De priesters deugen niet.
Schooldwang.
WAARTOE DE
SOLDATERIJ
1
Irukker-lllttgcufr
3an tton tHuffel, $apeUe£traat, 13, te 2lalut.
kbonnemeatsprijs voor gansch België, franco te huis. 2.50. Yoor de vreemde landen,
0. 5 ceütièmen het nummer. Pakken en brieven hoeven vrachtvrij toegezonden
jvordba.'Alle briefwisselingen moeten den dijnsdag avond op onze bureelen toege-
men"zijn, hét blad den woensdag avond ter pers gaande. Ongeteekende brieven wor- t
a in cle scheurmand geworpen. Alle postbureelen ontvangen inschrijvingen, op alle
lstippen van het jaar. De onkosten der kwijtingbriefjes zijn ten laste van den be-
iinweliDg. Men gelieve, bij verandering van woonst, het juist terechtwijs te zenden, j
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN ZATERDAG.
- dbi.
6e JAARGANG. NUMMER m. i
Aalst, den 29 December van het jaar 0. H. 1900.
Vonnissen 1 frank den kleinen regel. - Aankondigingen tussohen de nieuwstij
v onrussen Aanknnrlimno'fin od de 3e bladz. TO centiemen den
Q regel. AaUlAOUUlgluyuu uioiiv.ou.j
dinaen"°20centie"menper regel. Aankondigingen op de 8" binds 10centiemen den
S - Annoncen op de l4ladzijde worden berekend volgens plaatsruimte. - Voor
de ndvertentiên buiten de provincie Oost-Vlaanderen, zich uitsluitend te wenden tot
het oiïlrleVubUali, Bue ie Madeleine, Brussel. - De geabouneerden hebben het
recht een nimf ver jaar een» annonce van 5 regels te plaatsen, die viermaal achtereen -
votLrzaTTeS/nen. -Euchtbaarmakingen in te zenden voor 's Mnan,laags.
'tWas te voorzien.
Nu al wat slecht is in Brussel te weer staat om den pries-
r uit de school te houden, grijpt de drukpers die in dienst
van de vrijmetselarij, alle middels aan om het aanzien
:rgeestelijkheid te krenken.
Op de duizenden priesters en kloosterlingen is er soms
én die valt. Van zoodra er maar schijn van is werpen de
ijandige dagbladen er zich op als eene welkome prooi.
Iedereen weet hoe het gerecht in Frankrijk, waar de
■acmayons meester zijn, meer dan toegevend is voor de
j-ereldlijke onderwijzers die van onzedelijkheid beschuldigd
'orden, en integendeel zich onwettelijk streng toont tegen-
Ver de geestelijken die verdacht zijn.
Welnu, niettegenstaande die willekeur, zoo voordeelig
dor de wereldlijken, geeft de rechterlijke statistiek van
frankrijk de volgende cijfers van veroordeelingen
(Van 1864 tot 1894)
Op 81,481 wereldlijke onderwijzers 438 veroordeelden.
Op 60,625 geestelijke onderwijzers 131 veroordeelden.
Dat maakt vijf wereldlijke op twee geestelijke.
Ziedaar wat de rechterlijke annalen zeggen
Leering en personen.
De bladen der soort van Vooruit, beweren in den val van
in geestelijk persoon telkens het bewijs te zien, dat het de
jdsdienst is die niet deugt en dat geheel het geestelijk
orps slecht is.
Het socialism leert de algemeene zedeloosheid en den al-
èmeenen diefstal of staatsverbeuring aan wij zullen daar
in. met zeggen dat alle (de meêloopende massa telt niet
l deze wij spreken enkel van de bewuste tisten) zede
loze kerels en dieven zijn. Er zijn uitzonderingen.
Wij zullen ook niet zeggen dat al de liberale gazetschrij-
ers onzedelijke en slechte menschen zijn, omdat hunne
laden steeds de vuile schrijvers verdedigen, omdat in hun
amp de vrije zedeleer gepreekt wordt, of omdat de verhou-
ing der veroordeelde officieele onderwijzers 2/3 grooter is
an bij ons. Verre van daar
De godsdienst daarentegen leert het goed en verbiedt het
waad. Welnu, wij zullen evenmin beweren dat alwie den
odsdienst aankleeft, onvoorwaardelijk goed is. Hier ook,
ijn er uitzonderingen,
Iedereen kan vallen, zelfs de beste. De Paus is onfeilbaar
ranneer hij als Paus uitspraak doet in zaken van geloof
at neemt niet weg dat hij als, mensch kan vallen gelijk
'.dereen. Maar dit bewijst aiets tegen de leering die het
oede voorschrijft, noch evenmin tegen het korps dat die
sering verkondigt.
