Joseph Haydn
Apothekersbond,
Een timberke.
TOMBOLA
STADSNIEUWS.
EENE KUNSTENAARSLOOPBAAN
Erembodegem-Terjoden.
Zondagrust.
oneindige Rechtveerdigheid van God. Helpen
wy deze arme zielen des Vagevuurs, zooveel
het in onze macht is, door onze gebeden, sacri
ficiën en goede werken. Eens zal de uur slaan,
waarop wij voor ods zeiven noch voor anderen
niets meer zuilen kunnen verdienen. Dan zullen
wij gelukkig zyn ook geholpen te worden door
deze die door onze gebeden verlost zijn. R. I. P.
Te House heelt men in den grond
veel oude pote-karie gevonden, van in den tyd
der Romeinen, alsook nog oenen tumulus. Wat
ia dat nen tumulus?vraagt Stien, die van natuur
niet curieus is,maar toch doodgeerne alles weet.
Ehwel, een tumulus is een grafmonument,
spitsvormig gelyk een groote kegel, dat
door de Romeinen en andere oude volkeren
werd opgericht op de graven hunner dooden.
Het is reeds den achtsten die men in de om
streken van Ronse ontdekt.
t* rinses A delaïde de M* ar
meoud 23 jaren, is in het klooster getreden
dor Zusters Benediktynen van het eiland
Wight. Zij heeft aan al de ijdelheden der wereld
vaarwel gezegd en zij veracht de tydelijke goe-
deren,om des te beter de rykdommen des hemels
te kunnen bekomen.Zij verkiest goud voor stol.
en zij handelt zeer wijs.
Om den gelukkigen wijn
oogst te vieren, noodigde een groote eige
naar van Pochino (Portugal) een aantal perso
nen uit die by, in zynen kelder, vergastte op
een lekker glaasje.
Gezeten op de lange ryen tonnen, speelden
de mannen met de kaarten, dronken en aten
gesmakelyk en lustig.
Met den wyn werd eene lustigheid verspreid,
welke mee scheen in de glazen te zyn gegoten,
wanneer een gevecht ontstond tusschen twee
der spelers.
Onmiddellyk werd het geschil algemeen. In
twee kampen verdeeld, sloegen de mannen ras
tot vechten over. Eene hevige woeling was er
het gevolg van. Men maakte van alles gebruik
om tot wapens te dienen revolvers, bylen,
messen.
Wellicht denkend de vyandschap te bedaren,
doofde een onbekende hand de lampen uit.
Doch in de duisternis werd het gevecht voort
gezet met ongemeen geweld men sloeg rechts
en links en zulks met eene weergalooze woede,
men verbryzelde de tonnen en sloeg geheel het
materiaal aan stukken.
In eenen stroom van wyn en bloed, lagen
7 lyken. Achttien gekwetsten worstelden tegen
de verstikking. Men droeg ze naar het gasthuis,
waar drie hunner bezweken zyn bij hunne
aankomst.
O dronkenschap, bron van meest al de mis
daden en de rampen, gij zyt een der wreedste
vijanden van het menschdom I
Kostelijk rarkeneten.
Een veekoopman uit Antwerpen, had in Has
selt eenen wagon varkens geladen, in bestem
ming voor de Scheldestad.
Na het vertrek van den trein, bemerkte de
man dat hy zyne brieventesch kwijt was en
vermoedde ze in den wagon verloren te hebben.
Hy telegrafeerde naar Antwerpen, waar men
bij aankomst van den wagon, dadelyk opzoeking
deed naar de brieventesch. Zij werd terugge
vonden, half opgeknaagd er staken nog
2 briefjes van 20 frank in de overige bank
noten, beloopende tot 260 fr., wftren door de
lieve beestjes binnengespeeld.
Men weet niet of dit beter smaakte dan een
knol 1
He Engelsctunans zijn liefheb
bers van fijne brokjes, dat is door gansch de
wyde wereld gekend zij zyn ook gioote konij-
nenfretters. Gedurende de maand September
werden uit België 211,900 kilogrammen geslacht
konijnenvleesch naar Engeland gezonden. Dit
is slechts gedurende de maand September, doch
wilt gy het totale gewicht weten van her. kony-
nenvleesch dat sedert den 1 Jauaari van dit
jaar, uit Oostende naar Londen verzonden is
Het bedraagt een milhoen honderd een en ze
ventig duizend kilos. Daarvoor moet er in ons
land ai menig konijntje gekweekt worden om
een millioen kiiogr. vleesch te geven, 't Is ver
bazend en toch waar.
