KIEST
ONDER N° 1
KIEST!
Over Scholen.
12 MILLJOEN
Wannes en
BENOEMINGEN
VOllfa
WETGEVENDE KIEZINGEN
OP 27 MEI 1900.
SEIV A AT
Arrondissement Oudenaarde-Aalst.
Titelvoerende Candidaien
1. Van Vrcckcm Karei, uittredend lid.
3. de Kereltove d'Exaerde Engeen, uittredend lid.
Plaatsvervangende Candidaten
1. de Kercliove d'Enaerde Engecn.
VOLKSKAMER
Arrondissement Aalst.
Titelvoerende Candidaten
1. Woeste Karei uittredend lid.
2. »c Sadclecr Eodewijk, id.
3. ItetlniEie Baron Eeo, id.
4. Van der Einden Artiiur, id.
Plaatsvervangende Candidaten
1. Van der Einden Arthur,
2. Bctliune Baron Eeo,
3. Be Sadeicer Eodewijk,
4. Woeste Karei.
Burgers, boeren, werklieden,
eval Fontevne. Het Volksrecht
Drnhker-lKttgeiifr
3flit Öittt tuffel, AapdlcAtnial, t3, te SlitUs!
Aalst, 19 Mei 1900. Nummer 27+.
2. Raepsact l^aul, Oud-volksverteg;. en Burgemeester t:iu Oudenaarde.
2. dC GeïïlIICK d Else§cm Amaury, Burgemeester van Elsegem.
Wie zijn Vaderland bemint,
Wie den Godsdienstvrede
wilt,
Wie de welvaart van Boer,
Werkman en Burger be
tracht, zal op 27 Mei stem
men TEGEN geuzen, groene judassen en roo-
de omwentelaars, voor de Katholieke Kandi
daten
Katholiek
programma.
1. Eerbied en vrij
heid voor den gods
dienst.
2. Eerbied voor de
familie.
3. Eerbied voor den
eigendom.
4. Schoolvrede.
5. Vermindering der
krijgslasten.
6. Bescherming van
den landbouw.
7. Welstand en be
scherming der werk
lieden.
Dus vrede en volks
geluk en welstand.
Liberaal-socialis
tisch programma.
1. Het klericalismus,
ziedaar de vijandnoch
God, noch meester.
2. Een Beestenleven;
schending van 't huwe
lijk naar willekeur.
3. Alles geroofd ten
voordeele van de staat.
4. Oorlog 1879-1884
5. Alleman soldaat.
6. Aan zijn eigen
overgelaten, moet de
boer creveeren.
7. Eerst voor onzen
zak, en dan voor den
werkman
Dus burgeroorlog,
onheilen en rampen.
Hoe hebben de liberalen
het land bestierd geduren
de don tijd dat zij aan 't
hoofd van hetministerie wa
ren
Al het geld wierd ge
bruikt om schoolpaleizen te
bouwen.
Hoe min kinders er gin
gen naar school, hoe meer
scholen er moesten gebouwd
worden.
Honderden gemeenten waren verplicht school
paleizen te bouwen, waar het volstrekt niet noodig
was.
De gemeenteschool van S' Kruis telde éénen
leerling, de zoon van eenen bediende. Eens dat
wij gaan schaatsenrijden waren, toonde men mij
den eenigsten leerling der gemeenteschool, ik riep
hem en zei hem Manneke, is het geen school van
daag? neen't, Mijnheer, antwoordde hij, ik heb
congé gegeven aan mijnen schoolmeester.
De gemeente werd verplicht eene nieuwe school
te bouwen die meer dan 50,000 fr. gekost heeft, en
wanneer de school gereed stond, was de jongen
overgegaan naar de Katholieke school.
Hoe min kinders, hoe meer schoolmeesters zij
noemden.
Talrijk waren de gemeenten, waar er meer mees
ters waren dan schoolkinders.
