>-<; -•*•••
Eer». H. Desiderius Joannes Ëaplista WILLEMS
Onze vorsten in Holland
e
'T EEN EN 'T ANDER
Groote gebeurtenis in Vlaanderen.
ABONNEMENTEN!
Cinematograaf In opene lucht l
Ï3i liet .TubelparJi te Brussel
Zestiende Jaargang n' 800. 104
2 CENTIEMEN HET NUMMER
Zondag 18 en Maandag 19 September 1910
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. qt
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds.
BUREELEN
AANKONDIGINGEN
TE BRUSSEL
£20, Haachtschen Steenweg, 230,
TE AALST
91 Kerkstraat,
Telefoon 114.}
BestuurderJ. Van Nuffel-De Gendt.
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0,60
3* bladz. (groote regel) fr. 1,00
4e bladz. (kleine regel) fr. 0,30
Finauc. aankon, (per regel) fr. 2,00
Reklamen (per regel) fr. 2,00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 3,00
Recht, herstell. (per regel) fr. 2,00
Overly den (per regel) fr. 2,00
Voor alle aankoxbtsingbn, ztch wfndeïc
E. TAM1NIAU, 217, de Méeodestraat, Brussel.
Geboren te Adegem, den 12 No
vember 183-5, deed schitterende stu
diën in 't College te Eekloo en 't klein
Seminarie te Sint Niklaas, ging over
naar het groot Seminarie te Gent in
185G en werd er Priester gewijd den
2 Juni 1860.
Den 28 October 1861 wierd hij be
noemd als Coadjutor van den Eer weer
den Heer Vincart, Onderpastoor te
Geeraardsbergen en reeds eenige we
ken nadien was hij zijnen opvolger als
Onderpastoor.
Zijne buitengewone iever in het be
stuur der werken, hem toevertrouwd,
wenkten de aandacht der Hoogere
Overheid, die weldra hem zond naar
eene der eervolste en belangrijkste
plaatsen van het Bisdom... in Januari
1866 werd hij Onderpastoor benoemd
in Sint Baafskerk te Gent.
Van het eerste jaar reeds gaf hij blij
ken van bijzondere naastenliefde en
zelfsopoffering tijdens de schrikkelijke
cholera in 1866 en later nog geduren
de de ov( róirooming der Schelde in
1872. Verders stichtte en bouwde hij
te Gent eene patronagie voor meisjes
in 1868, later eene lagere school voor
jongens en ook voor meisjes, die
plechtig geopend wierd 's avonds vóór
zijne benoeming als Pastoor van Sint
Jozefskerk te Aalst, den 29 Septem
ber 1879.
Zijne parochianen weten best, wat
hij sinds 1879 in deze parochie heeft
verricht, welke wondere werken zijne
onverpoosde iever heeft teweeg ge
bracht, wat al goed hij heeft gesticht
Op Zondag, 18 September,
wordt plechtig gevierd het Gouden Jubel
feest van onzen beminden Herder, Ecrw.
Heer D. Willems, priester gewijd in Juni 1860
en benoemd Pastoor van Sint Jozefspa
rochie in September 1879.
Wij, zijne parochianen, wij weten best
wat hij midden ons heeft verricht, welke
wondere werken zijn onverpoosde iever
heeft teweeggebracht, wat al goed hij heeft
gesticht geen huisgezin dat geene weldaad
hem te danken heeft.
Ook zijn wij verzekerd dat op den dag van
zijn Jubelfeest al de parochianen vurig voor
hem zullen bidden, talrijk tot de I1H. Sacra
menten naderen, en zooveel mogelijk toch
iemand van elk huisgezin eene H. Communie
te zijner intentie zal willen opdragen.
Wij verzoeken vooral de Voorzitters en
Bestuurleden der verachillige maatschapijen
dezen plicht van dankbaarheid aan hunne le
den te willen herinneren en tevens hun mede
te doelen dat den Zondag morgend om 8 112
ure een stoet zal gevormd worden door de ver-
schillige scholen, genootschappen, maat
schappijen, honden en kringen.
