'T EEN 'TANDER
Economischs Wetenschap.
3do Socials Week te Leuven.
Het Staatsblad
Eea schrikkelijk spoorwegongeluk
in Frankrijk.
uTrfjteX™^ Do Tritac"' d° 26lClS' d° eange" C" eaand°"
Zestiende jaargang n' 890; 89
2 CENTIEMEN HET NUMMER
Vrijdag 2 September 1910
ASONNEMENTEN:"
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
BUREELEN
AANKONDIGINGEN
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds.
2>'~
TE A&LS7
BCerlcstraat,
"'elefoon 114.
Bestuurder
S30,
TE BRUSSEL
Ksachtschen Steenweg»
230.
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0,60
3C bladz. (groote regel) fr. 1,00
4° bladi. (groote regel) £r. 0,60
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
fr. ?,00
Rek 1 amen (per regel)
Gemengd nieuws (per regel) fr. 3,00
Recht, hers teil. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00.
J. Van Nuffel-De Qendt.
Voor allr aankondigingen', zich wwrara»
E. TAM2Nii;U, 217, de Mérocle«rti«aat, Brussel.
Tolomtrek. Aan M. G. Vanden Bosch-
Mestdagh, to Moorbeko-Waas, wordt ver
gunning verleend om, onder zekere voor
waarden, eene zeepfabriek op te richten in
deze g-emeante, op ongeveer 4,200 meters
der grens.
Nijverheidsbrevetten. De volgende nij
brenging en de verdeeling van den verheidsbravetten worden verleend M.M.
arbeid zoodra men de toepassing dier Losseau, Gent, elastisch wiel voor auto's
DE STAAT DER
De economische politiek is ter zelf-
dertijd eene wetenschap en eene kunst.
De economische icclenschap zoekt do
weiten op, die handelen over de voort-
wetlen aanziet, dan gaat men van het
theoretisch tot het praktisch terrein
over, in andere woorden, dan verlaat
men de wetenschap voor de kunst.
De economische wetenschap is zon
der twijfel een der meest betwiste
wetenschappen. Iedere school beweert
de eenig-e, de ware leering te bezitten,
en in iedere school onderscheiden zich
de schrijvers nog door hunne verschil
lende meening. Iedereen doet er zijn
gedachte gelden, iedereen meent iets
niéuws to verkondenen in dezen
strijd van tegensprekende denkbeelden,
is er tusschen de wetenschap en de
kunst eene zonderlinge verwarring
ontstaan.
Daaruit volgt dat weinigen in staat
zijn, de echte grondregels der econo
mische wetenschap in do zoo talrijke
en strijdige leeringen te onderscheiden.
Deze leeringen worden in do hooge-
scholen onderwezen. Men ziet van hier
hoe de politieke meeningen daar een
grooten rol spelen en de wetenschap
pelijke oogpunten maar al te dikwijls
worden verwaarloosd.
De min of meer ontaarde leeringen
slepen de onbevoegde en verdedjgings-
looze massas mede, en zoo ontsteekt
t menscn-
en andere rijtuigen J. Grusenmeyer, Gent,
uiteemieembaar teléfoon-kabicnV. Wil
motte, Gent, pointcerstelsel J. De Motte
Aalst, nieuwe ülter.
Staatsspoorwegen. Op zijn verzoek,
wordt ontslag verleend aan M. Yves, hoofd
klerk. Hij wordt gemachtigd zijne rechten op
pensioen te doen gelden.
Nijverheids- en Beroepsscholen.M.Ver-
meylen, beeldhouwer, te Leuven, is lid der
beheerscommissie benoemd, der Nijverheids
school te Leuven, in vervanging van M.
Halot, wiens mandaat hij zal uitdoen.
o
Vier baanwerkers, Kamiel Zareste, Alfred
Sourain, Adolf Gèrard on August Martin,
waren onder het toezicht van den ploegbaas
Alcide Roulet, aan het werk op de spoorbaan
Sedan-Nancy, nabij de statie van Margut.
Rond 9 ure 6 min., komen daar gewoonlijk
tweo koopwaren treinen bijna gelijktijdig
voorbij, de eene in de inrichting van Sedan
de andere in de richting van Nancy.
Beide treinen naderden de werklieden
zonder dat een dezer hot gevaar bemerkte.
