Terug tot Christus
Het Congres van 't Davidsfonds
TB
'T EEN EN 'T ANDER
'lis voor ons kristen Volk
Zestiende jaargang n' 800. 92
'Z2 CÈNTIÈMEN HET NUMMER
Dijnsdag 6 September 1910
Staatkundig Overzicht
Een vrouwelijke kampioen
Het ongeval van de Belgique III
De bestuurbare luchtbal boven de Duitsche afdeeling.
ABONNEMEN'
ïcs fia&nden 4 franken. Een
Inschrijving in alle postbureelen
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's
r E N
jaar 8 trankcn.
van het land.
avonds. «g»
avonds. «ijl
AANKONDIGINGEN
BUREELEN
TE AALST I TE BRUSSEL
13, Kerkstraat, I 230, Haaclitschen Steenweg, 230.
Telefoon 114.
BestuurderJ. Van Nuffel-De Gendt.
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0,60
3® blad*, (groote regel) fr. 1,00
4® bladz. (kleine regel) fr. 0,30
Fioanc. aankon, (per regel) fr. 2,00
Rcklamen (per regel) fr.
Gemengd nieuws (per rogel) fr.
Recht, herstell. (por regel) fr.
Overlyden (per regel) fr.
2,00
3.00
2.00
2,00
Voor ai.lk aanrondioinqrw, zich wehdkn
E. TAMiNiAU, 217, de Mérodestraat, Brussel.
Terwijl Tan den eenen kant, de god-
delooze partijen al in 't werk stellen
om het lager© volk, de kleinere stan
den van den godsdienst af te trekken
en het alzoo feitelijk te berooven van
den grootsten zedelijken welstand en
het opperste geluk, zien wij overal het
verheugend verschijnsel dat voortdu
rend tusschen do meest ontwikkelde
menschen, verdolen schapen, tot den
schaapstal wederkeeren.
De grootste dichters, Verleine, Bru-
netière, Bourget, Francois Coppée,
Louis Veuillot, Huysmans, waren
voorop gegaan. Thans ook is de groote
dichter van Denemarken, Jan Jörgen-
sen tot de katholieke kerk gekomen.
Hij echter leefde te midden een Pro-
testantsch volk en hoewel ongeloovig
is hij niet tot hot proteslantismus maar
tot het katholicismus overgegaan. In de
katholieke kerk vond hij de leerstel
lingen van Christus, overgeërfd door
dë eerste kristenen, in de katholieke
kerk zag en vond hij de stad op den
berg gelegen to midden der wereld
geschiedenis en beglansd door het volle
daglicht en daarom is hij tot de kerk
teruggekeerd.
Gomes Leal, de groote, zooniet de
grootste dichter van Portugal, komt
zich op zijne beurt tot het katholiek
geloof te bekeeren. Toen zijne moeder
stierf had hij ze in zijne armen laten
rusten. In haren laatsten strijd vroeg
de moeder aan God de hekeoring van
haren teergeliefden zoon. Bij het geven
van den laatsten snik, had er in het
binnenste van Gomes Leal, eene groote
ommekeer plaats. Sedert eenige we
ken heeft de groote dichter den laat
sten beslissenden stap gedaan. Het
dagblad de Libert ad van Lis
sabon ontving op 1",J A ugusti een
schrijven van Gomes Leal, door de
welke hij de dwalingen afzweert waar
in hij zoolang had
j Portugal is heden in handen van
verwoede goddeloozen, daarofn zegt
Gomes LealIk heb in alle openhar
tigheid het republikeinsch ideaal ge
diend, maar op dezen plechtigen stond
van de geschiedenis mijns vaderlands,
trek ik mij volkomen af van eene poli
tiek die geheel en gansch in strijd is
met mijne godsdienstige overtuiging.
Mijn ideaal staat vastvoortaan zal
ik strijden voor den versmaden Chris
tus en zijne vervolgde dienaars, met al
den gloed dat zulk een oogwit verdient
en, moest ik bezwijken in den strijd,
ik zal den roem hebben te vallen te
faidden van martelaars.
