BUITENLAND.
Het Siilonnisme veroordeeld.
T m m 'T ANDER
Klerk of Stielman
Onze visschers in Katanga
Zcsïisntlo jaargang re' 809. - SS
Vrijdag S September 1910
DAGBLAD
Van Nuffel-De Gendt.
Over iiet gezag.
Over de vrijheid.
Over de gehoorzaamheid.
Be gevolgen dier verspreide
gedachten.
Ree stond het met de Sillonnisten 7
Staatkundig Overzicht
Ret vliegen in liet Belgisch leger.
2 CENTIEMEN HET NUMMER
ABONNEMENTEN:
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. «jfc
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds.
BUREEL-EN
I TE ftftLST
AANKONDIGINGEN
TE BRUSSEL
230, Haaciitscheu Steenweg,
BestuurderJ
230.
5liez-kytruat,
J Telefoon 114.
KL aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0,60
3* bladz. (groote regel) fr. 1,00
4* bladz. (kleine regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Reklamen (per regel) fr. 2,00
Gemengd niouws (per regel) fr. 3,00
Recht, heretell. (por regel) fr. 2,00
Overlyden (per regel) fr. 2,00
Voor alle aankondigingen, zich wkndfn
E. TAMINIAU, 217, de Mérodestraat, Brussel*
Wij hebben gisteren aangewezen dat
de Sillonnisten niet min droomden dan
aan al de menschen de volledige poli
tieke, huishoudelijke en zedelijke vrij
heid te geven.
Door het bemachtigen dezer drie
dubbele vrijheid, beweerden zy het
ideaal van het aardsche leven te berei
ken. De Sillon stelde dus tegen de lee
ring der Kerk zijne eigen leering en
zijne theorieën waren alzoo tegenstrijdig
met die der Kerk.
Wij zeggen waren tegenstrijdig, om
dat wij vroeger reeds schreven dat M
Mare Sangnier zich ten volle heeft
onderworpen aan 't pauselijk woord en
dat ook de komiteitsleden het voor
beeld van hunnen hoofdleider hebben
gevolgd.
Het is echter goed om weten welke
de bijzonderste gedachten zijn, die in
het Siilonnisme lagen opgesloten.
De Sillonnisten wilden eenieder vol
komen gelijk maken. Zoo zouden er
onder meer geene meesiers of onderda
nen meer zijn... Nochtans het is dui
delijk, dat er in iedere maatschappij
welke bestaat uit schepsels dis van
natuur onafhankelijk en ongelijk zijn,
dat er in zulke maatschappij een gezag
moet worden uitgeoefend, dat de werk
zaamheid dier maatschappij leidt en
die aan deze maatschappij zijne wet
opdringt.
De Sillonnisten beweren dat gezag
en vrijheid niet overeen zijn te brengen,
in andere woorden dat er tusschen die
2 zaken onvereenigbanrheid is... Di!
is volkomen verkeerd. Indien men
zulks beweert, dan heeft men over het
woord vrijheid een valsoh begrip, 0011e
misse opvatting. Tiet is immers juist
de vrijheid die op het gezag steunt in
plaats van er mede in strijd te zijn.
Even verkeerd a!s hot bovenstaande,
is het te zeggen dat de gehoorzaam
heid tegenstrijdig is 'met de weerdig-
heid van den mensch.
De H. Paulus schreef, dat men aan
hot gezag moet onderdanig zijn. De
geestelijke staat is gegrondvest op de
gehoorzaamheid.
De geestelijke staat is toch niet
tegenstrijdig met het ideaal van den
menschelijken natuur Eu de heiligen
die de volmaakste menschen zijn ge
weest, waren de gehoorzaamsten en de
onderdanigsten der menschen. En toch
waren zij geen slaven en ontaarden.
Do menschelijke waardigheid kan ten
volle overeenkomen met de grootste
gehoorzaamheid.
