aö tê®
De Evenredige
M. Woeste en
zijne bekladders.
BureelKapellestraat, 15, Aalst
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN ZATERDAG.
M. Woeste heeft gelijk
Liegen en blijven liegen.
Abonnementsprijs voor gansch België, franco te huis. 2.50. Voor de vreemde landen,
5 00. 5 centiemen het nummer. Pakken en brieven hoeven vrachtvrij toegezonden
te worden.Alle briefwisselingen moeten den dijnsdag avond op onze bureelen toege
komen zijn, het blad den woensdag avond ter pers gaande. Ongeteekende brieven wor
den in de scheurmand geworpen. Alle postbureelen ontvangen inschrijvingen, op alle
tijdstippen van het jaar. De onkosten der kwijtingbriefjes zijn ten laste van denbe
stemmeling. Men gelieve, bij verandering van woonst, het juist terechtwijs te zenden.
JAARGANG.
NUMMER 242.
Aalst, den 26 Augusti van het jaar 0. H. 1899.
Vonnissen 1 frank den kleinen regel. Aankondigingen tusschen de nieuwstij
dingen 20 centiemen per regel. Aankondigingen op de 3e bladz 10 centiemen den
reff|i Annoncen op de 4« bladzijde worden berekend volgens plaatsruimte. Voor
de advertentiën buiten do provincie Oost-Vlaanderen, zich uitsluitend te wenden tot
het Otöce de Publicity Rue de la Madeleine, Brussel. De geabonneerden hebben het
recht een maal per jaar eene annonce van 5 regels te plaatsen, die viermaal achtereen
volgens zal verschijnen. Ruchtbaarmakingeu in te zenden vóór 's Maandaags.
Ia de gazetten wordt er tegenwoordig van anders
niet meer gesproken als van evenredige vertegen
woordiging.
Vele katholieke dagbladen begroeten in dit
nieuw kiesstelsel de redding en de zegepraal der
katholieke partij.
Maar zal het wel zóó zijn
Zal de E. V. aan de katholieke partij wel voor
deel bijbrengen, en haar aan 't bestuur behouden
voor 't welzijn van 't land
Helaas 1 Neen, neen
De E. V. is de ondergang der katholieke meer
derheid, de triomf der liberalen en socialisten.
Wordt de E. V. gestemd, 't is gedaan met de ka
tholieken.
Hetgeen wij zeggen, zeggen wij niet lichtzinnig,
maar dat kunnen wij bewijzen, en met cijfers die
niemand kan tegenspreken.
Als wij de E. V. op de kamerkiezing toepassen,
ziehier welken uitslag zij ons geven zal.
Onafh.
dikwijls hij al gedraaid heeft, hem en zijne con
fraters Bien Public en Petit Beige eens onderhoo-
ren waarom zij in den tijd al die aanvallen van
Wij denken het oogenblik gekomen om in za- j Daens tegen de katholieken, zonder het minste
ke der kieswet eens rechtuit, zonder omwegen of j protestin hunne kolommen lieten verschijnen
Kath.
Liber.
Social, enz.
Gent-Eecloo
6
4
St. Niklaas
3
1
Dendermonde
2
1
Aalst
2
2
Oudenaarde
2
1
Brugge
2
1
Veurne-Diksmuide-
Oostende
3
1
Roesselaere-Thielt
3
1
Kortrijk
2
2
Yperen
2
1
Antwerpen
5
5
Turnhout
2
1
Mechelen
2
2
Hasselt
3
0
Tongeren-Maeseyck
2
1
Aarlen-Marche-Bas-
togne
2
1
Neufchateau-V irtou
1
1
Namen
2
2
Philippeville-Dinant
2
2
Brussel
4
10
Leuven
3
3
Nijvel
2
2
Bergen
2
4
Doornijk-Ath
3
3
Soignies
1
2
Charleroi
2
6
Thuin
1
2
Luik
3
8
Huy-Waremme
2
2
Verviers
2
2
Totaal
74
74
Met de E. V. zullen er dus in de Kamers 74 ka
tholieken zijn, 74 liberalen en socialisten, en 4 on-
afhankelijken
dus gecuc Katholieke meerderheid,
want de 4 onafhankelij ken mogen niet als katho
lieken aanzien worden, 't zijn in den grond libera
len en niet anders dan liberalen, maar die met de
socialisten niet willen meedoen.
