m
De eerlpeid der Papenvreters.
7Y,
lene wekkende rede9
Van rond
de wijde wereld
J. VIN iWFEL-HR GENOT
SAMENSPRAAK.
BrWjgreSSi'm
••r::
1# JUaug&ug SMi* 19 A
2' LlKïAAI
Zaterdag 2 *pril 1910
BELANGRIJK BERICHT
PASSIESPELEN.
De laatste opvoeringen.
AANKONDIGINGEN
KIESKRONMK.
P
All# brieven en medodeoli ,gen, voor het blad
bestemd, moeteu door de schry vors onderteekend
^jn. Vat* de on?eteekende brii>vn wordt ?eev
rekening jrebouden.
ABONNEMENTSPRIJS
9,SO per ja»r
Men kan zich inschryven op a'le
postbureelen alle tijdstippen van
het iaar
DRUKKER-UITGEVER
Wij lezen onder dit opschrift in
Ons Volksonderwijs radikaal-
socialistisch maandblad, orgaan van
Oud-Leerlingen der Stadsscholen van
Gent,het volgende oordeel over Staats
minister Woeste
Ik was in de Kamer aanwezig,toen
Woeste zijne laatste groote rede uit-
sprak, over het schoolvraagstuk. En
ik aarzel niet te bekennen dat ik dien
dag oprechte bewondering heb ge-
voeld voor den man dien ik
nochtans beschouw als een der hef-
stigste bestriiders van alles wat vrij-
zin en vooruitgang heet, en als den
stichter van veel kwaad in de politiek
van ons land.
Maar het schouwspel was tref-
fend: die tengere, gebrokene, zeven-
tigjarige grijsaard, puttend uit de
zedelijke macht zijner overtuiging de
ontzaglijke stoffelijke kracht om een
uur lang met klem van nadruk en met
geweld van stem, heerlijk te verde-
digen wat hem boven alles heilig is.
Eerbied voor dien tegenstrever
Hoed af voor hem 1 gij allen die
niet weet wat het is eene overtui-
ging te bt zitten. Hoed af I gij laa-
wen die beweert er wel eene te heb-
ben maar niet toont er naar te
handelen en te leven
O I wat wenschte ik aan alle jon-
gere vrijzinnigen den hardknekkigen
wil, de onwrikbare, palstaande con-
victie, den waarlijken edelen vastbe-
raden moed van dien grijzen katho-
i lieken kamper.
't Is hij niet, die om tijdelijk
voordeel het minste maar opgeeft
van tijn beginsel I Devalscbe be-
langen van 't oogenblik kunnen hem
niet verleiden zijn blik is immer
strak gericht op zijn ideaal; op het
bereiken van het einddoel zijn al zijn
daden steeds berekend. Wat wordt
zoo'n schoon voorbeeld door onze
strijders al te zelden gegeven I e
Ziedaar onzen duurbaren volksver
tegenwoordiger naar waarde geschat
door zijne ergste vijanden, de radikaal-
socialistische onderwijzers van Gent!
Die aartsvijanden van Woeste, die
voor den allezins uitmuntenden Staats
man en den onverschrokken en onbaat-
zuchtigen katholiek in onweerstaanbare
bewondering pal staan en hunne be
geestering niet kunnen bedwingen,
moeten sommige katholieken tot op
den rug doen blozen die in hunne O"-
dankbare vermetelheid den grooten
man willen kleineeren en stelselmatig
afbreken door vitterijen en kleingeesti-
gen spot I
'al de republiek versmacht.'!) ii bet slyk dat
och rond baar ophoopt. M. Beauregard stelde
'ast dat de vrymetselaarstegeeriDg het land
bedrogen had met de belofte van het miliard
der kloosters en dat er tegen de tyrranieken
Staat Doch recht noch rechtvaardigheid te be-
komen was.
Kortom, vriecden en vyanden der regeeriDg
geeselden deze om het meest, maar als het
er op aankwam d*j daad by het woord te voegen
dan werd eene motie van vertrouwen gestemd
met 343 tegen 79 stemmen,
Daarmeê zullen al deze die aan 't schotelken
hebben gezeten, op bun gemak gesteld zyn.
