<s*
n
i
i 'tien en'tander.
J. VVN NUFFEL-DE GENDT
KERSTDAG
WISTEN ZIJ!
Van rond
de wijde wereld.
I tssz
I4e Jaargang i\° 74 4
4'' UITGAAF
Zaterdag 46 December 1908
BELANGRIJK BERICHT
AANKONDIGINGEN
Aan de nieuwe inschrijvers
voor het jaar. 1909 «even
wij hel blad GRATIS van
heden af tot i\ieuvvjaar.
HA.ADKI AARS
plaatst uwe aankon iigingen
in De Volksslem. J i ijs vol- duisternis 61 ij moeten terng-
gens akkoord. Verzekerde keeren tot denfüodtnensch,
ruchtbaarheid.
Ten bureele dezer: prach-
WEZE ONS HOOGGETIJDE.
of steendruk. Postkaarten
Tegen de openbtre
onzedelijkheid.
.41 chwelke wreedc ramp l
Mn de Fransehe zinne-
loosgeslichten nea oadeczook ge-
Mn 7 Voorden van Frank
rijk
I
Jau t—i.yErA^jy&fcr <epyr«-• a-.\- v-**< ^ü.-,
Alle briefen on medjdealingen, voor het blad
bestemd, moeten door do schry vers oadarteekend
ijjD. Van de ongeteekeade brieven wordt geen
rekening e^bouden.
A BON NS VI ENTSPRIJ8
2,50 per Jaar
Mei kan zich inschrijven op alle
postbureelen allo tijdstippen van
het iaar
DRUKKER -UITGEVER
Voor alle aankondigingen zich
uitsluitend te wenden naar het
BUREEL
Kerkstraat, 9, Aalst
Vonnissen denkleinen regel fr. 1,00
Aankondigingen tusschen de nieuwstijdingen 0,20
Aankondigingen op de 3'hladzijde 0 15
Annnncen op de 4" bladzijde volgens Hcev»rd
rv it ii broederstrijd en ongeloof koude en
Gods liefde en zijne waarheid ver
flauwen niet. Maar de Kwade Geest
voert een strijd om te verdelgen en te
verpletteren al wat godsdienstig heet
een strijd tegen de ziel van het kristene
volk. E' de vijand heeft het volk ver
wijderd van het licht en de warmte van
het kristelijk leven en wij hebben
J «le winkels, welke zich daaraan schuldig masen, J
niet te koop en.
Moge elk zich aansluiten bij de Aktie van het
Utrechtsch Diocesaan Komiteit en moge men
alom lezen en herlezen
Katholiekenkoopt niet in win
kels, waar zeden kwetsende artikelen
worden uitgestald of voorhanden
zijn.
0 Kerstnicht schooner dan de dagen.
Herinnert gij u nog den tijd, toen
voor de eerste maal, gij aan vaders of
moeders hand, de Kerstmis gingt bij
wonen.
Jaar voor jaar, komt die blijde en
zalige Kerstnacht weder en ouder en
kind gaan en keeren naar en van de
kerstmis, zwijgend in die plechtigheid
van den nacht, innig, diep aangedaan
zij hooren als een naklank van het lof
lied, den Engelenzang van
Mtethleem, die in lucht en hemel
hangt.
De onkristelijke wereld zelf gevoelt
den machtigen indruk van dit hoog
feest, wiens glans doordringt tot in de
huizen, waar sirds lang het bidden
werd ve'rgeten.
Ja, wij gaan liefst door een donke
ren, kouden winternacht naar de
meeste eigenaardige plechtigheid van
dit hoogtij de kerstmis.
In een donkeren nacht werd het
goddelijk Kind geboren, een nacht
donker en koud als het Heilig
Land slechts in December kent.
Kon God een treffender en beteeke-
nisvoller tijdstip uitkiezen. Het
menschdom lag in het donkerste onge
loof, in de diepste afgoderij.
't Was vreeslijk koud de wereld was
versteven door de hardvochtigheid én
den ikzucht der menschen, het volk, de
Romeinen, was, zegt de Apostel,
zonder Hef de en genegen-
heitl.
