WEINIG BIJVAL
e
GEEN KAZERNDWANG.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN ZATERDAG.
a.
Zoo slecht niet.
De Guillotine.
De tien Geboden
der Huismoeder.
Napoleon I en Paus
Pius VII te Fontainebleau.
OruKkfr-lll'tgfUfr
3ait Dan Ïtuffrl-Ilt ©tuit, HaprlltBtraat, 13, tt 2talst.
Abonnementsprijs voor gansch België, franco te buis, 2,50. Voor de vreemde landen,
5,00. 5 centiemen het nummer. Pakken en brieven hoeven vrachtvrij toegezonden
te worden. AUe briefwisselingen moeten den dijnsdag avond op onze bureelen toege
komen zijn, het blad den woensdag avond ter pers gaande. Ongeteekende brieven wor
den in de scheurmand geworpen. Alle postbureelen ontvangen inschrijvingen, op alle
tijdstippen van het jaar. De onkosten der kwijtingbrieijes zijn ten laste van den be
stemmeling. Men gelieve, bij verandering van woonst, het juist terechtwijs te zenden.
T JAARGANG. NUMMER 332.-'
Aalst, den 6 Juli van het jaar 0. H. 1901.
Vonnissen: 1 frank den kleinen regel. Aankondigingen tnsschen de nieuwstij
dingen 20 centiemen per regel. Aankondigingen op de 3* bladz. 10 centiemen den
regel. --- Annoncen op de 4M>ladzijde worden berekend volgens plaatsruimte. Voor
de advertentiën buiten de provincie Oost-Vlaanderen, zich uitsluitend te wenden tot
het Office de Publicity Rue de la Madeleine, Brussel. De geabonneerden hebben het
recht een maal per jaar eene annonce van 5 regels te plaatsen, die viermaal achtereen
volgens zal verschijnen. Rnchtbaarmakingen in te zenden vóór 's Maandaags.
Donderdag is het deu 11 Juli. Elfde Juli die
dag is ons diep in den geest geprintelfde Juli
herinnert ons den roemrijken dag waarop Vlaan
deren de banden der slavernij heeft verbroken
Overtollig ware het niet nog eens op dien reu
zenstrijd terug te komen waarin wij onze vrijheid
gewonnen hebben.
Toen Flips de Schoone vernam dat de Vlamin
gen vier duizend der zijnen vermoord hadden te
Brugge, waar dezen een onverdraaglijke dwinge
landij uitoefenden, ontstak hij in eene hevige woe
de. Den Vlamingen zal ik verdelgen, grijnsde
hij... Dat was gauw gezegd, maar.... In 1302 zak
ten 50,000 sterkgewapende Franschen naar Vlaan
deren af. Maar de alarmklok klepte, van alle kan
ten stroomden de gilden bijeen en weldra trok een
leger van '20,000 koene Vlamingen den vijand te
gemoet. Breydel en De Coninck, de twee onver-
geetbare helden van 1302 stonden aan het hoofd.
Men was te Groeningen. De Fransehen het kleine
getal Vlamingen ziende loechen in de vuist, maar
die spotlach ontstak des te heviger de woede en
strijdlust onzer helden. Een bloedige strijd begon.
De sterkgespierde beenhouwers verwelkomden den
vijand met de bijl, de koene wevers met den goe
den dag (soort van lans), anderen met den knots.
Duizenden Franschen sneuvelden, de anderen wer
den op de vlucht gedreven. De Fransche lelie was
verplet onder den vreeselijken klauw van den
Vlaamschen Leeuw.
Vlaanderen was vrij Het moest zoo zijn een
juk kenden onze voorvaderen niet. Winnen of
sterven dat was hunne leus.
En wij, het nakomelingschap dier dapperen,
wij zouden in een lafïen slaap gedompeld liggen
Wij zouden vergeten dat het onze voorvaderen
zijn die onze vrijheid gewonnen hebben, dat het
dank aan hen is dat wij onzen reinen godsdienst,
onze zoete taal nog bezitten Neen, dat en kan
niet, dat en zal niet 1 Vlamen waren onze voorou
ders, en dat zijn wij ook. Ja I wij zouden nog kun
nen tooneu hoe de klauw der Klauwaarts viel. Op 1
Kerelszonen, zijt uwen naam nog waard, ontsteekt
in u den heldenmoed der Vlamen van weleer
viert den 11 Juli, dag onzer vrijheid. In de kerk,
daar eerst en vooral, zij streden immers ook voor
autaar, en Gods arm streed met hen, woont de H.
