Voor de Franschmans.
IN 'T HOSPITAAL.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN ZATERDAG.
Krachtdadigheid vragen wij
Seeth en zijne léeuwen.
JUrukhfr-lKitgcofr
3ait Dan nuffel, fiapeUegtraat, 13, u 2lalst.
Wkto'i'
Abonnementsprijs voor gansch België, franco te huis, 2.50. Yoor de vreemde landen
worden a {f6? H °um,?ier-Pakken en brieven hoeven vrachtvrij toegezonden
imën zbn wKf!?fwlssehnS,üil moetenden dijnsdag avond op onze bureelen toege-
1 woensdag avond ter pers gaande. Ongeteekende brieven wor-
^Hnn! Tr gew0rPnn'A1Ie Postbureelen ontvangen inschrijvingen, op alle j
?mmTnVanMtjaar|-- 0Qk^ten der kwijtingbriefjes zijn ten litebanden be-
.mmenng. Men ge lieve, bij verandering van woonst, het juist terechtwijs te zenden. I
7» JAARGANG, NUMMER uL~
Aalst, den 13 April Van het jaar O. H. 1901.
God dank, weer is een nieuw werk, voor het
elzijn van een belangrijk deel onzer werklieden
.n Oost-Vlaanderen ontworpen, de wordingsperi-
le voorbij en op vasten voet gebracht. Wij be-
l'elen bet Werk ten voordeele der Fransch
ins n enkele maanden geleden ingericht, op bij
nder aandringen van onzen volksgeliefden bis
hop van Gent.
Men zal zich berinneren dat in de maand okto-
3r laatst een bijzonder Komiteit ingesteld werd,
aartoe gezaghebbende personen van al de arron-
issementen onzer Oost-Vlaamsche gouw hunne
ij treding zonden en dat voor titel nam Be-
mermkomiteit der tijdelijke uitwijkelingen.
Herinneren wij dat dit komiteic in geenen deele
e uitwijking der werklieden wil bevorderen, maar
let toch als een plicht beschouwd het groot getal
erklieden van Oost-Vlaanderen die, door omstan-
Igheden onafhankelijk van hunnen wil, jaarlijks
oor een bepaalden tijd uitwijken, door raad en
laad in hunne zedelyke en stoffelijke noodwendig
heden bij te staan.
4 Dit Komiteit heeft aanstonds na de stichting zij-
e werkzaamheden aangevangen en daarvan ver
lag uitgebracht in de-attrlng, op i eiuae aci
iaand Maart gehouden.
Met genoegen werd in die zitting vernomen dat
egenen tot wiens voordeel het werk was tot stand
Bbracht, het volmondig waardeeren en goedkeu-
in. In de 14 verschillige gemeenten, waar de hee-
3n Maenhaut, Tibbaut, volksvertegenwoordigers,
a L. Duprez, de sekretaris van het Komiteit, op
ene vergadering van Franschmans het doel
an het nieuw gesticht uiteenzetten, werd die me-
edeeling op daverend handgeklap onthaald. De
Franschmans «juichten toe wanneer hun gezegd
werd dat het Beschermkomiteit der tijdelijke uitwij
kelingengevestigd te Gent, betrekkingen had aan
geknoopt met de konsuls, de priesters, deland-
bouwsyndikaten en de liefdadige inrichtingen van
Frankrijk, en het desnoods optreden zou bij de
fransche plaatselijke overheden, ten einde zooveel
mogelijk de Franschmans bij te staan in geval
van ziekte, moeilijkheden op het werk, werkonge
val, afreis, geestelijke noodwendigheden, enz.
Als gevolg dier gedachtenwisseling met de
Franschmans werd op sommige gemeenten een
Franschmansbond gesticht. In eene andere ge
meente besloten de ploegbazen schriftelijke ver
bintenissen voor te stellen aan de grootlandbou
wers van Frankrijk, waarin de werkvoorwaarden
opgesomd en onder ander gevraagd worden zou de
verzekering te hebben dat men 's zondags
zijne godsdienstplichten mocht vervullen. Het
maken dier kontrakten zal voor gevolg hebben de
goede verstandhouding tusschen landbouwer en
werkman te waarborgen en misverstand en moei
lijkheden te vermijden. Kortom, de oprichting van
het Beschermkomiteit leidde tot de inrichting van
plaatselijke werken ten bate van de Fransch
mans.
Ook is het komiteit erin geslaagd door zijn op
treden in zekere gewesten van Frankrijk, onder
andere te Compiègne en te Larochebeaucourt, de
werkvoor waarden op zeer voordeelige wijze te re
gelen totgroote voldoening der werklieden.