Waren de godsdienst en 't geestelijk korps niet goed om
it soms een geestelijk persoon ten val komt, onze vijanden
soesten niet gewacht hebben tot nu om zulks te verklaren
in waren de godsdienst en de apostelen reeds niet goed
■neer, van toen Judas viel, terwijl Jezus-Christus nog op
aarde leefde.
Toen was er I op 12 nu is er NOG GEEN 1 op DUI
ZEND, die valt. Is't daarin dat de liberale gazetten het
bewijs vinden van hunne beweering, als zou de godsdienst
zonder kracht van invloed zijn.op zijne belijders
't Is de zeer kleine minderheid van het geestelijk korps
die valt. Vooruit en konsoorten maken van die uitzondering
den algemeenen regel.
In den storm, die thans over China woedt, zijn 40 a 50
duizend christen Chinezen voor het geloof gestorven, terwijl
slechts een paar honderd bekeerlingen den godsdienst ver
lieten om hun leven te redden. Zijn deze paar honderd het
bewijs dat de godsdienst geen invloed heeft tot zedelijke
kracht, terwijl die 40 a 50 duizend voor niets tellen.
,JJat de val van een geestelijk persoon een zeldzaamheid
is, dat is wel het grootste bewijs van de zedelijke kracht die
de godsdienst geeft, en dat karakter van zeldzaamheid kan
niemand loochenen.
Evenzeer ligt het bewijs van verdorvenheid bij de kop
stukken onzer tegenstrevers in de zeldzaamheid der goeden
die er onder te vinden zijn.
Het verschil springt in 't oog De godsdienst verbiedt het
kwaad de ongodsdienstigheid beveelt menig kwaad aan als
genot. De godsdienst beveelt het goed de ongodsdienstig
heid stelt menig goed voor als dom en onnatuurlijk.
Terwijl de godsdienst werkt tot zedelijke verheffing van
den mensch, betracht de ongodsdienstigheid opzettelijk
zijn verderf.
Men kent de boom aan zijne vruchten en den
mensch aan zijne werken.
Welnu, of ge een goeden priesterhater of een
slechten priester al ontmoet hebt ziet naaf de
werken en de vruchten van ongodsdienstigheid
en priesterdom, en niet naar die van een enkelen
liberaal of socialist, of van een enkelen priester.
Ziet naar de huisgezinnen, kringen, gestichten,
maatschappijen, waar de priesterlijke invloed
werkt, en vergelijkt ze met die waar ongods
dienstigheid heerscht.
Radikalism en socialism leeren u haten, géven
u ophitsende woorden in plaats van troost, tver-
schaffen u liederlijke zonen voor kinderlijken
bijstand en stoppen vuiligheden van eenen Zola,
eenen Sue of eenen Maltus in de handen uwer
dochters.
Dat is de waarheid, en noch de val van een
enkelen priester of Broeder, noch het goed zijn
van een enkelen vrijdenkenden liberaal of socia
list zal daar het minste aan veranderen.
Rechtuit.
van beschaving en vooruitgang het is oen onwecr-
dig overblijfsel van vroegere dwalingen het dient
alleenom de bclaugen der diplomatie te verdedi
gen en is altijd in strijd met de belaDgen van het
volk.
Het militarism moet verfoeid cn veracht worden
en de legers moeten verdwijnen ziedaar waartoe
iedereen moet meêwerken eu het is een volksge
zinde plicht aile uitbreiding van militarism met de
uitersto krachtdadigheid te bevechten.
Wij begrijpen niet hoe nog iemani, die een greintje
liefde voor het volk bezit, zich militarist durft
noemen en hoe niet, in heel Europa, eene reus
achtige beweging ontstaat tegen de soldaterij.
Indien ooit het schandalig barbaarsche der le-
gerinstelling aan het licht gekomen is, het is nu
wel.
Wat zagen wij onlangs gebeuren met Spanjes
koloniën, onder den valschen naam van vrijheid en
beschaving Wat zien wij heden gebeuren in Zuid-
Afrika en China
Het machtig Engeland, gestadig op roof en dief
stal uit, cijferde eerst twee kleine Zuid-Afrikaan-
sche Staten buiten de vredesconferencie van den
Haag, om ze den pas af te snijden voor latere ge
beurtenissen, en joeg ze dan met eenen duivelschen
overleg naar den oorlog.
Het stuurde 270 duizend man troepen naar Zuid-
Afrika, meer dan de totale Boerenbevolking der
twee republieken, vrouwen en kinderen in be
grepen.