Te II uvegvtn brak men 's nachts
in de slaapkamer van Stien Lavoor. Men was
reeds bezig met den lessenaar open te breken.
Stien schoot wakker en luisterde... Hij hoorde
dat men de schuifjes opentrok en rond taste.
Stien schoot luidop in eenen grooten schater
lach. De dief vroeg dan stout aan Stien wat er
hem zoo luidruchtig deed lachen. Wel, zei
Stien, ik moet lachen omdat gy in den donkeren
in mijne kamer wilt geld zoeken, daar ik er bij
klaren dage zelfs geen kan vinden I
RuspentceringDe eigenaars,
pachters, nuurders, vruchtgebruikers, en an
dere bezitters, die hunne eigene erven of die van
anderen bebouwen zijn gehouden van 1 Novem
ber tot 15 Februari 1909, eene eerste ruspen-
wering te verrichten of te doen verrichten op
de boomen, boompjes, hagen of heesters die
zich op de gezegde erven bevinden, en dadelijk
de beurzen of netten, die de nesten der rupsen
uitmaken, te doen verbranden.
38® vervolg.
Haydn lette niet op de verblindende pracht,
die hem daar omgaf, hy gaf zich de moeite niet
om zich heen te zien en uit den luister van het
paleis tot zijn toekomstig lot te besluiten hy
dacht slechts aan de goedheid van den vorst en
aan zijn eigen geluk, dat, hoe groot het ook
was, toch nog ver door zijne dankbaarheid
overtroffen werd.
Prins Esterhazy ontving Haydn met die echte
hotfelykheid, welke niet op het verschil der
geboorte, maar op de grootheid van het genie
let.
Haydn, ving hy aan, ik lees het in uwe
trekken, dat ik u groote vreugde bereid heb
Ik denk, dat wy recht goede vrienden zullen
worden I Gy wilt mij bedanken Ik geloof u,
maar bespaar mij die betuigingen 1 Voor het
tegenwoordige zyt gy myn onderkapelmeester,
later wordt gy alleenheerscher over een rijk,
om hetwelk allen die het kennen, my benijden.
In mijne kapel is elke medewerker een kuDste-
naar, de grootste zyt gy 1 Ik wil u een gezellig
tehuis in het paleis Esterhazy bereiden. Zijt gy
aanvankelijk met vierhonderd gulden salaris
tevreden Later geel ik u gaarne meer. En
voor voeding en woning draag ik eveneens zorg
halve weldaden zijn in het geheel geene wat
ik doe, doe ik volledig. En nu nog een woord
over uw standpunt in myn huis. Myn broeder
Nicolaas en ik zyn hartstochtelijke vereerders
der muziek. Zy is voor ons niet eene liefhebbe
rij, die onze ydelheid streelt, of waardoor wy
op goedkoope manier voor de wereld de Maece
nas spelen, Nicolaas zeil is een virtuoos op de
De ondernemers van het onderhoud der plan- i
tingen der wegen en bevaarbare waterloopen
zyn tot dezeRde verplichtingen gehouden.
By gebreke, door de belanghebbenden, zich
te gedragen, binnen het hierboven bépaald tyd-
bestek, naar de schikkingen van het vorig arti
kel, zal van ambtswege overgegaan worden tot
de ruspeowering ten kosta der overtreders, op
de bevelen van den Burgemeester, en dit onge-
minderd de straffen waarmede bedreigd wordt.
(Boet van 5 tot 15 frank).
Het schip Mathildeschipper
Van den Bogaerde, geladen met 70,000 kilos
tarwe, lag te Antwerpen gemeerd langs den
linker oever, wannéér het word aangevaren door
eenen geheel vreemden steamer. Het schip zonk
ten gronde. De schipper en zyn gezin konden
zich redden, doch de hulpschipper, de 18jarige
Couvent, is jammerlijk verdronken.
STAATKUNDIG OVERZICHT.
De zaak is in 't Oosten nog niet opgeklaard.
Alle landen houden goed de wacht. Eerst wier
den er onderhandelingen begonuen tusschen
de landen onder elkander. De onderhandelin
gen zijn nu onderbroken, en men wacht naar
de bijeenroeping der conferencie tusschen de
groote landen. Intusschen maken Turkyë en
Servië, Bulgarië en Oostenrijk hunne bereid
selen tot den oorlog. Turkyë roept al zyne
troepen bijeen en Bulgarië richt zich krachtda
dig in. Servië heelt een verbond gesloten met
Montenegro.
Het is te hopen dat alles toch in vrede zal
afloopen.