Sedert de oprichting van het komiteit hebben
reeds verschillige Franschmans slachtoffers
van een ongeval, zich niet te vergeefs tot het bu
reel van het komiteit gewend. Voor een werkman
van Dickelvenne bekwam de heer voorzitter eene
schadevergoeding van 3000 frank, een andere be
kwam 30 fr., een derde 20 fr. Op dit oogenblik
nog onderhandelt het komiteit voor een werkman
van Erwetegem, die, slachtoffer van een ongeval,
sedert de maand December, te Hpjcourt in het
gasthuis verblijft.
Deze beknopte uitleggingen doen ons zien dat
het Beschermkomiteit der tijdelijke uitwijkelingen
aan eene ware noodwendigheid beantwoórdt.
Maar het komiteit beperkt zijne zending niet bij
den lichamelijken bijstand der werklieden. Ook
Vonnissen 1 frank den kiemen regel. Aankondigingen tusschen de nieuwstij
dingen 20 centiemen per regel. Aankondigingen op de 3° bladz. 10 centiemen den
regel. Annoncen op de 4® bladzijde worden berekend volgens plaatsruimte Voor
de advertentien buiten do provincie Oost-VIaanderen, zich uitsluitend te wenden tot
het Office de Pubhctté, Rue de la Madeleine, Brussel, -r De geabonneerden hebben het
recht een maal per jaar eene annonce van 5 regels te plaatsen, die viermaal achtereen
volgens zal verschijnen. Ruchtbaarmakingen in te zenden vóór 's Maandaags.
wordt gedacht aan de ziel.
Moedige priesters, zooals de eerw. heeren Van
Essche en Vandenberghe zijn tot de Fransch
mans n gegaan om hen op te beuren en te troos
ten.
Eene eerste vergadering werd gehouden te St-
Lievens-Essche den dinsdag 12 Februari. Het was
zeer slecht weder, de sneeuw lag bijna een voet
dik. Men verwachtte geen 150 man... maar groot
was de verwondering der priesters daar meer dan
650 man in de kerk vergaderd te vinden. De
Franschmans waren gekomen uit al de omliggende
parochiën Steenhuysen, St-Antelinckx, Wou-
brechtegem, Erwetegem, Godveerdegem, Grooten-
berge, meest allen vergezeld door hunne priesters.
Deze eerste vergadering werd gevolgd door eene
tweede, gehouden te Hillegem, met volk ten ge-
talle van 750, uit omliggende parochiën en door
eene derde bijeenkomst te Meire-bij-Aalst met 600
man uit de omliggende gemeenten.
De schoonste vergadering greep plaats in de rui
me kerk van Nederbrakel, waar 1400 man by te
genwoordig waren.
Later nog grepen vergaderingen plaats te Vel-
sicque, te St-Maria-Hoorebeke, te Sarlardingen, te
St-Maria-Lierde, enz., en overal waren de kerken
proppen s vol.
tu cti üicTft-iVatforfnpftn 1idow«U,. .7-
en geestdrift. Overal ook drukten de Fransch
mans luidop hunne tevredenheid uit over 't be
staan van 't Beschermkomiteit.
Het Komiteit heeft nu besloten een boekje van
raadgevingen op te maken, waarvan ons een exem
plaar is medegedeeld en dat aan al de Fransch
mans n is terhand gesteld.
Dit boekje is om zoo te zeggen een vade-mecum
waarop de Franschmans slechts een oogslag
zullen te werpen hebben om te weten waar zij zich
hoeven te wenden, wanneer zij verre vorwijderd
van het huisgezin, verre van ouders, echtgenoote
en kroost, in moeilijkheden of in nood verkeeren.
Wij zijn gelukkig te zien dat de pogingen, door
het Beschermkomiteit der tijdelijke uitwijkelingen
ten voordeele der Franschmans aangewend, ze
genrijke vruchten afwerpen en dat het, onder
steund door degenen die met rijkdom begunstigd
zijn, doelmatig de geestelijke en stoffelijke nood
wendigheden zal kunnen bezorgen van de 25 dui
zend werklieden Van Oost-Vlaanderen die gedwon
gen zijn uit te wijken om hun bestaan te vinden.
Herinneren wij dat het Beschermkomiteit geves
tigd is te Gent, Oudburg, 34, en alle dagen van de
week toegankelijk is van 9 ure 's morgens tot 's
middags en van 2 tot 6 ure 's namiddags.
Den vrijdagmorgen kunnen de werklieden ook in
het Landbouwershuis, Koornlei 18, te Gentbe
diend worden.