De Kampr door de RegeeriDg een blyk van
vertrouwen te geven, die het schandaal heeft
laten gebeuren,heeft de dieven van de klooster
goederen vry gepleit.
In België zou het anders gaaD
Het schandaal vaD de vereffenaars der kloos
tergoederen in Frank'yk, heeft in gansch de
wereld groote opschudding verwekt.
't Is niet alleen Dufz die zich plichtig heeft k
gemaakt aan diefstal en aftruggelary, maar
advokaten, bedienden, volksvertegenwoordigers
en ministers, hebben ook aan 't schotelken
gezeten.
Men kent op verre na al de aftruggeleryen
niet, door de vereffenaars gepleegd, maar
eenigen zyn gekend eu zij geven ons een klaar
gedacht van het gebeurde.
Voor het klooster der Marianisten ontving
Duez 3,100,000 fr. Hy stortte daarvaa 648,000
fr. in de Caisse des Dépots het overige
bleef aan zijn vingers plakken.
Van den verkoop der goederen van Je Damen
van St-Maur kreeg hy 800,000 fr. Hy stortte
daarvan 64,000 fr. De overige 706,000 fr. heeft
hy geëscamoteerd.
Van de 410,000 fr. die hy opstreek van de
Pickpussen h^eft hy slechts 40 duizend frank
gedeposeerd. Het klooster der Oblaten bracht
1 millioen franks op Duez hield de gansche som
achter miü 27,000 fr.
Is er wel ooit in een land grooter schandaal
uitgebroken
In de fr&nsche Kamer is er dan ook drie da
gen lang over gesproken.
De regeering heeft een slecht kwartuur be
leefd.
M Labori vroeff vervolgingen i te spannen
tegen andere vertffenaais. zoo nidt, sprak by,
Nimmer is er in ons land iets opgevoerd, dat
zulkeo algemeenen en buitengewonen by val
genoot. By elke vertooning was het getal toe
schouwers, lanys om grooter,een bewys dat de
ze die de eerste opvoeringen hadden by gewoond
er over uitbuDdigen lof hadden toegezwaaid,
die tot spoorslag diende aaD de anderen om ook
de verrukkende tooneelen bij te woneü. Niet
tegenstaande het verhoog dat men opgetimmerd
had, en welke aan 500 personen icon plaats
ft.io.tijffeit, moesten telkenmale een 'groot
getal personen, by gebrek aan plaats, terug
keereo.
Niet alleen ui' België, maar uit don vreemde
zelfs stroomden deze dagen de to. schouwers
naar Aalst. Wy hebben gesproken met eenon
heer van Parys, die uitsluit-iyk om do Passie-
spei"n te zir n. Daar Aalst gekomen was. Velen
zijn er gekomen uit Nederland en zelfs uit
Uuitschland.
Telkenmale waren er hooggeplaatste peri
nea tegenwoordig, herkomstig uit al de streken
van cds land. Over acht dagen zagen wy den
beer Aalmoezenier van het Paleis des Konings,
alsook Sir Arthur Hardinge, buitengewonen
gezant en getolmachtigie van Zijne M-jesteit
den Koning van Engeland, die zyae bewonde
ring en zijne voldoening uitdrukte, omdat hy
aau dit grootsch spektakel, weerdig onder alp
opzichten van Obeiamergau, had mogen tegen
woordig zijn. Doch de schitterendste dag, die
alles volledig bekroonde, wal dén twe-den
Paaschdag, dag der laatste opvoering. Uitge
lokt door het heerlyk weder, waren durende
vreemdelingen te Aalst toegestroomd. Onze
.'traten hadden het uitzicht, gelyk op de groote
dagen van feest en kermis. Honderde vlaggen
wipperden in de straten, ter eere van den
panzelyken gezant aan het hof van Brussel, van
den heer Staatsminister Woeste, van den
heer Gouverneur van Oost-Vlaanderen en den
gezondene van Zyue Hoogweerdigheid den Bis
schop van|Geot,die de schouwspelen met hunne
tegenwoordigheid vereerden.