De Sillon bracht door zijne leerstel
sels valsche en noodlottige begrippen
in den geest der jeugd, over gezag,
vrijheid en gehoorzaamheid en evenzoo
over de rechtvaardigheid en de gelijk
heid. De Sillonnisten, dus al degenen
die deze gedachten deelden, aanzagen
hunnen toekomststaat als deze welke
hot meeste overeenstemmen zou met
den geest van 't Evangelie,
Dat was glad verkeerd. De Kerk
keurt de drie hedendaagsch bestaande
Staatsvormen goed, maar geen der'drie
Staatsvormen heeft den voorkeur. In
iederen Staatsvorm kan de rechtvaar
digheid verkregen worden.
In de praktijk al ruim zoo slecht als
met de theorie. Verschillende meenin
gen en de uiteenloopendste godsdien
stige gevoelens werden in het Sillon
nisme bijeengebracht. Men had er
thans katholieken, zoowel priesters
als leeken, naast Joden, Protestanten
en Vrijmetselaars. Ieder was vrij zijne
godsdienstige overtuiging te behou
den, maar allen moesten hunne gods
dienstige overtuiging ten pande stel
len van het edelmoedig, gemeen
schappelijk ideaal.
De Vrijmetselaars waren om zoo te
zeggen alzoo mede uitgenoodigd door
do katholieken om ook door hunne
daden de degelijkheid van hunne ge
dachten te doen uitkomen. Het iswaar,
wij mogen en wij moeten zelf al de
menschen beminnen, maar wij moeten
evenzeer de leugen en het bedrog
haten en bestrijden.
De katholieke godsdienst is do ware
en daarom moeten de katholieken alle
andere, het is te Zeggen alle valsche
leerstelsels bestrijden en bekampen,
verre van ze te gedoogen en de ge
legenheid te geven hunne valsche
gedachten nog meer, en zelfs in hun
eigen katholiek midden,te verspreiden.
Het Siilonnisme was volkomen in
strijd met onzen godsdienst zoo in ge
dachten als in werken en daarom heeft
de II. Vader dit stelsel veroordeeld.
Ifc^jaPing. 9 September 1842.
Do Kamer stemt eene leening van 24 mil
joenen voor het afmaken van den ijzeren weg.
Sis$roeaa van vee in ÉSelgtë,—
Wij voeren hoofdzakelijk veo in BuJ-ië, uit
Holland, Amerika en Frankrijk.
Ziehier onzen invoer der 3 laatst» jaren
73.7U5 sluks vee in 1907 75.551 stuksin
90S 71.032 stuks in 1909 zoodat den in
voer gevoelig vermint!cl.
In 1907 voerue Bélgië 55.280 stuks veo in
uit Holland j 10.300 uit Frankrijk en 8,325
uit Amerika.
In 1908 voerden wij 64.848 stuks vee in
uil Holland 6.177 uil Frankrijk en 4,526
uit Amerika.
In 1909 voerden wij 69,942 stuks vee in
uit Holland 1.538 uit Frankrijken slechts
152 uit Amerika.
Zoodat onze invoer uit Holland aanzienlijk
klimt, en die uit Amerika gansch onbeduidend
geworden.
Het Zaterdag laatst, werd de
jacht geopend en reeds Zondag waren er in
do Bruss doche Hallen niet minder dan drïj
duizend stukken wild, die zeer duur verkocht
werden. De hazen golden van 9 lot 10 frank
de pairijzen 2,50 fr. het stuk do wilde ko-
nijiMjes 9,50 fr. het half dozijn.
Er werden 1500 hazen te koop gesteld.
Deze groote hoeveelheid wild getuigt dat er
geene al te groote schaarschheid van wild be
staat en dat hijgevolg de prijzen nog al mer
kelijk zullen dalen.
VoorbcéSden trekken, Het
is bekend dat do vreemde landen nog al dik
wijls eene les aan het kleine Belgen land ont-
leenon. Rumenië heoft nu nickelstukken doen
vervaardigen op het model der Belgische.
Zij verschillen in niets mol de onze, tenzij
dat het opschrift verschillend is.
yoegpfloterccr, hoe meer»
der* zeer. In het latijn vertaalt men
Ut spreekwoord door Honores sont onera.
Moeilijk kan men zich een gedacht vormen,
hoe afmattend de officieels ontvangsten en
bezoeken zijn.