Te Ichteghem waren er twee schoolmeesters en
één leerling. Die leerling had op eenen schoonen
zomerdag, een pluimtje gesteken. Ongelukkiglijk
voor hem kwam hij den Burgemeester tegen, die
hem bij de. kraag stekte. Droeve jongen, zeide hij,
gij zijt npbteens naar de school niet gegaan.
Neen ik, Burgemeester, antwoordde hij, 't is
geen school vandaag.
Maar gij liegt, zegde de Burgemeester.
'k En doe, Burgemeester, 'k en lieg niet, alswan-
neer ik naar de school niet en ga, en kan 't geen
school zijn.
EeDigen tijd daarna, wierd de vrouw van den
schoolmeester, leermeesteres, genaamd van hand
werk I Dus 3 meesters en 1 leerling.
Hoe mm kinders hoe meer geld er moest uitge-
gevln worden voor de school.
Honderden gemeenterekeningen zouden dit kun
nen bevestigen.
Op de gemeente Hulste, gingen al de kinders
naar de gemeenteschool, omdat de Katholieke
school niet gereed en was maar op eenen zekeren
dag was het de inwijding van de katholieke school,
en wie dien dag mensch alleen stond aan de deur
van zijne school, 't was de gemeente onderwijzer.
Als wanneer hij eene halve uur lang gewacht had,
kwam er eindelijk een klein manneken op, en de
schoolmeester nam het in zijne armen: wel, Jantje,
zegde hij, gij zijt een braaf kind, gij en hebt uwen
ouden meester niet vergeten, gij komt toch zeker
weer naar school ja, Meester, antwoordde het
kind al krijschen, ik heb gisteren mijne klakke
vergeten en ik komme ze zeer halen.
En wanneer de school ledig was werd de ge
meente verplicht het schoolbudget van meer dan
1000 fr. te vermeederen.
Het belachelijk schoolinkwest, waar M. Bouvier
voor eene maaltijd tot Bouillon 310 fr. 10 cent. in
rekening gebracht heeft, heeft meer dan een
millioen 300,000 fr. gekost.
En welke waren de gevolgen van al die zotte
schooluitgaven
500 millioen voor nieuwe scholen maar ook 200
millioen nieuwe lasten en een te kort in de kasse
van 76 millioen.
En welk was het gevolg- van den school
strijd
De opkomst der socialisten.
De katholieken geven alle jaren 12 millioen
als pensioen aan 't werkvolk en de kleine
boeren.
12 millioen 1
Dat is
1 millioen per maand,
250.000 frank per week,
34,000 frank daags
1,500 frank per uur 1
Dat is veel te weinig, zeggen de groene scheur
makers, de liberalen en socialisten.
Zij die nooit geen stroo verlegden voor
't werkvolk
Wannes. Brozen, hebt
ge 't manifest der geuzenkan-
didaten voor de Kamers al ge-
zien
Beozen. - 'k Heb er hoo-
ren hertelijk meêlachen, Wan
nes.,
Wannes.— Om te beginnen
Verplichtend Onderwijs...
Beozen. Verplichtend Waarom Om de ar
me menschen te kunnen dwingen van hunne kin
deren naar hunne geuzenkrochten te sturen
Wannes.Scholen zonder God, lijk in't jaar
79 1 scholen waar de priester en de catechismus
uit verbannen zijn scholen, waar er nimmer noch
van God, noch van zijn gebod, noch van hemel,
noch van helle aan de kinders gesproken en wordt!
Scholen, zoo als de Vooruit van Gent zegt, scholen
die broeinesten zijn van socialisten I
Bbozen. Invoering van den persoonlijken
dienstplicht...
Wannes. Dat betreft hier de soldaterij, en
dat wilt zeggen, als ik wel versta ledereen sol
daat voor zijn lotgeen remplapanten meer. Ik
u, Brozen, als iedereen moet soldaat zijn
voor zijn lot, wat gaat den eenvoudigen burger en
de werkman daar bij winnen, aangezien alwie in 't
lot valt, al gelijk zal moeten soldaat zijn 1
Beozen. Wat ze ei gaan bij winnen, Wannes?