De taal van dit schrijven is manne
lijk en men voelt dat zij doordringt tot
de ziel. Hoe spijtig echter dat zoovele
eenvoudige zielen van den godsdienst
worden weggerukt en voor goed ver
loren geraken daar zij de geesteskracht
niet hebben door eigene studie, de
waarheid van het geloof te doorgron
den. Niet alleen de dichters, maar ook
geleerden op allerhandig gebied, hoog-
leêraars, kunstenaars, oversten van
Protestantsche kloosters zien wij tot de
kerk komen en dat niettegenstaande de
goddeloozen op alle mogelijke wijze en
door alle middelen den godsdienst
zoeken afbraak te doen. Die groote be-
kceringen zijn een weldoende ver
schijnsel voor alle geloovigen. Het
bewijst op een klare wijze dat het ge
loof niet in strijd is met de wetenschap
en dat de II. Kerk na een afgebroken
strijd van negentien eeuwen, tegen de
grootstemachten der wereld, nog altijd
even sterk en onoverwinhaar staat als
in haar eerste bestaan.
Nederland. H. Af. Koningin Wiïhelr
mina tal den 20"* September aanstaande in
persoon de Staten Generaal openen.
Spanje. - Een scheidsgerecht tusschen
Spanje en Italië is den 2Um September te Sint
Sebastiaan gevormd.
De kabinetsoverstewelke voornemens
was de tentoonstelling van Brussel (e bezoe
ken heeft verklaard, dat hij om reden van
den beroerden toestand, Madrid niet mag
verlaten.
Italië. De Ilaliaansêhe bladen bespre
ken met koelheid alle de voorkomendheid en
hoffelijkheid welke Oostenrijk betoond heeft
bij het bezoek van markies di San Qiidinno,
Minister van Buitenlandsche Zaken. - De
Secülo kondigt nochtans aan dat graaf
d'Aerenlhal, minister van Buitenlandsche
Zaken van Oostenrijk een tegenbezoek zal
brengen. De bijeenkomst zou te Venetië
in de maand Oktober plaats hebben.
Turkye. De regeering der Jonge-Turken
dacht,dat niets hare verwaandheid kon stui
ten.
Nu echter komt Engeland eene ernstige
vermaning aan Turkye te sturen.
Reeds was de Engclschc minister van Bui
tenlandsche Zaken te Londenden Turk-
schen gezant gaan vinden en had hem ver
klaard dat hij niet langer de vervolgingen
dulde, welke de christenen van dc Turken
te lijden hébben. Leze verwittiging heeft aan
dc Turken reden gegeven tot nadenkenie
meer dat het Engeland is die Griekenland
ondersteund in het eischen eener som van
twintig millioen franken van geledeneschade
door de Turken aangericht.
De uitbreiding der Turksche vloot heeft
de Russische regeering met wantrouwen
vervuld. Er worden daarover uitleggingen
gevraagd. Te Konstantinopel wordt het ge
rucht verspreid dat men op de Zwarte Zee
de onzijdigheid onder de bescherming van
Turkye beoogt. Dit nieuws wordt door Rus
land met verkropte verbittering ontvangen.
Amerika. - Te New-York is bericht ontvan
gen, dat op de Filippijnen in de provincie
Nueva Bizeaya, een opstand is uitgebroken.
Simeon Mandacde vroegere gouverneur
van Hoeos Norte, een man die gerechtelijk
vervolgd wordt, moet de leider zijn. Er zijn
afdeelingen policietroepen uitgezonden om
de orde te herstellen.
binnen tien jaar elke BeJg waarschijnlijk zijn
eigen huis zal hebben.
O dat ongelukkig klerikaal Belgenland
dat recht naar den dieperik loopt 111
Verjaring.6 September 1889.
Ontploihng der kardoezerij Corvilain te Au-
struweel, bij Antwerpen. Er zijn meer dan
honderd dooden.
De nieuwe postzegels* De
Belgische regeering heeft M. Permeus go-
last de teekening te maken Toor de nieuwe
postzegels met de beeltenis van Koning Al-
bert. Terzelvertijd heeft de heer minister der
posten ter arsenaal van zegels, gelegen te
Mechelon verwittigd, dat zij alle schikkin
gen mogelijk moeten nemen om aanstonds
het vervaardigen der nieuwe zegels to kun
nen beginnen. Dagelijks vervaardigt men in
het arsenaal van Mechelen twee millioen
postzegels en postkaarten. Sedert de maand
Juni is de verkoop vermeerderd. Bijzonder
lijk te Brussel is de vraag naar postzegels
van 5 centiemen grootedeels vermeerderd.