Mis bij voor die koene helden en om God te bedan
ken. In gansch de stad, op alle huizen zal de drie
kleur wapperen, en wij, wjj zullen zingen met vol
le longen Zij zullen hem niet temmen, zoolang
één Vlaming leeft.
Nu, het eeuwfeest is aanstaande, zes honderd
jaren is het geleden sinds de Vlaming op vrijen bo
dem leeft. Gaarne zouden wij zien dat men in alle
steden en gemeenten komiteiten oprichte, om door
hunne tegenwoordigheid geestdrift bij te zetten,
dat in alle dorpen eene plechtige mis gezongen
worde voor onze dapperen. Gedenkt ook het stand
beeld dat te Groeningen zal opgericht worden ter
herinnering onzer helden. Veel zal het kosten maar
ik hoop dat gij uw vaderlandsch hart zult openen,
en gij eene bijdrage hoe licht zij ook weze, zult
besteden ter verheerlijking onzer voorvaderen.
Vlamen, denkt aan dien roemrijken dag waar
van gij het eeuwfeest gaat vieren, in hart en ziel
ontroerd zult gij uwe liederen aanheffen, en den
stdrilt doen ten top stijgen dan waarlijk zul-
.cn wij eenen plicht van vaderlandsliefde vervul
len, dan zullen wij onze helden van 1302 een tref
fend bewijs geven dat wij hun dankbaar zijn, dan
zullen wij ons met waanheid hunne waarde nako-
melingerimogen noemen.
Harop dus, Vlamingen, viert den 11 Juli, viert
het aanstaande eeuwfeest met al den geestdrift
uwer ziel tot eer en dank onzer voorvaderen
Waaslandeb.
Het getal dergenen, die de Belgische naturalisa
tie vragen, schrijft een liberaal blad van Brussel,
groeit gedurig aan. De laatste week zijn er niet
minder dan zeventien vragen in de Kamer toege
komen dat maakt bij de zestig sedert de stemming
over de laatste lijst.
Onder die aanvragers zijn er die reeds tweemaal
door onze klerikale meerderheid zijn afgewezen,
om de eenige reden dat zij Joden zijn. Toch geven
zij den moed niet op de gewone of kleine natura
lisatie Diet bekomen hebbende, kloppen zij op
nieuw aan om de groote te bekomen.
Tot daar het liberale blad.
Dat nu joden geweigerd werden, enkel en alleen
omdat het joden waren is hoogst onwaarschijnlijk,
alhoewel wij de katholieke meerderheid geen onge
lijk zouden geven van zich jegens de zonen Israel's
ietwat wantrouwig te tonnen en van hunnentwege
wat ernstiger waarborgen van eerlijkheid te ei-
schen dan van anderen, vooraleer hun de Belgi
sche nationaliteit te verleenen.
Maar had het liberaal orgaan er ook aan gedacht
dat die weinige woorden eene klinkende logen
straffing inhouden van hetgeen de geuzen honderde
keeren en op alle tonen beweerd en uitgebazuind
hebben
Honderden keeren hebben zij geschreven dat de
katholieke regeering het land ten ondergang leidt,
dat zij eene regeering is van dwang en dwingelan
dij, van welke niets dan onrecht, verdrukking en
vervolging voor de niet katholieken te verwachten
is, eene regeering die de geesten verstompt, de
harten verdort, die van België het laatste en ramp
zaligste volk maakt van al de volkeren van Euro
pa, ternauwernood waardig om door Congoland
overgenomen te worden.
Hoe komt het dan dat zooveel vreemden, en
daaronder bevinden zich èn protestanten èn libe
ralen èn vrijdenkers, hoe komt het dan dat zoo
veel vreemden zoo vurig wenschen en zoo dringend
vragen om Belg te mogen worden
Zij moeten zeker van een ander gedacht zijn dan
de liberalen en dat het in België nog zoo slecht
niet is.
De heer Janson en consoorten hadden over veer
tien dagen een wetsvoorstel ingediend dat door
de Kamer verworpen is vragende dat er een Re
ferendum bevolen worde, waardoor al de kiezers
zouden verplicht zijn door ja of neen te verklaren
of zij het meervoudig kiesstelsel willen afgeschaft
en het zuiver algemeen kiesrecht ingevoerd zien.