M. Lod. Duprez, de sekretaris van het werk,
verschaft kosteloos de schriftelijke inlichtingen die
hem gevraagd worden aangaande zaken noodig bij
het vertrek, gedurende het verblijf in Frankrijk of
bij de terugkomst in België
Het Hospitaal is eene plaats waar de behoeftige
zieken liefderijk opgenomen en verpleegd worden
en een mensch die geen kasseisteenen tus
schen de ribben hangen heeft, bewondert de
heldhaftige doch nederige zusters, die voor kran-
ken en ongelukkigen hun leven ten beste geven.
Ecu slechts moet wederom volgens gewoonte, op
stomme wijze, aan den algemeenen regel uitzon
dering maken. Pie Daens die gewaar wordt dat zij
ne grrroote personnagie meer en meer in den ver
geethoek geraakt, tracht wederom door een helden
feit van hem te doen spreken. De kroegen
en danskoten waar hij zijn groenen zeever verkocht
heeft, bevallen hem niet meer. Hij zou liever mee
ting houden in de ziekenzalen van het gasthuis en
zoo de zusters in hun edel werk storen, het hoofd
der zieken op hol brengen, en aan zijne zoogezegde
Vrienden het zuiver algemeen stemrecht preê-
ken. En hij is verwonderd, de huichelaar, van
daar bij zijn optreden alles in rep en roer te zien
jpaar zeg eens, weet ge niet wat er gebeurt wan
neer de wolf in eene schapenkooi dringt Hoor
eens, vent, als ge u tracht aantrekkelijk te maken
met de eerbiedwaardige zusters te bespotten, slaat
ge den bal deerlijk mis uw opstokerswerk moogt
ge aan de Vischmijn verichten mannen van uwen
aard, die met zulke menschlievende gevoelens
bezield, in het Hospitaal trachten binnen te gera
ken, verdienen'slechts wat ge reeds gekregen
HebtDE DEER. X.
Het is dus besloten
socialisten schrijven dagelijks dat er eene
groote beweging door hen op touw gezet wordt ter
verovering van het zuiver algemeen stemrecht.
In volle Kamers verwittigen zij de katholieke
meerderheid dat zij zullen met geweld te werk
gaan.
Zij zullen dus opnieuw ons nu vreedzaam Vader
land in rep en roer stellen overal door oproerige
schriften en meetingen, wanorde verwekken Gods
dienst en priesters door de modder sleuren de
soldaten gedurig lastigen dienst doen verrichten en
dienen die in verlof zijn verplichten vrouw en
men met steenen werpen naar onze manÉaftigtf
gendarmen werkstakingen veroorzaken armoede
en honger in 's werkmanswoningen doen ontstaan
alles doen kwijnen en onze nationale nijverheden
groote verliezen doen onderstaan.
Ziedaar den toestand waarin onze roode lamme-
kens België willen brengen, en dat onder den
dekmantel van zuiver algemeen stemrecht, maar in
den grond is het om aan 't schotelken te geraken.
Het zuiver algemeen stemrecht is toch eene goede
zaak, zult gij mij zeggen Wij zullen er hierniec
over handelen, maar terloops doen aanmerken dat
men er in Frankrijk het bewijs van heeft hoe
slecht, tot welke lage politiek, het zuiver algemeen
stemrecht dat land gebracht heeft. Het ware ver
metelheid wetten te stemmen, waardoor een na
burig land zienlijk verkwijnt en langs om ongeluk
kiger wordt.
Op onze hoede zijn is dus de boodschap
De katholieken hebben de meerderheid die
meerderheid is vijandig aan zuiver algemeen stem
recht en wij hopen vast in de krachtdadigheid on
zer mannen, dat de straatpolitiek op hen geenen
invloed zal uitoefenen, dat de minderheid haren
wil aan de meerderheid niet zal opdringen.
Dat onze wekelijksche confraters ons voorbeeld
volgen en overal den staat van zaken uitleggen.
Onze bevolking is moede van al dat. roode gespuis,
en zij verlangt niets dan vrede zij veracht de
roode politiek omdat het eene politiek van oproer
is, en door zulke toestanden hebben wij alles te
verliezen en niets te winnen.
Krachtdadigheid dus van wege het gouverne
ment, alle poging tot wanorde dadelijk beteugelen,
en bijzonder streng zijn met de opruiers, dat is de
wensch van alle ware Belgen.
Ter gelegenheid
m van het verblijf te
Gent van de be
roemde ïenbaan
Carré, waarin op
treedt de beroemde
dierentemmer
Seeth, achten wij
het gepast eenige
bijzonderheden mede te deelen over Seeth en over
de wijze waarop hij de leeuwen, waarmede hij
thans werkt van Menelick, keizer van Abbys-
sinië, ten geschenke kreeg.