Hoe is 't mogelijk voor katholieken een kiesstel
sel voor te staan dat ons onvermijdelijk naar den
afgrond drijft 1
Met de E. V. zijn wij verloren, en verloren mis
schien voor 25 jaar Om éénen kamerzetel bij te
winnen zal men een overgroot getal stemmen moe
ten verplaatsen zoo groot in getal, dat er geene
hoop is er ooit in te gelukken. Zoo zullen wij in
Aalst veroordeeld zijn om eeuwig twee liberalen,
nevens de twee katholieken gekozen te zien wer
ken en strijden zal er niet aan baten.
Wij verzoeken alle brave katholieken de boven
staande lijst wel te onderzoeken.
Ah laat u niet verleiden en overklappen door
schoone woorden en schijnredens, ziet de cijfers na
zij roepen u luid toe dat de E. V. den doodsteek
toebrengt aan de katholieke meerderheid
Weg met de Evenredige Vertegenwoordiging 1
doekskens, ons gedacht te zeggen.
Wij mogen of kunnen niet zwijgen als wij al
den nijdigen hoon lezen welke Bien Public, Pa-
triote, Petit Beige, enz. sedert eenige dagen met
verdubbelde woede naar het hoofd werpen van
onzen uitstekenden volksvertegenwoordiger, M.
Woeste
In zake der kieswet, heeft M. Woeste het mi
nisterie bestreden dat de evenredige vertegenwoor
diging wil toepassen M. Woeste aanziet dit
stelsel als noodlottig; voor de katholieke par-
tii, en uit al zijne krachten wil hij die zelfmoord
beletten
Wij tellen heden in de volkskamer 70 stem
men meerderheid met de E. V. volgens de cij
fering der bladen, hevige voorstaanders van die
nieuwigheid, zullen wij er nog 8 of 10 tellen.
Welnu, wij vragen het aan al onze vrienden wel
ke de E. V. voorstaan: Waarom moeten wij,
katholieken, hetgeen wij zoo moedig en zoo
moeilijk gewonnen en veroverd hebben, waarom
moeten wij dat voor 't plezier van Beernaert of
Theodor, aan de vijanden onzer overtuigingen
van onzen Godsdienst gratis teruggeven Zijn
wij de liberale partij dan zoo veel verschuldigd
dat wij hen zoo gewillig een groot deel onzer ze
tels moeten aanbieden
Een voorbeeld hier, voor het arrondissement
Aalstde 4 volksvertegenwoordigers zijn katho
liek, zij werden gekozen met 10,000 stemmen
meerderheid niet te min met dat lekker stelsel
moeten wij 2 zetels op 4 afstaan En Woeste,
het grootste talent onzer Kamer, Woeste, de
groote staatsman, zal misschien mogen de plaats
ruimen voor 'n en afgestraften priester Daens,
M. Baron Bethune, de bekwame en gedienstige
volksvriend, voor ne kwakzalver Om tot dien
belachelijken en betreurenswaardigen uitslag te
komen, was het niet noodig gedurende 40 j aren
met al de krachten der katholieke partij de vij
anden van onzen Godsdienst en ons geloof te
hebben bevochten
Wij plaatsen ons alleen op.het terrein der ka
tholieke zaak: met die groote woorden van recht-
veerdigheid, eerbied voor de minderheid, enz.,
daar schermen wij niet mede, daar antwoorden
wij slechts op met de volgende bemerking
Waren de liberalen of socialisten meesterr
zouden zij het doen Nu zij onderliggen, ja, zoo
gauw mogelijk,'t kan niet rap genoeg gaan, de
rechtveerdigheid eischt het, maar... moesten zij
boven liggen, die schoone spreuken zouden op
hunne lippen versterven en ze zouden vinden dat
alles te beter gaat in de beste der werelden
Ja, onder dit oogpunthad M. Woeste gelijk het
ministerie De Smet de Nayer te bekampen.. Hij
deed wat zijn geweten, zijne overtuiging hem be
volen, en hij verdient de razende aanvallen niet
van die Gazetten welke hem over eenige jaren
niet genoeg bewierooken konden
Maar sedert die geest van schoone democratie
over België waait, telt M. Woeste voor niets
meer bij sommigen hij is van zijne eeuw niet
meer, hij wordt ne zageman, hij moet uit de partij,
dierf zelfs veertien dagen geleden een
bladje hem toesnauwen
Waren wij geen door en door katholiek blad,
wij zouden die houding van Bien PublicPatriote,
enz., eens wijdloopig ontleden Wij zouden hen
zeggen dat de Bien Publicwelke nu als stelsel
invoert dat een katholiek ministerie, zelfs op
eene kwestie van ondergeschikt belang, niet mag
worden tegengesproken, in Januari 11. bij het
optreden van het ministerie op M. Van den Pee
reboom de volgende regels drukte Wij hebben
met dat ministerie niets gemeens: het is het onze niet,
wij kennen het niet of wij willen het niet kennen 1
Wij zouden aan de Patriote eens vragen hoe
M. Woeste die alsdan ook voorspelde wat er met
den verdwaalden priestermoest voorvallen, had
ook ongelijk voor die gazetten, 't was ten on
rechte dat hij hem zoo erg bekampte Wij heb
ben kunnen bestatigen sedert dien, wie klaar in
de zaak heeft gezien, die gazetten of M. Woeste.