En het licht kwam in de duister
nis en de Godmensch kwam ter
wereld om vuur op de aarde te bren
gen het was 't licht der waarheid,
het vuur der goddelijke liefde. En de
ongeloovige heidenen ook stonden de
heerlijke vruchten te bewonderen van
de kristene naastenliefde, opbloeiend
onder het steken dier liefdezon ziet,
zegden de heidenen, hoe de Kristenen
malkander beminnen
In dat licht, in die vruchtbare warmte
zijn geslachten opgegroeid met de
volheid van het kristelijk leven en
ons Vlaanderen, ons voorou
derlijk volk, is het kristelijk Vlaan
deren geworden, het kristelijk volk
bij uitstek.
Kerstmis was dan ook in Vlaan
deren het Hoogfeest bij uitmuntend
heid, het feest met zijne talrijke
stichtende gebruiken.
Maar hoe ver zijn wij thans af van
die ons de volheid zijner waarheid en
liefde is komen brengen op dien heuge- n® ÏSietkaUlTen IQ boek-
lijken Kerstnacht.
Kerstdag weze ons Hoogtij.
Komen wij telken jare met het Kerst- j vOOr Aieuwjaar.
feest bij het kribbeken ons geloof ver-
sterken in het licht der waarheid, en
onze liefde in het vuur de goddelijke
liefde.
Laat ons ook nog in stand houden en
weder invoeren, in het huiselijk en
openbaar leven, zooveel het mogelijk
is, de oude Kristene Vlaamsche ge
bruiken gedurende gansch den Kersttijd.
Door ons voorbeeld en onze daden
moeten de verdwaalde broeders ge
sticht en gericht worden, en dan zal
zich over de wereld verbreiden die heer
lijke vrede, het aardrijk toegezongen in
den lichtenden nacht van 's Heeren
geboorte. E. V. B.
Vele menschen zijn met my
Verschillend in gedachten;
Hetgeen ik teoderlijk bemin,
Dat zullen zy verachten.
Zy houden van de woelge stad
En leven daar bij hoopen;
Terwyl ik liever eenzaam woon
En graag daor 't woud ga loopen.
Zy vragen naar muziek en zang
Gedans en andre zaken
Terwyl een bloem, een vogellied
Mij kan gelukkig maken.
Zij laten soms by kan en glas
Een vroolijk liedje hooren
Terwijl ik t'huis aan mijnen haard
Myn pijpke zit te smoren.
Zij houden niet van kerk en kluis
Dat moet men hun niet vragen
Wijl ik volbreng myn kristenplicbt
Oprecht en all d dagen.
Maar wisten zij wat zoet genot
Dit alles mij kan geven,
Dan zouden zij afgunstig zyn
En zoo ook willen leven.
Eremboiegem,
A. Vandemaele.
Gedurig nemen de klachten toe over de
schaamteloosheid, waarmee allerlei zenden
Lwt fArude zaken, met name prentbrief
kaarten en platen, worden tentoongesteld. De
jf-ugd onzer steden uiet enkel der groote
zuigt reeds met volle teugen het vergif in,
dat verbeelding en hart besmet.
De winkeliers, welke die schandelijke dingen
uitstallen, sp-kuleeren op den hartstocht om
daaruit geld te slaan. Zien zy, dat hun specu
latie geen doel treft, hun eerder tot nadeel is,
dan zullen zy die achterwege laten.
Welnu, laten alle katholieken zich door
Hel oor uteekt uit. Op een feestmaal
van de burgerwacht van Heaegouw heeft gene
raal de Heusch eene redevoering uitgesproken
in welke hij zegde dat alle Belgen, of zij eene
huizo s dragen of eene klak moeten sol
daat worden.
Bravo, roept de liberale Chroniq«ie, maar
wat doet ge met degenen die den drietip
dragen?
Zie, daar stoken de OOREN VAN DEN LI
BERALEN E?EL uit. Indien de liberalen het
alleman-soldaat vragen, het is de grond, om de
priesters ook den, rans.jl op den rug te doen
goapet» en aleoo de' aanwerving der priesters
moeielyker te maken.
Het Alleman-soldaat is voor hen, een
machien teven den Godsdienst gericht.
