Voor alle aankondigingrx, zich wrndrn
E. TAKSINIAU, 217, de Mé.*odestraat, Brussel.
De Liberale Walen dreigen
T EEN EN 'T ANDER
DAGBLAD
liet Staatsblad
Zestiende jaargang nr 800.
2 CENTIEMEN HET NUMMER
Zondag 2 en Maandag 3 October I9lü
ABONNEMENTEN:
Zó? maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds.
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds.
BUREELEN
TE BRUSSEL
233, Haachtschen Steenweg, 280.
TE AALST
3ICerlcstraat,
Telefoon 114
BestuurderJ. Van Nuffel-De Gendt.
AANKONDIGINGEN s
KI. aank. (1 tot 4 kl. rog.) fr. 0,60
3® bladz. (groote regel) fr. 1,00
4e bladz. (kleine regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) ir. 2,00
Reklamen (perregc!) fr. 2,00
Gemengd nieuws (perrogcl) fr. 3,00
Recht, herstel!, (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Verleden Zondag heeft de Waal
sche Bond eene vergadering gehou
den om verzet aan te teekenen tegen
de eischen van het flamingantisme.
Wij willen de bijzonderste redenen
aanhalen, die M. Hector Chainaye,
een der voorloopors dezer beweging,
Vooruitzot
Wij verdedigen, zegt hij, de overle
veringen van de vrijheid van 1830,
onze grondwettelijke waarborgen, on
ze rechten, tegen de reehtschennis,
waaraan de wetgeving zich heeft plich-
lig gemaakt, door do overheerscking
van de flaminganten.
Wij hernemen den strijd die de Bel
gen ondernomen hadden tegen de Hol
landers, toen deze ook de Belgen on
derdrukten door den taaldwang.
De dekreten, uitgegeven door Ko
ning Willem, hadden twee verloopen
Eerst verplichtte men het Nederlandsch
in het Vlaamsch gedeelte van België
en men verbande er het Fransch. Na
dit verloop wilde men de kennis van
het Nederlandsch opleggen aan het
Walenland. Ondertusschen werden al
de openbare ambten bemachtigd dooi
de Hollanders, zoowel in Vlaamsch-
als in Waalsch België.
Onze Vlaamsche wetten hebben
reeds het eerste verloop bereikt, en de
inpalming van de openbare ambten
door de Belgen der Noorderprovinciën
wordt van dag tot dag al meer tegen
het hoofd springend door de groote
onrech tvaa rdigheid
Wij zeggen aan de Vlamingen Gij
moet de taalvrijheid aan de Vlaanderen
weergeven, klaar niet meer dan de
Hollanders, zult gij het tweede verloop
bereiken en gij zult uwe wetten niet
opdringen aan het Walenland.
Ons antwoord
Ja, wat hebben wij op de gezegdens
van M. Chainaye te antwoorden
Eerst voor wat Vlaanderen zelf betreft.
Hoe is tot heden toe nog den toestand?
Luister, M. Chainaye, we geven een
kort, maar naar onze meening, een af
doende antwoord
In België kan men minister worden
als men slechts Fransch alleen mach
tig is maar men kan geen politie
agent, of douanier, of kaartjesgever op
tram of trein worden in Vlaanderen,
of men moet Fransch en Vlaamsch ken
nen. Is dit dan toch geene schreeu
wende onrechtveerdigkeid
Wat het onderwijs ia Vlaanderen
betreft, het lager onderwijs, dat isna-
genoegnog schrikkelijker:
De Congoleezen krijgen hun eerste
'onderwijs uitsluitend in het Congo
leesch, in hunne moedertaal, maar
onze Vlaamsche kinderen krijgen hun
lager onderwijs in 't Vlaamsch en in
't Fransch, en vele Vlaamsche kinde
ren krijgen zelfs hun onderwijs mees
tendeels of uitsluitend in de Fransche
taal. Wat zegt ge daarvan, heer Chai
naye De Vlaamsche wetten hebben
bijlange htm eerste verloop nog niet
'bereikt, want de weinige brokskens
wet, ten voordeele van liet Vlaamsche
volk, werden tot hiertoe zelfs met te
genzin uitgevoerd en de meesten wer
den zelfs niet uitgevoerd. Terwijl de
Waalsche soldaten hun onderricht
krjgen in het Fransch, moeten onze
Vlaamsche jongens eerst nog beginnen
met al de Fransche bevelen te leeren,
't gene nogmaals eene schreeuwende
ongelijkheid daarstelt. Maar hoe
meer de duivel heeft, hoe meer hij
hebben wil.