Wij bepalen ons bij die eenige woorden, recht
voor de vuist gesproken, en hopen dat zij zullen
in aandadht genomen worden van hen die er be
lang bij hebben. De Redaktie.
Als ge de voddegazetten van Douche leest, ge
vindt er altijd honderde en duizende menschen op
de meetingen die door de krawatten-bondgenooten
tegenwoordig bijna alle dagen belegd worden. He-
wel, beste lezers, wilt ge nog nen keer een staal-
ken hebben van 't leugenmachien uit 't donchisten-
dom Maandag avond was er alzoo een meetings-
k^i) van zeevereers .en flabesctpeten aan de Molen
straatpoort en geheel goed geteld door zes ver-
schillige ware katholieke en deftige menschen, ne
gen en twintig jongens en mansmenschen en zes
wijven kwamen er uitgekropen als de rimram van
laster en leugen was uitgekraamd. En ik wed dat
de moddergazetten der vereenigde verraders weêr-
om al zullen afkomen meê honderden en honder
den toehoorders Maar zeevert maar op, onnoo-
zele snullen, onze brave bevolking zal u wegen en
wikken mee aanstaanden Oktober.
M. Woeste heeft volgenden brief gezonden aan
een katholiek blad van Gent.
Calevoet, 10 Augusti 1899.
Mijnheer de opsteller van den Bien Public
Ik ben gewoon aan de aanvallen van denBien
Public ik zie er niet meer naar om, en ik ant
woord er niet meer op. Indien ik u eenige regelen
schrijf, het is enkel om u te zeggen dat ik van ver-
schillige kanten de warmste goedkeuringen van
mijne handelwijze ontvang, namentlijk vau Pries
ters. Op het oogenblik zelf ontvang ik den hierbij-
gesloten brief van den Eerw. Heer Deken van
Walcourt, ik deel u dien mede als specimen.
Laat mij toe u nog twee aanmerkingen te ma
ken
Gij gedoogt niet dat ik het gouvernement be-
sfcrijde op het terrein der E. V. Nochtans het
ministerie Vandenpeereboom was tot stand geko
men op het terrein van het eennamig stelsel, en gij
hebt dit ministerie bestreden met eene hevigheid
zonder weerga in Januari laatst. Indien dit mi
nisterie ware voortgegaan, zoudt gij u aangesloten
hebben bij het eennamig stelsel
Ten tweede, ik heb, gedurende mijne lange
loopbaan, vele maatregelen voorgesteld ten voor-
deele van het onderwijslanden eeredienst, de
geestelijkheid, enz. Ik heb geindigd met ze te
doen aannemen. Ik heb altoos op mijnen weg M.
Beernaert tegengekomen die nooit het minste voor
stel gedaan heeft ten voordeele dier groote belan
gen.
Voor hem hebt gij niets dan bewierrookingen,
voor mij, verwijten
Ziedaar uwe rechtveerdigheid.
Ontvang bid ik u, de hulde van uwen zeer eer
biedigen en zeer ootmoedigen dienaar.
CH. WOESTE.
M. Woeste heeft duizendmaal gelijk, het gentsch
blad eens op zijne plaats te zetten, want de gewone
lezers van den Bien Public, die maar éen kloks-
ken hooren, moeten al aardige gedachten hebben
over de tegenwoordige gebeurtenissen.
