DE EERSTE SLAG.
W$i
BureelKapellcstraat, 15, Aalst
MANT en KAZZEN.
BID
Abonnementsprijs voor gansch België, franco te huis, 2.50. Voor de vreemde landen,
5,00. 5 centiemen het nummer. Pakken en brieven noeven vrachtvrij toegezonden
te worden. Alle briefwisselingen moetenden dijnsdag avond op onze bureelen toege
komen zijn, het blad den woensdag avond ter pers gaande. Ongeteekende brieven wor
den in de scheurmand geworpen. Alle postbureelen ontvangen inschrijvingen, op alle
tijdstippen van het jaar. De onkosten der kwijtingbriefjes zijn ten laste van den be
stemmeling. Men gelieve, bij verandering van woonst, het juist terechtwijs te zenden.
VERSCHIJNT ELKEN ZATERDAG.
5e JAARGANG.
NUMMER 246.
Aalst, den 23 September van het jaar O. H. 1899.
I Vonnissen 1 frank den kleinen regel. Aankondigingen tusschen de nieuwstij-
dingen 20 centiemen per regel. Aankondigingen op de 3U bladz. 10 centiemen den
f regel. Annoncen op de 4« bladzijde worden berekend volgens plaatsruimte. Voor
I de advertentiën buiten de provincie Oost-Vlaanderen, zich uitsluitend te wenden tot
I het Office de Publicity Rue de la Madeleine, Brussel. De geabonneerden hebben het
1 recht een maal per jaar eene annonce van 5 regels te plaatsen, die viermaal achtereen-
I volgens zal verschijnen. Ruchtbaarmakingen in te zenden vóór 's Maandaags.
Het eerste Te wapen de eerste oproep, door de
katholieke Vereeniging tot het katholiek kiezers
korps voor Zondag 11., is schitterend beantwoord.
Onze soldaten waren als uit den grond opgekomen;
zonder overdrijving, mag men zeggen dat ruim
2000 man in den Katholieken Werkmanskring
was toegestroomd.
Dat Judas Pie dit eerste pilleken niet heeft
kunnen slikken, bewijst zijn gallekleurig uit braak
sel, dat hij verleden maandag, in een open brief
aan onzen beminden Burgemeester, uitspuwde.
Namen plaats op het verhoog, talrijke leden van
onzen Gemeenteraad, voorgezeten door den acht
baren Heer Leo Glieeraerdts, Burgemeester.
Deze laatste opende de iudrukwekkende zitting
met een warmen dank toe te sturen aan die hon
derden en honderden deftige Werklieden, vreed
zame Burgers, eerwaarde Geestelijken, die de za
len en den hof vervulden. Daarna riep Spreker de
bijzondere aandacht zijner toehoorders in over den
handel en nijverheid, welke zoo klaarblijkend in
bloei en voorspoed toenam sedert het dertigtal ja
ren dat de stad Aelst het geluk heeft een katho
liek bestuur te bezitten. Aelst, zegt hij, is de twee-
en twintigste stad van ons land. Hij maakt eene
vergelijking met Sint-Niklaas, die over 30 jaar
Aelst met 7 a 8000 zielen overtrof welhaast zien
wij Sint-Niklaas voor ons den duim leggen Wat
bewijst zulks Dat talrijke vreemdelingen hunne
oorden verlaten, bij gebrek aan werk, om zich in
Aelst te komen vestigen, waar de fabrieken zich
zoo talrijk vermenigvuldigen. Hij geeft eene sta
tistiek der inkomgelden onzer reizigers- en koop-
warenstatiën, en men is verplicht, uit de onbe
twistbare cijfers, te besluiten dat er geen enkel
jaar verliep of de ontvangsten waren aanzienlijk
vermeerderd. De stapelplaats, vervolgt hij, door
onze tegenstrevers zoo hevig beknibbeld, is op dit
oogenblik te klein geworden om de waren te ver
bergen. Wat meer is, van hoogerhand moet men
den vooruitgang van ons dierbaar Aalst bekennen,
aangezien er een miljoen fr. komt gestemd te wor
den voor onze nieuwe reizigersstatie. De plans
voor den tram zijn gereed en kortelings slaat men
de hand aan dit schoon werk, waar Aelst voor de
som van 2002,000 fr. tusschenkomt. 't Is wel alles
een bewijs dat Aalst bloeit onder het Katholiek
bestuur.