Later nieuws. Uit Konstantinopol meldt
men dat de onderhandelingen met Bulgarië
voortgezet worden, en dat er veel hoop is, dat
zij ten beste afloopen zullen.
Evenwel neemt Turkije voortdurend voor
zorgmaatregelen, omdat, iu geval de onder
handelingen moesten mislukken, het in staat
wil zyn het hoofd te bieden aan eenen of meer
vyanden, welke overhoeds zouden opdagen en
hem te lyve gaan, om, by middels der wapens,
te bekomen wat men langs diplomatieken weg
niet kon verkrijgen.
't Is dan ook om die reden dat de Turksche
regeering de 2® en 3e legerkorpsen heeft ver
sterkt door het binnenroepen der reservisten en
het zenden van een vyfduizendtal mannen naar
de voorgeborchten van Momastir.
Perzlë. De woelingen in Perzie gaan
voort, de opstandelingen zyn meester van
Tabriz, en de Shaz tracht ermede te onderhan
delen. Hij zal dus eindelijk moeten toegeven
en meer vryheden toestaan aan zyn volk.
frankrijk. Verplichtend onderwys.
Antoine Baratier, een liberale gazetschryver
van Parijs, weent en jammert over den ellen-
digeu toestand van het onderwijs in Frankrijk.
Ja, en toch hebben ze daar 't verplichtend
onderwys!
Het derde deel der kinderen tusschen de vijf
en de dertien jaar gaat naar de school niet.
Over veertien dagen zyn de klassen geopend,
zegt hij, en in 99 scholen op 100, zyn de acht
tienden der kinderen DOg afwezig.
En niemand trekt zich de zaak aan.
Men heeft de optelling gedaan over den staat
van geleerdheid, en ziehier den uitslag voor de
vijf laatste jaren:
Op 100 jongelingen van 20 jaar kunnen er 11
noch lezen, noch schrijven, nech rekenen.
15 jongelingen kunnen enkel lezen in druk
letters.
16 kennen de vier hoofdbewerkingen niet.
Inde vijf laatste jaren waren er 19,000 jon
gelingen die bij de loting noch lezen noch
schry ven konden.
Ziedaar de verplichting en hare gevolgen.
De verplichting is dus niet uitvoerbaar in
Frankryk.en zeggen dat er hier mannen zyn die
vragen om de ouders te dwingen van hunue kin
deren naar de school te zendeD, tot hun veertien
jaar en dan naar de avondschool tot hun acht
tien j^ar.
Waarom niet hun leven lang Ill
KriebelachtigKoben vertelt
nog alle dagen aan zynen vriend Stien over de
schoone reis naar Rome en rond Italië. Hy had
byzonder veel smaak gevonden in Venetië en
bewaart daarvaD de aangenaamste herinnering.
Het is altyd gedurig hooge bergen en diepe
valleien en schuimende watervallen en donkere
tunnels en prachtige kerken en ryke museums
en schoone beelden en kunstige schilderyen en
fijne mozaïeken, te veel om wel te zien... ge
zoudt wel honderd oogen moeten hebben om
hetallemale te zieD... ge wordt er op den duur
moê van. Maar Venetië, dat is geheel iets an
ders, het is gelijk een nieuwe wereld. Honderd
tachtig duizend inwoners, drij en dertig paro
chiën, vier en negentig kerken en geen enkele
straat overal water II
Wel, zei Stien, dat moet daar plezierig zijn
voor de moeders en gemakkelijk voor de school
meesters II En waaroom vroeg Koben...Ehwel,
zei Stien, omdat er geen straatjongens en zyn?II
vioolwij beiden zien in de muziek een heilig
geschenk Gods, waarvoor wij den Hemel nog
dankbaarder zyn dan voor den rang der ge
boorte of de aardsche goederen, waarmeê wy
gezegend zyn. Wie de liefde en de begeestering
voor de muziek met ons deelt, is ons een gelief
de vriend die met de hem door God geschon
ken talenten deze liefde in ons nog meer op
wekt, tot dien zien wij met dankbare vereering
op. Myn beste Haydn, men zegt van u, dat gy
een bijzonder lieveling der muzen zyt, en de
vonk der onsterfelijkheid in u gloort. Dat gij
een braaf, rechtgeaard man, een ware Natha-
naël zyt, dat weet ik uit den mond van uw
vriend den prior. En dus neem ik u hiermeê
niet in myn dienst, maar ik begroet u als een
dierbaren vriend, wien ik met my en myn ge
liefden broeder Nicolaas een blyde, gulden
toekomst wensch 1
Onzen goeden, weekhartigen Haydn perelden
de tranen uit de trouwe oogen. Alles wat het
verleden aan leed, nood en miskenning tot dus
verre in zyn leven opgehoopt had, verdween op
dit oogenblik. De toekomst lag als een zonnige
lentemorgen voor het oog zyus geesteshij
voelde, hoe do vleugelen van zijn genie zich tot
den lichtgloeienden ether verhieven, om daar
den lof des Scheppers in jubelende tonen te
bezingen.