De meisjes, jonge dochters en vrouwen
moeten bijeenkomen op de speelplaats van
hel Klooster in Sl. Jozefstraat de school
jongens, jongelingen en mannon vergaderen
op de speelplaats der Patronage en zullen dan
op de volgende orde aan de Kapel van Meule-
schetto in den stoet gerangschikt worden
1 kinderen der Meisjesschool 2 kleine
Congregatie 3 groots Congregatie (met lint
en medalie) 4 Boerinnegilde 6 Leerlingen
der Jongensschool 6 Zondagschool en Pa
tronage 7 Fanfaar Willen is Künnen
8 Turnmaatschappij Willen is Kunnen
9 Katholieke Volkskring, Sint Jozef 10
Boldersmaatschappij 11 Spaarkas en Pen-
sioengildo 12 Geitenbond 13 Veeverzeke-
ring 14 Koor- en Zangmaatschappij Sint
Jozefskring»; 15 Bestuurleden van den Ka
tholieken Volkskring en Feestcomiteit 1G
de Heeren van den Kerkraad 17 de Over
heden 18 Eerw. Heer Jubilaris met den Z.
E. H. Deken.
Deze machtige stoet zal den Eerweerden
Jubilaris Ier pastorij uithalen en naar zijne
griefde Kerk geleiden, waar om 9 1/2 ure
eene plechtige Jubelmis zal gezongen wor
den. (Binst de Mis sermoen door den Zeer
Eerw. Heer Deken).
Onmiddelijk na de H. Mis wordt de stoet
hervormd en trekt langs de Statiestraat,
.Aibert-Liénartstraat, Esplanadestraat, Vrij
heidstraat en Schoolstraat naar de Feestzaal
van den Volkskring alwaar door Mijnheer
Am. D'Hondt, Voorzitter van den Kerkraad,
eene Jubelredevoering zal uitgesproken en
door verschillige maatschappijen bloemtuilen
zullen aangeboden worden.
Benevens een zeer SCHOON TAPIJT voor
hoogaltaar en koor door de parochianen ge
schonken, wordt den Eerw. Heer Pastoor
nog opgedragen een Album met al de werken,
Maatschappijen cn Kringen door hem sinds
dertig jaren gesticht en bestuurd, ook een
schoon ingelijste groep der tien Heeren
Onderpastoors die hem in zijn werk hebben
bijgestaan.
Deze PRACHTIGE ALBUM, de schoonste ge
denkenis van het jubelfeest, met 93 verschil
lige groepen en portretten, en den tekst der
Feestrede zal van Zondag 18 September aan
zeer genadigen prijs door iedereen kunnen
bekomen worden.
's Avonds om 8 ure, Verlichting van het
Esplanadeplein en omliggende huizenluister
rijk Concert door de Fanfaar ti Willen is Kun
nen muziekafdeeling van den Katholieken
Volkskring Sint Jozef, en voor slot en bekro-
ning
V/ij verhopen dat de bewoners der naastaan-
palende straten hunne huizen zullen willen ver
sieren en 's avonds verlichten en dat geheel
den dag over gansch de parochie, in alle stra
ten, op alle huizen de nationale vlag zal wap
peren, als blijk van deelneming in dit zoo
duurbaar Jubelfeest.
Op voorhand verzekerd van uwe welwil
lende medewerking, bedanken wij U allen
hartelijk en groeten U met achting.
NAMENS HET FEESTCOMITEIT
TER HERINNERING.
's MorgendsAlgemeene Communie.
8 1\2 ure Stoet der Maatschap
pijen. 9 1/2 ure Solemnele Jubel-
mis. 10 1\2 ure Zegestoet naar
den Volkskring. 11 ure Plechtige
Ontvangst. 8 w*e Verlichting en
Concert. Cinematograaf. Ge
buurte versierd en verlicht. Alle
huizen bevlagd. Blijvende geden
kenis, prachtige Album
Verjaringen.— 18 September 1830
In de Staten-General vraagt M. Van
Zitzma dat een onderzoek zou geopend wor
den over den oorsprong der omwenteling die
te Brussel uitgebarsten is en tegen de muiters
die het sociaal kontrakt verkrachtigd hebben.
M. Danck»r Curtius kent maar een middel
om den stroom te weerstaan, dat is het ge
bruik van het geweld door de wapens.
