am
Belangrijk Nieuws.
WmËBÊÊ
0e Schooldwang.
Het spel begint.
J. W 1ITTm
op Zondagen
op Maandagen
^0 en 27 Maart
21 en 28 Maart
DE AJUIN.
Xe zijn er
mee weg
Van rond
de wijde wereld
jjw« im
1' vmuaa*
Zalerdiig 19 Maarl S9I0
Vrientlen Leest en verspreidt De Volksstem
t Een en t einder.
3Kg
\\v-
BELANGRIJK BERICHT
All» brieven en mededeeliugen, voor het blad
öestemd, moeten door de schry vers onderteekend
Hjn. Van de ongeteekende brieven wordfc veen
rekening gehouden. e
ABONNEMENTSPRIJS
ï,50 per jaar
Men kan zich .inschrijven op alle
postbureoien alle tydstippen fan
het iaar
DRUKKER-UITGEVER
DE PISS1ESPÜN
heringericht zijn en <la«ell]ks zal verschijnen ann den prijs
van twee eenilemen het nummer p J
Oe Volkss!nu zal te dien einde gansch op de hoogte gebracht
worden van de uiterste vereischten der hedendaagsche drukpers
Een bekwaam personeel van dagbladschrijvers zal den opstel in han
den nemen, te samen met verkleefde medehelpers, zoodat Oe I olhsstetn
in alk vakken, met kunde, met smaak en met groote afwisseling van
ondervc, hpen, de aandacht der lezers zal geboeid' houden en steeds in
ledif!e
^Onzechi^tene beginselen en onze katholieke partij getrouwd diep
verkleefd aan onze taal - gansch toegewijd aan liet zedelijk en stoffelijk
welzijn van ons volk zou van den buiten ais van de stad blijft ons propramma
wm" - Kl,hol«k- v»fa-
hoofdartikels zullen eenvoudig maar grondig de beginselen van het
programma behandelen en de belangrijke feiten van den dag bespreken-
de Urmen- en buitenlandspolitiek, de nieuwstijdingen uit den vreemde
?H|len snel en getrouw worden medegedeeld; maar wel bijzonderlijk zullen
kame^ °P h°Uden Van he'êeen er in ms land' in l-eide
kamers en m onze nabijheul gebeurt. De landbouwbelangen zullen inleer-
17] e artikelen besproken worden. De hedendaags zoo gevierde sporten
zullen een voornaam vak in Oe Volksstem iinemen
Eindelijk het zoo leerzame rechterlijke kronijk zai aan deskundigen
overgelaten en met zorg opgesteld worden.
m?™£TSHh en ^cla"«T1Jk we,rK wordt uitgevoerd door bekwame vak-
Z Z^ ?n .eSC ,Cn over het meest volmaakt materieel
en de laatste nieuwigheden der drukpers.
Voor alle aankondigingen zich
uitsluitend te wenden naar het
BUREEL
Kerkstraat, ov Aalst
AANKONDIGINGEN
Vonnissen den kleinen regel fr. 1 00
ackoj&digingen tusschen de nieuwstijdingen o'uo
AanKondigiDgen op de 3' bladzijde o'li
Anconcep op de 4- bladzijde voids' ,'ccoérd
ryk musten .wel gewaar wot i„n, dat bunnen
K'eliu. salaris, daar alles in het werk
«dien om stemmen naar .bunnen kant te
krygen.
Gwetfe maatregel. D* Fransche Kamer
doet gewoon'ijk met veel go<k, maar nu toch
heeft rij eeno goede wet gestemd, namelyk dat
dagbladen en tijdschriften geene liehtteekeoin-
gec ef afbeeldingen der portretten vau moordo-
napir »n andera misdadigers meer mogen geven i
maakte eene slechte invloed op de
menigte en breidde het getal mis aden uit.
Tegen da cinetnas dienden insgelijks zulke i
maatregelen genomen te worden, want doo
slechte voorstellingen, bederven zij groot en
klein.