Teruggekeerd. Heden Maan
dag, 5 September, is Z. M. de Koning mot dc
Koningin en de kleine prinses Marie José
terug van hunne reis naar Possenhoffen, te
Brussel aangekomen.
De vliegkunst in het Bel
gisch leger. Generaal Hellebaat,
minister van Oorlog, is van zin twee vlieg-
machienen te koopen, om eenige officieren
toe te laten zich te oefenen in de vliegkunst.
Het weder in September.
De oude majoor heeft do volgende voorspel
lingen gedaan
Van 1 tot 4 September schoon weder van
den 4 tot den 8 regelmatig van den 8 tot den
IS prachtig weder van den 18 tot den 22
kouder, en soms eene regenvlaag van den
22 tot den 30 nog al schoon doch koude
avonden.
O dat ongelukkig klerikaal
België. Eenige dagen voor de laatste
wetgevende kiezingen schreef het liberaal
blad De Carillon, dat België den dieperik
in ging. Nu vertelt datzelfde blad dat op 13cn
Oogst laatst in bet kleine stadje Aarlen alleen
1200 koepons afgeleverd zijn van 5 dagen.
Wanneer men ziet, dat in dit klein stadje
van 9 tot 10 duizend zielen er 120O personen
zijn die zich die onkosten kunnen getroosten,
wanneer men die vrouwen ziet, versierd met
gouden ringen en halssnoeren, dan moot
men toch bekennen dat de welstand in ons
land algemeen is. Dat men niet zegge dat het
volk geen sparen meer kent. Nooit ontving
do Spaarkas meer kleine kapitalen en hot
getal kleine eigenaars groeit gedurig aan, bij
zooverre dat men zal mogen zeggen dat
Het verbond der Kristene Beroepsvereeni-
ginge» van België doet een oproep tol al de
katholiekon. Wij nemen met vreugde hunne
mededeeling op en hopen dat huu werk overal
goed zal ondersteund worden.
In de Wereldtentoonstelling te Brussel i:
er eene bijzondere inrichting van den huis
arbeid. Deze instelling heeft den grooten prijs
der Tontoonstellmg ontvangen.
Deze afdeeling, ingericht door een onpar
tijdig komileit, waarin het verbond der Be
roepsvereonigingen vertegenwoordigd is door
den E P. Ruiten, heeft voor doel, tastbaar
aan te tonnen den togenwoordigen toestand
der huisnijverheid in België, onder oogpunt
van looncn, werkuren, werkyoorwaarden,
werkmiddels, ent. 't Is onbetwistbaar dat die
tentoonstelling eer.o wetgeving op de liuisnij
verbeid voor gevolg zal hebben, die er brood
noodigis. om de schreeuwende misbruiken te
doen verdwijnen waartegen onze vereenigin-
gen sedert jaren vruchteloos strijd vooron.
Ieder van ons heeft or dus belang bij dat de
tentoonstelling wel lukke.
Het Inrichlingskomiteit is geldelijk ge
steund geworden door Slaat, Provinciën,
Gemeenten, Vereenigingen en Byronderen.
Het staat nochtans voor een aanzienlijk te
kort, waarom het besloten heeft een
SCHOONEN TOMBOLA in te richten. Aan
ons leden der ciiristene Vukvereonigingen
aan het welgelukken dier Tombola mede te
werken. Ieder lid zou er moeten eene eer in
stellen eenige centiemen af te zonderen om
lotjes te koopen om aan dit edel menschlio-
vend werk medo te helpen. Do prijs der loten
is gesteld op 10 centiemen per nummer, om
ze in het bereik van iedere beurs te stellen.
Loten zijn te verkrijgen bij de Bestuurleden
der kristene Beroepsverenigingen.
Er zijn dus 8 a 900 prijzen te verloten,
waartusschen vele zeer kostbare stukken...