Uwe Doorluchtigheid, zoo vriendelijk en
edel gelyk gy, heeft nog geen mensch met my
gesproken. Ik dank u met met ydele woorden;
laat my myn leven, myn werken en scheppen,
laat my dat, wat God mij als gave en roeping
in myne ziel gelegd heeft, aan u en aan uw
doorluchtig huis dienstbaar maken I En als de
naam van Joseph Haydn aan de nakomeling
schap zal toebehooren, zal men erkentelyk den
□aam zegenen van hem, die aan Haydn's genius
de vrye vlucht naar den hemel geschonken
heeft.
De Volksgazet heeft deze week, voor
haar schoon schry ven, door den Deurwaarder
het volgende timbkbkb gekregen
Mijnheer de Uitgever der Volksgazet
Gelief in het naast verschijnend nummer,
op bet eerste blad der Volksgazet te doen
verschynen als antwoord op het artikel lie
Weesjes te Aalst 25 October 1908, on
derteekend J. V. Opdenbosch, tegen die als
opvoedsters onzer weesmeisjes zijn aangesteldde
volgende terechtwijzing
Zekere heer, Van Opdenbosch, vindt het rid
derlijk weerlooze kloosterzusters te beschul
digen van zorgeloosheid in het vervullen van
hun ambt. Waarom als men ernstig schrijft,
zooveel te meer dat men eenvoudige vrouws
personen treffen moet, niet éérst onderzocht
den grond der grieven welke men aanhaalt
Wy zijn niet gewoon den laster te lezen, en,
nog min te onthouden. Doch, daar er hier zake
is de familiëa onzer teergeliefde kinderen
gerust te stellen, en in 't algemeen onze eer te
verdedigen, ziehier oenige korte opmerkingen
1® Alle de meisjes, oude weezon, getrouwd of
niet, brengen ons hulde.
2" De weezenmeisjes hebben niet alleenlijk
wandelingen in de stad, maar doen zelfs uit
stapjes naar Lebbeke,St-Gillis, Vlierzele, Lede,
Impe, enz.
3® De weezenmeisjes hebben spaarboekjes
op de Post, en bij hun uittreden krygen zij nog
toebehoorsels of uitzet.
4° De familieëa komen de kinders bezoeken
niet ééa kwartuur, maar van 1 tot 3 uren, spre
ken ge ijk het hun past.
Wat nu de opsiering der meisjes betreft,
zullen wy alleenlijk aan Mijnheer Van Opden
bosch vragen of hy droomt? Deze heer schijnt
ingenomen van laieke oj wereldsche weezénhui-
zen. Hewel I het schijnt dat hy er niet vetd van
en kent. Te Gent is er een Jaïekweezengesticht,
en... daar ook... Mijnheer Van Opdenbosch,
worden de hairen der joDge kinderen kort ge
dragen. Misschien weet gij niet waarom
Misschien hebt gy het nooit gevraagd Dat
bewijst te uwen voordeele niet I Gij schijnt
veel medelijden te hebben met onze kinderen.
Gij hebt ze waarschijnlijk nooit gezien tenzij
kijkende door een blauw droefgeestig glas.
Zagetgij de meisjes gedurende de uitspaunings-
uren, op huone wandelingen buiten stad, gij
zoudt hunne onschuldige vermaken bewon
deren en misschien benijden 1 Spreek niet van
zwarte schimmenenz. Wanneer de kindertjes
langs straat loopen, barvoets, met eenige lom
pen van kleederen, vuil, dikwijls schreiënd en
bibberend van koude, dikwijls ook bedelend of
straatschendend, verheft gy dan uwe stem
tegen de zorgelooze ouders Waar is uw bene
pen hert Dit hart is slechts getroffen als het
kindertjes ziet zuiver, net, propertjes en door
kloosterzusters met alle liefderijke zorgen om
ringd Oh die kloosterzusters, zij zyn zoo
wreed... O ja, achter vele andere misdrijven
durven zij zelf zich bemoeien met lintjes,
strikjes en... poppen. Ja I gansch die lastertaal
komt op poppen uit III Welaan, dan, Mijnheer
Van Opdenbosch, en Vrienden, Sint Marten is
naby brengt ze ons I Wat geluk I En als het u
belieft, belet toch aan de familiën der weezen-
kinderen de gegeven popjes, bij het een of
ander bezoek te ontnemen om aan andere te
gevenl
Om te eindigen, Heer Uitgever, nog eene
bemerking in het artikel welke men ons voor
gezet heeft, staat het volgende Waar gaat het
geld, dat die weezenmeisjes aard verdienennaar
toe? Dat lichtzinnig schry ven laten wy tot
hiertoe, onbeantwoord. In 't kort zullen wy zien
of onze eer eischt anders te handelen. Er is een
recht zelfs voor de kloosterzusters.