Men verpletterde die menschen, die enkel het
geweer opnamen vooj hunnen heerd en huune be
zittingen, onder het getal men deed zooals ban
dieten in een bosch, die met tienen op eenen
weerloozen voorbijganger vallen.
Het leger diende om eene staatkundige deug
nieterij uit te voeren en van de soldaten maakte
men beulen en brandstichters.
- Nadat men plechtig verklaard had dat men het
hoegeaamd niet gemunt had op de onafhankelijk
heid van beide landen, verklaarde men deze, zon
der plichtplegingen, ingepalmd en ingelijfd bij
't Engelsch Rijk.
Van scheidsgerecht, om het geschil in der minne
te regelen, wilden zij niet hooren dan ware hun
plan in 't water gevallen, en daarom hadden zij de
Boeren buiten de conférencie gekegeld
En om zulke schurkerijeu te plegeu heeft Enge
land zijn leger. Eu werkman en burger mogen voor
zulke legers hunne zonen offeren en blij zijn op
den hoop, dat zij alzoo hunnen tol kunnen betalen
aan hetgeen de groote heeren en goudvinken
vaderlandsliefde heeten.
En in heel Europa gaan al de volkeren op in
geestdrift voorde Boeren en'hebben niets dan af
schuw en minachting voor het laffe Engeland.
Iedereen wil een einde zien stellen aan dien hate-
lijken oorlog en eischt recht.
Maar de regeeringen laten het volk roepen en
schreeuwen en kunnen niet tusschenkomen, omdat
zij ook geene andere troepen hebben dan om het
geweld te dienen, en niec om het recht en de recht-
veerdigheid te doen zegepralen. Wie heeft ooit ge
hoord dat er daarvoor soldaten bestonden
Het militarisme is anders niets dan geweld, on
recht en barbaarschheid het is eene loochei^ng
Men deelt eene belangrijke statistiek mede
over de uitslagen van het verplichtend onderwijs.
Die statistiek is niet zonder belang in ons land,
waar al wat dwang is door het volk wordt veraf
schuwd en waar het stelsel der overtuiging de
beste vruchten oplevert.
In Frankrijk zijn, ondanks de wet op de
schoolverplichting, 4 ten honderd der kinderen
in geene enkele school opgeschreven en de 6 te*
honderd opgeschrevenen gaan zeer onregelmatig
naar school.
-frrSriget3net*gftafi -nagenoeg- een. vijfde der kin
deren in schoolouderdom, zeer onregelmatig
naar school. Meer dan een tiende zijn zelfs niet
opgeschreven.
In Spanje bestaat de leerplicht enkel met den
naam meer dan de twee derden der kinderen
gaan naar de school niet.
Eindelijk, in Italië, waar de leerplicht (waar
aan vele kinderen ontsnappen) op tien jarigen
ouderdom eindigt, wisselt het getal ontbrekende
kinderen af van 2 tot 67 ten honderd. Te Rome
ontbreken 37 ten honderd kinderen.
Bovenstaande cijfers, medegedeeld op het
laatste kongres van het lager onderwijs te Parijs,
waar België zich schitterend heeft onderscheiden,
zijn stellig zeer leerrijk en hebben, ook op maat
schappelijk gebied, een overgroot belang.
Zij bewijzen dat de leerplicht een der
grrroote redmiddels door de kristene demokra-
ten uitgevonden (na de liberalen en socialisten)
nog zoo doelmatig niet is als zij beweren om de
onwetendheid uit te roeien.
Daarentegen is het onloochenbaar dat de anti
katholieke partijen het verplichtend onderwijs
slechts vooruitzetten met de hoop eenen stap te
vorderen tot de verwezenlijking van hun volledig
program verplichtend kosteloos en vooral we
reldlijk of liever goddeloos onderwijs. En dat
ondersteunen onze zoogenaamde kristene de-
mokraten zooals zij, overigens, alles onder
steunen wat tegen de katholieke partij is gericht.
wenscht aan al zijne acht
bare Lezers en Lezeressen
op voorhand een Zalig en
Gelukkig Jaar... Hartelijk
en welgemeend... Slute
Marten, de patroon van
onze geliefde Moederstad,
is in de hooldkerk van zij
nen troon gehaald het
ruitersstandbeéld dreigde den eenen of den ande
ren dag naar beneden te komen ergo, dus bijge
volg ongelukken waren te vreezen... Men heeft
het beeld, alsmede de twee bedelaars in de kapel
van St Nikolaas gebracht, waar zij het voorwerp
zijn der algemeene bewondering. Die met den
tram rijden, zijn gauw en primo classo op hunne
bestemming. Tijd is geld, zegt den Engelschman,
en 't is om dieswille dat wij te Aalst dat ding
erlangen.... Zoo zaten verleden donderdag te
Oostmalle de reizigers aardig te koekeloeren,
toen, ze met den tram naar Turnhout wilden
vertrekken Inderdaad, de tramwachter gaf het
signaal tot vertrekken en.... de locomotief trok
er van onder in volle vaart en liet den tram met
al de reizigers achter, waartusschen de senateur
M. Cools.. Toen de locomotief te Vlimmeren
aankwam, vroeg de baas uit de statie
aan den machinist: «Wel, jongen,
waar zijt ge met den trein gebleven
Men ziet van hier het gezicht van den
machinist, als hij bemerkte dat hij
onderweg heel den trein had laten
staan.... Als nen weerlicht onmidde-
lijk terug naar Oostmalle en ditmaal
konden de reizigers meê vertrekken.