Hij fiets in den mi»!. Als er een dikke mist
heeiscüt of de lucht bezwangerd is,dan is 't ry-
den gevaarlyk, omdat het licht der lantaarns
niet ves genoeg doordringt,
j De koetsier ziet som- den kop van zijn
paard aiet.
Een Hollandsche koetsier zegt dat het licht
der lantaarns veel verder door den mist dringt,
als de glazen der lantaarn rood zyn.
I Men bekomt hetzelfde uitwerksel als men de
glazen met roode verf bestrijkt of er eenvoudig
eenen rooden neusdoek voorbindt.
De proefneming is dus gemakkelijk te nemen.
Opmerkelijk is het dat de meeste lichtseinen
op den spoorweg rood zijn. Is het w llicht om
dat het roode licht verder draagt
Indien het voorschrift van den Hollandschen
koetsier goed bevonden wordt, waarom zou
men de lijtuiglantaarns niet voorzien van ten
minste een rood glas dat men bij mistig weer
zou bunnen bezigen
Hoe tang duurt een automobiel.
Volgens berekeningen in Frankrijk gemaakt is
het leven van eenen automobiel maar 4 jaar.
Het is dus een kostelijk ding, daar het zoo
rap verslijt.
Hen schrikt, bij 't hooren wat schromelijk
zedenbederf er heerscht ouder de burgerij, die
door 't liberalism besmet is, alsook onder
't werkvolk, dat zich door het socialism liet
1 meesleepen...'c Is hoogst tijd dat alle eerlyke
lieden de handen ineèn slaan en naar middelen
uitzien om ods dierbtar Vlaanderen te helpen
redden. Werkt men niet krachtig door, dan
staan de wreedste rampen «.óór de deur.
Spoorwegen. Het personeel der spoor-
wegen is in 1907 net 3088 ambtenaars be
dienden, helpers en werklieden aangegroeid.
Op het eïode van 1907 voerde de heer Minister
van spoorwegen het bevel over 64 224 man, j beeld van moeder voor haren geest op...
t Och I moeder 1 snikte baar hert. Och moe
der, moederken lief... bid toch voor vader,
opdat hij weder worden zou wat hij was toen
Sedert de dood zijner vrouw, was vader Ver
cruysen op den doolstap geraak. Hij ging zyn
verzet zoeken buiten huis in de herbergen
En sinds eenigen tyd was het dikwijls gebeurd
dat hij dronken te huis kwam, en alsdan zyue
brave binders lastig viel en diep bedroefde door
zijne ergeriyke woorden en daden, onweerdig
van eenen vader.
Dat waren vreeselijke stonden voor zyne j
arme dochter Adds, die sinds moeders dood j
zorgen moest voor Bert jen heur broeken en
MienekeD, 't klein meisje....
Als vader aldus bedronken 's nachts te huis j
kwam, had ze zoo dikwijls in heur hert met i
droeve zuchten op moeder geroepen... dan ver
borg ze moede en afgemat heur hoofd in het
kussen van haar bedstede, opdat er de pijnkre-
ttm van heur hert zouden in gestikt hebben
Doch, vader Vercruysen bleef aan eene be
lofte getrouw.... Aan zijne stervende vrouw,
op Kerstavond overleden, had hij beloofd elk
jaar naar de Kerstmisse te gaan om voor haar
te bidden....
Dan ging hij in de slaapkamer. Hij nam
Mieneken uit haar bedje, en bustte 't kind
wakker... 't kleine ding verschoot geweldig,
wreef zijne oogskens open mat zyne dikke
pollekeDS, keek vader verwonderd aan, en
legde zijn slaperig hoofdeke terug op vaders
schouder neer...
Vrede en vreugde lagen op Auna's aange
zicht. Heur hert juichte en dankte 't Kindje
Jesus en moeder, want vador was tot zyn
vroeger liefdeleven... weergekeerd.
't Midden in den nacht
Zingen de englen zacht
In Excelsis gloria.
Zalige Kerstdag I Happy Christmas I
Bonne fête de Noël 1 Sanctum festum nativi-
tatis I G.iicklich Christtag Agia estia I Santa
festa del Natale I Ziedaar iu zeven talea eenen
je, haar broerken, wekken.