Onder de ministers van Menelick is een Zwitser,
M. Ilg M. Seeth had te Zurich de kennis gemaakt
der ouders van M. Ilg en deze hadden hem de pho
tographic met een vignet zijner werkzaamheden
met leeuwen en tijgers opgezonden.
M. Ilg toonde dit alles aan Menelick, die niet
wilde gelooven dat Seeth aldus de leeuwen kon
temmen. Deleeuw is gevaarlijker dan men denkt,
zegde de keizer, al mijne mannen zijn er bang van.
Waar hij mede werkt, zijn valscho leeuwen, en ik
zou hem eens hier willen zien doen met de konin
gen der dieren van onze streken.
M. Ilg beweerde dat Seeth er niet bang zou voor
zijn en het einde was dat de keizer den temmer
uitnoodigde hem te komen bezoeken.
M. Seeth nam dadelijk aan en antwoordde dat,
indien de keizer de leeuwen wilde doen vangen, hij
ze zou africhten
Weldra schreef M. Ilg aan Seeth dat de Abbys-
sinische jagers reeds 10 leeuwen gevaugen had
den, dat zij tijdens zijue reis er nog wel andere
zouden vangen en dat hij kon komen.
M. Seeth vertrok uit Stettin in Maart 1898 en
stoomde van Marseille door het kanaal van Suez
naar Djibouti, waar een geleide van soldaten door
Menelick gezonden, hem afwachtte. Onder weg
werd de troep aangevallen door Somalis en Don-
colis, maar bij de eerste vuurschoten der soldaten
gingen zij op de vlucht.
Na 5 weken kwam Seeth te Adis Abeba, de
hoofdstad van den Negus, na onderweg gejaagd te
hebben op den antiloop, den aap en ander wild,
maar geene leeuwen werden gezien.
peil schagyUna Uxeto
mers geven die door prins Henri van Orleans be
woond worden als hij te Adis Abeba verblijft. Seeth
werd behandeld als een prins. De Abbyssiniers,
over het algemeen klein, bewonderden de gestalte
van Seeth, die tusschen haakjes gezegd, lm85
groot is.
Den dag na zijne aankomst 's morgens om 6 ure
reeds werd Seeth door Menelick in gehoor ontvan
gen. M. Ilg diende als taalman en de keizer noodig-
de hem tot het ontbijt. Zoodra het maal was
afgeloopen, zegde hij tot M. Ilg Toon hem de
leeuwen. Ik ben nieuwsgierig te zien hoe hij zal
opkijken 1
De leeuwen waren opgesloten in eenen koer heel
met hooge muren omringd, zonder venster er
was niets dan eene kloeke dubbel deur, waarvan
het bovendeel afzonderlijk kon geopend worden.
Seeth keek eerst eens door die opening en telde
acht en twintig leeuwenNog nooit had hij er zoo
veel te zamen gezien. Al spoedig echter zag hij dat
het waagstuk goed zou afloopen, want zoodra zijn
hoofd door de opening verscheen, weken de leeu
wen achteruit
De leeuwen hadden natuurlijk nog nooit anders
dan negers gezien, het was gewis de eerste blanke
die in hunne tegenwoordigheid verscheen en dat
scheen hen vrees in te boezemeu.
Seeth gaf bevel de deur te openen. De minister
trachtte hem nog te weerhouden door te zeggen
dat het gevaarlijk was, maar Seeth antwoorde Ik
weet wat ik doe.
Een oogenblik later stoud Seeth te midden der
28 leeuwea die niet het minste kwaad deden.
Menelick, hem zonder eenig wapen dien leeu
wenkuil ziende binnengaan, had gedacht dat hij
hem nooit nog levend zou verlaten, en als hij Seeth
weer zag, vroeg hij hem om eenige leeuwen af te
richten.
Seeth deed eene kleine renbaan inrichten en elf
dagen later gaf hij voor keizer Menelick eene voor
stelling met drie leeuwen, die reeds wat afgericht
waren. Menelick was zoo'te vreden dat hij Seeth
de 28 leeuwen ten geschenke gaf en daarenboven
een eereteeken schonk dat slechts aan geaeraals
bij overwinningen geschonken wordt een gouden
armband, versierd met robijnen en parelen.
Na weken te Adis Abeba verbleven te hebben,
keerde Seeth met den markies de Boucharnps
langs denzelfden weg terug. De leeuwen waren op
gesloten in kleine .houten hokken, die met twee
aan beide zijden van kemels vervoerd werden. Ne
gen zijn onder weg aan de hitte bezweken men
had soms tot 130° Fahrenheit (54.4 centigraden).
Den 12 Juni. kwam de karavaan te Djiboutie,
waar men den 14e voor Marseille inscheepte. De
reis had Seeth ongeveer 40,000 fr. gekost, doch hij