De Bien Public mag op zijn actief schrijven dat
men niet erstig het eennamig stelsel besproken
heeft. Hij heeft geschermd met spoken Zoo haast
er spraak was dat het ministerie Vandenpeere
boom een wetsontwerp van eennamig stelsel ging
neerleggen, heeft de Bien Public zijne lezers af
geschrikt met het spook Bara. Het was Bara die er
de ingever van was II en de Koning drong het op
daarop was hot oen geschreeuw alsof men de
katholieken den hals ging omwringen Nu, Bara
was voor niets tusschen heel de zaak. Z. M. de Ko
ning, M. Vandenpeereboom, M. Schollaert, M.
Liebaert, M. de Lantsheere, M. Woeste, M. Tack,
M. Ligy en de groote meerderheid van de rechter
zijde waren voor het eennamig stelsel. Dat stelsel
was in overeenstemming met het verleden der ka
tholieke partij, en sedert lange jaren hadden voor
name staatsmannen onzer partij daarvoor geie-
verd, onder andere M. Nothomb. M. Beernaert
zelve had erkend, alhoewel een fanatieke partij
ganger van de E. V. dat het eennamig stelsel eene
groote verbetering zou daarstellen.
Maar het spook Bara was genoeg om dat alles te
doen vergeten. Dat kan behendig zijn, wij vinden
het weinig eerlijk. De fanatieke verdedigers der
E. V. hebben zekere driften opgehitst en het kalm
oordeel was verdwenen:
Het is een onloochenbaar feiteenige katholie
ken hebben een verbond gemaakt met de gezwore
ne vijanden van het katholichismliberalen, pro
gressisten en socialisten om, tegen de betrach
tingen van het ministerie Vandenpeereboom en
van de meerderheid der rechterzijde, een stelsel
door te drijven dat reeds verscheidene malen door
do katholieke meerderheid der Kamers verworpen
werd, namelijk de E. V.
En zoo is het geschied dat, wanueer een oprecht
Katholiek Ministerie eene wet van eennamige kie
zing wilde voordragen, de samenspanning van
Bien Public, M. Beernaert, liberalen en socialis
ten, het ontwerp heeft verijdeld. Schoone victorie,
voorwaar, die wij niet benijden.
Daarna is er een veldtocht begonnen door de
zelfde bondgenooten ten voordeele der E. V.
Die veldtocht is gelukt, het Katholiek Ministerie
Vandenpeereboom is er door gevallen. Nog eens,
schoone victorie, die wij niet benijden.
Een ander Katholiek Ministerie is aan het be
wind gekomen, omdat voor het oogenblik geen li
beraal-sociaal ministerie mogelijk is. En wat is
zijn programma Eene kieswet maken van E. V.
naar den zin van den independent Theodor, den
liberaal Lorand, pastor Daens en, in het algemeen
genomen, de liberale en socialistische partij. De
rechterzijde telt niet meer.
En de Bien Public zegeviertimmers hij zal de
E. V. hebben, in afwachting dat wij, van fout tot
fout, het zuiver of beter het onzuiver algemeen
stemrecht krijgen, dat weer andere gevolgen na
zich zal slepen waarvan onze vaderlandsliefde af
schrikt. Men heeft schoon de oogen te sluiten, ie
dereen gevoelt dat wij eenen duisteren weg betre
den.
M. Woeste, die sedert lang op den teen getert
heeft van eenen of anderen opsteller van het
gentsch blad, en sedert niets goed meer doen kan,
heeft het ongeluk van een ander gedacht te zijn
dan de voorstaanders der E. V.
Is het niet verschrikkelijk
Is het vergeeflijk?...
Ook laat de Bien Public niet na, opentlijk en
onderduims, M. Woeste af te breken bij zijne le
zers. Dit katholiek blad, dat regelmatig zijn ser-
moentje houdt over de eendracht tusschen katho
lieken, lielde en verdraagzaamheid, enz., laat niet
na in zijne kolommen alle liefelijkheden die tegen
M. Woeste, l'kom me nefaste, verschijnen op te ne
men. Wel is waar daarna, gelijk Pilatus, zijne han
den wasschende I
Is dat katholiek En kan men daarna kwalijk
nemen dat M. Woeste zich verdedigt