De machinist van den trein uit Sedan liet
de alarmfiuit werken, waarop de werklieden
Zareslo enGourain buiten do sporen sprongen
en de drie anderen op de andere baan wipten.
Op hetzelfde oogenblik, werden zij daar
door den anderen trein verrast.
den huidigen toestand van
dom op te beuren.
Om deze omstandigheden ware het
hoogst noodig, de talrijke economische
leeringen klaar en beknopt te bezit
ten Dan zou men door eene ernstige
en onpartijdige studie hunner grondre
gels er hun waarachtig wetenschap
pelijk bereik kunnen afleiden. Men zou
dus het bijhoorige dier leeringcn moe
ten afscheiden van 't algemeene in
een woord, de ware economische lee-
ring putten in eene vaste letterkunde,
waarin zij zich verdwaald heeft
Dat vergt natuurlijk werk en tijd
en velen onzer lezers zouden er tegen
op zien die lange en soms lastige stu
die te ondernemen
Luitenant Jobé der legerpupiUen-
school komt een werk te doen verschij
nen (1) waarin hij met merkwaardige
leerwijze, klaar en beknopt de vier le
ringen voorstelt, die zich heclen het
terrein van het economisch gebied be
twisten. De schrijver stelt tegenover de
klassieke leering het socialismus, de
historische leering en het staatssocia
lisme en ieder dezer leeringen is
nauwkeurig en onpartijdig beoordeeld.
Dit werk mag als echt vulgansatie-
werk beschouwd werden, het zal de
economische wetenschap -tusschen het
volk verspreiden het zal, met
grondbeginselen dezer wetenschap, in
ieders hereik te leggen, een leidsman
worden voor het weldenkende volle,
zoowel op economisch gebied als in
maatschappelijk politiek.
Schoon werk voorwaar,
ien in eenen zak samenbrengen.
Raulet had eenen slag in don Tials gekre
gen en werd ook op den slag gedood.
©mze Missionarissen. Do
Orde dor Paters Capucianen heeft do sticn-
lino- ondernomen eener nieuwe missie, in de
uitgestrekte Ubanghistreok van Belgisch
Congoland.
Eerstdaags vertrokken de eerste zendelin
gen, zes in getal.
Eene plechtige afscheidsmis zal op 8 Sep-
tember te 1U uur, in de kerk der Ossen-
markt, Antwerpen, gezongen worden, waar
onder aanspraak door don zeer eorw. pator
Clirysostomus.
Zijne Excellentie, minister van koloniën
zal in do plechtigheid tegenwoordig zijn.
Onder de mis zal men eene omhaling doen
ten voordeele dor nieuwe missie. Wie belet
is aan de plechtigheid deel to nemen en de
zendedingen wil ondersteunen, gelievo zijne
aalmoes to doen geworden aan den zeer eerw
paler Clirysostomus, procurator der Minder-
i.ropders-Canucienen, 1, Korte Winkelstraat.
Verscheidene vraag-stukken zijn reeds be-l
sproken. Men was liet r>i?ts eens voor det
kwestie der samenwerkende genootschappen.»'
Het voorstel der Belgen en Oostenrijkers]
werd aangenomen; de coöperatieven bij de
partij te behouden zonder ze nochtans toe
lagen te verleenen j
Voor de zaak der ontwapening zijn do;
Duitsche socialisten hoegenaamd niet 'tak-j
koord met deze der andere landen daar de
Duitsch strijdersblood in do anderen heeft, j
wil hij van geono ontwapening weten.
De vlucht slet* vorjsle».On-l
derde vogelen welke het meest bekend zijn j'
wegens hunne snelle vlucht, treft men doj
reisduif aan, met eene snelheid van 90 kilo
meters por uur de arend doet gewoonlijk
120 kilometers do zwaluw 250 kilometers
en de martinet of spicht 317 kilometers. Naar
het schijnt vliegt de valk nog veel rasser dan
al deze gevleugelde luchtbewoners, doch tot
hiertoe is men er nog niet in gelukt eone
juiste opgave zijner snelheid te verkrijgen,
zoodat men mag zeggen, dat de valk zou snel
vliegt dat men hare snelheid niet kan na
meten.
Een SitsiSercgewoen nummer.