Onze vorsten hebben het waarlijk druk dit
jaar en het verwondert niemand dat onze be
minde koningin to Possenhoffon eonige dagen
rust heeft gezocht. Thans ia zij bijna gansch
•hersteld van hare vermoeinissen en reeds
bereidt zij zich om den 15 Sept. aanst. het
officieel bezoek te brengon aan Koningin
Wilh'lmina.
Het verwen eener brug.
Ecu (ter grootste bruggen van de wereld is,
zooals men vveot, die over den Firlli of Forth
Schotland. Óm den ijzeren reuzenbouw
tegen do weersinvloeden te beschermen,
moet natuurlijk het ijzerwerk voortdurend
goed in de verf worden gehouden.
Hel weekblad The English Mechanic
maakt nu de opmerking, dat do arbeid van
het verwen bij do Forthbrug nooit is afge-
loopen. Sinds elf jaren, sedert de brug gereed
is gekomen, wordt zij onafgebroken geverfd.
Er zijn met dio werkzaamheden 35 personen
bezig. Ze begonnen te verwen aan het Zuide
lijk uiteinde der brug en hebben dag aan dag
voortgewerkt, met uitzondering van de Zon
dagen en de dagen van buitengewoon storm
achtig weder en daar de brug uit twee hoofd-
bogen van 315 m. en twee oeverbogen van
210 m. bestaat, duurde het volle drie jaren
eer de arbeiders bij het Noordelijk uiteinde
waren aangeland. Do verf houdt het echter
niet langer dan drie jaren uit. Dus moeten
de werkzaamhedon bij het eene eind af ge
daan, dadelijk van voren af aan begin
nen. Tegenwoo; dig is de reuzenbouw al aan
zijne vierde verflaag*
Turkye. Eene nieuwe batterij is uit Sa
lonika vaar de Griehsche grens vertrokken.
Niet ver van Nar te heeft er eene botsing
plaats gehad met Griehsche soldatenwaar
van er drij gedood zijn en verscheidene an
deren gekwetst. De Turken hebben eenen
doode en twee gekwetsten. Deze gebeurtenis
zal ongeiwiifeld aanleiding geven tot groote
moeilijkheden.
Todor Alcxandrof, koofd eener bendeê
heeft met eenige Buigarer. eenen inval ge
daan in het Turksche dorp Bania. Na de
inwoners dezer gemeente gefolterd en gedood
te hebben, heeft men het vuur aan alle de
won in gen gestokenDeze misdaden moeten
aan wederwraak jegens de Turken toege
schreven worden.
Engeland. Te Portsmouth heeft men
een Duitschen officier aangehouden, welke
plannen opmaakte van Engelsche versterkin
gen. De zaak is in handen van den heer
mini sier van Oorlog,
Spanje. De toatand is altijd dezelfde.
Dc regeering bereidt een antwoord op de
nc.ta vun het Vatikaan. Stippen icij hier nog
de woorden aan van Af. Canalejas, welke hij
over eenige dagen uitsprak Ik ben, zegde
hijslechts het werktuig der vrije gedachte.
Indien ik afwerk van mijne gedragslijn,
zoude gansch de liberale partij tegen mij op
staan. Bet Valikaan moet dus toegevingen
doen.
Duitschiand. De frankfurter Zeitung
komt op tegen de aanhouding cn het vcr-
wijderen uit de buurt van Friedberg, waar
de Tzaar vei bi ij ft, van alle lieden die maar
in het allerminste verdacht kunnen worden.
