Nieuwe miderdom voor de
Eerste Oommuniekanten
'T EEN EN 'T ANDER
3rte Sociale Week te Leuven.
Trig's?. Mercier
JLD JO JÜj Z&. JÖ*
De maekt dar Ferk ea des Paiisdoms?
Ds iuvisei der Kerk.
a'.söltesids laargang n' 809. 93
2 CENTIEMEN HET NUMMER
2oadag 4 en Ifisasu&ag 5 September 1910
ABONNEMENTEN:
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postliureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. fcS»
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds.
BUREELEN
AANKONDIGINGEN
9
TE AALST
ICerlcstraat,
Telefoon 111.
Bestuurder
i 233>
TE BRUSSEL
Kazchióclieo Sèeeii'jfeg,
233.
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) Ir. 0,G0
3® Mati*. (groote regel) fr. 1,00
4® bladz. (kleine regel) fr. 0,30
Financ. aankan, (per rcgpl^fr. 2,00
Reklamen (per regel) fr. 2,00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 3.00
Recht, kerstell. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
J. Van Nuffe!-De Qendt.
VOOR AI.LR A VXKOXDiaiNSE.V ZTCH WEJtDTTf J
E. TAHlillfA'J, 217, «Se MérufJeairarl, Qrusse!.
Het decreet van den Heiligen Stoel,
voorschrijvende dat de kinderen hunne
Eerste Communie mogen en moeten
dooft als zij tot de jaren van verstand
gekomen zijn, brengt overal opschud
ding en veel opziens te weeg. Jüe pa'u-
■selijke brief die dezen maatregel uit
legt, bewijst zoo klaar mogelijk de
noodzakelijkheid van deze hervorming.
Natuurlijk dat de vijandelijke bladen
daar geen vrede mede hebben, maar
dit doet niets ter zake, wij katholieken,
wij weten waaraan ons to houden.
Rome heeft gesproken en van dan af
is alle verdere bespreking overbodig.
Ondcrtusschon schenken wij een wei
nig aandacht op de beknibbelingen van
de tegenstrevers. Uit deze beknibbe
lingen kunnen wij 2 groote waarheden
trekken, waarheden die moeilijk zullen
geloochend worden. Vooreerst de
macht der Kerk en van 't Pausdom,
vervolgens de bekentenis van den groo-
ten invloed der Kerk. Wij willen beide
waarbeden van wat naderbij onder
zoeken.
Terwijl de goddeloozen uit alle lan
den niet afhouden te roepen dat de
Kerk en de Paus machteloos zijn, dat
ze liggen te kwijnen om kortelings te
sterven, zien wij hoe zij zich beijveren,
om ieder woord, iedere daad, die van
den Paus uitgaat, te bespreken en
alzijdig- te onderzoeken. Zoo handelt
men toch met geen machtelooze, met
geen kranke, met geen kwijnende, met
geen stervende, klaar dat men zulk
overgroot gewicht hecht aan het Pau
selijk woord, dan moet het wol zijn
dat het voorkomt van eeno krachtige,
eene 'levende, eene machtige bron, dan
moet het zijn dat men heeft af te reke
nen met den persoon door wiea het
ordewoord wordt gegeven. En zoo is
het inderdaad. De H. Kerk telt in
haren schoot 250 miljoen loden en
zeker is het, dat het woord van den
Paus ook weerklank vindt in de harten
van vele protestanten. Ieder openbare
daad of heler ieder openbaar schrift
dat uitgaat van den Heiligen Vader
heeft de beteekenis eener groote we
reldgebeurtenis. Geen beschaafd land,
geen beschaafd volk waar dit schrijven
niet wordt overwogen, besproken en
in praktijk gesteld.
Wij hebben hierboven reeds in
woorden aangeduid, door redeneering
laten zien, de groote macht van Paus
en ICerk. Wij kunnen dien invloed op
tastbare wijze doen gevoelen met eenige
woorden uit do Belgische goddelooze
bladen, naar aanleiding van den pause
lijken brief over de Eerste Communie.