In de maand Mei laatslleden, vierde de
Argentijnsclie Republiek den hondersten
verjaardag barer onafhankelijkheid.
Ter dier gelegenheid heefteen Argent ij nseh
dagblad, de Naciotty een builengewoon num
mer uitgegeven.
Dit nummer telde 300 bladzijden, elk van
160 lijnon, en in heel lijnen tekst. Dit num
mer weegt niet min dan 3 kgr, 710 grammen
Het is de geheeïe geschiedenis, van af di
Zuid Amerikaanscïie ontvoogding tot op
onze dagen.
UepSsodeJB wild. De Boetstraffe
lijke Rechtbank van Antwerpen had onlangs
drie heer en, die in eene restauratie fezant be
steld hadden na de sluiting dor jacht, elk tot
50 fr. boot veroordeeld. Men had gedacht dat
zij in beroep zouden gegaan zijn, doch zij
hebben het voorzeker niet geraadzaam ge-
nrer1 "srirfceiPwuk" ivi rr
koopen. 't Is nochtans do eerste keer da,
aldus in België de kalanten terzelf der hjd ge
worden als de restauratiehoudor
O,-- J-
H was gewoonlijk deze laatsLe alleen dio met
het gerecht had af te rekenen. Do lekkerbek-
ken°zulien ook moeten oppassen.
h-.-yrcüjk van prinses
ClemeniiRa. Hel gerucht wint veld,
dat het huwelijk van prinses Clementina on
prins Victor Napoleon te Farnborough ver-
bliifolaats van keizerin Eugenia, zal plaats
hebben. De prinses zal to Farnborough zijn
binnen eenige dagen. Ook prins Victor Na
poleon zal er binnen kort aankomen.
De Interparlementaire Vredesconferende
in het Paleis der Natie te Brussel.
Zooals wij over eenige dagen schreven, heeft do Interparlementaire Vredesconferentie
plaats to Brussel in hot Paleis der Natie. Dinsdag werd do conforencio geopend ten 10 ure.
Honderden en honderden afgevaardigden uit 20 vorschillendo landen zijn er tegenwoordig.
M. Eickhoif, Duitsch afgevaardigde, neemt eerst alleen plaats aan het bureel, rinkelt
met de bel en stelt M. Beernaert voor om bot voorzitterschap waar te nemen. Geestdriftig
wordt dit voorstel aangenomen. M. Beernaert bedankt do afgevaardigden, omdat zij reeds
4 maal Brussel hebben verkozen als zetel hunner beraadslagingen. In 1.SS8 werd de eerste
vredesconf eren cio in een hotel gehouden door oenigo Franscho en Engelsche afgevaardig
den. Thans zijn er 20 landen vertegenwoordigd in doVrcdesconfercncie door meer dan 3000
afgevaardigden.
M. Davignou, Minislor Van Buitonlandsche Zaken, brengt de vergadering den welkom-
groet van de Belgische regeering. Heel wol brengt hij de ramp maar tevens de algohoclo
heropbouwing der wereldtentoonstelling van pas.
M. Do Sadeleer spreekt in den naam van don Belgischen groep. 800 collegas uit don
vreemde, 19 natiën vertegenwoordigend, verzekeren vandaag het volste welgelukken
van de 10 interparlementaire vredesconferentie. Zij bewijzen tevens de genegenheid die do
van En^ana, m. -
Markgraaf Capelli uit Italië. p,ip:, nor Natie heer Senator Fioro, uit Italië, M.
PalhntLnaldtBu tin» M. Warren keifler uit .Amerika, de Turk Nora-
i t>'/fllilon r>f nOOlt. 't
In den namiddag spreken in
achnicke, uit den Duitschen ByKauag, i«. Natie zulke uitgelezone on
rijen, alles va
a tot liet laatste toe bezet.
Uit
brocders-Capucienen.
Antwerpen.
Onze wersten ress
Meron (Tyrol) wordt geseind dat de koning
en de koningin der Belgen Trafoï m auto be
zocht hebben, om 's avonds naar het gasthoi
terug te koeren.
's Anderendaags zijn de vorsten naar Po
sen vertrokken.
Koning Albert heeft den berg Brento, bij
fle|Molvcno, beslegen. De koningin is per spoor
iaar Possenhoïon teruggekeerd.