Zekerlijk moeten de minderjarigen
en de onbekwamen door de wet be
schermd worden voor hun bestaan
maar eens het bestaan verzekerd zal'
het wel overbodig voorkomen dat de
wet zou bepalingen vaststellen om
plichtshalve iemand op eenen min of
meer hoogen trap der samenleving te
brengen.
Voor wat
ttntfawudt har* ^oed De
fraiïsche mloisrer, Vi iani hoeft ia de
Kamer gezegdDe onzydigbeid ia
do school is nooit araders geweest als
- eene diplomatisch© leugen en eene
teuicheiary.
Watzfgtge Onthoudt het dan.
Het aantal bloktrelmen tusschen Brussel
en Antwerpen zal vanaf 1 Mei aaestaando wor
den verdubbeld.
Het beheer he sft daarenboven besloten de
afdeel in gen aan uames voorbehouden in den
bloktreio af te schaffen c-n deze compartimenten
aan nietrookeis so ir te Dehouden.
In den loop van den zomer zullen ook blok
ireinen rijden tusschen Brussel en Gent en tus
schen B> ussr 1 en Charleroi.
ïwlawteMrr. In da maand Septem-
vnVj' r"e" P'ijskamp plaatsgehad voor
70 bedieningen q, tteinwachters or waren
met mm dan 2.234 kandidaten. In die voor
waarden heeft de jury eerst op 15 F bruari zij.
ne vvuikzaamhecieu kunnen eindigen en de bö-
ianghebbanden zullen dan ook binoeD kort meo-
deeltng ontvangen van den uitslag.
namelijk het onderwijs
aangaat, is de verplichting meer eene
strekking naar gewetensdwang dan eene
■j oprechte en loutere bekommernis voor
I het heil des menschdoms.Eu mist daar-
Uit komt het voort dat men'als voor
rechters van den schooldwang ziet op
treden eerst en. vooral deze die alle
godsdienstige opvoeding aan de jeugd
willen ontrukken. Is dat geene betee-
kemsvolle bestatiging? Voegt de onbe-
wimpelde bekentenissen der godsdienst-
haters eibij en den schooldwang is on-
wederroepelijk veroordeeld 1
Wel is waar is de schooldwang in
sommige landen ingevoerd en da ouders
zijn naar door de wet verplicht, hunne
kinderen tot eenen zekeren ouderdom .1
naar de school te zenden, op straf van i
vermaning, berisping, boet en zelf op'
straf van gevang. jj
Moest zulke wet in België worden
ingevoerd, wat zou men zien? 2ou meh
ooit de uitvoering dier wet verder dur
Schandaal up schandaal, het eene ai gröoter.
al afschuwelijker dan het andere, in het vry~
feeidgiievendè Krankryk I...
Sedert 20 jaar ligt er in de Fransche Kamer
san ontwerp dat den ouden dag der arme werk
lieden moet verzekeren I...
20 jaren lang heeft men het onbewuste Fran
sche volk een raderwerk voord'oogeo gedraaid.
Jfiindelijk had men het gevonden De klootsers
ep de kerkeD, de goederen en de eigendommen
der paters en nonnen moesten worden gerooid
en van die honderden millioenen zouden de
Fransphe democraten (I) een pensioen ver
schaffen aan de afgesloofde werklieden.
Dit was het stokpaard der Fransche godde-
loozen in de laatste k lezing. Eens te meer liet
zich bet Fransche volk be lodden...
Ja, het is waar, de kloosters ea kapellen
werden geplunderd, de gasthuisnonnen en lief
dezusters werden vrrjaagd uit hospitalen en
pnderwijsgestlphten| pfachtige kunstgewroch
ten, heerlyke praalgebouwen, weergalonze
liefdadige inrichtingen worden aan spotprijzen
afgestaan aan de broeders der vrijmetselarij I...
Maar pas was de l'swi fatie der kloostergoe
deren begonnen, of overal zag men de brutale
geldverbrassingen en ongehoorde geldrooveryen
aan den openbaren schandpaal spijkeren...