La Chronique en Le Peuple en
roet hen een heele reeks andere bladen
drukken ofwel do vrees, ofwel de
blijdschap uit over dezen nieuwen
maatregel, maar natuurlijk aanzien zij
den toestand slechts op verstandelijk
gebied.
Sommige liberale bladen meenen
dat de kinderen nu niet meer zoo alge
meen uit de school zullen blijven eens
dat zij de Eerste Communie hebben
gedaan. Do meeste andere daaren
tegen zijn van het gedacht, dat de on
wetendheid schrikkelijk gaat toenemen
daar de ouders zullen meenen dat de
kinderen eens 7 of 8 jaar geworden en
bekwaam om hunne Eerste Communie
te doen, ook in staat zullen zijn om te
gaan w erken. Moet men uit die laatste
verklaring niet aannemen dat «Ie vijan
den zelf onrechtstreeks bekennen, dat
de Kerk een grooten en gunstigen in
vloed heeft uitgeoefend op do verstan
delijke ontwikkeling der kinderen,
Het is immers dank aan de Kerk dat
vele ouders hunne kinderen tor school
zenden om hen toe te laten hunne
Eerste Communie te doen. Dat beken
nen die bladen zelf.
Dat de vroegtijdige Communie echter
nadeel zal doen aan de verspreiding
van het onderwijs, daar is w einig of
niet voor te vreezen. Al meer en meer
worden de gewone menschen gewaar,
dat het in het bedendaagsche leven
meer en meer noodig wordt verstande
lijk ontwikkeldtezijnen daarom mogen
wij er stellig op betrouwen, dat het
schoolgaan, dat nu in België reeds op
zulken goeden voet staat, nog meer en
meer zal toenemen, dank zij da goede
overtuiging die de Belgischs huis
vaders bezielt. Die overtuiging moeten
wij nog aanvuren en algemeen maken
en eens dat wij die overtuiging alge
meen zullen doen geworden zijn hij
onze Belgische huisvaders, dan mogen
wij zeggen, dat wij het pleit voor goed
hebben gewonnen.
Staatkundig Overzicht
China. Het hemelsch keizerrijk aanziet
met leede oog en de inlijving van Korea. In
het hert vein Manchourie leven er 700,000
uitgeweken Koreanen, die nu aan Japan toe
behooren. Voor Japan is het eene dubbele
goede zaak. Niet alleen lijft het Korea in,
doch neemt daarenboven nog bezit van den
ij'andelijken grond, alwaar 700,000 nieuwe
onderdanen reeds gevestigd zijn.
Oostenrijk. De minister van Bui/en-
landsche Zaken van Italië is heden terug
naar zijn land vertrokken. Graaf d' Aeren-
thal evenals zijn bezoeker waren zeer vol
daan over tram under'iivux*.
De keizer heeft het eerekruis van de
Leopoldsorde aan den minister van Italic
geschonken.
Amerika. Voorzitter Taft heeft in de
Amerikaansche bladen een langen brie/
laten verschijnen in denwclke hij de republi
keinen aanzet om de handen uit de mouwen
te steken en te werken om in November aan
staande den zegepraal te bekomen in de wet
gevende hiezingen. De demokraten werken
uit alle hunne kracht om den oud-voorziiter
Roosevelt xoederom aan het bewind te krij
gen.
Spanje. Heden Zondag zal de minister
raad vergaderen om het antwoord tc be
spreken, dat door den minister van Buiten-
landsche Zaken is opgesteld. In dit antwoord
wijst de minister op de rechten der burger
I jke macht en op de onmogelijkheid de wet
van den Cadenas in te trekken.
Ilct Valikaan aanziet den toestand als
zeer erg en vreest dat de afbreuk met Rome
het gevolg der moeilijkheden zal zijn.
Verjaringen. 4 September 1866.
Plechtige inhuldiging van het standbeeld van
Ambiorix te Tongeren.
4 September 1899. Dood van Mgr.
Decroliere, bisschop van Namen.
5 September 1854. Beroerten te Brussel
ter gelegenheid van den opslag van het
brood. Burgemeester de Brouckcre doet de
Hoogstraat en de Trapstraat waar do opstand
dreigend geworden is, door de grenadiers en
de ruiterij ontruimen.