Einde dezer week keert hot koninklijk
paar naar Brussel terug
Ï3s stijging wan den prijs der
SÏteokaTen. Do syndikaten van don
kolenhandel van Bergen hebben besloten
dat van af 1 September den prijs der nijver
heidskolcn eenen frank zal stijgen. Dit
nieuws beeft aan de mijnwerkers eene groote
voldoening verschaft.
Veroordeeld. - Men vraagt zich
soms af hoe hol mogelijk is, dat hel kioscho
en verfijnde Frankrijk die vuile, groote en
dat zelcer
een gelukkigen invloed zal uitoefe
nen.
Het spijt ons dat het met m
Vlaamsch is uitgegeven. Dwh wij zul
len er bij tijéls op wederkomen, wij
achten hot eenen plicht de lezers <ler „„r
a Volksstem de falingen van som- ,iemen nog in zijne zakken wil
mico MOnomische schrijvers en spre- „„.och dat zij voor goed veroordeeH z,j» en
kervoor oogen te lep-. op om hen
eene gedragslijn voor te schreven, die i recj3 boefl België die koper-
v r..-.l wnrlnn-orlfftn 1.1)1 J
stukken ovor de grcn3 gezet.
Sfeï sociaSisïisctj kosagres 4e
k - -r,:1 in <1 a hom-
Staatkundig Overzicht
Frankrijk. Heden 1 September is op het
plein van Hoing, niet ver van Sedan hel
gedcnkleehen ingehuldigd, opgericht door
de Franschen, ter herinnering van der
Uoedigcn en bcslissenden veldslag van
September 1SIO. Het gedenkleeken verbeeldt
eene vrouw, in rouw floers gehuld, welke
eenen degen aanbiedt. Alhoewel deze dag
een der somberste bladzijden uitmaakt van
Frankrijke geschiedenis, valt het toch buiten
kijf, dat de Fransdie soldalen waarvan er
120,000 op het slagveld sneuvelden, streden
als leeuwen en stierven als helden.
Bulgaria. De gemoederen der Bulgaren
en Grieken tegenover elkander bedaren meer
en meer. Doch deze beide landen blijven den
Turk als hun geduchlsten vijand be
schouwen. Serbiëis geneigd om de hand aa
Turkije te lemen en is zelfs een weinig vijan
lig aan het nieuwe Koningrijk van Monte
negro.
Men Ziet dat da Balkaansche hemel
niet gansch onbewolkt is
Oostenrijk. Aangezien het onderhou.
met den minister van Buitenlandschc Zahci
van Italië volstrekt geheim was kent men
nog de reden niet waarom hij zich bj graaf
d'AcreiUhal begeven heeft. De twee mini
sters zijn daarna door den keizer ontvangen
Nicaragua. Onder de toejuichingen van
hét volk heeft de heer Jose Estrado, hoofd
2°» dag.
To gelijkertijd met de Soo. Week worden
hier ook te Leuven de Nederlandscho Vakan
tieleergangen gegeven aan de leeraars van
•t middelbaar onderwijs en lieeft or op den
Keizersberg het eerste VI. Litburgisch Con-
pres plaats.
Terwijl dan eenerzijds onze ïevervolle
professors zich bekwamen om een degelijke
Vlaamsch onderwijs te kunnen geven aar.
ouzo Vlaamsche studenten en terwijl ander-
are koperen geldstukken van 10 en 5 een
.thL-on u il liet schijnt!
worde^lW^^^^
zonder twijfel, zul medewerken tof
maatschappelijke bedaring en opbeu-
ring.
(1) La scioncc ëconomique au XXrac siccle, par
J. Jobè. Edition de la Bclgiquc Artbtique et Lit
téraire. 26, rue des Minimes, Bruxellcs.
Kopenhagen. Dinsdag zijn de kom
missiën der verschillige afdeehngen
'-adord om een ondorkommissio samen te
stellen, welke als scheidsgerecht moot dienen
zinnens de vestingen ecner nieuwe grondwet
te leggen. Al deze die zich nog het oud be-
heer genegen tooncn, worden als muiters
aangehouden.