19 September 1830. Men ontdekt
op het stadhuis van Brussel geweeren en
sabels die er neergelegd zijn door de N der-
landscbe overheid. Gansch den nacht beloopt
de bevolking, voor afgegaan van trommels,
de stralen en bij den kreet van «weg met de
Hollanders
19 September 1831. Een Koninklijk
besluit draagt, aangezien de moeilijkheden
waarin het land verkeert, er geene nationale
feesten zullen gevierd worden». Alleen zal
een Te Deum in de hoofdkerk gezongen wor
den.
19 September 1895. De werkop
zieners maken proces-verbaal tegen Anseele
en de beheerders van Vooruit wegens over
treding der wet over het betalen der dag-
loonen.
Tegen de ontvolking.—Eene bij
zondere kommissie is duor da maatschappij
van Geneeskunde gelast om het belangrijk
vraagstuk der ontvolking te onderzoeken.
Die kommissie bestaat uit de doktoors Casse
van Brussel, Dupureux van Gent, Daets van
Antwerpen en Roos van Namen.
De kommissie stelt den volgenden maatre
gel voor Bijstand aan alle moeders welke
in nood zijn rechterlijke vervolging voor
allen welke hinderpalen zouden stellen aan
eene g«hnor»« vermin dm'uw* van lasten voor
de huishoudens, w«u,r er vele kinderen zijn.
Een hulpgeld aan de ouders op den ouder
dom van GO jaren. Kosteloos onderwijs voor
huisgezinnen van ten minste drij kinderen.
De Brusselsche Wetstraat ein
digt aan het Jubelpark, of Park
der Vijftigste Verjaring. Daar
hadden reeds in 1880 en 1897 do
Internationale tentoonstellingen
van Brussel plaats.
Het prachtig paleis van den
Cinquanlenaire, of Jubelpark,
bestaat uit twee vleugels het
werd in 1879 door bouwmeester
Bordiau opgericht.
Do beide vleugels zijn ver
bonden, door middel van den
praalboog, waarvan wij hier
naast een trouw afdruksel weer
geven.
In het paleis der Vijftigste
Verjaring is liet Koninklijk
Muzeum van Versierings- en
Nijverheidskunsten, benevens
de verzamelingen oudheden en
nijverheids werken, door bijzon
deren aan het muzeum geschon
ken.
In andero tijden,is de toegang
tot het muzeum kosteloos.
Thans echter, voor den tijd
der Tentoonstelling van Brussel,
heeft hol beheer het wijs gedacht gehad, er eene algemeono verzameling van oude kunstwerken op te richten.
Men vindt er thans, naast die prachtige verzameling oude kleinodiën, oude en hedendaagsche beeldhouwwerken, voorliistoriscbe oud
heden, bijzonderlijk uit de Romeinsche en Franscho tijdvakken, in België gevonden, Egyptische oudheden, uit do VIP eeuw voor Jezus-
Chrislus, godsdienstige oudheden, enz. enz. Eene verzameling schilderijen en beeldhouwwerken, komende uit alle landen der wereld en
geschildordf geboeiteld door de oude meesters der kunst, als Rubens, Van Dyck, Teniers enz. enz.
Het muzeum is voor don duur der Tentoonstelling voor verscheidene miljoenen verzekerd men zal zulks begrijpen, als men west dat
de waarde der uitgestalde oudheden en oude kunstwerken, om zoo te zeggen niet te schatten is.
Onder de thans tentoongestelde schilderijen bevindt zich ook de prachtige schilderij van St-Rochus, uit de St-Martenskerk van Aalst,
van den Vlaamschen meester Rubens. Deze kostbare schilderij is er tentoongesteld, met het altaar waarboven zij in de St-Martenskerk
prijkt, daar de deskundigen het volkomen eens zijn, om te verklaren, dat het altaar gebeiteld werd, naar teekoningen van Rubens.
Deze twee stukken alléén zijn miljoenen waard.