De pauseljjke gezant, Mgr Tacci Porcelli,
werd ontvangen door den Z. E. Heer Kanunnik
Thuysbaert, groot-cantor van het kapittel vai
St-Baafs, die Zyoe Hoogweerdigheid Mgr Stil
lemans vertegenwoordigde, bygestaan door den
Z. E. Heer Ro laodt patoor-deken van Aalst
ToeD deie hooggeplaatste personen in de op
gepropte zaal binnen kwamen, werd de Bra
ban sonne gespeeld en scheen er aan het
handgeklap en de toejuichingen geen einde te
zullen komeu.
Gansch *errukl en hoogst voldaaa over de
pnike voorstellingen, zyn de hooge bezoekers
rond 7 1/2 uren vertrokken.
Den buitengewonen bijval, die de Passie
spelen genoteu hebben,is te danken aan het taai
gedold en onvermoeibare werkzaamheid der
inrichters, doch inzonderheid aan den heer
Karei Do Wolt en zyne achtbare familie, die
sedert maanden arbeidden om zoo iets tot stand
te brengen.
Is naam van gansch de bevolking van Aalst,
die fier is, omdat hare geboortestad deze laat
ste dagen tot zulke befaamdheid in gansch het
land en den vreemde is geklommen, bedanken
wij die moedige werkers, die er een handje van
hebben om feestro en vertooningen in te rich
ten. Wy «anken ook nogmaals al dezen die
hebben medegewerkt tot het weigalakken dier
grootsche onderneming, al de uitvoerders die
tot den laatsteo toe zich allen meesterlyk
kweten van hnnoe opgelegde taak en die alleö
bydro»gtn om een geheel ta bekomen dat de
bewondering van elkeen aidwong. Dank in
naam van al de toeschouwers, die van al dit
christenn schnone, eeueu onnttwisckbaren in-
druk in hunne ziel bewaren.
Verjaardag d< a Mania*.. Dsn 8 April
aanstaande wordt Koning Albert 35 jaren Hij
werd geboren te Bruisel den 8 April 1875. Ter
lier gelegenheid zal er eene wapenschouwing
plaats hebben in de hoofdstad, die de koning
zelf zal doen.
Tr onthoud» 1 Het Recht het blad
van Plaocquaert de kristen-demokraat, vroe
ger bevriend met de liberalen, schryft
Een werkman of een boer, die voor de
liberalen stemt, neemt een patent van ezel
Waaleehe kaudldatru De Ligue
Wallonne van Brabant komt voor de Kamer-
kiezine te Brussel op mot eene lyst van acht
werkelijke kandidat.eD en-vier plaatsvervangers
die zich zelve den naam van anti-flaminganten
hebben gegeven.
In hun manifest vragon die heerschappen dat
al de openbar, besturen te Bru-ael en in den
omtrek zonden verlranscht blijven dat men er
geen vlaamsch zou mogen bezigen dat er voor
het assisenhof van Brabant niet in het vlaamsch
zou mogen gepleten worden. Zy willen niet dat
de kennis van het- vlaamsch vereischt wordt
van de b-dienden der spoorwegen, post, tele
graaf, telefoon, taldienst, trams,enz. te Brussel
Alles moet in het fransch geschieden.
ODrciodig erby te voegen dat die waalscho
kandidaten allen gekende liberalen ziin.
Wot é«ne .tens venue*. - Bij de her
stemming te Schiedam voor een lid van den
gemeenteraad is gekozen de heer J. H. Evers
katholiek met 574 stemmen op M. J. van
Leeuwen socialist waren r «gebracht 573 stem
men.
Wy hebben in ons land ook alzoo een voor
bteld gehad, dat nog erger is. In 1818 werd te
Brugge de g-us Bosaval gekozen met eene stem
meerderheid en 't was met eene stem meerder
heid, deze van den stervende* Bosaval, dat de
schoolwet van 1879, die met stroomen tranen
heeft doen vergieten gestemd is. Welke les voor
sommigen die denken dat het op eei e stem niet
kan aankomen.
Pootsegelw. - Het is don 1 Juli 1849 dat
de eerste postzege's in Beleie uitgegeven wer
den. S vier', dan, met de kongoleesche post
zegels inbegrepen, alsook de telegraaf en
telenloonzeg ls, de postkaarten eo andere
soortgelijke uitgaven, telt ons land 1131 ver
schillende modellen. De zeldzaamste postzegels
zyn die van October en December 1849, met
de beeltenis van Leopold I zekeredier
papiertjes worden door de postzegelliefhebbers
tot 250 frank betaafd.