Genaamd ZUSTER CLOTILDIS,
Overste der Zusters Opvoedsters van het
Meisjes Weezenhuis.
Aalst, den 27 October 1908.
van het Centraal Verbond der Christene
Textielbewerkers.
Ullftlag der algeincene Trekking.
'C
«8 I
-S a
<a
Zondag 8 November, om 2 1/2 ure, groote
pryskamp met den dikken bal op den Dries,
tnsschen twee goede partijen Aalst (Kat) en
Aalst (Zoutstraatpoort).
XVII.
Toenemend geluk.
Prins Esterhazy bracht den zomer voor een
gedeelte door op tyn slot Esterhazy, dat in
moerassige vlakte lag, door eindelooze gras
velden omgeven, maar met bijna koninklijke
pracht gemeubeleerd was. Beroemd waren de
bibliotheek en de schildergalerij, welke beide
later naar Weenen overgebracht worden; niet
minder de daar aanwezige schouwburg en de
operazaal, zoowel als het park, dat door alle
mogelijke middelen der kuast en met groote
onkosten aan een schralen, onvrachtbaren
bodem ontwoekerd was. Het andere gedeelte
van den zomer sleet de vorst in Eisenstadt,
waar hy een slot bezat, dat weerdig was een
keizer binnen zyne wanden te huisvesten.
Oranjerieën, vischvyvers, watervallen ver
fraaiden het park; door den tuin liep eeue laan
van rozenboomen, ter lengte van tweehonderd
twee-en-zestig sabreden; daaraan sloten zich
twee fezantjntumen en een groot dierenpark
met een allerliefst jachthuis aan. Zijwaarts lag
het stadje met zijne niet byzonder fraaie, doch
goed onderhouden straten, zyne kerken en
kloosters.
Hier in Eisenstadt en op het slot Esterhazy
sleet Haydn dertig jaren van zyn leven. Betref
fende zijne kommervolle jeugd zoowel als zyu
aan eerbewyzingen en roem zoo rijken ouder
dom, zyu de voor de nakomelingschap bewaard
gebleven bijzonderheden tamelijk overvloedig;
daarentegen zijn ons van dat langere tijdver
loop, waarin de meester op het toppunt van zyn
geniale scheppingen stond, slechts enkele feiten t
bekend. De oorzaak daarvan mag wel in de
eerste plaats in het bescheiden optreden en het
afgezonderde leven van Haydn te zoeken zijn
nochtans moet het ais zeer opmerkelyk geacht
worden, dat er misset ien an geen euael groot i
man zoo weinig bekend is als juist van hem, j
66 1 100523 22 1 179091 35 2 120494
60 1 103091 101 1 182943 80 2 121855
58 1 103293 64 1 184949 41 2 122522
46 1 108871 106 1 190171 26 2 124721
25 1 111582 52 1 190512 85 2 125571
74 1 111876 47 1 191654 50 2 126283
16 1 113388 69 1 192764 57 2 127082
51 l 116828 105 1 193165 56 2 127268
39 1 116988 6 1 195706 32 2 127627
86 1 120149 72 1 197948 94 2 13^065
88 1 120232 65 1 202229 97 2 142857
36 1 121224 83 1 206062 55 2 143462
77 1 121261 44 1 207789 40 2 143489
78 l 127269 99 1 209635 23 2 148829
10 1 128010 100 1 209870 70 2 150171
13 1 129707 103 1 222746 102 2 150776
14 1 132484 27 1 224477 67 2 154304
7 1 133503 1 1 224485 21 2 158941
110 1 133517 9 1 224703 3 2 164175
43 1 135117 20 1 226162 45 2 165158
90 1 136176 71 1 227349 81 2 170252
24 1 144542 5 1 229371 87 2 173463
33 1 144666 93 1 230541 104 2 173869
75 1 145999 84 1 232107 95 2 175761
107 1 150071 11 1 243942 2 2 176366
92 1 152081 18 1 249691 31 2 179479
61 1 154586 59 2 100228 43 2 181638
73 1 157212 91 2 100791 63 2 183044
99 1 158351 109 2 101160 82 2 189971
.29 1 159146 76 2 103876 48 2 190363
108 1 159784 28 2 104187 19 '2 190875
17 1 164065 53 2 107713 96 2 191208
49 1 170566 8 2 110770 15 2 191253
34 1 171150 89 2 110621 4 2 192666
36 1 172366 12 2 115297 98 2 197238
30 1 172630 62 2 118420 37 2 198551
68 1 175558 54 2 118555
De pry zen mogen afgehnald worden in het
lokaal Het Volk Oudburg, Gent, den
Dinsdag en Donderdag, van 3 ure namiddag tot
8 ure 's avond; den Vrijdag- en Zondagvoor
middag, van 9 tot 12 ure, tot op Zondag 29
November. De prijzen dien dag niet opgeëischt,
blijven den eigendom der maatschappij.
