m
PRIESTER ER OUDERWIJZER.
Twee groote Misdaden.
- 1
©ruRRcr-lllttgeucr
3ait iiJan ttuffel, &apdleatrattt, 13, tf 2laUt.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN ZATERDAG.
Wanneer zijt gij geboren
5
Brief van onzen
Kozijn Polydoor.
Abonnementsprijs voor gansch België, franco te huis. 2.50. Yoor de vreemde landen,
5,00. 5 centiemen het nummer. Pakken en brieven hoeven vrachtvrij toegezonden
te worden. Alle briefwisselingen moeten den dijnsdag avond op onze bureelen toege
komen zijn, het blad den woensdag avond ter pers gaande. Ongeteekende brieven wor
den in de scheurmand geworpen. Alle postbureelen ontvangen inschrijvingen, op alle
tijdstippen van het jaar. De onkosten der kwijtingbriefjes zijn ten laste van den be
stemmeling. Men gelieve, bij verandering van woonst, het juist terechtwijs te zenden.
7» JAARGANG. NUMMER 3WT'
Aalst, den 23 Maart van het jaar 0. H. 1901.
Vonnissen 1 frank den kleinen regel. Aankondigingen tusschen de nieuwstij
dingen 20 centiemen per regel. Aankondigingen op de 38 bladz. 10 centiemen den
regel.Annoncen op de 4* oladzijde worden berekend volgens plaatsruimte. Voor
de advertentiën buiten de provincie Oost-Vlaanderen, zich uitsluitend te wenden tot
het Office de Publicity Rue de la Madeleine, Brussel. De geabonneerden hebben het
recht een maal per jaar eene annonce van 5 regels te plaatsen, die viermaal achtereen
volgens zal verschijnen. Ruchtbaarmakingen in te zenden vóór 's Maandaags.
Dat de tijden slecht zijn Dat de samenleving,
zelfs in ons dierbaar België, ten onderen gaat 1
Dat het gezag vermindert 1 Dat de godsdienst te
lijden heeftdat zien en ondervinden alle ver
standige lieden en, wie het niet en ziet, is, ofwel
stekeblind, ofwel gevoelloos aan de rust, of beter,
is zelf een ruststoorder
Ja, de godsdienst heeft te lijden en wordt onder
de voeten getrapt, en met hem het algemeen ge
zag. Wie God niet erkent, erkent geen opperhoofd;
en, 't gaat ons verstand niet te boven, geloof ik,
dat eene maatschappij zonder hoofd niet kan be
staan.
Wie heeft het niet reeds ondervonden dat, zoo
dra het hoofd eener vergadering weg is of zijn ge
zag onder de voeten getreden wordt, die maat
schappij te niet gaat
Nu, de gansche wereld is eene maatschappij.
Ons België is eene maatschappij
Eene gemeente is eene maatschappij
Eene school is eene maatschappij
Eene schoolhoor ik u uitroepen
Ja, eene school 1 en zij is wel de belangrijkste
van al de maatschappijen in de samenleving. Is 't
immers daar niet dat de opvoeding van de latere
burgers gedaan wordt Is 't daar niet dat de in
drukken van godsdienst en vaderlandsliefde moe
ten ingeprent worden worden ('t Is in het kind
alleen dat men goede en duurzame indrukken kan
opwekken). Is 't ook dan daar niet dat men goede
gewoonten aanneemt en de slechte nog kan uit
roeien? Oude boomen buigen immers niet meer
jonge kan men plooien lijk men wil...
En de school zou geene belangrijke maatschap
pij wezen
Wie zegt van neen, kent geen onderwijs En
velen zijn er die van den rol, die een goed onder
wijs in de samenleving speelt, fiiets en verstaan.
Vooral in deze tijden, nu wij zien en ondervin
den dat al wat goed is stilaan verdwijntnu wij de
afgrijselijkste aanslagen zien gebeuren op de ver
tegenwoordigers van het gezag nu wij dagelijks
zien dat er in onze reeds zoo diepgeschokte maat
schappij, eene onmenschelijke en verachtelijke
sekte het gezag van alle kanten ondermijnt, en de
vaderlandsliefde uit de harten des volks tracht te
rukken, is het meer dan noodzakelijk dat alle
kristene menschen hunne pogingen vermeerderen
en alle middelen aanwenden om eene ware en rus
tige samenleving te behouden.