Dat de liberalen, moesten ze meester worden,
rechtuit de vergunning zoün afschaffen, die nu
aan de noodhebbende soldaten gegeven wordt. Ze
zoun immers dat geld noodig hebben voor nutte-
looze schoolpaleizen te bouwen, zooals ze gedaan
hebben in het jaar 79.
Wannes. Dus, een verandering die geheel en
al tegen den geringen burger en den werkman zou
draaien. Tegenwoordig en is soldaat zijn, zooda
nig niet meer te vreezen: de soldaat trekt ne frank
daags, zuiver en onbelast, zonder nog zijn solde te
rekenou. Dat is zuiver lijk goud 365 fr. 'sjaars!
Waar is er ne zoon van ne werkman, die jaarlijks,
zuiver en onbelast, 365 fr.'sjaars wint, en daar
bij gekleed en gevoed is
Beozen. Vermindering van den diensttijd.»
Wannes. Dat noem ik eene opene deur ia-
stampen, Brozen. Onlangs heelt de minister van
oorlog dit stellig beloofd in de Kamers. De katho
lieken dus zijn besloten hetzelfde te doen.
Beozen. Inrichting van pensioenen ten
voordeele der werklieden..
Wannes. De oolijkaards stapapen wederom
eene opene deur in. De verledene week heeft het
katholiek bestuur eene wet in dien zien voorgedra
gen in de Kamers en die wet is over veertien dagou
gestemd geweest.
BeozenEn die bezembinders wisten geheel
wel dat de katholieken, in de tegenwoordige zit
ting dit wetsvoorstel zouden voordragen maar
onze geuzen moesten wat, zand in de oogen smijten
van t werkvolk, zij die nog nooit niets gedaan en
hebben voor de werklieden, zooals het klaar zal
bewezen worden.
Wannes. Maar, Brozen, waarin bestaat ei-
gentlij k die pensioonwet ten voordeele van het
werkvolk on die over veertien dagen gestemd is ge
worden
Beozen. Héwel, het gouvernement geeft alle
jaren twaall millioen in pensioenen aan't werk
volk en de geringe burgers.
Wannes. Mij dunkt dat die wet extra wel is
Wannes
Beozen. Voor de socialisten of groene judas
sen en is ze geen pijp tabak weerd, zoo zeggen zij.
Natuurlijk. Al wat van de katholieken komt ten
voordeele van den werkman, en kan onmogelijk
niet deugen en intusschen zijn 't de katholieken
alleen, die reeds veel gedaan hebben voor het
werkvolk. Ook in do stemming, zullen de kleine
burgers en werklieden, deze wet wel indachtig zijn,
en stemmen voor de katholieken, die niet zooals
de liberalen en socialisten woorden geven, maar
oorden, kluiten 111
Wannes. Men zou moeten van zijne zinnen
beroofd zijn om anders te doen.
J orgaan van de
christene democraten, zegt, naar aanleiding der
afstelling van den eerw. h. Fonteyne, van zijn
ambt van onderpastoor to Zarren, dat deze maat
regel niet zal behouden blijven, dat onderhandelin
gen zijn aangeknoopt met het aartsbisdom van
Mechelen en dat alles laat voorzien, dat eene meer
bevredigender oplossing binnen kort zat intreden.
Wij zijn gemachtigd te verklaren dat deze in
lichtingen, wat de tusschenkomst vau 't aartsbis
dom betreft, onnauwkeuring zijn. Handelsblad.
De liberalen drukken in hun manifest, onder
meer audere beestigheden, dat al de plaatskens in
t Gouvernement aan KnUtoUeken worden se-
geven lil s
Wij vragen het U 11!
Ziet maar rond in post, telegraaf, ijzerenwegen
6qz. enz. I
De waarheid is, dat, van 1864 tot 1870 Minister
Bara 409 liberalen in de tribunaleu en maar 48
Katholieken noemrle, en dan nog alswanneer hii
gedwongen was ze te noemen 1
Bij de andere ministers ging het nog slechter.