Iedereen wist en zag het; alleen het Fransche
anti-klerikale laodbestuur bleel stom èn blind,
poch zoo lang gaat d" kruik te water tot dat ze
breekt. Een der bijzonderste ven-ffenaars, een
sekere Duez, heeft het zoo ver gedreven dat
het onmogelijk was die kolossale diefstallen
nog langer verborgen te houden. Sinds lang was j
het algemeen bekend dat Duez zich schuldig
maakte aan grooto geldverduisteringen. Doch
in deo beginne meende men dat het SLECHTS
600 k 700,000 fr bedroeg .en dat was voor die
mannen de moeite niet waard, men zou trach
ten die zaak in den doofpot to laten. Alras
kwam het echter uit dat er geen sprake was
Tftn 70.0Q0 tv. maar wel van eene gestolen som
van 4 a 5 millionn, zelf wordt het totaal der
gestolen goederen door den vccj/tnaa? Duez
alleeD, geschat op tien miflioeu J
Huiszoekingen gedaan by Duez en gonsoor-
te», hebben de plichtigheid van dezen kerel en
die zyne handlangers ten volle bewezen. Nu
staan zy voor het gerecht 1 Wrllicht zullen zij
tware rekenschap te gev-n hebben voor hunne
ellendige bedriegerijen. Maar de millioenen
zijn verdwenen en zullon Dooit meer ten goeie
komen.
der metiscbelyke dienden. Het waren de
kloosters, die de armo kinderen uit de volks-
klasse onderwezen eD hun het brood der waar
heid brachten
het waren cje kloosters die de verlaten kin
deren ep de ongelukkige weezen in hunno ar
men opnamen en ze met moederlijke zorgen
omringden en grootbrachten
het waren de kloosters, die de arme zieken
ontvingen en ze verpleegden met den balsem
der liefde, met de zachtheid der zelfverloo-
chening
het waren nog de kloostars, die de hulpaleoze
ouderljngen eene veilige schuilplaats aaubied-
deden eD ze rustig en kommerjoos hun ster-
veosdag liet»n afwachten.
Dat was het verneveu werk, hetgoldelyk
liefdedoel der kloosters.
Do millioenen dio zij bezaten, dienden tot
lafeniB en heeling van allerlei ellende en gebrek;
en ze wierden ingepalmd, brutaal weggeplun-
derd en schandelijk ten prooi geworpen van
wellustige, hebzuchtige en ge weten loozo ge
nieters
E n l'U'Z rooit verscheidene trilliosnen,
bouwt en koopt zich paleizen en kasteeleD,
jaebtgoederen en automobielen, betaalt som
migen zijner ocderboorigen 800 fr. per maand
en meer, scb. Dkr aan eene slechte vrouw esn
pensioen van 800 fr. per maand en maakt aan
eene andere eene fortuin van 3'i0,000 (r. om er
een slecht huis mede op te richtf o.
Arme Fransche werklieden, hoe kont gij u
zoo bitter laten bedri gen'door "die verrader-
Ijjke, huichelachtige volksmenners
Te lt>*rpb fl brcat
U Joseph, bovea al
De kooren van het Englental.
Ook 't chriaten volk met zoet geschal
Lootten eert U overal.
Heden vieren wij den feestdag
van den H. Joseph, dieo gooien
heilige die zooveel vermag in deo
I Hemel, li H Theresia verklaart
dat H) nooit op den 18 Maarteene
gunst gevraagd heelt aan J-zus
voedstervader, dewodk.: zfj niet
bekomen heelt. Dit moest ons
aansporen om ook met betrouwen alles tc vra-
w« ^boeven voor.onze geestelijke on
tijdelijke noodwendigheden.