En wie, wie kan er hier krachtdadigst mede
werken om in die edele pogingen, die heilige zen
ding te gelukken
't Is de onderwijzer, hij voor wien men vroeger
op iedere gemeente den meesten eerbied had en
een man was van gezag.
Ik zeg vroeger, ja, want wie meer dan de onder
wijzer verliest er op heden zijn gezag en noch-
thans is hij zoo min als eertijds een bediende, die
voor een handsvol geld zijn werk doet 1
Hij die op zedelijk gebied neven den priester
moet staan, omdat hij zijn helper, zijn strijdge
noot is, hij zou een gewoon ambtenaar zijn? Neen,
nooit II Ongelukkiglijk, is het reeds zoo verre ge
komen dat het gezag van den priester te lijden
heeft en men dat van den onderwijzer met de voe
ten treedt, nog, meer, dat men hem miskent I Hoe
jammer I
Waar gaat zij, de samenleving Oordeelt zelf
En wie is daar de schuld van De ouders der kin
deren en het spijt mij er te moeten bijvoegen,
dat er zelfs overheden zijn die den onderwijzer
durven vernederen
Een man als de onderwijzer die met de samen
leving speelt, vernederen, zou dat niet gevaarlijk
kunnen worden Weet, dat een land waar geene
nationale opvoeding heerscht, niet blijft bestaan
En gij, ouders, denkt gij er niet aan dat gij het ge
luk uwer kinderen vernietigt Peinst gij er niet
op, welke vreeselijke verantwoordelijkheid gij van
wege den Goddelijken Hechter op u trekt door uwe
verkeerde handelwijze Weet gij niet dat gij uw
eigen geluk met de voeten treedt
Neen, niet waar, van dat alles weet gij niets, of
beter, gij zijt er onverschillig aan
Ware het zoo niet, ge zoudt een voorbeeld van
eerbied en erkentelijkheid zijn voor priester en on
derwijzer, die zich slachtofferen om uwe kinderen
op te voeden tot het eeuwig geluk en welzijn der
samenleving.
Wat is dus uwe plicht, ouders
Samen te werken met priester en onderwijzer
voor 'twellukken der opvoeding uwer kinderen.
Door een waar voorbeeld, de lastige taak dier op
voeders verlichten met hun gezag te eerbiedigen
vooral bij uwe kinderen. Zoo zullen zij zich van
jongs af gewennen aan eerbied en dankbaarheid
jegens alle oversten. Woorden wekken en voor
beelden strekken zegt het spreekwoord. Meer
dan ooit is het noodzakelijk de oude vlaai use he 3e-
den, de oude vlaamsche gewoonten, op heden zoo
deerlijk miskend, terug in te brengen, willen wij
de ware broederlijkheid behouden, willen wij het
huiselijk geluk bewaren, willen wij onzen Gods
dienst niet zien vaneen rukken, door de klauwen
der zedeloosheid. Gewerkt dus met moed, ou
ders, samengewerkt met priester en meester voor
het behoud van Godsdienst, Taal, Vorst en Vader
land XAVEER.
Een aanzienlijk, ja zeer aanzienlijk man heeft
zich aan twee groote misdaden plichtig gemaakt.
Het is Le Peuple, het Brusselsck orgaan der so
cialisten, dat ze met diepgevoelde verontwaardi
ging aan het licht heeft gsbracht.
Wie is die misdadiger
Het is Mijnheer Lepage, de schepene van onder
wijs van Brussel. Schreven wij niet met recht dat
het een aanzienlijk man is
En welke zijn zijne misdaden?
Een wijngaardenier van Hoeylaert heeft ze be
kend gemaakt aan Le Peupleen Le Peuple maakt
ze bekend aan de heele wereld.
Eerste misdaad De liberale M. Lepage, sche
pene van België's hoofdstad, is indertijd voor de
Kerk getrouwd
Tweede misdaad Dezelfde M. Lepage, schepe
ne der verlichte hoofdstad, heeft zijn zoontje zijne
eerste Communie laten doen
Horresco referenst ik schrik als ik er aan denk.
Men begrijpt de verontwaardiging der socialis
ten, die toch niet tegen den godsdienst zijn.