Men treft er ook nog oude meubelen aan, uit de XVI® eeuw, welke van hot g-asthuis van Aalst voortkwamen. Ook uit Ilofstade en
andere gemeenten uit den omtrek van Aalst, werden groote verzamelingen kostbare oudheden naar de Tentoonstelling gezonden, aldus
ook het hunne bijdragende om onzen nationalen rijkdom en oude kunst te doen kennen en waardeeren
Gezien de groote waarborgkosten, van het inrichtend Komiteit geöisclit, is de ingangsprijs vdbr deze Tentoonstelling de weekdagen
drie frank en 's Zondaags 1 frank.
Ontelbare vreemdelingen kwamen reeds de Tentoonstelling bezoeken en stonden verwonderd en verrukt tegenover zulke kostbaarheden.
De meeste Belgen zelfs, weten echter niet, hoe rijk hun land is aan oude herinneringen.
Ook kunnen wij onze lezers niet genoeg aanraden, deze Tentoonstelling te gaan bezoeken, zij zullen het zich geenszins beklagen..,.
-*C
Staatkundig Overzicht
Frankrijk. De vraag wordt opgeworpen
of men de oorlogschepen der Fransche vloot
zoude samen gaderen in den Atlantischen
of Middeltandsche zee. Vermoedens rijzen
op, dat dit reel eenen voorzorgsmaatregel
zoude kunnen zijn tegen eenen gebeurlijken
oorlog tusschen Engeland en Duitschland.
Duitschland. De socialist Faber is le
Fran fort-op-Oder gekozen. Hij vervangt in
den Reichstag eenen liberaal. Het is de ne
gende bijgevoegde kiezing welke komt plaats
te hebben en telkenmale is het een socialist
die de zegepraal behaalt. Het is ontegen
sprekelijk, dat de socialistische partij in
Duitschland meer en meer veld wint.
Spanje. De prefekten van meest al de
provinciën ran Svnnje, hebben vertoogschrif
ten ontvangen wn katholieke komiteilen
waarin de toelating gevraagd wordt om op
2 Oktober aanstaande grootsche betoogingen
in te richten in de bijzonderste steden van
Spanje. De kotjiolieken willen op dien dag
beslissende slag leveren tegen liet onge
loof en klaar bewijzen dat zij talrijker zijn
dan tnen het teel veronderstelt
Turkyë. De Turksche gerechtsdienaars
hebben vijf leden van den Algcmeenen Raad
van Pharnal aangehouden. Zij waren zelfs
in hef bezit van aanhoudingsmandaten, uii-
geveerdigd tegen al de leden van den Alge-
meenen Raad. Het patriarkaat heeft ver
klaard dat, ingezien de dreigende houding
der Turken, het niet langer meer zijne
werklaamheden kan vervorderen.
Portugal. Ds anti-monarchieken heb
ben beroep ingespannen tegen de kiezingen.
Zij verklaren dat het hoofdstembureel 26
zetels ten onrechte toegekend heeft aan de
gouvernementsgezinden. liet hooger hof
heeft de zaak in hadden en zal uitspraak
doen. Dit is de oorzaak der vertraging in
het openen van de Portugeesche Cortes.
Amerika. Het gerucht wordt verspreidt
dat de heer Tafl, voorzitter der Vercenigdc
Statenzich niet meer zal voorstellen als
kandidaat voor het voorzitterschapDe heer
Roosevelt geniet overal op zijne rondreizen
en bijzonderlijk in het Westen zulken onge-
meenen bijvaldat het niet mogelijk is eenen
dam op te werpen tegen den volksstroom,
welke naar den heer Roosevelt ijlt
Vandaag, morgen en overmorgen heeft er
eene gebeurtenis plaats, die eeuwenlang zal
opgeboekt blijven in de Geschiedenis van
bet Vlaarasche volk. Wij bedoelen de drie
Vlaamsche Wetenschappelijke Congressen,
die thans in Antwerpen worden gehouden en
waarvan wij reeds spraken, in een vorig num
mer. Doch, zooals wij zegden, is deze gebeur
tenis zoodanig belangrijk dat wij er wol op
mogen wederkomen. Inderdaad 1200 con
gressisten, allen tot den hoogsten stand be-
hoorende, zullen 3 dagen lang vergaderen
en in 80 verschillende wetenschappelijke
verslagen, de moeilijkste kwestiën op ieder
wetenschappelijk gebied verhandelen of he
spreken.