Geen twijfel dat dit schoon werk overal
een gunstig onthaal zal te beurt vallen.
Mej. Helena Dutrieu
Wij meldden reeds dat Moj. Helena Dutrieu,
de Belgische vliegaler, die pas eenigo weken
geleden haar bekwaamheidsdiploma verwierf,
Vrijdag morgend van Blankeuberghe naar
Brugge vloog en terugkeerde naar haar
vertrekpunt.
Het feit is meldenswaardig genoeg om er
nog op terug te komen.
Vrijdag morgend dus, steeg de moedige
jonge vrouw om 6 ure op lo Blankenbergho,
in gezelschap van haren mecanicien.
In snelle vlucht nam zij de richting van
Brugge, waar haar plotselings verschijnen
boven den Belforttoren, heel wat verbazing
verwekte.
Zij draaide eerst rond liet Belfort en dan
rond de Magdalenakerk.
Over het park nam zij dan de terugreis aan
en ging te Blankonberghe op 't strand landen.
Door deze prachtige vlucht klasseert Me-
jufler Helena Dutrieu zich ineens aan het
hoofd der vliegsters Zij wint namelijk de
vrouwelijke rekords van do langste vlucht,
van do hoogte, van de vlucht met passagiers
en van de vlucht buiten een vliegplein, 'tis
to zeggen van do eene stad naar de andere.
Do vrouwelijke kampioen der luchtvero-
voring deod daarna nog verscheidene belang
rijke vluchten. Er dient gezegd te worden,
dat hot weder overheerlijk was en niet het
I minste windje waargenomen werd.
Do Belgische bestuurbare luchtbal Belgique III die Vrijdag morgend bij na verongelukte,
is de eigendom der lieeren Solvay en Coldsehmidt.
Vrijdag morgend besloot M. Goidsckmidt, een jong ingenieur, eene opstijging te doen.
Rond 10 uro verliet bij zijn hangaar te Boschvoorde. In bet schuitje bevonden zich benevens
M. Goldschimdt, nog vijf mecaniciens. De bestuurbare luchtbal zweelde boven de Tentoon
stelling, tot groote vreugde der talrijko bezoekors.
Eensklaps echter begon do Belgique lil te zinken.
Do motor bleef nochtans doorwerken. Eerst daaldo do luchtbal zacht neder, doch plotse*
lings daalde hij schrikbarend snel.
Een angstgevoel doorliep de toeschouwers. Do luchtbal ging op bet Duitsch paviljoen
terechtkomen, toen de luchtreizigers er nog in gelukten een weinig do snelle vaart to ver
minderen en hem bniten de omheining der teniuoostelling iu ten beeienveld le doen neer
komen. Onmiddelijk snelden talrijke personen naar de plaats waar de luchtbal gevallen
was, daar men eone ramp vermoedde.
Daar zag men echter dat builea eene liebto breuk aan do schroef, alles zich bij eenig*
liclito schade bepaalde.
Het ongeluk had echter veel ernstiger gevolgen kunnen hebben.
Spoedig werd een ordedienst ingericht. De luchtbal droigde maar steeds er opuleuw van
door legaan, en do luchtreizigers konden er niet toe besluiten de gas te laten ontsnappen.
Een 200 lal personen hielden den luchtbal in bedwang en brachten hem dan ondor do
leiding van M. Coldsehmidt naar degruote hall op hel sportplein dof tentoonstelling. M.
Goldschmidt, over liet ongeval ondervraagd, verklaarde dal bier geen ongeluk gebuurdoy
daar er niets aan de motors of aan een andor toestel haperde.
De schroef was gebroken, toen zij nog draaiend den grond raakte.
M. Goldschmidt voegde erbij, dal hij liior enkel eeno proefneming had willen doen.
De luchtbal was op eene hoogte van 700 meters, toen ten gevolgo eener vorkeerde
handeling de luchtbal te snol begon te dalen. Dan was bet bijna niet meer mogehjk het
vallen te beletten.
De bestuurbare luchtbal zal in do tentoonstelling, op de plaats waar hij zich thans be
vindt, hersteld worden, waarna bij opeigen krachten, naar zij no vroogere verblijfplaat*
zal terugkeeren.