Hoe zal M. Lepage zich van zoo'n schrikkelijke
en dubbele misdaad schoonwasschen
Toch is hij er niet meê verlegen, getuige daar
van de brief dien hij naar Le Peuple ter inlassching
gezonden heeft
Volgaarne, schrijft hij, antwoord ik op de
twee onbescheiden vragen, welke gij mij op de
eerste bladzijde stelt
Ja, Mijnheer.
1° Ik ben voor de Kerk getrouwd, doch niet,
zooals uw wijngaardenier beweert, ter sluiks in
eene kleine kapel van eene onzer voorsteden, maar
in de kerk mijner parochie, bij wete en ten aan-
schouwe van iedereen, overigens, niemands toela
ting daartoe noodig hebbende.
2° Ik heb toegelaten dat mijn zoon zijne eerste
Communie deed.
n Waarom heb ik alzoo gehandeld? Om rede
nen, om welke ik enkel met mijn geweten heb af
te rekenen, en die u in het geheel niet aangaan...
Indien ik u op het terrein der personaliteiten
wil volgen, zou het mij gemakkelijk zijn u be
schaamd te maken. Denk maar aan de geschiede
nis van het Stroospier en den Balk.
Dat is een kranig en deftig antwoord, veel def
tiger dan er indertijd door liberale kandidaten voor
Kamer of Senaat gegeven werd, aan wie door hun
ne partijgenooten verweten werd, dat zij hunne
kinderen lieten doopen of ze liever naar een katho
liek dan naar een officieel gesticht ter opvoeding
stuurden, en die heel ootmoedig vergiffenis vroe
gen, met belofte van het nooit meer te doen, of de
schuld ervan op hunne viouw wierpen.
Le Peuple echter is met dat antwoord niet te
vreden, zooals men denken kan.
Vooral het laatste denk maar aan de ge
schiedenis van het stroospier en den balk ligt
het blad op de maag.
Wil onze eerzame briefwisselaar, vraagt het,
te verstaan geven dat er socialisten zijn, die ook in
de kerk getrouwd zijn, en die aan hun kroost heb
ben toegelaten de eerste Communie te doen
n Dat is, ongelukkigmaar al te waarmaar
ook de socialisten geven zich niet uit, gelijk de li
beralen, voor anti-clericalen.
Verder schrijft Le Peupleom zijne vrienden te
verschoonen, dat de socialistische werkman niet
vry en onafhankelijk is, en door zijnen patroon of
door zijn bekrompen toestand gedwongen wordt om
zoo niet heel en gansch met alle godsdienstige ge
bruiken af te breken.
Onthoudt, geachte Lezers, dat woordje ongeluk
kig. Ongelukkig heet het voor het orgaan der
socialisten, dat er onder dezen nog gevonden wor
den die niet gelijk redelooze dieren willen gekop
peld worden en die hunne kinderen nog de IISa
cramenten ontvangen laten, en vurig zou het wen-
schen dat er zoo'n zwakke socialisten niet meer
gevonden werden. Maar toch... zij zijn niet te
gen den godsdienst.
Voor het overige kunnen wij Le Peuple niet heel
en al ongelijk geven.
Want indien M. Lepage zijn zoon zijne eerste
Communie heeft laten doen, dan heeft hij hem ook
zijn cathecismus, den korten inhoud van onze
godsdienstleer moeten laten leeren. En, zoo die
leering goed is voor zijn zoon, waarom zou ze dan
ook niet goed zijn voor de andere kinderen van
Brussel En waarom heeft dan diezelfde M. Lepa
ge, schepene van onderwijs, zooveel hij kon trach
ten te beletten, dat de priesters de christelijke lee
ring kwam geven in de Brusselsche scholen Dat
is iets, dat wij niet begrijpen kunnen, dat is een
liberaal mysterie.
Wanneer ik geboren ben Ja... neem den
datum van uw geboortedag, vermenigvuldig dit
getal met 2 tel er 5 bij vermenigvuldig het be
komen getal met 5 tel daarbij het getal hetwelk
de hoeveelste maand aanduidt, dat de maand uwer
geboorte in de rij der maanden van het jaar voor
komt. En welk getal hebt gij nu
Ik heb 114, krak
Welnu, trek daar 25 af...
Gedaan Nog 89 op den kop 1
Zóó, 89, zegt ge Luister dan zijt ge gebo
ren op den 8" dag der 9" maand, zijnde September.