De H. Joseph is de patroon der goede dood
vragen wij do groote guost eene zalige dood té
mogen sterven. Hij is ook de patroor van ons
dumbaar Vrdj'land. Repen wij zijne lesci-- -
minginoverons Katnoli.dk B lgië, opdat bet
nimmer meer in de handen vallo van vrij met-
Selaars
De schoojdwaug werd dezer dagen
npgmaals ten berde gebracht in de
Katner door de ondervraging der hee-
ren Bertrand en Masson, deze laatste
liberale volksvertegenwoordiger van
Bergen; de eerste sodalis ische volks
vertegenwoordiger van Brussel. De
antiklerikale partijen konden dan ook
deze gelegenheid niet laten voorbij
gaan, zonder eenen stortvloed van gods
diensthaat volmondig uit te braken en
bet debat keerde daardoor zoodanig
tegen de geuzen, dat de logie hare on
behendige trawanten schijnt te hebben
op de kneukels geslagen,omdat ze door
hunne onvoorzichtigheid de oogen iets
of wat hebben geopend aan onze katho
lieke dwangpolitiekers, die zoo licht
zinnig op het spoor der tegenstrevers
loopen, en met dezelve allen dwang
verdedigen, tot zelf den noodlottigen
UchoAldwang Ejet uitgezonderd.
Zoaals we het menigmaal schreven,
zijn wij vijanden van allen dwang en
-rs 'vtuci uui-
ven drijven dan tot de vermaning en de
berisping En wat zouden vermaning
en berispipg baten indien er geene boe*?
of gevang werd bijgevoegd Wij heb-
ben de wet op de openbare dronken-
schap ze moet in alle drankhuizen f
worden uitgeplakt en nochtans weten
we allen dat ze zeer zeldzaam of nooit
wordt toegepast en dat er tegenwoor
dig ruim zooveel en zulke schandalige
dronkaards loopen als vroeger. En
ochtaDs er staat boet en gevang op.
niet alleenlijk voor de dronkaards maar f
ook voor de herbergiers en kroeg-- j
houders I s
De ajuin is eene groente door iedereen ge-
keno en benuttigd, fn 't slgemeon wordt de
kwesi tamelijk wel verzorgd, on do opbrengst
is nog a! .vol, vooral in die strekon waar by op
groote schaal geteeld wordt voor den verkoop.
Dat wil hoegenaamd niet zeggen dat er niet.
meer te verbeteren is; we! integendeel, want
wy bestatigon dat de bemestingswyze overal te
wecachen laat. De opbrengst kan fel vermeer
derd worden, en dasvolgons ook de nettowinst.
Meestal de landbouwers gebruikeu niets dan
stalmest en beir en men heeft nochtans onder
vonden dat versche stalmest oorzaak is dat do
ajuinen moeilyker bewaren en meer aangeval-
Ier worden door de wormen.
Het is nochtans noodig eene tamolyke hoe
veelheid stal vette aan te wendez, want do
humus die by in den grond brengt slorpt de
en verwarmt hem aldus de bodem bewaart
dan ook beter de vochtigheid.
Veel te veel verwaarloost men het gebruik
van kalk in onze groensolhoven, die iw goed
den grond gezond maakt, en de ontbinding der
organipche stoffen bevoordeeligt.
Men zal dus voordeelig 100 kgr. kalk per
are aanwenden.
Aangezien het fosfoorzuur en de potagch niet
verloren gaan mag men dus voor een goeden
voorraad zorgen.
Wjj zdwit dus o'gens san, per hectare de vol-
gOD.ie meststoffen te gebruiken
100 tot 125 kgr. zwavelzuren ammoniak
200 tot 850 kgr. ijzerslakken
100 tot 150 kgr. zwavelzure potasch
De zwavelzure ammoniak wordt heel goed
vastgehouden en zijB3 werking is zeer regel-
matig.
In do tuinbouwschool van Bergen heeft men
zeer behugryke nil,lagen bekomen die wij azu.
onze lozers willen msdeJeeien.
Do perken die mat scheikundige meststoffen
gevoed waren, hebben hoogere opbrengsten
gegeven en do sjuiu wis orgoveor veertien
dagen vroeger rijp.