Zoo heeft een iooneelspeler, Rus van ge
boorte en Israëliet van geloofbevel ontvan
gen binnen de4S uren Frankfurt te verlaten,
uihoewel hem niets bepaald ten laste kon
gelegd worden
Terecht zegt de frankfurter Zeitung
11*9 Ounnen Tsaar in Friedberg
gaarne rust. en h erf tel, en wcnschen, dat hel
hem door het publiek zoo min mogelijk lusUp
wordt tïcmnzrkt. Mmo wegéns het verblijf
van den Russisctica tsaar in Duitschiand
is hel niet iwodig, het anderendie hier
verblijven, die ook rust en herstel zoeken of
op eerlijke wijze hun brood verdienen, lastig
te makenof hen door onbekookte aanhou
dingen eii bevelen tul uitzetting te benadee-
len. yt
werken, zo zijn klerk geworden en nu zijn zij
geplaceerd
Het is thans door velen geweten aan wat
lage, belachelijke loonen, sommige zulker
jongens moeten werken. Hoe lang gaan zij
niet aan 25 fr. En blij mogen ze zijn als zij
tot hun 75 en ten hoogste tot hun 100 fr. ge
raken na vele en lange jaren dienst. Wo
spreken hier natuurlijk van de lagere kler
ken, van de jongens die al iets meer dan la
gere studiën hebben gevolgd....
Vergelijkt daartegen de stielmannen. Zij
komen gemakkelijk tot een behoorlijk loon,
zij hebben de noodwendigheid niet die groote
uiterlijke pracht in kleedingen levenswijze te
vertoonen en zoo komt het dat de stielman
nen gemakkelijk door het leven rollen, ter
wijl bij vele klerken de armoe verdoken
zit onder hunne min of meer schoone klate
ren* Dat de ouders daar goed en rijpe!4c
ovor nadenken Hunne zonen hebben om ge
lukkig te zijn en om door 't leven le koic-M
geene schoone kleederen alleen vandoen. II
is eveneens een misgedacht dat lionbezi-hj
voorval 4 taalkennis betreft. De Vl.uirns.
jongens kunnen geheel gemakkelijk die ov r
dreven Franscho complin: uien missen, zij
hebben zoozeer de taalkennis ni«*i van noode,
als wel vakkennis. Ja. vakkmntis is voor
onze toekomende mannen cmonlbe-rlijk en
op de vakkennis dient er gesteund. De ou
ders hebben er dan alle belang bij le zorgen
dat hunne zon^n meer en meer worden on
derwezen in hel vakonderwijs. Daartoe ge
ven ons de meest vooruitgaande landen het
Leste en degehjksle bewijs, het is vooral in
die richting, dat wij Belgen ons onderwijs
moeten vooruilstuwen.
Men weet dat Belgische vliegers Van den
Born en de Laininne aan Z. M. Koning Albert
en aan generaal Heltel-aut, minister van Oor
log, aangeboden hadden, eenige Belgische
officieren eene opleiding te geven in de vlieg
kunst.
Een Brusselsch blad meldt thans, dat het
den minister van Oorlog ondervraagd heeft,
om te weten hoe het thans staat mei de Bel
gische officieren-vliegers.
Minister Hellobaut verklaarde, dat hij be
sloten had een vliegtoestel aan te koopen
voor het leger.
Op do vraag welke dienst er van het
vliegtoestel zou gevraagd worden, antwoord
de de minister, dat bij in M. de Laminne. met
wie hij eene reis gedaan had, zulken zekeren
on voorzichtig^n geteider ontdekt had, dat
bij besloten had, ham de opleiding der Belgi
sche officieren-vliegers, toe te vertrouwen.
Een der officieren, een luitenant van de
afdceling luchtvanrders, zal eerstdaags aan
geduid worden. Wat het noodzakelijkste is
van cm vliegër, is de volstrekte kennis van
den motor. Ook zal do aangeduide officier,
in afwachting dat het vliegtoestel geleverd
worde, naar de motorfabriek gezonden wor
den, om daar grondig den motor te be-
studeeren. Van zoodra hij den motor goed
zal kennen, zal do officier zijno oefeningen
met ridder do Laminne beginnen.
In antwoord op de vraag welk toestel er
zou aangekocht worden, zegde minister
Hellebaut, dat er waarschijnlijk eerst een
twee vlakker Farinan zou aangekocht worden
en dan later een een vlakker. II ij voegde er
nog bij, dat het Belgisch leger, evenals de
legers der naburige landen, eerstdaags zijne
afdeeling vliegers zal hebben.
Het is oj) hot einde dezer maand, dat de
eerste visschers uit Antwerpen naar Kongo
zullen ver trek kon.