De ParajsciJie ge snee site ra ad
te 3russe2. Het is don 24 Septem
ber aanstaande dat de Parijsche gemeente
raadsleden officieel te Brussel zullon ontvan
gen worden. Het programma behelst een
feestmaal, eene galavertooning en bezoeken
aan de tentoonstelling en do openbaro ge
bouwen. Zij zullen den 27 September Brus
sel verlaten vooraleer naar Parijs terug tc
keeren, zullen zij ook een bezoek aan Ant
werpen brengen.
De nieuwe miüciswet.Vele
personen begrijpen nog niet zeer goed de
bepalingen der nieuwo leger wet. Daarom
zullen wij in hot kort er dc bijzonderste trek
ken van geven.
Alle jongelingen zijn gehouden zich to
doen inschrijven van den ln tot den 30n Juni
van liet jaar waarin zij 49 jaar worden. Deze
die er eene groote schade zouden door lijden,
mogen reeds binnen gaan op den ouderdom
van IS jaren, ofwel bunnen dienstplicht ver
schuiven tot zij 24 jaren bereikt hebben. Op
dezo wijzo kan de oudste zoon, met eenige
jaren uitstel, doir zijn jongeren broeder
als steun des huisgezins dienen.
De jongeling welke verlangt zijnen dienst
plicht uit te stelleen, moot dit kenbaar maken
aan de gemcenteoverheid op hot oogenblik
van zijne inschrijving.
De leerlingen Ta godsgelecrdheid zijn vrij
voor een jaar. nóch zij moeten het jaar na
hunne inschrijving gedurende drij maanden
oenen leergang volgen van ambulancio zie
kenverpleger. D« bedienaars van den eere-
dionst zijn volkomen vrij van allen krijgs-
plicht, doch dit ontslaat den volgenden broe
der van den dienst niet.
kogels 5:1 fccsschon. Een dui
delijk bewijs vair, den grooten invloed ten
goede, dien de vogels ook op de houlcultuur
oefenen, is in de Staalsllosschen waargeno
men. De streken waar, wegens gebrek, aan
water, vroeger Iiijna geen vogels werden
aangetroffen, had b n de verschillende hout
soorten telkens veel van de rupsenplaag te
lijden.
Eenige jaren geleden heeft do houtvester
bij hel Staalsbosêhbcbeer op een tweetal
plaatsen in dc bossehen cementen drinkbak
ken van een meier middellijn en Ier diepte
van 35 cm. doen aanbrengen, welke steeds
voorzien zijn van w^ter. Hel gevolg was dat
do liossclien meer door het gevogelte l>ewoond
zijn. liet g&l&l nam toe en alle schadelijke in-
scklon en rupsen verdwijnen tot groot voor
deel van hot lioulgewas.
4en dag.
Leuven, don lcu Sopt.
Donderdag, 't is vandaag de laatste dag
En toch nog evenveel volk. Nog immer ver
dringen zich werklieden, priesters, semina-,
'islen en anderen zich om de tafel waar een
lieelo keus boeken ten verkoop liggen uiige-
X iJ.c-ii iV.k'L -A-
schriften en propagandaboekjes er hier aan
don man zijn gebracht.
Nu om 9 uren zaten we weer allen op onze
plaats. E. H. Van Raebroeckx, pastoor van
Sint-Jan tc Mechelen moest den rol van den
priester in de vakbeweging aantoonen.
In feite hebben onze priesters immer een
•rooien rol vervuld in onze christelijke vak
beweging en daardoor hebben zij de hartelijke
goedkeuring onzer hooge kerkelijke Over
heid verkregen. En lieeft iedere priester den
plicht do vakbeweging te steunen en te ver
dedigen in alle klassen der maatschappij,deze
die ah stichter, raadgever of opvoeder in de
vakverceniging optreedt, heeft eene gansch
bijzondere zending te vervullen.En hier geefl
do zeer bevoegde spreker zeer practische
aanduidingen nopens de wijze, waarop zoo
gauw en zooveel mogelijk de werklieden zelf
hunne vereeniging moeten besturen, ze lei
den en er voor optreden. Hij drukte voorna
melijk op het groote gewicht van een welin-
•erichlen studiekring.