Koning Willem had inderdaad een
misslag begaan in 1830 met al de amb-
ten in België in de macht te geven der
Hollanders. Maar ziet de omwente
ling breekt los België verovert zijne
onafhankelijkheid en..., ja, nu inaken
de Walen zich aan de zelfde fout plich-
tig van den Ilollandscken vorst. Want
sedert 1830, worden al de openbare
ambten maar gegeven aan hen die
Fransch kennen, en onze Vlaamsche
broeders, zij konden niet een openbaar
ambt bekleedon. En die droeve toe
stand duurt van 1830 en duurt nog
immer voort tot op onze dagen. Ah
moesten de Vlamingen gehandeld heb
ben, tegenover de Walen, gelijk de
Walen tegenover ons, het zou geen
twee weken waar geweest zijn, want
er kadde al lang eene omwenteling
gekomen,
De Vlamingen vragen de herstelling
van hunne heiligste rechten en nog
hebben zij maar een klein weinig er
van veroverd of men vindt al Walen
die met oproer dreigen. Doch de Vla
mingen sterk door hun recht, sterk
door hunne overtuiging, steik door
hunne eendracht, zij zullen ook ditmaal
hunne gekrenkte rechten weten te her
overen.
Rechterlijke orde.Het ontslag van M.
Loix, bijgevoegd vrederechter van het kon-
ton Vloesbeke, wordt aanvaard.
M. Ghrispiels, schepenen to St. Quintens-
Lennick, wordt gemachtigd door don heer
burgemeester van St. Quintens-Lennick te
vervangen als openbaar ministerie hij het
vredegerecht aldaar.
Telegrafen. M. Dethoux, bijzondere in
genieur van 2doklas, wordt hoofdingenieur
dienstoverste benoemd.
Staatkundig Overzicht
Turkyë. Meii verzekert dat de groot
vizier Hakki pacha, ter oorzahe zijner mis
lukte pogingen bij de mogendheden tot het
bekomen der noodige geldenzijn ontslag
als eerste minister sal geven.
Spanje. De kabinetsoverste is, naar
men meldtin onmin bij den honing. Het is
niet alleen ter oorzahe van de godsdienst
Incest ie en den financiëelen toestand, maar
ook om eene gansche reeks van politieke
fouten, dat de koning geen vertrouwen meer
in zijnen eersten minister stelt.
Hongarië. De regeering wensoht eene
leening aan te gaan van drij honderd mil
Hoen franken. Hel is tot Duitschland dal
men zich gewend heeft om deze som te beko
men.
Engeland. In zijne koortsachtige naij
ver om op zee de sterkste mogendheid van
Europa te blijvengaat Engeland zijne vloot
niet een aantal oorlogschepen vermeerderen.
Du.tschland, Oostenrijken Italië evenaren
bijna op dit oogenblik de Engelsche zee
macht.
Griekenland. De parlementscommissie
heeftoverwegende dat de drie Kretenzische
afgevaardigden als zoo danig zijn afgetre
den, de mandaten der afgevaardigden uit
Atlica bekrachtigd.
Na het verstrijken van den termijn tot
inlevering van wapenen, zijn de straten van
Monastir Militair bezet. Honderden Grie
ken, waaronder een bisschop, zijn in heek
tenis genomen.
Blijkens telegrammen uit Monastir is de
orthodoxe metropoliet in hechtenis genomen
en na tusschenkomst van den Russischen
cov.sul weer op vrije voelen gesteld. De wali
heeft de consuls doen weten, dat alle
vreemde onderdanen hunne wapens onmid
dellijk aan hel comitcit moeten afgeven en
niet aan de consulaten.
GO Grieken en 25 Bulgaren zullen, na
te zijn, op vrije voeten gesteld
worden.
H>© Kroonprins van Duitschland
Wij gaven vroeger reeds de beeltenissen van Keizer Willem en van de Keizerin..
Thans geven wij de beeltenis van den erfprins,den volksgeliefden Friedrich Willem,in het
uniform van bevelhebber de huzaren der wacht. Do erfprins wordt door zijne soldaten,
alsook door de Duitschers als een afgod vereerd, om wille zijner rondborstigheid en zijn
vreedzaam en stil karakter.
Eenige jaren geleden in 't huwelijk gelreden met prinses Cecilia, is de erfprins thans
vader van een drietal kinderen. De kroonprins is nu op reis met zijne gade. Deze weck
bevonden zij zicl\ te Brussel, waar zij incognito verbleven en verscheidene malen do ten
toonstelling bezochten.
De kroonprins gaat van hier naar het Uiterste Oosten. Hij zal achtereenvolgens En-
ilsch-Indië, China, Japan enz. bezoeken.
Zijne echtgenoote, kroonprinses Cecilia, zal hem te Bombay of te Calcutta gaan vervoe
gen en zij zullen dan samen de reis voortzetten.
Grootsche feestelijkheden worden allcrwege ter hunner eere ingericht.
DE M U N IC! PALITEIT VAN PARIJS TE LUIK
HET STANDBEELD VAN KAREL DE GROOTE
Toen de Parijzer municipale raadsleden te Luik aankwamen, had eene menigte op hot
Statieplein post gevat. Aan alle huizen wapperden Fransche en Belgische vlaggen.
De Parijzenaars werden geestdriftig toegejuicht.
De hooge bezoekers werden ten stadhuize ontvangen. M. Klever, burgemeester, sprak de
welkomstrede uit.