Een ander punt, waarop de heer Burgemeester
drukt, is de herziening der Politie, door de Kar
telmannen gevraagd en door ons Bestuur... reeds
verwezenlijkt Wanneer onze tegenstrevers aan 't
bewind waren, beliep de jaarwedde der agenten
tot 600 frs., en dan verkregen zij met de grootste
moeite van de wereld eenen opslag van 50 frank.
Onder het huidig katholiek bestuur zijn onze agen
ten verdeeld in drie klassen, waarvan iedere jaar
wedde beloopt alsvolgtAgent van eerste klas,
1200 fr.; agent van tweede klas, 1050 fr.; agent
van derde klas, 900 fr. Aan eiken agent die den
ouderdom van 60 jaar bereikt, of dertig jaren
dienst telt, wordt een pensioen verzekerddat kan
beloopen tot 655 fr.; dus nog meer ais dat de agen
ten trokken voor jaabwedde, onder het liberaal be
stuur. (Langdurige toejuichingen).
M. Gheeraerts eindigt met den wensch uit te
drukken, dat wij op 15 October een schitterende
zegepraal zullen vieren, en verleent spreekbeurt
aan M. Paul De Clippele, schepen, die andere pun
ten van 't programma, in 1895 voorgedragen, zal
bespreken.
M. De Clippele herinnert aan 't Volk zijne
woorden, over 4 jaren uitgesproken, op eene ver*
gadering der Sterrekensvrienden Ziehier ons
programma bewaart het wel, en als wij binnen 4
jaar nogmaals uwe stem komen vragen, weigert ze
ons, indien wij onze beloften niet volbrachten.
De redenaar handelt over het vak waartoe hij is
aangesteld de scholen. Ons programma hield in
de oprichting eener school in den Osbroek. Zij
staat er, en hier is het den plicht eene hulde te
brengen aan de verhevene milddadigheid van Mmo
Alexander Liénart. Wij beloofden verscheidene
schoollokalen te vergrooten dat is geschiedt in de
school der Molenstraatpoort. Wij beloofden eene
Nijverheidsschool zij is ontstaan, en Zondag toe
komende zullen wij de vreugd genieten, aan hare
eerste prijsdeeling deel te nemen. -- Wat men
vooral dient op te merken, is dat wij niet te werk
gaan zooals onze tegenstrevers, wanneer er eene
school moet gebouwd worden zij putten rechts-
streeks uit de stadskas, terwijl geene enkele of
welkdanige school, onder ons bestuur tot stand
gekomen, een centiem aan de stad gekost heeft.
Allen, zonder uitzondering, rezen op met de gelden
onzer milddadige katholieke Medeburgers.
Ziedaar voor hetgeen wij beloofd en gedaan heb
ben. Spreken wij nu over hetgeen wij niet beloof
den en toch deden. In Schaarbeek is 'n school ge
bouwd 1 De lokalen onzer muziek- en teekenscho-
len zullen nog voor dezen winter overgebracht wor
den naar het oud gasthuis vroeger jaren moest
men leerlingen weigeren, bij gebrek aan plaats
thans is die hinderpaal uit de baan gekegeld. Een
oudheidsmuseum is ontworpen en zal daargesteld
worden. Menigvuldige gronden zijn aangekocht, o.
a. aan de Moorselsckebaan, die zullen toelaten
eene verbintenis te brengen tusschen Molenstraat-
en Pontstraatpoort, bij middel van een lomrneri-
gen boulevard.