Ue midden .Merlin* der Kamer heelt
het wetsvoorstel Maeuhout, aangaande de
jaarwedde der onderwijzers onderzocht. en
het aangenomen met 4 stemmen tegen, Geene
hongerloonea meer. Wy zijn van gedacht dat
elk moet loon naar werz hebben.
eu Duit.eblasd is aene groote bede
vaart vertrokken naar het H. Land. De tweede
zoon van den Keizer, prins Ereterik is er
rok naartoe met zijnn gemalin. Er gaat ginder
op 9 April aanstaande twee inhuldigingen
plaats hebben, onder andere deze van eene
katholieke kerk. Duitschlaud wordt langs om
sterkeren Frankrijk langsom flauw-r.
T.or cekwct.tr .poorwrgbedleudru
De minister van spoorwegen heelt - en be
langrijk besluit genomen voor de werklieden
die, in dienst, gekwetst worden of ziekten op
doen die gelijk met verwordingen staan, en die
oog niet in staat zyn hun gewoon werk te
hernemen, doch wel om eenig gemakkelijker
werk te doen. Deze werklieden zullen voortaan
zoohaast mogelijk, eene voorloopige of besten
dige bezigheid bekomen overeenkomstig met
huone krachten. Zij zullen eveneens de werk
lieden kannen verzangen die moeten afwezig
hlyven nit hoofde van ziekte, verwondingen,
binnenroeping by het leger, enz. De gei.ees-
heeren rallen voorafgaandelijk onderzoeken of
•le hun toevertrouwde bezigheid niet nadoelig
kan zijn voor hun gezondheid.
Stant. Da? StieD, wat
geluk van u te zien.
Stien. Dag Stant, welk
nieuws in 't land
Stant. In ons laodeken
is er percies niet veel nieuws
teazy dat het te naaste
naaana groote kiezing is.
Stibn. Moeten wij weeral gaan kiezen
Stant. Versta mij goed, Stien; onze ge
buren uit 't Brabartscbe, die moeten gaan
kiezen den 22 Mei aanstaande, alsook in de
Kempen, in 't Aotwerpscie en in de Walenpays
en in't West Vlaamsche valt er te stemmen,
ma^r niet in Oost-Vlaanderen dezen keer.
Stibn. Ha zoo. 'k rappeleer my dat het
hier over twee jaar te doen geweest heeft en
Voor alle aankondigingen zich
uitsluitend te wenden naar het
BUREEL
fterfcatmat, 4al«t
daarom verschoot ik er van als gy mij zegdet 1
dat bft weeral kiezing was.
Stant. 't Is alle 2 voor den helft van jar€n
t land. De gekozene zitten op de kussens voor J
vier jaren, eu alle twee j ren wordt het man-
daat van den helft der wetgevers emieuwd.
Stien. Ha, nu versta ik het't is alle
twee jaren kiezing, doch maar alle vier jaar o?
dezelfde plaats.
Stant. 't Is alzoo xei Soo
Stien Maar hoe zal het afloopen met de
kiezing Is er geen perykel dat de slechte zul
len boven geraken
Stant. Ik geloof dat de zaken van de ka
tholieken nog al goed staan. Laat ze maar ko
men. Onze mannen staan vast m hunne
schoenen. Zy zyn sterk omdat zy eensgezind
zyn. Te Brussel, door de vereeniging met de
Onafhankelyken, zijn wy zekers twee zetels te
winnen. Te Kortrijk is socialist De Bunne vast
en zeker den ketel in, ten profijte van de katho
lieken. Op al de andere plaatsen behouden wy
voorzeker onze kandidaten en wij hebben zelfs
kaDS van er nog by te winDen.
Stien. Zoo dat er geen gevaar is ons ka
tholiek bestuur te zien vallen
Stant.— Niet het minste gevaar, aangezien
onze vyandon nogal verdeeld zyn, en cat zij
gpdurende deze laatste maanden bunne eigene
ruiten hebben uitgesmeten. In de Kamer heb
ban de liberalen en de socialisten getoond, dat,
moesten zy aan 't reer komen, zy zoo erg zou
den te werk gaan als de kerkvervolgers in Fran-
kryk en dat zy het gemunt hebben op onze
scholen en ODze kerken; maar 't zal niet luk
ken t volk hoeft non walg nan godloochenaars
en kerkvervolgers.