M. Bellau bedankte en verklaarde België niet te willen verlaten, zonder Luik bezocht te
hebben. In den schouwburgzaal werd een ontbijt opgediend.
Na het ontbijt deden de Parijzer bezoekers een uitstapje per auto en bezichtigden heel
Luik. Zij bewonderden vooral in het Park van Avroy, het ruiterstandbeeld van Karei De
Groote, prachtig gewrocht van den beeldhouwer L. Jehotte, van Luik het voetstuk ver
sierd met de beeltenissen van Pepyn van Landen, de Heilige Begga, Pepyn van Herstal,
Karei Martel, Pepyn de Korte en Koningin Bertha, werd ook zeer bewonderd.
Om 6 1/2 ure 's avonds werd in het stadhuis een prachtig feestmaal gehouden, waar de
geestdriftigste heildronken ingesteld werden. De Parijzer genoodigden waren hoogst vol
daan over het gulhartig onthaal dat hen te beurt viel.
NAAR GENT
Zaterdag komen 36 leden van den gemeenteraad van Parijs, rond 6 1/2 ure 's avonds,
te Gent aan.
De leden van het Gentsch schepenkollege zullen hen aan de statie afhalen en hen naar
het Posthotel brengen. Twaalf dagbladschrijvers vergezellen de Parijsche gemeente
raadsleden, alsook twee dienst- of schepenboden.
Om 8 1/2 ure, plechtige en officiëele ontvangst ten stadhuize, door do leden van den Gent-
sclien gemeenteraad.
De Parijsche gemeenteraadsleden zullen verwelkomd worden in do raadszaal van daar
zullen zij langs den gothieken trap naar do Arsenaalzaal geleid worden, alwaar hun een
raout zal aangeboden worden. Een quatuor zal eenige stukken uitvoeren tijdens do plech
tigheid.
Zondag morgend, om 9 ure, zullen de vreemde bezoekers per open rijtuigen door bet
Schepencollege naar de monumenten en merkwaardigheden der stad gebracht worden. Be
zoek aan Gravenkasteel, Abdij van St-Baafs, Sint Baafskcrk enz., enz,
Om 1 1/2 ure, ontbijt in het «Posthotel»', aangeboden door het Gemoentebcstuur aan
zijne Parijsche collcgas.
De Parijzenaars zullen om 5 ure naar Parijs terugkeeren.
Verjaringen. 2 Oktober 1830.
Graaf Prederik de Merode teekent voor tien
duizend gulden in de leening van 5 miljoenen
door het voor-loopig bestuur voorgeschreven.
3 Oktober 1830. Graaf Frcderik do
Merode wordt benoemd als opziener van do
meesters der armen en van de kommissie der
.evensmiddelen.
3 Oktober 1875. Inhuldiging van de
Vlaamsche schouwburg te Brussel.
3 Oktober 1901. Benoeming van Mgr
Rutten als bisschop van Luik.
Opgepast. Heden, eersten October,
zijn er belangrijke veranderingen gebracht in
den dienst der treinen. Er 36 nieuwe treinen
ingericht345 treinen zijn afgeschaft280
treinen zijn van uur veranderd en 30 nemen
eene andere richting.
De bijzonderste veranderingen zijn op de
lijnen Brussel-Aarlen. Brussel-Oostende,
Brussel-Herbestal, Brussel-Antwerpen, Ant-
werpen-Oostende, Luik-Visé enz.
De nieuwe tweetalige reis
gids. Tot spijt van wie 't benijdt, is do
tweetalige reisgids verschenen. Eere aan
onzon nieuwen minislor van Spoorwegen,
den achtbaren lieer de Brocqueville en schan
de aan do Waalsche Keilers, die zich wederom
kleingeestig tooner. met er verzet tegen te
teekenen. Gelijkheid der talen is hel recht
van alle Belgen.
Hoogescholen. Het Staatsblad
kondigt den uitslag af der Iloogeschoolprijs-
kampen voor 1908-1910. Op de 12 toegeken
de prijzen werden er 5 behaald door studen
ten der Hoogeschool van Leuven 5 door
studenten der Hoogeschool van Luik 1 door
een student der Hoogeschool van Gent en 1
door een student der Hoogeschool van Brus
sel.
Duitsche prinsen. Kroonprins
en kroonprinses Prederik Wilhelm van Prui
sen bevinden zich op dit oogenblik to Brussel.
Zij hebben reeds meermaals de tentoon
stelling, vooral de Duitsche afdeeling be
zocht, maar er zijn strenge orders gegeven,
opdat hun incognito geëerbiedigd worde.
Te Weenen. Do ontvangst door do
stad, van den koning van België, zal niot op
het stadhuis geschieden, zooal3 men van plan
was. Bij do builenpoort van den hofburg
zullen zich de stedelijke overheden bevinden.
Er zal van gemeentewege geen ofllciöele ont
vangst plaats hebben.
liet is Zondag avond, to 6 ure 38, dat ons