Ist9 dag.
Slecht weer maar buitengewoon veel volk;
in den stoet in de dertig vaandels. Op 't stad
huis spreekt, do Z. E. H. Kan. Joos hot dank
woord uit. Burgemeester Van Naemen ant
woordt en belooft krachtdadig le zullen wer
ken in 't Senaat om de Vluamsche taalwetten
er door te voeren.
Professor Vlieberg verklaart zich uiterst
gelukkig over zulke gewichtige verklaring.
De Eerowijn wordt geschonken on wij be
geven ons naar 't Gildenhms. De groote zaal
is proppensvol. Er is over de duizend man en
juist 't puik van Vlaanderen. Volksver
tegenwoordigers Van Raemdonck en Van
Brussel, Senator Van Naemon en't Hoofd-
bureel van 't Davidsfonds niet do sprekers,
zitten op 't verhoog. Professor Vheberg
maakt een overzicht van do bijzonderste
feiten in den laatsten tijd voorgevallen.
De Z. E. H. A. Joos, voorzitter van 't In-
richtingskomileit, wen3cht allen welkom en
legt do inrichting van 't congres uit. In zeer
eenvoudige taal maakt hij alles voor den min
ste verstaanbaar. Franscho geest is onvader-
landsche geest on geest van verwijfdheid en
zinsgenot. Sprekende lot de studenten, zegt
hij, dat zij hun Vlaamsch zijn moeten bewa
ren, zoo knaap,zoo man; en eons man,zoo zijn
zooals zij het in hunne knapenschap gewenscht
hadden. Tot do onderwijzers sprak hij:Vader-
landscho opvoeding is Vlaamscho opvoeding,
liefdo voor streek en stam, voor volk en taal.
Do Vlaamsche strijd is een strijd van den
geest, doch nog meer strijd van't hart. De
vrouwen moeten weton, dat men rijk kan
zijn en Vlaanderen beminnen en zijn volk,
evenals Mej. Belparo. Wij moeten allen fier
heid en stambewuslzijn bezitten. De redenaar
werd meermaals geestdriftig toegejuicht en
by 't eindigen ceno ovatie gebracht.
Dom Laurent Junssensvan Rome weer
legt in 't kort eenige opmerkingen.
De Vlamingen eischen te veelAls men
hen geeft wat recht is, zullen ze niets meer
eischen. De Vlamingen Sloren den vrede, zij
zijn voor deu vredo maar dio kan alloen bo-
siaan als men hunne eor en rechten vrijwaart.
Zij zijn verdachte patriotten Alles be
wijst dat hoe beter Vlaming, hoe beter Belg.
Vlaanderen moet vlaamsch onderwijs heb
ben van lang tol hoog. (hartroer. toej.) Adv.
Dosfel bespreekt het vlaamsch zijn in dn i
verschillende standen.
Leopold I en II waren ons niet genegen,
koningAlbcrt on koninginElisabeth wel. Vroe
ger de hoogero geestelijkheid meest tegen, nu
met ons Mgr. Rullen, Mgr. Slillemans, Mgr.
Wal'felaert en meest al de orders der geeste-.
lijken.
In do ministerlën bijna alles Fransch, 't is
onze schuld, wij moeten maar mannen kiezen
voor Gomeente, Provincie en Staat dio
Vlaamschzijn. De middenstanden zijn Fransch
om te bohagen aan de hoogere klasse. Vlaan
deren moet geheel Vlaamsch worden, gelijk
wij geheel Vlaamsch willen zijn. (Ad. Dosfel
is een stroeve redenaar en toch is hij wonder
om 't aanhooren. Hij werd een© warme ovalia
gebracht.)
Pator Borgesius De Groef handelt over do
vrouw en do drankbestrijding. Ik vraag geea
entbousiasm, of daadkracht van een oogea*
blik maar doorzettingsvermogen.
Ons volk wordt door 'talcoolisme van
voelvormogeDd, minvermogend en gaat tot
onvermogend. Ik vraag maar 3 zaken: 1® niet
te lachen of te spotten mot onze beweging,
want niot wij, maar de spotters zijn vreoselijk
j belachelijk2° to donkey dat er jaarlyka 1/2,