Warm tocgejijiclït, en met rede, werd den
Ecrw. Spreker een verdiende hulde gebracht
door P. Ruiten. Do E. H. Van Raebroeckx
is een voorbeeld van den echton volkspriester
die Goddank, van dag tot dag talrijker wor
den. Wat bepreking en vragen, een beelje
rusttijd en weer liep P. Ruljen do koer over
aljinlcelend met zijn belletje
M. De Bruyne van Gent begint zijne les
over de begrooting van een arbeidersgezin.
Met vele cijfers en op uitsluitend weten
schappelijke gronden, bewees hij dat een nor
maal arbeidersgezin met vier a 5 personen
om in al de kosten van huisvesting, verwar-
warming, voeding, kleeding, ontwikkeling,
verzekering en ontspanning, met een woord
om een menschwaardig beslaan te leiden
minstens over een inkomst van 31,15 fr. per
week moet beschikken.
Hij stelde daartegen de loon en en hij moest
moest hesluiten dat het groote deel onzer
arbeiders en bedienden niet op behoorlijke
wijze in hun levensonderhoud kunnen voor
zien. Do cijfers die hij aanhaalt, zijn waarlijk
bedroevend. Vergeleken met do Engelsche
arbeiders o. a. winnen ons Belgische werk
lieden 2/5 minder en werken ze 1/5 langer
Onze arbeiders om in hun onderhoud tc
voorzien zijn dan gedwongen in krochten
van woningen hunnen intrek le nemen of
trachten hun tekort aan to vullen door b. v.
het openen van eeno herberg. En in elk ge
val is het drankmisbruik bevorderd En
zoolang deze plaag in ons werkvolk woekert
is liet machteloos en lot niets waard.
Spijtig dat deze les zoo rap werd voorge
dragen toch maakte ze veel indruk en werk
lieden die tot het geven van zulke lessen
bekwaam worden door eigen studio, mogen
gerust nevens vele leden der boogere standen
staan.
üapdmaal i.a2*tsSs2sscho^ was? Giechelen ondes* wiens hooge
beschepmin» d® Sociale Week van Leuven slond«
Mgr. Mercier, de geleerde en beminde Aartsbisschop, laat geemro guiegciirreiu on touw -
alle werken van maatschappelijke en godsdienstige heropbeuring van zijne onderdanen aan
te moedigen. Het groot Congres der Katholieke Werken to Mcclielen dankte een goed deel
van zijnen bijval aan den hijzonderen steun van zijno Eminontio den Kardinaal Aartsbis
schop. Hij moedigt allerlei werken aan zoowel door zijne stoffelijke als zedelijke medehulp
en meestendeels, als do gelegenheid het hem toelaat, luistert Hij de vergaderingen op door
zijno doorluchtige tegenwoordigheid.
Hier zit hij de vergadering voor der St-Vincentianen, daar is hij tegenwoordig bij het
openen van eene nieuwe school of een nieuw gasthuis in die stad gaat hij pensoonlijk eeno
kerk wijden, in die gemeente dient hij het H. Vormsel toe. Te Mechelen geeft hij jaarlijks
een ontbijt ter ecre van de Eerste Communiekanten en hunne ouders hij woont do groote
feestelijkheden bij in de maand Augustus te Hoogstraeten en te Averbode. Zoo werkt hij
onverpoosd, onvermoeibaar en geeft aan ons allon hot schoonste voorbeeld van werkzaam
heid en opoffering door zijn cigeu levenswandel.
De Sociale week te Leuven welke Hij een groot weigelukken had toegewcnscht,
heeft aan den geëerden Kerkvoogd con warmen brief van bedanking geschreven. Mgr.
Mercier bemint zijn volk en vooral, hij bemint do werklieden, maar hij bemint zo met ecu
rechtzinnig hart. Geene valsche beloften, gcenc groote woorden, zal hij hen toesturen, maar
hij v "vdc menschen immer den weg wijzen dien zo te volgen hebben, om waarlijk tevreden
en gelukkig te zijn.