De kleine ongedurige gast, werd netjes aan
gekleed. Over zyne ooren trok Anna nen dikken
halsdoek en zijne handjes werden in warme
hanschoentjes geborgen....
Als het tijd was. ging Anna nog eens zien
Daar klein Mhmeken, dat rustig en blozend in
het nveD kamer ken te slapen lag... dan werd
't licht op een pinkerken gezet, en men trok er
heel zoetjes van onder...
Buite was het scherp weder. De wind gierde
wild door de straten, sneed dwarws door de
kleederen en deed de voorbijgangers rillen van
kouda.
Men hoorde de klokketonen galmen, die hel
en luid door den wind overal rond gedragea
werden, om 't blijde Kerstfeest aan te kondi
gen...
Welhaast kwam vader Vercruysen met zijne
kinderen bij het dorpskerkje aan...
G -heel 't kerkje was vol licht.Honderden
keersen deden hunne vlammetjes van blijd
schap op en neer dansen. Links stond een stal
leken uitgesteld, omringd met groen en bloemen.
Bart jen trok aan vaders mouw Too, va
der ken, aan 't stalleken zitten als 'tu belieft 1 a
Vader deed het, daar zaten immers nog kin
deren met hunne ouders.
De oogen der kleinen hongen aan hetgene
daar voor hen stond, en in hunnen geest werden
al die beelden levende wezens.
Ze zagen Jezuken daar liggen in zijn kribbe
ken, op wat stroo, en zelve voelden zij de koude,
die 't arme Goddelijk Kindeben had uit te staan.
Ze zagen Maria en Jozef, die het kindeken
Jezus toch zoo vurig lief hadden en in doekskens
wonden voor de bittere koude..- ze zagen de
herd. rs... en den os... en den ezel...
Na de consecratie goot het kleine orgel ee-
nige zoete tonenreken de kerk in... 't Was't
voorspel van het Kerstlied, b
Hoort 1 Wat schoone stem I Hoe ze trilt
hoe die tonen uit hart en keel borrelen
Geheel het kerkje haDgt vol van zoeten liefde
zang...'c Is alsof een engel boven 't stalleken
hangt te zweden en met hemelsche stemme het
kindeke van Bsthleëm toezingt.
Adeste Fideles
Venite, Venite...
Komt en bidt met de zoete zangster... Komt
en bidt, gij allen die lijdt en troost verwacht,
komt bij het kindeken, dat zijne armkens uit
strekt, gereed tot liefdeomhelzing... Komt,
kranke lijdende zielen...
Hoe dieproerend klinkt die stem dor lieve
zangster... Elkeen zit als neergedrukt onder den
machtigen invloed dier betoovereude stemme...
Maar hoort I Wat scheelt er? Wat snikt
daar in dien zang Wat weent daar in dat lied
Wat treuren en smeeken trilt daar in die stem
me.
't Was Anna... ze zong... ze zong met geheel
hare ziel... Doch, daar rees eensklaps het
stilzwijgende afspraak verbinden, r iet te koo-
7 "7 «m i w Pen ia winkels, waar zeden kwetsende artikelen i
e tijden I Bij wie is Kerstrms nog het q{ loorhanden zijn
Zulk een besluit zal, wanneer het door alle
oote, kristelijke familiefeest Waar
aitnog de zinnebeeldige Kerstblok,
»<asrrond moeder aan hare kinderen
een itichtend kerstverhaal vertelde
Waar speelt men nog de kerstene
he'Ierspelen onder het rijzen der ster
TOa.r schitteren nog de zinnebeeldige
en uit de kerktorens
Vaar zijn de huisvaders, welke dien
dag de herberg laten om in familie het
Kerstfeest te vieren
Waar. zijn de Dorpsmysteriën, de
kerstboomen, de sterren, de kerstlie
dekens
Hoe is die heuglijke, zalige tijd,
eilaas, onherroepelijk veranderd I
katholieken genomen wordt, zyn doel Diet
missen. Bovendien is het een protest tegen
een scbanmteloo* bedrijf, dat op den
duur voor land en volk de noodluttigste gevol
gen moet hebben.