't Weder weet niet wat het wil,
't regent en 't waait, en voor den han
del en de godzondheid, 't zou wat
mogen vriezen.... De kolen zijn wel
schromelijk duur, doch men voorziet
dat er in 't kort afslag gaat komen.
Hoe eerder hoe liever Ze zeggen
nu dat de jonge keizer van Rusland
het op nen teer gaat zetten... 't Ware
spijtig, te meer daar hij den naam
heeft van voor de Boeren te zijn.
Anders ware den armen Krüger ver
laten door al de gekroonde hoofden...
De rechtveerdigheid draagt eene kroon
van doornen Meester Lieven
schreef in zijnen tijd kwaad met goed
beloonen is lieide goed met kwaad
is wreedheid kwaad met kwaad is
wraakgoed met goed dat is recht I
In Saksen komt men de schoolgaan
de meisjes te verbieden nog corsets te
dragen en 't Antwerpen gaat het
heel slecht met de dokwerkers.
Jaarlijks worden in ons landje 800
duizend hectoliters genever gedron
ken, hetgeen eene som uitmaakt van
160 miljioen frank... Lezer, ge kent
den toren van O. L. Vrouwkerk van
Antwerpen Dat is kolossaal hoog,
hé 125 meters of 466 voet, 't en is
geen klein bier Welnu, als men die
som in vijffrankenstukken nevens den
toren van Antwerpen moest opstape
len, dan zou men 700 stapels kunnen
zetten, die elk zoo hoog zouden zijn
als het haantje,... en dan zouden er
nog genoeg overschieten om de bud
getten van kleine gemeenten te bekos
tigen... Terribilis Schrikkelijk
Dijnsdag (Kerstdag) is er in de Gee-
raerdsbergschestraat te Anlsl eenen
Solo-Slim, gespeeld door den baas der
herberg, Jan Wellekens. De ver
maarde Amerikaan Rochefeller heeft
sedert eenige weken schoone kansjes
gehad op 8 dagen tijds zijn de pe-
trolaktiën, die hij in handen heeft, 6
miljoen dollars gestegen dat wil in
andere woorden zeggen dat de man de
bagatel wint van 30 miljoen. Atchi
Wie u de fouten van anderen ver
telt, zal uwe kleine gebreken ook aan
anderen mededeelen. De naaste
week ontvangen al de Lezers van de
Volksstem een nette, welverzorgde
plakalmanak als nieuwjaarskoek.
Schilder Wouters, van Brussel is ge
last met het potret te schilderen van
Princes Clementine 'tzal 35000 pa-
tatterkens kosten 't Is genoeg. De
haarsnijders van Lokeren zijn nog
altijd in werkstaking. Is men ginder
dan verplicht met ongeschoren wezen
en lang haar te loopen vroeg Lui-
brechts. Doktoor Lapponi verze
kert dat Z. H. Leo XIII eene gezond
heid bezit om 100 jaar te worden,
't Ware te wenschen Geven is
zaliger dan nemen, zegt een oude
spreuk. Maar 't is spijtig dat we dat
niet knunen wijsmaken aan den ont
vanger der contributie Z. E.
Kardinaal Goosens heeft een eigen-
handigen brief ontvangen van den
Paus, die geluk wenscht ter gelegen
heid van zijn gouden jubelfeest als
priester. Graaf Waldbott von Bas-
senheim, de ieverige algemeene
schrijver van het St-Raphaëlsgenoot-
schap, die vroeger te Brugge verbleef,
waar hij eene afdeeling van dat werk
stichtte, en die thans in Beiren woont,
heeft van den Paus het Grootkruis
van het orde van St-Gregorius den
Groote ontvangen. Aan zijne talrij
ke Vrienden en geeërde Lezeressen,
wenschtKibeladoeken een hartelijken
goeden dag, de rest zijn botten kun
nende kussende en er zwierig zijn
hielen aanvagende.
Kibeladoeken.