Het voorstel van M. Janson vondt weinig bijval,
zelfs bij de doctrinaire liberalen.
Het scheelde maar weinig of de voornaamste or
ganen der liberale partij vroegen hem heel twijfel
moedig en met een medelijdend glimlachje of hij
zijne vijf zinnen nog wel bijeen had.
Sic transit gloria mundi, zoo gaat de glorie
der wereld voorbij
Vroeger waren de Brusselsche doctrinairen heel
blij en aanzagen zij het als eene eer met M. Jan
son op eene en zelfde kandidatenlijst te mogen
staan, en, al waren zij niet altijd en in alles met
hem t'akkoord, toch konden zij met geen lof ge
noeg van hem spreken zij stonden verbaasd voor
zijne bekwaamheid, zijn doorzicht, zijn fier karak
ter, kortom het was een feniks om met M. Frère
op hetzelfde voetstuk of beter op dezelfde eerezuil
te plaatsen.
En thans
Thans is het al gal en bittere spotternij wat zij
voor hem over hebben of tegen hem en zijne radi-
kale vrienden uitbraken.
De Etoile Belge vergelijkt hem gekscheerend
bij Saturnus, den afgod uit de heidensche fabel
leer, die zijn eigen kinderen opat.
Wat belang, vraagt de Etoile, moeten wij
hechten aan de beraadslagingen over het voorstel
van M. Janson
Reeds uitgeput nog voordat zij geopend is, zal
zij niemand iets leeren. M. Paul Janson heeft eene
redevoering uitgesproken, waaraan hij al zijne wel
sprekendheid besteed heeft, maar waar men vruch
teloos de minste ernstige reden voor het referen
dum zoeken zou.
Even vruchteloos zoekt men er een redelijken
uitleg van den rechtsomkeer door de radikalen
uitgevoerd, die in 1901 verbranden wat zij in 1893
aanbaden.
Inderdaad, in 1893 zwoeren Janson, Féron en
C' bij al hunne goden, en bij hunne radicale eer,
dat zij hun leven lang geen herziening der grond
wet meer vragen zouden. Zij zwoeren het in hun
nen naam en in den naam hunner partijgenooten,
en maakten zich boos en kwaad als een kalkoen-
sche haan, omdat men maar weinig betrouwen
voor hun eerewoord liet blijken. Liever, zei Fé
ron, verzaak ik aan de politiek, waar ik mijn leven
van gemaakt heb, dan ooit het meervoudig kies
stelsel te bestrijden.
Wat heeft dan, vraagt de Etoile, wat in '93
louter goud was in 1901 in verachtelijk lood doen
veranderen. Het artikel der grondwet, dat het
kiesrecht voor de Kamer regelt, is niet gewijzigd,
het is nu wat het over acht jaren was. Saturnus
heeft niet uitgelegd waarom hij zijn kind verslin
den wil.
In denzelfden zin als de Etoile schrijven La
Gazette,, Le Jouen al de Llége, Le Journal
de Mons, kortom, al de doctrinaire bladen.
Zij noemen het voorstel van M. Janson een on
tijdig, een ongerijmd, een onbekookt voorstel, eens
te meer het gemis aan oordeel der radikale kop
stukken bewijzende, die heel het spel der anticle-
ricalen verbrodden.
Arme mijnheer Janson 1 Wat moet het toch pijn
lijk vallen zich zoo door zijne oude vrienden en
strijdmakkers voor een halven zot te hopren uit
schelden
Algemeen wordt geloofd dat de guillotine uitge
vonden is tijdens de Fransche Omwenteling op het
einde der 18* eeuw.
Daar is volstrekt niets van. De bloedhonden van
1793 hebben alleenlijk een zeer ruim gebruik ge
maakt van dit vreeselijk strafwerktuig.
Ziehier wat Vader Cats reeds in zijnen tijd dicht
te
Op een vallende bijlin eenige landen gebruyckelijk.
Daeris een seker tuygh in ouden tyd gevonden,
Waer door al menigh mensch. ter aerde is gezonden
Dit is een stale bijl, die hangt aan eenen draet
Terwijlse, door groef, en op en neder gaat,
En als er eenigh mensch is totter dood verwesen
Soo wordt in 't openbaer het vonnis opgelesen
En hem wort tracx het oogh met eenig kleet bedeckt
Den hals hem bloot gemaekt, en op een block gestreckt
Als dan het dunne snoer in stucken wort gesneden,
Soo schuyft de sware bijl in haesten naer beneden,
En treft hem in den hals, die onder ligt en zucht,
En flucx is hem de geest verdwenen in de lucht.