Het Diocesaan Komiteit voor de Katholieke
Sociale Actie in het Aartsbisdom Utrecht
(Nederland) deed een goed werk, toen het de
vraag ter sprake bracht Wat kan er gedaan
worden tegen het uitstallen van zsdenlooze
prentbriefkaarten enz.
Na breede bespreking kwam men tot het
besluit, dat het nuttig zou zijn, indien de
katk«dieken in hun pers voortdurend een waar
schuwing zagen legen her o uisA.'-vOvxmiddag
Iooür uits
zonder het personeel van posteryen, telegraaf
en telefoon te rekenen.
Hy heeft meer ma» onder zijn gebied dan de
Minister van oorlog.
En dat zyn al vryvilligers I
Naar Congo. Men verzekert dat M. Ren-
kin Minister van C donieëa, besloten heeft met
Mei
naar Coogo te vertrekken.
Kantwerk. Het is gekend dat te Brussel
en ook wel eldkrs, veel kantwerk met de
machien vervaardigd, verkocht wordt voor
echt kantwerk, met de hand gemffekt.
België bezit zonder tegenspraak de specia
liteit van echt kantwerk.
Zou men geene wet kunnen maken, vraagt
iemand, die verbiedt mnehlenkanlwerk,
voor handkantwerk te verkoopen.
Men heelt wel maatregelen genomen om de
echte boter te beschermen tegen de mededin
ging der margarine, ea wetten gemaakt om de
zuiverheid en echtkeid der voortbrengselen
te waarborgen.
Indien men dat ook deed voor het kantwerk,
men zou niet enkel difn koopor vry waren voor
ge ons verliet..
En tranbu kropen uit de diepste hoekskens
van heur hert overvloedig naar hare oogen op,
en bolden vao hare kaken af... Eq hare stem
J stikte. Ze deed geweld... Nog eenige woorden...
aanstaande "voor"veischeïdenë maanden en smteend kwamen de woorden uit
Ze sloeg de handen voor hare oogen en die
neveüs haar zaten vroegen «Wat hebt ge,
AnDa och, niets, zei ze, maar men zag tra
nen tusschen hare vingeren wt?gzypelen...
Vader Vercruysen voelde een schok door
zyn lyfgaao. 't Was zijn kind dat daar zong
en stikte in zyne stem...
Hij boog diep het hoofd en dacht op zijne
vrouw.
't Is nu twee jaren dat ik u kwyt ben...
en 'k heb u al tyd zoo geern gezien... en 'k heb
zooveel aan u verloren, vrouw.
keadste taal van al deze is het Italiaansch. De
Duitsche taal integendeel is zwaar en samen
gesteld uit harde gorgelklanken. Keizer Karei,
die vele landen te besturen had en bijgevolg
ook volo talen moest kennen, zegde eens
Aan God, wanneer ik bid, spreek ik in het
Italiaansch, met myne soldaten spreek ik
Fransch of Vlaamsch en tot myae peerden
spreek ik Duitsch. Te naaste week zal het nog
een ander spel zyn met al do nieuwjaarwen-
schen, 'K en kan niet mankeeren zegt men
te Aalst, wanneer men het nieuwjaar wenscht.
Dat is eene manier gelijk eene andere, doch
wilt gy weten wat ons iederen keer dat wy het
hooren, op onze lip doet byten van spyt, dat is
wanneer ons iemand den weosch in onze ooren
doetkiinSen Vatf« Een gelukkig j aar Well
wat klinkt dat stijf en koud en koele 1 Waarom
niet die traditioneele formuul van onze voorva
deren behouden Oos christene Vlaanderen
moet zijne christene gewoonten en overleverin
gen bewaren, en niet beschaamd zyn van het
woord zalig te vernoemen. Een ware Vla
ming wenscht geen gelukkig jaar alleen, doch
hij wenscht een zalig; ea gelukkig jaar,
aangezien het jaar niet kan gelukkig zijn, als
hot ter zelf dertij d niet voordeelig is voor het
andere leven. Dat dns alle onze beminde Le
zers een nieuwjaar wenschen volgens de ouda
goedo Vlaamsche manier dat zij wel hot jaar
beginnen met van 's morgens vroeg een nieuw
jaar te wenschen aan hunnen Hemelschen
Vader, de drij wenschen van den Vader-Ons
hem toesturende, en dan als nieuwjaarsgift de
vier daaropvolgende vragen afsmeeken. Dat zij
dan hen keeren tot Onze Lieve Vrouw, hunne
Moeder, en ep dezelfde wijze met nalruk den
Wees Gegroet n bidden. Alzóó zal het nieuw-
begonnen jaar over U en uwe familie vele gun
sten en zegeningen des hemels doen nederdalen.