Zondag, I Nov., zal de
dienstdoende apoth. van
M. Renneboog, in de
Nieuwstraat, alleen open
blijven, te beginnen vat
12 ure 's middags.
Creemboter. Markt var
Zaterdag 30 October 310 kil
ter markt. Prijs 3.30 per kilo
Compngnle Dollandla
14, Beivemeerschestraat, 14, Aalst,
Crème Boter Extra 3,20 per kilo.
navldaronda Aalst en
Omstreken. Boekerijen.
In St.-Camillusschool, (OSBROEK.'
Open alle Zondagen van 10 tot 11
ure voormiddag.
Kerk can Sl-AWartintis.
Maandag- aanstaande, 2 Novem
ber, om 2 3/4 uren, vergadering
voor de Huismoeders der Heilige
Familie.
De medalie van 1* klas is verleend aaa
M. Victor Dp Gheest, voorzitter van de bestuur
lijke commissie onzer stedelijke muziekschool.
Proficiat
Sint Joxeftkerk.
Ter gelegenheid van den Hoogdag van Aller
heiligen zal de Sint-Jozefskring uitvoeren de mis
in honorum St Joannes Berchmans van Aloïi
Desmet in dry stemmen.
Om 4 1/2 uren plechtig lof in meerstemmig
muziek.
Ave Maria, Arcadelt.
Ave Verum, Alf. Desmet.
Tamtum Ergo, Oberhoffor.
Diefstal van waschgoed.
Maandag namiddag werd het waschgoed ge
stolen van Adolf Van Yperzeel, wonende in de
fabriek, genaamd de Bokkeüfabriek op den
Tragel. Twee werklieden der nieuwe Gas
fabriek, die daar dichtbij staat, hadden het
bemerkt dat twee personen wier signalement
zy opgaven met waschgoed, dat op den meersch
lag, in eenen zak staken.
De policie heeft de dieven ontdektzy deden
bekentenissen zij hadden het gestolen goed
reeds verkocht aan de vrouw D. B. in de Groen
straat.
die door zyne bewonderensweerdige composi-
tiën de lieveling van alle muziekkenners en
vrienden geworden is. Het is daarom ook niet
mogelijk uit die jaren, gedurende welke Haydn
Esterhazy's kapelmeester was, een aaneenge
sloten verhaal te geven, maar wy moeten er
ons toe beperken, eenige episoden aan elkander
te hechten, welke een broksgewijzen blik in
den vruchtbaren nazomer van Haydn's leven
laten werpen.
Onze meester moest met het aanbreken der
lente alleen naar het slot Esterhazy, waar de
vorst zich gewoonlijk zes maaDden placht op te
houden. Hayd'n vrouw was er ontroostbaar
over, weêr eenzaam en verlaten te moeten
in Weenen achterblijvenmaar dewijl het
nieuwe slot e^rst hall afgebouwd was, moest de
vorst zynen musici de vergunning weigeren
hunne vrouwen meê te nemen daarentegen
werd hun geoorloofd huune huisgezinnen naar
Eisenstadt te laten komen, waarheen de vorst
zich van Esterhazy begaf, alvorens den winter
in Weenen te gaan doorbrengen.
Haydn wist zich met de buigzaamheid, welke
niet uit karakterloosheid, maar uit bescheiden
heid ontspruit, iu zyne nieuwe betrekking als
onderkapelmeester te schikken. De oude kapel
meester, onder wien hij stond, was ziekelijk en
daardoor dikwijls alles behalve rooskleurig
geluimd; daarbij behoorde hy tot diegenen, bij
wie alleen Italiaansche muziek waarde had,
terwijl hy eiken arbeid van eeu Duitscben
componist voor onbruikbaar knoeiwerk ver
klaarde.