Vader Cats werd geboren ten jare 1577 en stierf
in 1660.
De valbijl werd dus reeds vóór 1577 gebruikt,
namelijk in Italië.
De Fransche geneesheer Guillotine stelde in de
Nationale Vergadering voor de doodstraf toe te
passen volgens het stelsel in Italië gebruikt. Later
noemde men dit strafwerktuig Guillotinenaar den
naam van den doctor.
i.
Laat in uw woning, groot of kleen
Uw kindren spelend nooit alleen.
II.
Pas op, dat geen phosfoorkens ooit,
Voor 't grijpen liggen rond gestrooid.
IH.
Zet om uw kachel, vuur of haard,
Een hek, dat 't kind voor brand bewaard.
IV.
Laat kokend water nergens staan
Waar bij geval uw kind mocht staan.
V.
Voor gij ze vult, dooft uit uw lamp,
Aldus voorkomt gij groote ramp.
VI.
Hitst met petrol uw vuur nooit aan,
De vlam mocht in 't gezicht u slaan.
VII.
Sluit, heengaande, uwen put met zorg,
Dit blijft u voor gerustheid borg.
VHI.
In koper wordt uw spijs nooit koud,
Wee wie dit niet voor oogen houdt 1
IX.
Is in uw spijs azijn vervat,
Bewaar ze nooit in zinken vat.
X.
Tot mijding van een treurig lot,
Houdt doodend gif steeds achter slot.
Doe, dit en gij zult zegt Katrien,
Niet halt zooveel onheilen zien.
De Volksstem is tegen den persoonlijken dienst
plicht en alle kazernedwang.
Waarom
1. Omdat hij de loopbaan breekt van menige
jongelingen.
2. Omdat hij stoornis en kwelling brengt in me
nigvuldig huisgezin de schrik is van de zonen, de
bekommernis des vaders, het hertewee van de
moeder, de scheuring wordt en verdrukking der
jonge huisgezinnen.
3. Omdat het kazerneleven voor menig jonge
ling eene school van goddeloosheid en bederf is.
4. Omdat de persoonlijke dienstplicht in voege
zijnde, zoodra een liberaal ministerie aan 't be
wind geraakt, men er ook de geestelijken, semina
risten, en paters zou inlijven en ze dwarsboo-
men in hunne bereiding tot den priesterlijken
staat. Zoo gaat het thans in Frankrijk.
Tot deze en menigvuldige andere onheilen en
rampen zou ons het alleman soldaat brengen.
Treedt dan op, katholieken van alle gewesten,
steden en dorpen, zendt vertoogschriften ter Ka
mer, om in dezen zittijd nog het wetsvoorstel
onzer katholieke volksvertegenwoordigers gestemd
te zien 1
Te weten, de vermindering van diensttijd en
krijgslasten, de aanleiding en uitbreiding van het
vrijwilligersleger.
De Paus was te Fontainebleau in gevangenschap
gehouden door Keizer Napoleon I.
Zekeren avond was de Paus bezig met bidden
toen Napoleon binnentrad en zeide Verschoo
ning, Heilige Vader, indien ik uwe godvruchtige
overwegingen kom storen. Maar de zaak is drin
gend er moet vrede worden tusschen den Keizer
en den Paus. Hebt gij gevonden, na rijp overleg,
dat mijn voorstel van gisteren beantwoordt aan uw
belang
Pius VII antwoordde Aan mijn persoonlijk
belang, ja maar niet aan de [dicht van den
Paus Napoleon wilde dat de Paus eene jaar-
Iijksche rente van twee millioen aanveerdde en dat
luj dan voor altijd verzaakte aan het erfgoed van
Sint Pieter. De kloekmoedige Kerkvoogd antwoord
de gestadig dat hij nooit toestemmen zou in zulk
eene berooving, Liever sterven in gevangen
schap, zegde hij, dan mijn geweten met zoo eene
wandaad, met zoo eene schanddaad te beladen.
Dan herinnerde de Keizer al wat hij voor den
godsdienst in Frankrijk gedaan had, en hij smeekte
Pius VII niet ondankbaar te wezen en zijne voor
stellen te aanvaarden. De Heilige Vader bleef on-