Stibn. 'k Geloof 't wel; als men dat ziet hoe
het gaat in Frankrijk dan zouden wy moeten
bidden en lezen om toch in geene klauwen van
vrijmetselaars te vallen
Stant. Ja, 't is daar wat in dat ODgeluk
kig Frankryk. Ge moet weten, Stien, binnen
3 weken is het ook kiezing in Frankryk, en om
zand in de oog* n van 't volk te smy ten, heeft
men nu eindelyk een onbeduidend pensioentje
gesimd voor 't werkvolk.
Stien. Is het er nu toch van gekomen?
Stant Ja, najaren en jaren uitstel ze
haddfcD al zoolang beloofd dat het geld der
kloostergoederen zoude gediend hebben om 't
werkvolk een pensioenije te g3ven. En nu zyn
zy met alzoo iets afgekomen dat van verre toch
meer of min op eene pensioenwet trekt
Stien. - Ja veel beloven en weinig geven
doet d« zotten in vrede leven.
Stant Percies, kameraad alzoo hebben
die mannen het op en in plaats dat er het volk
wel zrude mede zijn, is er Duez en coDsoorten
nee
Stien. En gaan de werkmenschen in
Frankryk nu ook 65 frank pensioen trekken,
gelyk deze van België
Stant. Ge zijt er wel van Sedert tien
jnar genieten onze werklieden een pensioen
dat zoet binnenkomt en waarvoor zy niets
moeten afdokken hebben. Doch daar in Frank
rijk moeten de meoschen alle ja.en eene stor
ting doen van 9 franken. Dus ten is hoegenaamd
niet gelijk in ons land alwaar men gratis al 10
jaar het pensioen verleent en alwaar de Staat,
alle jaren, 9 millioen toelagen geeft. Op die tien
jaren heeft ons katholiek bestuur al honderd
vyftig millioeD frank aan de ouderlingen ge
geven.
Stien. Wel, wel is die Fransche pensioen
wet zulk een flauw beestje
Stant. Ja, ook is het volk zeer misnoegd.
Twee socialistische volks vertegenwoordigers, die
de wet verdedigd hadden, zyn uitgeschuifeld ei
op eene meeting heeft men geroepen, dat de
Fransche wetgevers voor hen zeiven zorgen en
niet voor het volk.
Stien. Hebben ze dat geroepen
Stant. Ja er. met reden. De fransche
Kamerleden hfbben hunne jaarwedde gebracht
op 15,000 fraok en als zy afgeklets wordeD,
riskeeren zy niet, daar zij dan 4.000 fr.
pensioen moeten trekken.
Stien. Die gasten mogen lachen.
Stant. Ja maar 't volk lacht er niet mede.
Er is van die mannen geene roode duit to ver
krijgen voor den werkman. Een pensioen trek
ken, zonder toelagen, en als er moet voor
gestort worden,is geene famenzen koek percies.
Stien. En die robbers die daar aan 't schotel-
ken zitten hebben altijd geld te kort. Nu hebben
zij hooge rechten geleid op alles wat uit België
in Frankryk wordt ingevoerd. De wet is al ge
stemd.
Stant. O die siokkemannen.
Stien. Maar de Belgen gaan de Franschen
een broekje passen van hetzelfde laken. De
wyo, de zijde en alle artikels van Luxe, die
uit Frankryk komen, gaan ook grootelyks be
last worden.
Stant. 't Ea is msar recht. Poets weder
om popts.
Stibn En zeggen dat onze geuzen op ons
katholiek bestuur uitvallen, omdat zy die
rechten nu ook schikken te leggen. Frankryk,
het land van belofte der godsdiensthaters,
zoude ons mogen uitzuigen en wy zouden ons
niet mogen verdedigen.
Stant. Ja maar ze vioden daar weeral
eene gelegenheid in om de katholieke bestuur
ders batelyk te maken; 't is eene schande voor
de geuzen. Ze doen mede met Frankryk tegen
hun Vaderland; is dat gepermetteerd?