Do zetel dezer zending zal te Kilona, op
het moer Mooro zijn, on zij zal een dubbel
doel hebben: do vischvangst en den landbouw.
Alle memtrog-olen «ija_ ffonoinou. De fiör§lO.
visschers die do proei zullen wagen, zijn
Anloon LaLbeke, van Oostende, geboren in
1861 en Gustaaf Van Hyft. van Blankenber-
gho, twee oud-patroons. Zij zijn vergezeld
van eenen klerk, M. D' llondt. Deze zending
neemt 250ladingen, 't zij een totaal van 8000
kgr. materiaal mede, bestaande uit koord-
werk, netten, enz. alsook een geheel roolc-
loeslel, voordo vischrookerij.
Vrijdag laatstleden hadden to Oostende
proefnemingen plaats, welke ten volle ge
lukten. Deze proefnemingen werden gedaan
in tegenwoordigheid van M. Goffart, afge
vaardigde van het ministerie van koloniën,
doktor Stappers, M. Grets, bestuurder van
Üockcrill maatschappij; bevelhebber Bul-
tmek, van het werk van de Ibis, en MM. Van
Bemdom, gebroeders, schrijnwerker te Ant
werpen Onze visschers zullen in Katanga
over eene stoomsloep, do gouverneur Wan-
germèe beschikken. Het is eene sloep van 22
meters lengte, in Engeland gebouwd, voor
rekening van het bijzonder komiteit van
Kalanga.
Zooals wij boogor zogden, begeert deze
expeditie zich naar het meer Moero, langs
Boma, Stanleyfalls en Kassongo. Later
zullen soortgelijke zendingen ook aan liet
Tanganikameer en aan hot Iwelé-meer opge
richt worden.
Op het Tanganikameer zullen do visschers
de stoomsloep Alexander Delcommuneeene
sloep van 26 meters, ter hunner beschikking
hebben. Op hot Iwelé-meer wordt met
prauwen gevischt. 26 inboorlingen van de
kusten van Kioo zullen onder do leiding der
Belgen slaan. Do zending zal twee jaar in
liet zwarte land blijven.
De noodige toestellen worden medege
nomen, om eeno verzameling aller visch-
soorlen te maken voor onze natuurkundige
muzeums. Het bijzonderste doel is echter aan
dc zwarten de nieuwste vischrnethoden aan
le leeren, en in het voedsel te verschaffen
aan inboorlingen en blanken, dio tegenwoor
dig ih Kalanga uitzinnige prijzen moeten
betalen voor hun voedsel.
Die vraag wordt hedendaags dikwijls ge
stold. Do economisten antwoorden eenparig
dat men meer vak- en stielmannen moet vor
men. Do ouders, zij die rechtstreeks betrok
ken zijn, zijn gemeenlijk van een ander ge
dacht. Ze willen van hunne zonen allemaal
klerken maken. Ze moeten met een col kun
nen gaan en mijnheer spelen. Zoo komt het
dat er heden in de groote steden vooral zoo-
volo kleine klerken loopen. Zij zijn naar de
school geweest tot hun 14, 15, soms 16 jaar
en dan zijn zij bekwaam om op een bureel te
FRANKRIJK
Goedkoops wijn
Na de overstrooming te Parijs, werden uit
de Seine, en zoo wat langs alle kanten, 200
vaten wijn opgevischt. Deze werden door do
eigenaars niet opgeeischt en dus gisteren bij
opbod verkocht.
Een handelaar kocht ze blok voor
305 frank.
De wijn zal echter moeten gestookt worden
daar hij mogelijk door het water bedorven
werd.
De Duurte der mondbehoeften
De heer IJfiand heeft een onderzoek inge
spannen, ton einde de oorzaken to kennen dor
plotselinge rijzing van de prijzen der levens
middelen te Parijs. De uitslag bewijst dat de
stijging der prijzen meer moet toegemhreven
worden aan de hebzucht der haudeldrijvers
dan aan schaarschheid van levensmiddelen.