Waarachtig 1
Ik geef hierbij de tabel op
de geboortedag X 2
Xó
het ranggetal der maand.
Die bovenstaande regel is maar toepasselijk
voor de maanden Januari tot September inbegre
pen.
Voor de drij laatste maanden valt er nog het
volgende op te merken Buiten de 25 die er op 't
einde af te trekken zijn, moet men daarenboven
nog 10 aftrekken, en van het bekomen getal duidt
dan het getal der eenheden, het ranggetal der
maand aan waarin gij geboren zijt, en het overblij
vend getal den datum der maand. Zoo b. v. is het
eenheidscijfer O, dan duidt dit October aan 1 be-
teekent November en 2 December.
Veronderstel den dag uwer geboorte den 30 No
vember dan reken ik 30 X 2 60 5 65 X
5 325 11 336 25 311 10 301
1 beteekent November en 30 den dag in Novem
ber.
Men probeere eens, als tijdverdrijf.
Ton burecle vim <IU bind gelust
men zicb met het drukken vnu bcrlde-
keus voor de Eerste Communie. Schoone
keus.
X., den 15 Maart 1901.
Beste Lezers en Lezeressen
Na U allen hertelij k den Goeden Dag gewenscht
te hebben, neem ik de pen ter hand om U, volgens
gewoonte, over het een en het ander te schrijven.
En wat heb ik gehoord van nen schipper, die op
Aalst vaart?... Dat ze dijnsdag begonnen zijn, de
heeren Meganck, met het hoogaltaar van St.-Mar-
tenskerk af te breken?.,. Sa, sa, sa... Die heeren
Meganck zijn nog familie van den beroemden
Aalstenaar Jef Meganck, van wiens knap penseel
wij schilderijen te Aalst zien 2 in de feestzaal van
het Stadhuis 1 in de zaal des Gemeenteraads
1 in de Hoofdkerk, alsmede nen Kruisweg 4 in de
kerk van 't Begijnhof, alsmede nen Kruisweg
nen Kruisweg in de kerk van St-Jozef2 in de
Zwarte Zusters en nen Kruisweg, enz., enz... Die
kunstenaar, die den roem zijner geboortestad door
zoo menig meesterstuk heeft gehandhaaft, 'k heb
hem nog zien begraven, op nen achternoen,...'t
regende... er gingen 2 menschen achter de dood-
koets,... niemand wist wien men wegvoerde
Te Illoorsel, 't Erpe en 't Herdcrsem zullen
met de Paaschfeesten groote Concerten plaats heb
ben de concerts van 't manhaftig Moorsel en
Herdersem zijn wereldberoemd... Kozijn Polydoor
zal, zonder fout, op eene der parochiën aftrekken
met die dagen en raadt elkeen aan, zijn voorbeeld
te volgen. Het spel is niet alleen den kinderen
eigen, ook de groote menschen, de rijken, vooral
de groote adel zijn door de speelziekte aangedaan,
en voor deze klassen zijn de tuischspelen een kan
ker, een verderf. Na het geldverlies volgt de wan
hoop, dan verschijnt de revolver op het terrein en
de zelfmoord doet het spektakel op een treurspel
uitdraaien. Een wetsontwerp, om die onzedelijke
en hoogstverderfelij ke tuischspelen, waar men
vooral in de badsteden Oostende en Spa zoo hoog
mee opspringt, te verbieden en te onderdrukken,
werd in de laatste dagen in de Kamers besproken.
Kleine pagadders, die wat te veel aan het spel zijn
verkleefd hunne marbols afnemen, dat gaatim
mers, geweld gaat boven recht, de kleinen kunnen
wel schreeuwen en tempête maken, maar geen
avance, baas is baas.... De groote tuischspelen af
schaffen, en de steden Spa on Oostende de ver
derfelijke faculteit ontnemen, van er zoo meni-
gen door hunne aanlokkelijke tuischspelen naar
den afgrond te helpen, dat gaat zoo lichtvaardig
niet. Negentien volle zittingen hebben die debat
ten geduurd en nu is de zaak geklonken er is
verbod gelegd op de spelen Maar... men zou den
ken dat men den oppergaai zou afgeschoten heb
ben, echter... er is... een groote maar bij nu
moet het ontwerp nog voor den Senaat gebracht
worden, daar waar de voorname geldmannen zete-