerhande zaken uit
de stad.
Zij gerust, nonkel, verzekerde de advokaat, alle
zomers krijgt gij ons wederom op uw dak zoodat gij ons
ten langen laatsten van 't Mezenhof zult moeten wegjagen.
Toe zwijg, deugniet, ge zult u dus nooit beteren hoe
meer ge komt hoe liever, n
Ja, en toekomend jaar, nicht Marie, brengt gij de kin
deren mede een beetjen versche lucht zal den kleine
deugd doen.
Op éene voorwaarde, tante Vika, dat gij ons insgelijks
een bezoek brengt, Brabantstraat nummer 36.
Goed, goed, lachte kobus, C est entenduom de
scha weer te halen.
Nante deed de zweep in de lucht klapperen, de zware
trekpeerden gaven eenen ruk en de chees wipte den steen
weg op.
Aan de balie neeg het nichtjen nog eens voorover en
wuifde, met de hand, een laatsten vaarwelsgroet aan het
turende paar toe.
u Hewel, hoe vindt gij de ouwkens n vroeg Henri aan de
jonge gade in 't fransch, toen zij gezeten waran.
Braaf, maar overlomp, zei madame met een min
achtend lachjen.
Nicht Marie was weer Potjen van Een, een beetjen van
adel... zonder centen.
III.
Mijnheer Henri Verwee was onlangs tot raadsheer bij
het Hof van Beroep te Gent gepromoveerd.
Zulks had natuurlijk niet weinig bijgedragen om zijn da-
metjen, van trotsch, lijk ze reeds was, zoo goed als onge
naakbaar te maken voor de oude kennissen en vrienden uit
den alledaagschcn bak.
Dezen middag werden mijnheer en madame de Kalen-
stein van Uilenbroek te hunnent aan tafel verwacht, en
madame Verwee eindigde juist met de laatste baud aan
10.
11.
12.
13.
11.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
DER
VEROORDEELDEN.
Simon Ysenbaert
Pieter vandc Putte
Joseph Le Houcke
Adriaen Vagenende
Joseph Meulebroeck
Marie-Anne Meulebr.
Marie Liebrechts,
moeder der voorgaande
Joseph vande Maele
Francies vanden Haute
ofte vanden Abeele
Jan de Priester
Pieter van Ronsse
Lieven Faviel
Pieter De Cock,
ofte soo gy segt
Pieter Verlindenbyge-
naemt Knopmaeker ofte
Cokernagie.
Francies Meulenaere
Pieter v. Cauwenberge
Hansken van Wetteren
Judoca Spruyte
Joanna Moreels
Marie Hendrics,
toegenaemt
Jooskens Mie.
Anna Marie de Clerck
Joanna Tange
Adriaene Bardon
Joanna van Dorpe
Emanuel Hendrix
Ferdinand Francies
Hendricx
Francies vander Geenst
bygenaemt
Tineke.
Augustyn Hendricx
Livme Sonneville
Marie Thomas
Petronella Verbeke
Marie-Anne Blecker
Catharine Penninck
Gabriël vander Cruysen
JAN DE LICHTE.
GEBOORTEPLAATS.
St. Mariahaudenhove
Thielt
Gotthem
Bavegem
Castere
n
Ansegem
Thielt
sonder le kennen un
geboorteplaetse. n
Ronsse
St Mariahoudenhove
St Maria-Lierde
Ostende
Gendt (St. Baefs)
Michelbeke
Calcken
Hundelgem
niet wetende uwe ge
boorte plaatse.
Gelderlandt
Altert
Brugge
Vlierzele
Astene
Egyptenaere ende land-
looper. n
Lyden
Nederbrakel
Zele
Gelderland
Duynkercke
Ysendycke
Ontrent Brussel.
Peteghem by Deynse
Velsicke
DER
veroordeeling.
VEROORDEELING
uitvoering.
7 October 1748
00 n n
11 n n
.14
15 n tl
16
18
18
21
22
24
25
26
28
29
30 n j
4 November
12
13
geradbiaakt
gehangen
a) Eereb. (1) b) geh.
gehangen
gegeeseld tot den
j loopende bloed, ge
brandmerkt en geb.
gehangen
a) Eereboet b) geban
nen
geradbraakt
gehangen
geradbraakt
gehangen
gehangen
gebrandmerkt met
ae letters G. A. L.
en voor 't leven ver-
z. naar de gallijen.
gebrandmerkt met
de letters G. A. L.
en voor 9 jaren verz
naar de gallijen.
gegeeseld tot den
loopenden bloede,
gebrandmerkt, met
de letter V., geban.
id.
id.
-id.
id.
gegeeseld en geban.
gegeeseld tot den
loopende bloede, ge
brandmerkt met de
letter V.gebannen
gehangen
gehangen
a) Eereboet b) gehan
gen
geradbraakt
gegeeseld tot den
loopende bloede, ge
brandmerkt met de
letter V.; gebannen
id.
id.
condemneren u te
sien uwe moeder (de
voorgaande) aeesse-
len ende branatmerc-
ken. n Gebannen
gegeeseld tot den
loopende bloede en
gebannen
a) Eereb. 4) gehang,
geradbraakt
8 October 1748
11
12
15 n
16 n 11 uren
vóór middag
17 i) 11 uren
vóór middag
19 Oct. 11. u. v.
ti ti ti
22 n n n
23
24
26
llu. v.m.
niet uitgevoerd.