Nadien weerlegt onze wakkere Schepen, eene
der leugens onzer tegenstrevers De katholieken
jagen de fabrieken uit de stad. Een bewijs daar
van is, dat op 10 fabrieken er 8 katholieken zijn.
Wie heeft er het sargiënfabriek Geerincx-Denayer
tot stand gebracht Wie heeft het fabriek Vander
Smissen wederom in werking gebracht Wie gaat
er een caoutchoucfabriek stichten op de Hooge-
vesten Katholieken 1 Altijd katholieken Welke
fabrieken werden hier dus, volgens onze tegen
strevers, uit de stad gejaagd
Eeuc stem. Een chocoladfabriek! (Gelach).
M. De Clippele. Bedoelen ze misschien het
liberaal heerschap, dat eerst voornemens was, een
fabriek van scheikundige meststoffen te openen,
maar den intrest al te zeer beminnende, een brou
werij ke tot stand bracht ?-.... Ofwel, bedoelen zij
eenen nijveraar van Roubaais, die zinnens was te
Aelst eene wolweverij te stichten Welnu, ik per
soonlijk ik heb mij ter beschikking van dien per
soon gesteld om met hem te dien einde de plaats
te zoeken. De waarheid is dat de fabriekant geene
geschikte plaats naar zijne goesting vond en uit
dien hoofde zijn fabriek naar Moescroen over
bracht. En hier roep ik de getuigenis in van M. L.
Van Cauwenbergh indien hij zich in de zaal be
vindt, hij kan antwoorden.
M. Louis Van Cauwenbergh. Dat is de
waarheid
M. De Clippele eindigt met eene allegorie en
verzekerd de nederlaag der cartellisten hij roept
den machtigen volksdrom, sluitende, toe Wij
verwachten u allen op 15 October (Warme toe
juichingen en geestdriftig handgeklap).
Het woord wordt verleend aan M. Isidoor
Banweus, gemeenteraadslid en lid der Gezond
heidscommissie. De geachte doktoor- maakt eene
algemeene beschouwing over de verfraaiing en ge
zondmaking onzer stad. Talrijke voetpaden zijn ge
legd de onderaardsche goten zijn vermeerderd
nieuwe kalseiden zijn er gekomen en de oude ver
beterd dit alles is een groot punt voor het vermij
den der ziekte de modder, die eene groote verga
derplaats is van microben of kleine beestjes, wel
ke meestal de groote ziekten voortbrengen de
modder is op dergelijke manier verbannen, het
geen voor gevolg heeft de verfrissching van lucht
en water, twee bestanddeelen zonder dewelke het
denmensch onmogelijk is in het leven te blyven.
Ons Gasthuis ook is voor het oogenblik gansch
in orde. Gebouwd in den laatsten trant, ontmoet
men er zalen bijna voor alle ziekten. Onze kranke
bevolking vind er troost in zijn lijden engelen, in
nonnen gekleed, ontvangen er met open armen on
ze ongelukkige werklieden, onze medebroeders;
tevreden en blijmoedig zich voor hen te mogen op
offeren, omdat zij hunne belooning van God ver
wachten, en telkenmale eenen kranke aan hunne
zorgen wordt toevertrouwd, zij hunne kroon met
een nieuwen glansrijken perel versierd zien. Daar
mogen onze zieken zich aan eene bijna dubbele ge
nezing verwachten de genezing der ziel, de gene
zing van 't lichaam want benevens de zorgen der
Kunst en der Zusters, vindt men er nog de vurige
gebeden dezer laatsten, die als een wierookkolom
ten hemel opstijgen, en den zoeten troost van een
verdienstelijken Herder.