Ik waarschuw u, vermaande hy Haydn
dikwyls, hoestende en kortademig, voor de by
u natuurlijk zeer verklaarbare neiging om u
aan eigeu compositiën te wageu. Het is jammer
van den inkt en het papier laat ons God dan
ken, dat wy zulke voortreffelijke Italiaansche
meesters hebben 1
Heg raving van den
Heer I*. Grillaert,
Verleden Maandag bad de begraving plaats vau
den achtbaren Heer Hoofdopziener Grillaert.
Eene overgroote menigte woonde die droeve
plechtigheid by. Al de overheden en de by zon
deren van de Stad hadden er aan gehouden den
betreurden schoolman van vroeger oen laatsten
blijk van hulde en erkentenis te geven. Ook
heel het onderwijzend personeel van 't School-
canton Aalst was met dat edel iüzicht op de
begraving aanwezig.
Hier laten wy de prachtige lijkredenen vol
gen, welke in naam van het toezicht en van de
onderwijzers werd°n uitgesproken.
Bracht dan Haydn hier bescheiden tegen in,
dat de vorst uitdrukkelijk verlangde dat Ly
voor hem componeerde, dan viel de oude driftig
tegen hem uit
Eu ik zal het weten te verhinderen, dat de
vorst ziju kunstzin met Duitsch knutselwerk
bederft.
Haydn liet den kapelmeester smalen en
schimpen en besteedde toch elk vrij uur om
datgene, wat in hem zong en klonk, op het
papier vast te zetten. Het gebeurde niet zelden,
dat, als op een concert enkel Italiaansche
meesters ten gehoore gebracht waren, prins
Anton zyn onderkapelmeester vroeg, wanneer
toch eens een zyner eigene compositiën zou
ingestudeerd worden maar Hay In beriep zich
steeds zonder bitterheid of gevoeligheid op het
streng verbod van den kapelmeester.
Ook goed 1 fluisterde aau Esterhazy
lachende. Laten wy den oude ziju zin eu be
dorven wij zijn goede luim niet of maken wij
zijne kwaal niet ergerl Componeer maar ijverig;
de tyd zal toch spoedig komen, dat ik mij in
uwe werken verlustigeu kan.
Maar, helaas I die tyd kwam niet I Nog was
er geen jaar verloopen sinds Haydn iu diensr
van den prins Anton getreden was, toen deza
stierf en in den grafkelder zyner voorzaten
werd bijgezet.
Haynd was ontroostbaar over dit verlies
toch kwam hierbij geen eigenbelang in het
spel, want hij wist wel, dat hy niet te gelijk
met zyn edele vriend het dagelij ksch brood
verloor, maar met Anton Esterhazy ging voor
don zoo teergevoeligen en dankbaren Haydn
veel ten grave. Gene was het toch, die hem uit
de boeien van den diepsten, zorgvolsten kom
mer bevrydde, en hem die vryheid des geestes
verschafte, waarin hij sport voor sport de lad
der zyner toeknmsHge grootheid bcJ eg
Wordt voorigex*i<
jJM «WM III .111»
«■Up
:p C B
P-, 55
In de Jongensschool, (MOORSEL
BAAN,) Mijlbeek Open alle Zond a
gen van 10 tot 11 ure voormiddag
Burgerlijke decoratie.
M—Bi
EERB-HOOFDOPZIENEE VAN HET LAG EE
ONDEBWUS.
LIJKREDE van M. Van Overstraeten, schoolop
ziener van het Canton Aalst
Mijnheeren
Nog gansch terneergeslagen door de droeve tiidiog
van het afsterven van den heer Grillaert, gewezen
Hoofdopziener van het lager onderwijs voor het school
gebied Aalst, kom ik de pijnlijkste plicht vervullen die
mij ooit werd opgedragen, namelijk hem een laatste
vaarwel toe te storen in naam van het schoolopzicht, en
hem tevens te doen kennen als schoolman, als paeda-
goog, als echtgenoot en vader.
Den 11 Februari 1837 te Ninove geboren, gaf hij
vroegtijdig blijken van vorstandelijken aanleg; 't was
nochtans op dat oogenblik, in kleine steden, met het
onderwijs niet gelegen zooals na; dat belette echter
niet dat hij, dank aan zijn schranderen geest en zijn
onverpoosd werken in 1855 als leerling werd aanvaard
in de Staatsnormaalschool van Nijvel, waar hij den
27 Maart 1858 met groote onderscheiding het diploma
van lageren onderwijzer behaalde.