29 Oct. 11. u. v.
n n n n
niet uitgevoerd.
30 Oct. 11. u. v.
31
5
9
9
Nov.
11 1/2
11 u. v.
14
13
(1) Vagenende had bij den Pastoor van Santbergen een H. Olie doosken gestolen, en daarom moest hij eereboet
doen. Ziehier waar zij, volgens de kronijk, in bestond Condemneren u te doen Amende honorabel voor de Kercke van
St. Marten alhier, bloot voets ende met ontdeckten hoofde, met eene brandende fackel in de handt ende aldaer aan Godt
Almachtig ende de Justitie vergiffenisse te vraegen over uwe misdaeden.
haar toilet te leggen.
Mijnheer stond vóór de psyché, bezig met zich te schee-
ren, toen de deur in eens openvloog en zijne vrouw, als eene
stormwolk de toiletkamer binnenstoof.
Sapperloot, n kreet de raadsheer boosaardig, n kunt
ge niet wat meer la wijt maken, Marie n
't School weinig of hij had zich eene geduchte schrab in
de wang gegeven.
Doch zij, zonder het minst op den uitroep te letten, reik
te hem in een heftig gebaar een open briefjen over.
Kijk eens hier
Toen eerst werd de man op het aangezicht zijner vrouw
de sporen der hevigste verrassing gewaar zij zag er even
bleek en getrokken uit alsof men haar eene pint azijn had
doen slikken.
Willinghen.
Beste neef en nicht,
u Elk den vriendelijken goeden dag. Deze is om u te la-
ten dat nonkel Kobus er morgen eens op afkomt, hoor,
volgens accoord. Zorgt maar goed voor het mondspel en
zet den kelder wagenwijd open, want Kobus staat tegen-
x woordig wel met Apolonnia. Verder nieuws deel ik u mor-
x gen mondelings mede.
x Uw toegenegen
x Kobus.
x N. B. Moeder de vrouw lijdt tegenwoordig aan he-
x vigen brand in haren mond, wij zeggen de muilplaag,
x anders kreegt gij ze met mij op uw kot. In afwachting
x de beste groetenissen, en tot wederziens. Hip, hip, hoe-
x rah
Ofschoon de jonge raadsheer het natuurlijk bever anders
haddegewenscht, uitte hij zijne verrassing in vrij wat min
hevige gebaarden dan die zijner vrouw.
't Moet wel treffen, zei hij koeltjens, nonkel Ko
bus kiest slecht zijnen dag uit.
En hij ging zich weer inzeepen toen zijne vrouw hem bij
den arm tegenhield.
Wa bbef, - siste zij bleek van verontweerdiging, x en is
dat alles wat ge te zeggen hebt Ge meent toch zeker niet
dat ik dien lompen hoer aan ééne tafel met den graaf de Ka-
lenstein zal plaatsen -
Zij stond vóór hem, de armen kruisebngs op de borst ge
vouwen, het hoofd in de lucht, den blik laaiend van strijd
zucht, net een engelsch haantjen in het strijdperk.
En wat zoudt ge anders dan hem ontvangen, vroeg
haar man altijd even kalm hem de deur uitsmijten
x Voorzeker, bever dan morgen de fabel van de stad te
wezen.
Ja maar, ja maar, vrouwken bef I
Doch vrouwken bef kreeg er volstrekt geen vrede mede.
x Er valt hier niet ie ja-maren. Ik zeg u dat ik dien lom
pen vlegel van eenen nonkel Kobus volstrekt niet aan tafel
wil. Ga gij er in de keuken pap mede eten bij de meiden. J
Maar veronderstel eens...
x Ik veronderstel niets, niemendal. Hieruit moet hij. O
dat bliksemsch bezoek op Het Mezenhof, 't was ook noodig
dat wij daar heen gingen.
Het schreien stond haar nader dan het lachen en zij bet
zich ontzenuwd op eenen stoel neervallen.
x G'hebt gij den kluts verward, ge kunt nu maar zorgen
dat gij hem effen krijgt
Maar, Marie, hoe is 't mogehjk, vergoehjkte de
raadsheer, in de meening nog altijd dat hij zijn vrouwken
wel zou tot bedaren brengen. Nu drijft gij het toch te ver.
Gij zelve waart er niet van uitgesproken hoe hef die men
schen ons ontvangen hebben.
x Wat? LiefVeertien dagen later, wierp mijne maag
nog op van den zwaren peerdenkost.
't Kan zijn, maar enfin, tante meende aldus 'goed te
doen... Veronderstel dat wij nonkel... Ofschoon een buiten-
mensch, hij bezit toch gezond verstand...
(Vervolg hierna).,