Zaterdag; rond 11 ure van den nacht kiepten te
St Niklaas de klokken der kerken alarm. Er
was brand uitgeborsten in het magazyn van
M. Van der Linden op de Houtmarkt. Dit groot
huis met twee verdiepen stoud weldra in laaie
vlam. De pompiers deden hun uiterste best om
de nevenstaande huizen te bevrijden. Van den
eenen kant is de woning van M. D'Herdt drogist
waarernaphte en andere ontplofbare stoffen
voorhanden zijn. LaDgs den anderen kant
woont de wapsnhandelaar Lenaerts, dia eene
hoeveelheid schietpoeder in huis heeft. Om
één uur stortte het dak met groot gedruisch
ten gronde. De vrouw alleen is kunnen ont
snappen. De vader en een dochterku van 17
jaren zijn in de vlammen omgekomen. Zondag
heeft men hunne verkoolde lijken van onder de
puinen gehaald. Ach hoe wreed I 't gaat dweers
door nea mensch zijn he^te 1
daan om te weten welk aandeel de genever
rechtstreeks of onrechtstreeks had op de Fran
sehe zinneloozen.
Uit dit onderzoek bleek dat 13,60 per honderd
van al de opgeslotene zinneloozen (dus 9.932 op
71.547 zinneloozen) het verstand door den
drank verloren haddenhieronder zijn 7.062
mannen en 2 870 vrouwen.
Tot op 20jarigen leeftijd zijn de vrouwen
eerder aangetast dan de mannen, maar het is
vooral tusschen 40 en 50 jaar dat men, zoowel
voor mannen als voor vrouwen, de grootste
verwoestingen door den genever waarneemt.
De alsem-bittor heeft het verstand ontnomen
van 1372 mannen en 165 vrouwen. De genever
heeft de hersenen gedood van 1911 mannen en
720 vrouwen. Cider en bier maakten 435 slacht
offers onder de mannen en 211 onder de
vrouwen.
l)e wijn is erger dan de alsem-bitter h(j
vernietigde den geest van 1275 mannen en
480 vrouwen. Erger zyn nog de apperitiefjes D
of zoogezegde maagopwekkende borreltjes, die
2051 mannen en 1.294 vrouwen voor het leven
ongelukkig maakten.
nf 'lyffftni'" T?"a'"",h Viaanderen
en van 4 tot 5 uren namiddag.
feTT °°k medehulpen «tptaéer
Charles Corael-Vaa den Bonue, huarnouder, te Aalst,
Keizerlijke plaats.
Pater Noster bad de priester.
En vader Vercruysen begon mede te bid 1— _.T -é-r-r -r~. -vr
a Onze Vader... en verlichting kwam ir "^r J_j Tj vV -Li iN
ziel en troöst daalde in zijn hertneer^' ger00kt vleescn ^filet d'Aavers), tong, galantin
Vrouw» zuchtte hy, «f Alle dagen bezonderheid van versche worsten en trippen
tabernakel. Ja ik had J&houdins noirs et blancs), ingelegde groenten van het huis Ma na
en hij zonk weg in gf'kooien on frankfurtenworsten (choucroute et saucissons^de^janc-
witte kooien en irauaiui
*Hnniiinn Oto cibils tomatten, komkomers en pikkels. Men ge.', t
rich <£k Z 'Tdrappen au rook» van heapco. buikeu. tongen au ruudvleascb, -
.00
,00 I
,00
M
.00
J0
.00
1,00
.00
'00
693
255
'TOGi
1012
0,88
0.78
mb.
iber
292
4
4
28
35
j 83
49
93
63
5
170
347
4
460
lesten
l van
- De
0,00
var-
10 95
w.
scuuwiüg m