Rusland. De regeering heeft besloten
een museum in tc richten van dc overblijf-1
selen van den oorlog van 1812,
Zijds onze Vlaamsche priesters middelen bo
ramen om ons volk moor met de Kerk gees^
tclijk to lecron meeleven, zijn hier m de
Sociale Week onzo liocno werklieden
priesters on sociale werkers samen gekomen
om ons volk meer edelheid in de do ziel te
gieten, meer stoffelijk welzijn te brengen En
voorwaar ze doen het met toewijding Het is
wonderlijk met wat aandacht de lessen go-
volsd worden. Go denkt u hier in eene school
te vinden mot groote verstandige leerlingen.
pVtèr Rutlon doet het koUegi^bollel e kim-
ken over de koer en iedereen gaat gedweo de
ruime zaal binnen om er zijn plaatsje weer in
te nemen.
Zoo waren we dezen morgen om 0 uro weer
allen vergaderd om H. Hcyman te hoorei,
spreken in gloedvolle taal over do sociale
zending der Volksschool en de voorbereiding
tot liet Vakonderwijs.
Devolgende los ovor Vakonderwijs
moest gegeven worden door ingenieur V laem-
minck, inspecteur van 't Beroepsonderwijs,
maar deze ligt ziek lo bed en werd vervangen
door E. II. Berghs. Hij deed dit opperbes^
met al liet gezogen bevoegdheid welhohem
zijn ambt van bestuurder der blocicndo Vak
school van Hasselt, geeft.
Tiidens do besproking dio daarop volgde
op de voorgaande lessen, werd de kwestie van
liet vcrpUcht onderwijs onrowornen door
M. do Bruyne van Gent.
H. Heyman antwoordde dat, kan het ver
plicht onderwijs misschien in llieorie verde
digd worden, het in praktijk vole moeilijk-
hedon opwierp.
Stellen we eerst on vooral ons katholiek
onderwijs gelijk met het officieel onderwij.
(toejuichingen).
Veranderen we eerst wat er moot veran
derd worden jaarwedde der onderwijzers,
beter programma enz. (applaus). 1 en andere
welke bekrachtiging zal de verplichting heb
ben Laten we deze kwestie lner mot hespro-
ken vermits we het niet grondig kunnen
doen. (toejuichingen).
Ook II. De Smedt. leeraar aan do Nor
maalschool te Sint Nikolaas, spreekt op de
zelfde wijze.
Als men do ouders verplicht goed onder
wijs aan hunne kinderen te geve 1, zal n.oa ze
dan ook verplichten ocno goede zedelijke
opvoeding lo geven Dat is toch wel het
ijzonderste. (bravoa).
Vele katholieken zijn als kinderen, wien
men een schoone trompet meebrengt, als er
kwestie is van verplicht onderwijs, (gelacn
en toejuichingen.)
M. De Waegenare van Aalst. Wij hebben
hot verplicht onderwijs niet noodig. Men
werpt de schuld op do ouders zonder rede.
Want het is de slechte inrichting van ous
la^er onderwijs, dio de schuld van het wei
nig schoolgaan draagt. Hij zegt dan al wat er
to Aalst voor het goed schoolgaan gedaan
wordt on welke prachtige uitslagen men zon
der verplichting bekomt. Luidruchtig wordt
spreker toegejuicht.
Zoo was 't 12 uro geraakt. Do bespreking
zal dezen achternoen voortgezet worden.
Namiddag
Men rust voorwaar niet op de Soc. Week.
Om 2 uur had er een buitengewone vergade
ring plaats, waar men besloot een nationaal
verbond to stichten van al do studie- en spre-
kTsbondcn en daartoe van ovoral afgevaar
digden verzocht bijeen te komen op hel Gon-
gres van den Volksbond te N ij vel.
Om 3 uur hernamen do lessen met een zeer
practiscbe uiteenzetting door E. IL Do Leen
heer, professor aan do Normaalschool van
Sint Niklaas, van wat do ouders moeten in
acht houden in do opvoeding hunner kinde
ren om zo later als bokwamo kundige werk
lieden fatsoenlijk to zien door de gereid ko
men. Seirons daarna beloonde L. II. Berghs
voornoemd in oono korte, m-knjko les, \a at
hoedanigheden degelijke vaklecraars moeten
bezitten en wolko gebreken zo doorgaans
hebben. Beide voordrachten worden mme
to-gejuicht on na een oogenblik ie vei poo-
zing was men weer gereed om do geleerde,
mooie les te aanhooren van Aug. Van Loy^