Geen wonder dan ook dat zulk een knap student
weldra eene bediening In het onderwijs werd toever
trouwd. Reeds van den 1 April 1858 bekleedde hij de
j plaats van hulponderwijzer in de gemeenteschool van
Eecloo, ambt dat hij tot den 30 September 1859
waarnam.
Kort daarna werd hij als leeraar aangesteld in het
pensionaat te Ninove, bestuurd door de gebroeders
Heymans, en verbleef er van den 1 October 1850 tot
den 1 Augustus 1860. Door zijn voorbeeldig «nderwijs
en zijne gedurige werkzaamheid steeg hij in aanzien
bij de scheolmannen, en den 1 Oogst 1860 trad hij als
leeraar in dien9t in de vrije middelbare sehool van
Anderlocht, bestuurd door Mijnheer Emiel Jamar, en
nam er zijne bodiening op voorbeeldige wijze waar tot
den 1 Augustus 1862.
Doch hooger wilde hij klimmen, en. door zijne zueht
naar studie, en de vaste overtuiging hebbende dat de
opleider der jeugd velerlei eu grondige kennissen moet
bezitten, nam hij elke gelegenheid waar om zich alzij
dig te ontwikkelen en zich te bekwamen in al de vakken,
die met het onderwijs en de opvoeding nauw verwant
zijn.
Den 9 September 1862 bekwam hij dan ook te Brussel
vóór de bijzondere jury, aangesteld door het Staats
bestuur, het diploma van aspirant leeraar voor het
middelbaar onderwijs van den lageron graad; onmid
dellijk daarna oefende hij hef ambt nit van bestunrder
der vrije middelbare school te Ninove, alwaar hij tot
den 31 Augustus 1872 werkzaam bleef.
Door zijn wijs beleid, zijn Ijverig streven nair vol
making en zijne onverpoosde werkzaamheid, werd deze
school onder de eerste van gansch het land geteld.
Het gevolg daarvan was, dat ondertusschen ook het
Hooger Bestuur hem had leeren waardeeren, en bij
koninklijk besluit van den 1 September 1872 werd hij
tot kantonnalen schoolopziener van het kanton Yperen
benoemd. Doch gezien de droeve omstandigheden van
het jaar 1879 verliet hij dit eervol ambt om de bediening
van opzichter der vrije scholen der Dekenijen van
Yperen, Meenen en Poperlnge uit te oefenen. Deze
plaats bekleedde hij op voorbeeldige wijze gedurende
tien jaren tot hii den 7 September 1889 verheven werd
tot de hooge bediening van hoofdopzichter voor het
schoolgebied Aalst, ambt dat hij tot den 80 September
1897 op onberispelijke wijze heeft vervuld.
Dat is, Mijnheeren, in korte trekken de loopbaan
van den dierbaren aflijvige, den verdienstelijken
schoolman, dien wij heden betreuren.
Was hij als onderwijzer en leeraar een toonbeeld van
vlijt, oppassendheid en werkzaamheid, als schoolop
ziener was hij een man van groote verdiensten.
Nauwgezet in alles wat hij verrichtte, was hij tevens
zeer stipt in het vervullen van al zijne ambtsplichten.
Zeer veel heeft hij gedaan tot opbeuring en verbetering
van het onderwijs, want volksbeschaving en volksop
voeding lagen hem nauw aan het harte.
De onderwijzersvergaderingen, die hij voorzat, ge
tuigden steed's van diepe studie en grondige kennis van
opvoed- en onderwijskunde.
Eenieder beminde hem om zijn edel karakter, zijn
gouden hert, zijne nederigheid en zijne rechtzinnigheid.
Zijne hooge verdiensten werden ook door het
Staatsbestuur erkend en beloond getuigen daarvan de
verschillende eereteekens die hem werden toegekend.
Hij was Ridder der Leopoldsorde, vereerd met het
Burgerkruis van 1" klas en de herinneringsmedalie der
Regeering van Z. M. Leopold II. De Heilige Vader
heeft hem ook het Kruis Pro ecclesia en pontifice
verleend.
In 1897 nam hij eervol ontslag van zijn ambt, en
mocht hij eene welverdiende rust genieten doch
rusten kon hij evenwel niet: gedurig was zijn geest
werkzaam, en onophoudend hield hij zich met de stndis
bezig, want tot verleden jaar toe nam hij nog het
voorzitterschap waar der middenjury, aangeduid tot
het afleveren van het diploma van lageren onderwijzer.
En thans is h!i niet meer 1 De onverbiddelijke dood
heeft den voorbeeldigen huisvader aan Hier bare gade
en kinderen ontrokt, en aan de ieverige liefde zijner