Plaatsen wij ons onder een liberaal bestuur. De
liefdezusters zullen niet rap genoeg hunne matten
kunnen rollen wereldlij Ke ziekenoppassers zullen
hunne plaatsen innemen. Wat zal er dan gebeu
ren? Eene standvastige jaarwedde zal aan deze
verleend worden, eene jaarwedde waarvan zij zul
len moeten bestaan. Met tegengoesting zullen zij
dit ambt uitvoeren, juist omdat zij er voor betaald
worden iedermaal dat er een nieuwe zieke zal bij
komen, zal hij er ontvangen worden als een hond
in een kegelspel, juist omdat hun werk niet ge
schiedt uit enkele naastenliefde. De lokalen zul
len vervuilen, de zieken zullen hunnen oppas niet
hebben. Het kruis zal er verdwijnen, de kapel ge
floten, de priester aan de deur gezet worden de
troost, de genezing der ziel schijnt overbodig, aan
gezien wij aan onze tegenstrevers als ziellooze
schepselen voorkomen.
Niet enkel hebben wij gezorgd voor onze leven
den, maar ook voor onze dooden. Bemerkt hebben
de dat de uitgestrektheid gronds, waaraan wij on
ze dierbare dooden toevertrouwen, ontoereikend
geworden was, hebben wij besloten, eenen grond
aan te koopen, ten einde het kerkhof te vergroo
ten. Alles is alreeds besloten. Wij wachten nog
enkel op de toelaag van het Staatsbestuur om de
werken te beginnen.
Stelt onze doodenakker in blauwe, roode of
groene handen, die zoete plaats waarin van eenie
der hier tegenwoordig een ouder, een bloedver
want, een vriend rust ouder de schaduw van het
kruis, dit heiligdom zal weldra een gansch ander
uitzicht krijgen het kruis, die zalvende hoop on
zer afgestorvenen, zal van hunne graven worden
afgeruktde kuilen, waarin hunne voor ons zoo
kostbare overblijfsels het laatste oordeel afwach
ten, zullen door den zegen des priesters niet meer
geheiligd worden.
Indien gij dit verhouden wilt, indien gij den
Godsdienst uwer Voorouders in eere wilt zien blij
ven, kiest dus, Vrienden, den 15 October, tusschen
ons en de mannen van 't Kartel
Ten slotte spreekt M. Leo Geeroms, gemeen
teraadslid, over den toestand onzer werkende klas
en toont aan wat er in haar voordeel in Aelst sinds
vier jaren is gedaan. Er werd eene werkbeurs ge
sticht, den arbeider in staat stellende, door toe
doen dezer inrichting, zich gemakkelijker werk
aan te schaffen, zich beter in verband te stellen
met de patroons, mrt minder moeite op den
vreemde aan bezigheid te geraken. Er is een ruim
lokaal aangekocht, waarin de handelsrechtbank
zetelt, waarin de goedemannenraad hare zittingen
houdt, waarin eene schoone plaats is toegekend
aan het weldadigheidsbureel, zoodat de behoefti-
gen niet meer verplicht zijn in regen en wind hun
ne beurt af te wachten,
Iedere spreker werd meermaals door luidruch
tige toejuichingen onderbroken. Ons volk ging on
der den grootsten geestdrift uiteen, goed van zins,
aan de Karteljannen de naaste maaud eene ko
lossale buis als kiesgeschenk op te dragen.
I De eerste slag is dus geleverd en schitterend ge
wonnen over de zwansmeetingskens des vijands.
Het eerste schot, op onze meeting van Zondag
gelost, heeft den verrader van Chipka in volle
borst getroffen vandaar zijn razig gebrul, zijn
wanhopig gekerm en helsche koleire, in 't schot
schrift, dat hij maandag liet verschijnen.
Attention voor de overige
VRIENDEN, GARDE A VOUS
Mant. Hewel, Kazzen, «la was
daar iets Zondag ia den Workmans-
kriug, hé
Kazzen. llebt ge dat vaa uw le
ven al gezien, Mant, van zooveel volk?