Ziehier deze uitslagen (opbrengst parare)
Getuig* -
^V?°ZO° moeten we Dooit van p^eene 5
katholieke regeering- verwachten dat
boet of gevang- de ouders zouden tref- i
ten wiens kinderen de school veriuimen.
Indien er ooit spraak mocht zijn van j
facade wettendan zou voorzeker eene
wet op het verplichtend onderwijs in
werkelijkheid eene facadewet zijn, on»
der een katholiek bestuur want nooit
zou men er bestuurders vinden hard-
vochttg genoeg om de arme drommels
te verro.gen, die het onderwijs hunner
ktnqeren verwaarloozen.
Doch aan alle kwellingen én vervol
gingen zou men zich mogen verwach-
en, moesten eens onze'tegenstrevers
het bewind in handen krijgen de
vrienden zou men door de vingeren
'cheikundige
meststoffen
585 740
'07 388
457 505
345 470
40O 440
Deze eyfers toonen op afdeeode wy.e dat
men met scheikundige meststoffen hoertere
opbrengsten bekomt Jan met stalmest.
J. Atdit.
In 1900
In 1901
In 1902
In 1903
In 1904
Stalmest
130
208
600
440
.70
bovenal zijn wij onverzoenbare vijanden S zieE J men door d
van de schooldwang.Zoowel als iemand ai 1 v'Janden 1
beseffen wij het oneindig voordeel en c j zlen W1i bet reeds nu,
de groote noodzakelijkheid van het on- I i *,-• ?ntlale"ltaleD hatelijke dwing-e-
derwijs, voor bet yqlk van alle maat- „°vJ "ltoefenen °P de ouders die hun-
schappelijke standen en het schijnt ons f °®Kmajre° weigeren te leveren aan
Sélf, dat een volledig lager onderwijs waar zij. antiklerikale'
Js besturen, den scepter zwaaien. De
volledig __0„
zooveel te meer onmisbaar wordt, naar- s u zwaaien, ue -
mate de middelen der fortuin ont- j i® weldadigheid eertijds meest
en heeft het met rede in de p or ch"stene weldoeners ge-
Kamer gezegd Zooals het brood het j' -ordt het godsdiens-
voedsel is van het lichaam, het ".wtaluitelijk j
onderwijs het brood der ziel en wij geb™lkt l°t de ongodsdienstige op-:
zullen erbij voegen; het onderwijs is i 7°edlnK de/ kinderen. Naar de gemeen-
ook het brood van het lichaam, aauge- of 8'een brood-
zien het onderwijs, in algetneenen l zou be* Zlïni moest de school
regel, een uiterst nuttig hulpmiddel dwatlg; bestaan Zou men niet eene
wordt, als het is ten dienste gesteld °Precate kinderjacht inrichten ten
van een wakkeren geest en van vlijtige ™ord?e,e van hec onzijdig of ongods-
handen. En nochtans kunnen we niet d,ensUK onderwijs en dit met alleenlijk l
aannemen dat het worde opgedrongen met het Iokaas der liefdadigheid maar
door geweld. Het kan gebeuren dat met al de strenRheden der strafwet I
men verplicht zij voedsel op te driu- Wij kunnen niet begrijpen hoe enkele
gen, door geweldmiddelen, aan de ou- ^holleken uitzinnig genoeo-ziin om
pelukkl DP.n Hl 8» Hftnr rvas^.vV. 7ir n alc
der
4|& Do stemming der nieuwe
bloedwet deed ons met reden
•■■ooi eieo dat welhaast de c.ffi-
jmgÊ^ eieren zouden uit den grond
M JMM V ofol'ioteiialsdekamperiioeliën
T V I 10 dl' septtmbermaacd. En iu-
I t"S I derdaad het spel i, reexj„ j,e_
3°nnen I Geseraal flellebaut
komt in uc K imer een wetsontwerp neer te leg
gen door hetwelk er drie en negentig nieuw,
officwren worden aangesteld voor de schutterij
f tI: oen begin; de aniero wapenen znl-
ltm welhaast volgen. Inderdaad is er spraak van
een vyfde legerkorps te vormen, voor hetwelk
men tar dan twee duinend nieuwe officieren zal
noodig. n.-bben. De galons en het verguldsel
zuilen opslaan en wie zal ons verzekeren dat
kort. lings de befastingabriovoa niet zullen
vOI^5Q.