In vroegere jaren en zelfs tot in don laat-
sten tijd werd de Vlaamsche taal aanzien en
genoemd door hare bestrijders, als eene taal
die niet kon dienen tot voertaal van het
hooger onderwijs, in andere woorden, het
Vlaainsch was geene of kon geene cultuur
taal worden.
Dat Holland verscheidene hoogere scholen
bezit, waar het Nederlandsch uitsluitend de
voertaal is, dat kon voor de bestrijders onzer
moedertaal niet in aanmerking komen. Het
was voldoende dat zij zulks verklaarden en
daarna was de zaak afgehandeld.
De Vlamingen hebben thans een groven
slag geslagen zij hebben 3 groote congres
sen tegelijk doen samengaan.
Daar zullen bijeenkomen, Hoogleeraars,
Ingenieurs, Doktoors, Priesters, Advokaten,
Notarissen, Taalgeleerden, Geschiedkundi
gen, Letterkundigen, enz. Door het geven
van dit gToot fcetal wetenschappelijke ver
handelingen willen (le Vlamingen thans too-
nen, dat het Vlaamsen zoogoed als elke an
dere taal dienen kan om de hoogste en moei
lijkste wetenschap aan te leeren. Zij zullen
de vijanden van onze moedertaal voor een
feit stellen, en hen alzoo het laatste
wapen ontnemen, dat sommige nog meenden
te bezitten.
Het letterkundige Vlaanderen is sedert
vele jaren voor goed ontwaakt, deze ontwa
king heeft tevens geheel Vlaanderen mede
opgewekt en thans zijn wij zoo gelukkig hot
jongere geslacht te mo£«n aanschouwen, als
zijnde in al de standen der Maatschappij,
Vlaamsch van ziel, Vlaamsch van gedacht,
en Vlaamsch in leven en streven.
De nachtwacht.
Het Koninklijk Paleis, waar de Belgische
vorsten den nacht doorbrachten, werd geheel
den nacht bewaakt door vier huzaren te
paard, den blanken sabel in de vuist en vier
soldaten der linieregimenten. Zij werden allo
twee uren afgelost.
Da tweede dag.
Alles belooft een prachtig weder.
De eerste dag reeds hadden de Belgische
vorsten door hunne minzaamheid aller harten
en genegenheid gewonnen.
Ook stonden Vrijdag morgend reeds van af
7 ure talrijke groepen op hel Damplein.
De beiaardier is reeds op zijn post en speelt
eerst het Belgisch en dan het Nederlandsch
nationaal lied.
Daarna geeft hij eenige oude Nederland-
sche Vlaamsche liederen ten beste.
Onder deze laatste hoort men met genoe
gen het gekend aria van Gretry Waar
kan men beter zijn.
Het muziek dor grenadiers verschijnt wel*
dra en vat post veor het Koninklijk Paleis,
waar hot eenige stukken speelt.
Een bezeelc aan eene diamantslijperij.
Het was rond 10 uro, dat de stoet op het
perron van het koninklijk paleis verscheen.
Evenals den vorigen dag neemt Koningin
Wilhelmina met Koning Albert, plaats in hot
eerste rijtuig en Koningin Elisabeth met prins
Hendrik in het twccdo.
De vorsten gaan de diamantslijperij der
firma Asscher bezoeken.
Om 10 uren 20 komon zij daar aan.
De Hoogo bezoekers worden er ontvangen,
door de bestuurders en eigenaars van d«
firma.
Prachtige bloemtuilen worden aan de tweo
Koninginnen aangeboden.
Hot hooger personeel der firma wordt aan
de vorsten voorgesteld in do bereden.
Daarna deden de vorsten, onder do leiding
der bestuurders, de ronde der zalen waar do
werklieden voltallig aan den arbeid waren.
De doorluchtige bezookers konden zich al
dus een juist d- nkbeeld vormen van de dia
mantnijverheid. Zij zagen cr achtereenvol
gens hot klieven, het snijden, het polijsten en
het slijpen der diamanten.
Koning Albert onderhield zich langdurig