De heer Briand heeft bevolen deze baatzuch
tige personen op te zoeken en is voornemens
een zwaren laks op hunnen handel to leg
gen, indiou zij de hooge prijzen behouden,
DU ITSCH LAN D.
De socialistische vergadering van Frankfort
Wij hebben medegedeeld dat do burge
meester van Frankfort had opgelegd, geda-
ende de besprekingen uitsluitelijk do Duit-:
uche taal le gebruiken. Jaurès en Van do
Velde hebben geantwoord, dat zij in de Duit-
selietaal zullen sprekep. Daar men weet dat
/.ij deze taal niet machtig zijn. is men nieuws
gierig te weten, hoe zij zich uit don slag zul
len trekken.
ENGELAND
Miss Le Nève in vrijheid
Miss Le N'-io, die met dokter Grippen op
den Mv 'frose aangehouden werd wegens do
moord op Mev. Grippen, is van alle beschul
diging onthoven en zal eerstdaags in vrijheid
gestold worden.
De draadlooze telegraaf
In de Engelsche oorlogsvloot, werden by
middel van den draadloozon telegraaf, proef
nemingen gedaan tusschen eenen kruiser en
oen onderzeeër. Do kruiser gelukte er in een
bericht aan den onderzeeër te doen toekomen,
doch deze laatste kon er onmogelijk in ge
lukken ecu antwoord te zenden.
Een rijke erfgenaam
To Plymouth, is met zijne ouders uit New-
York aangekomen de zuigeling Vinso Walsh
M® Lean, oud tien maanden en de tookomsti-
ge erfgenaam van een fortuin van 500 mil-
lioen frank. Door een gevolg van kiuderjuf-
vrouwen en bewakers, is hol gezin naar Lon
den gegaan.
Het kind beeft oniony «ix/v.»
spreken, toen het in een Amerikaanscho bad
plaats werd rondgeredon in een kinderw agen
met een stalen kooi erop en voorafgegaan cn
gevolgd door bijzondere speurders, daar do
ouders beducht waren, dat hun spruit zou
opgelicht en ontvoerd worden.
RUSLAND
Aanhouding
De politie heeft eene bende anarchisten
aangehouden, bestaando hit 12 personen, dio
gansch list Russisch rijk onveilig maakte.
Men vond in hunne verblijfplaats verscheide
ne bommen en eeno groote som golds, voort
komende van eeno diefte in een postbureel.
SPANJE
De strijd met het Vatikaan in Spanje
De Spaansche kabinetoverste Canalejas,
heeft verklaard, dat indien het Spaansche
ouvernement zijno gedragslijn moest ver
anderen, er zulk eene omwontoling zou zijn
van wege de liberale partij, dat de kerk er
eerder zou bij verliezen en dat toet Vatikaan
dus maar moet toegeven.
De stakingen
Gezien de mislukking der algemeene sta
king le Bilbao en te Saragossa, hebben de
werklieden van Barcelona besloten het werk
te hernemen, maar eeno nieuwe staking uit te
roepen indien de metaalbewerkers, dio sedert
verscheidene weken staken, geen voldoening
bekomen.
Te Valencia hebben de werklieden van
tien fabrieken gestaakt, maar deze staking
staat op zichzelven.
Te Sevilla bespreken do werklieden der
knopfabriekon de algemeene staking. Een
aantal werklieden bobben reeds het werk
laten staan.
GRIEKENLAND
Terechtgesteld
De terechtstelling hoeft plaats te Muses-
sacriff van twee misdadigers, twee opperhoof
den eener bende.
Griekenland heeft eene Tokening gezonden
aan Turkyé van 20 miljoen frank, om de
schade te dekken door de Turken aan Griek-
sche schepen aangericht. De Torscbe regee
ring schijnt er niet veel gehoor aan te geven.
TURKYE.
Verdronken
Uit Turkye wordt gemeld dat twee Portu-
geesche reizigers verdronken zijn in eeno
rivier,niet ver van Elbassan.
CHILI
Overleden
Wij hebben den dood gemeld van don
Voorzitter der Chiliaansche Republiek.
Nu ontvangen wij de tijding dat de voor-
loopige dienstdoende Voorzitter insgelijks
overleden is.