Mant. Nog van g'heel mijn le
ven niet, Kazzen
Kazzen. Hoeveel zouden er
daar wel geweest zijn, Mant
Mant. Wie kan dat op een honderd of vier
Kazzen
Kazzen. 't Is waar, Mantalzoo een schrik
kelijke groote zaal, en dat geheel en gansch vol,
en den meesten hoop rechtstaan den eenen tegen
den anderen geprest, en dan nog meê geheel hoo-
pen buiten en in de deuren Alia, 't was een ple
zier, 't was een schoon spektakel
Mant. 't Deed deugd aan 't herj, nie waar
Kazzen, en er en was daar geen kwestie van jon
gens of straatloopers of vrouwvolk dat waren al
lemaal volslegen mansmenschen, dat waren alle
maal mannen die zullen doppen op den 15™ Octo
ber I!
Kazzen. Ja, Mant, 't is een ander paar mou
wen als op die fameuze meetingon van den don-
chisten- en socialistenboel'k lieb hooreu zeggen
dat er in die vuile Concordia ginder aan de Nieuw-
straatpoort den verleden zaterdag avond iets over
de twee honderd persoontjes waren, meê klein en
groot
Mant. 'tls zeker om te lachen, Kazzen, dat
ge dat zegtEn alzoo gedonderd en gebliksemd,
en den alerm geklept gedurende acht dagen lang
om toch een beetje volk bijeen te krijgen II
Kazzen. 't En doet, 't en doet, Mant, dat i3
de piere waarheid man en ze zeggen dat de suike-
re Pio somtijds toch wel acht man op zijn fameuze
meetingen bijeenscammoteert I??
Mant. Qa promet, zou de franschman zeggen,
Kazzen 't zou waarachtig wel kunnen een span
broeksken zijn dat ze Pie zullen passen Zondag en
drij weken
Kazzen. 'k Peist ook, Manthij zal hij toch
tusschen dienen middolentijd al naar naar de snij-
lessen geweest hebben of naar de logons de coupe,
lijk dat z'in 't fransch zeggen.
Mant. Wel jajaai, Kazzen, want Pie komt er
nog geern flinks voor, en een slodderbroek en staat
niet voor alzoo nen vent I
Kazzen. 'k Vind dat ook, Mantmaar Mant,
daar was vuur onder hé onder ons mannen den
Zondag Ge zaagt de wezens blinken van konten-
tement I
Mant. Er waren er al die meenden te moeten
plakken op den triomf, Kazzen Meê honderden
heb ik er hooren zeggen Donch zijnen koek is al
geboterd Dat zal hem leeren den Judas en den
verrader spelen I dat zal hem leeren ons brave en
ieverige en werkzame priesters en pators uitschel
den en aanvallen I dat zal hem leeren ons deftig
stadsbestuur en onzen volksgezinden en beminden
Burgemeester en zooveel andere deftige heeren lijk
M. Leon Bethune en zooveel anderen door de moor
willen slepen en bezwadderen
Mant. Dat zal hem zeker wel leeren, Kaz
zen, zal het hem leeren Den 15 October zullen we
de klodde mans begraven onder de algemeene schan
de en verachting III
Kazzen. Zijn pasport is geteekend, Mant!
Nen waren Aalstenaar en moet van geen verraders
en overloopers hebben I Watten I den schijnheili
gen Pilatus I Tot over vier en vijf jaren en wist hij
geen kwaad genoog te zeggen van de liberalen en
do sooialisten, en nu zijn 'tmeê eenen keer de bes
te van de wereld geWorden, en den kerel zet hem
op dezelfde lijst van die ertisten I Eu priesters en
paters en katholieken en alle deftige menschen
moeten nu bevochten en bestreden worden I
Mant. Zie, Kazzen, ik kapte nog liever mijn
hand at als voor alzoo een verachtelijke personage
te stemmen I
Kazzen. En ik vaudegelijken zelle, Mant; hij
mag hij hem krinkelen en draaien lijk hij wilt, hij
mag hij leugenmanifestj es uitgeven al ware het don
per dag 1 hij mag roepen en huilen en tieren en