Stien. Ach, laat er ons van zwygen; 't en
is niet gelooflyk. Staot ik moet gaan, 'tis
mynen tyd; dag Stant, tot op nen anderen keer*
Stant. Dag Stien, tot wederzien.
Onder dit opschrift leien wy in H*t üan-
dblsblad van 29 Maart 1.1.
ANTWERPEN. De uitslag van den poll
voor het aanwy'ten v*n een kandida*t byge-
roegd 'olksrertegenwoordiger door h.t Katho
liek Democratisch Verbond is gisteren avond
uitgeroepen geworden.
De heer advokaat Marck werd aangeduid met
1187 stemmen tegen 334 uitgebracht op d.n
naam van den heer advokaat J. Vanderlinde»
altredend lid.
Er waren 1533 stemmen nietige en witte
briefjes 35
Mr H. Marck ia! dus in vervanging van Mr
J Vanderlinden voorgedragen worlea by de
Commissie dsr Knjgsdionsthaarheden.
Zooals men weet is advokaat Marck afgetee-
kend Vlaamschgezind en afgetsekend anti-mi-
litarist, zoodat voor het oud program der
Meeting, het Katholiek Democratisch Verbond
dat in de Kamer door onien Vlaamsshen
kampicen, heer Adeifons Henderickx, vertegen
woordigd is opnieuw en uitdrnkkeiyk heeft
uitgesproken.
T-trwyl wy in Bolgië oprecht lenteweder heb
ben is het in andere landen percies 't contrarie
In Duitschland is het noj volop winter. In
Thnnogen heeft het gedurende de laatste dagen
f«f gesneeuwd en in vele streken van het ge
bergte is het verkeer maar mogelijk dao bij
middel van sleden.
Jerusalem biedt een schouwspel, dat men
selden te zion krijgt07er eenig dagon hccft
het zich weer voorgedaan. Het heeft acht on
veertig uren lang onophoudend gesDceuwd wat
sedert 1903 het geval niet meer geweest'was
De sneeuw lag zoo dik, dat eenige Duitschers
te Jerusalem gevestigd, met eene in der haast
gemaakte slede konden uitrijden.
Van in het begin der maand Maart hoeft het
in Palestina veel geregend en geonweerd. Het
schijnt dat zulks een gunstig voorteeken is voor
de maa.d April. Hoe slechter het weer in
Maart was, hoe b ter het dan gewoonlijk in
April is. J
die eene guilio-
tien kan) leenen Op 't banksken van het
assisenhof van Luzerne lit tegenwoordig de
landbouwer Muff, die vier meoschen heeft
vermoord en oorzaak was van do dood van
«enen vytden. De uitslag van het proces is niet
twyfelacbti? Muff zal veroordeeld worden om
een kopken kleiner gemaakt te worden en daar
het strafwetboek van Luserne de doodstraf be
houden heeft, zal het voonis nitgevoerd worden.
Maar er doet zicb eene groote moeilykheid
voor. Er b-staat op 't oogenblik slechts «ene
gmUoüentn Zwitserland. Zy behoort aan het
kanton faohaffbansen, waar de doodslraf is af
geschaft sedert.187l, maar waar de guillotien
als eene historische herinnering bewaard wordt
In 1904 werd het werktuig aan Luzera geleend
voor eene terechtstelling, maar 'ti, zoo zeer
beschadigd terug gekomen, dat Schanffoausen
besloten heeft het nooit meer te leenen. De
regeering van Luzern zit dus ia moeiliikheden.
Zy "I overigens niet alleen eene guillotien
maar ook een beul moeten ontleenen De keus
M nogM beperkt, want ,1e naaste vreemde
guillotien zyn die van Stuttgart en Mnnechen
en die staan vast opgericht in de gevangenissen
waar terdood veroordeelden worde» opgesloten
Men zal ten slotte verplicht zyn aan de Fran
sche regeenng de hulp van Deibier en zyn
werktuig te vragen. Dezelfde vraag zal zich
voordoen in het kanton Freiburh, waar de ge
naamde Mailhrd, terdood veroordeeld wegens
devcrgifugmg zyner tw.e vrouwen, oogetwn-
ield zal terechtgesteld wordeo, gezien <]e
afschuw, door deze misdaad verwekt.