Romo is fier op Kardinaal Mercier, België roemt op hem als op eene nationale fierheid...
Wij groeten hem met vollen eerbied en blijde onderdanigheid.
Tijdens de bespreking dio hierop volgde,
riep Art. Katteeuw de belangstelling in op
den toestand der vlasbowerkors uit do Leic-
streek en met recht, want er zijn daar nog
zeer vele mistoestanden.
Ook G. Van Haver van Sleendorp gaf een
kijk op hel ellendige slavenleven zijner werk-
broeders, de steenbakkers van Steendorp die
zwoegen van 4 uur 's morgens tot 8 uur
's avonds voor 20 en soms 15 fr. per week
Er werd dan door P. Rullen, den tekst
voorgelezen van den bedankingsbricf te zen
den naar Z. Era. Kardinaal Mercier ert naar
H. H. Hoogwaardigheden de Bisschoppen
van Gent, Brugge en Luik.
Een telegram werd ook naar Z. M. den
Koning gestuurd, om hem le bedanken voor
zijne volksgezinde bewoordingen der Troon
rede.
Weze het ook aangestipt dat er nog tele-
grammon aankwamen van M. M. Schoilaert
en Helleputte.
En nu trad H. Van Hoymbruggo, houtbe
werker, te Boom, het verhoog op.
Wij werklieden zijn liet voorwerp dezer
sociale week en wij juichen, en eerbiedig na
deren wo tot U, Pater Ruiten, do ziel van
deze vergadering. (Toejuichingen.f (Pater
Rutten, doet wanhopige teekens tot zwijgen
maar heviger wordt het gejuich.) In roerende
laai, met ongemeen talent, schetst hij dan
hot leven van Pater Rutten als kloosterling
als geleerde, als hartstochtelijke werkmans
vriend.
Gij zijt verschenen als do Messias van de
nieuwe tijden en hebt aan 't werkersvolk ge
bracht, het geloof en do redding der maat
schappij, door do kracht van hel lirislendora,
de hoop op een menschwaardig bestaan, voor
ons en onze kinderen, do liefde tot don ar
beid, die anderen doet haten, maar die ons
veredelt, omdat ook de Zaligmaker heeft go-,
zwoegd. (Geestdriftige ovatie.)
Pater Rutten, diep ontroerd, omhelst don
eenvoudigen werkman. Dit oogenblik is eert
onvergetelijke stond.
Ook in naam der jongere werklieden en in
naam der priesters, werd Pater Rutten eeno
dankbare hulde gebracht voor zijne onver
poosde opoffering aan de edele w erkmans-
za?k.
Pater Rutten diep ontroerd antwoordt
Laat ons alles vergeten wat er hier ge
zegd is, enkel uwe belofte van golrouwheid
aan do vakbeweging, wil ik onthouden.
Ik aanzie het, als een plicht, al mijne'
krachten to wijden aan do heilige volkszaak.
En als zoodanig ben ik enkel do vertegen-)
woordiger van de priesters, dio allen met dc-'
zelfdo gevoelens bezield zijn dan ik en mot
meer volksliefde nog van hior weg zullon
gaan, om Hem na te volgen, dio eon werk
man was. (Toejuichingen.)
Laat ons toch immer meer cn meer wer
ken en een voorbeeld nemen op onze tegen
strevers. 4
Volo werklieden zijn bij de socialisten in
gelijfd, omdat zij denken dat wij katholieken
do werkcrsbclangen niet durven verdedigen
en dat wij priesters enkel ons gezag willen
gebruiken om hen aan leibanden te houden.
Gij werklieden, weet hoe valsch dat dit
gedacht is. Gij weet dat wij priesters u harts
tochtelijk beminnen en enkel uw goed willen.
Pater Rutten eindigt met zijno medewer
kers le bedanken. t
Hij doet nog een beroep op ieders belang
stelling voor do huisarbeidsters en do vrou
wenbeweging, en sluit do 3*® sociale weck
met den kreet: Geloofd zij Jcsas-Christus