Toïa do aolditory do nieutvo bloedwet deed
stemmer heeft 25c wel geweten waarom 'twaa
om officieren ;e vergulden en de boeren te
foppen. Ja, js, tspel begintdat zien we;maar...
waar net zal eindigen... dat zisu ws niet l
w 1'11 i «au uc 011- a. genoeg- ziin
geluKKigen, die door geestesverbijste- „s voorstaanders aan tc stellen
n of te drinken hatelijkste vervolg-ingen tegen het
weten der katholieke ouders, door onze
vijanden bij te staan in het verdedigden
van den schooldwano-. l
Het is waarlyk bodroev ad, a«neryp-;nd en
pijnlyk, als men een stoua dit schandig" feiten
overweeet.
ffelhool Do goederen, de ïyidonamen, de
jartchtingen der kloosters dienden tot lafenis
Het kastel te ü.rtrljk. Met het ooit
op den.at. w tgeveDd<-;ki»ting van Mei, hebben
oe liberalen met lie socialise n van het arrca-
dis-em ut Kc 'rek. eeu oVfirsenltomijt slo
ten. He; scbjjot d it dn c ;.le hon i der ner-
bereicrj en diaeksiijrei .he de afschaffing van
hft vergunningsrecht eischen, ztcli daar ook
zouden bjj aansluiten. De socialisten van Kort-
nng, weigeren te eten s—Rc.n icycu net tre-
maar zoo mag men niet handelen mot - wete" der katholieke ouderü door onze
menschen die bun volle verstand en
vrijen wil bezitten en die genoegzaam vaTi dbn scHooldwang-
tn de mogelijkheid gesteld zijn hunne Wlj wülen het onderwijs van alle
belangen en de belangen hunner kinde- kinderen, doch we willen het sndn-
reu te schatten en te bevorderen. Hier dienstig en vrij en nooit zullen wn
moeten het voord@©i «so de i oodzske- TTtf=>H#»no*»-iv««w. j1 j
lijkhetd der zaak zelve genoegzaam
uoorwegen en voldoende zijn om allen
verderen dwang te kunnen misseD.
Komt het niet zouderliDg voor inder
daad dat eene wet,met strenge straffen,
de menschen zou verplichten hunpé
belangen te verzorgen i
- - «vv.i lU'ICU WIJ
medewerken aan dwanjx hoe loffelijk
ook de si hijnreden daartoe zouden
voorkomen, want we weten maar al te
vtel, welke hatelijke misbruiken de
schooldwang- in de handen onzer te
genstrevers zoude na zich slepen, al
bleve zelf de vrijheid van het onder- i
V wijs door onze grondwet gewaarborgd.
4
Dag, Besta Vrienden. Hoe gaat het met u
allemaal Si vos vale/is, ego valeo zegde Cice
ro. Als gij het allen wei stelt, dan is het nen
bilsemaan myn hert. Ziet, menschen, ge
moogt hot mij niet kwalijk nemen dat ik soms
wat latijn daar tusschen lap. Alzoo eene kladde
latijo op tyd en stond opgediend," geeft alzoo
eene aire var. geleerdheid. Maar allo, niet
zwanzen zoude men te Brussel zeggen. Paulo
mojora canamus. Wjj gaan nen serienzeren re
gister uittrekken
Paschea staat voor de denro De menschen
mot dezen tyd van 't jaar doen hunnen grootan
kuitr-h. H-t water wordt gekletst langs alle
kanten, en van op den zolder tot in den kelder
wordt alles gekuischt en gereinigd.
Ah tie properheid, dat is de gezondheid en d*