Het verpüclit Onderwijs De werkstaking m 'T EEN EN 'T ANDER Zestiende jaargang nr 800. 1 SS !D C3r X_, J&. ID En onze dochters....!? Provinciale Tentoonstelling te Gent frsnscha Spoorwegwerklieden 2 CENTIEMEN HET NUMMER Vrijdag 14 October 1910 ABONNEMENTEN: Zes maanden 4 {ranken. Een jaar 8 franken. Inschrijving in alle postbureelen van het land. EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. 4» «f TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds. m EUREELEN TE BRUSSEL 230, Hs^uhtschen Steenweg 230. TE AALST t JKerlcstï*aat, Telefoon 114 BestuurderJ. Van Nuffel-De Gendt. (ls,s vervolg) In ons nummer van gisteren zeiden wij, dat het middel der verplichting maar mocht toegepast worden als de drie opgegeven voorwaarden vervuld zijn. Ter herinnering herhalen wij hier nogmaals deze drie voorwaarden Ten eerste, hot doel dat men be tracht, moot door geene andera midde len te bereiken zijn ten tweede, men moet zeker zijn dat de verplichting het beöogde doel zal doen bereiken of nader bereiken ten derde, het ge bruikte verplicktingsmiddel moet met een goed en juist inzicht aangewend worden. In ons vorig artikel hebben wij bewezen dat de eerste voorwaarde hier in België niet vervuld wordt, aan gezien de uitslagen bij ons, verkregen door de vrije ontwikkeling van het on derwijs, uitmuntend zijn, in vergelij king met de meest vooruitstrevende landen. Wij gaan nu over tot het onderzoek der tweede voorwaarde Is het middel der verplichting een middel dat ons de zekerheid geeft hei beoogde doel te bereiken of nader te bereiken Daarover moeten wij den aard van ons volk nagaan en ook de uitslagen kennen, die de verplichting elders heeft afgeleverd Ieder volk heeft zjjn eigen aard, of als gij het zoo nemen wilt, verschil lende volkoren zijn verschillend van aard en de middelen die men zal en die men moet aannemen tot het leiden tot, het bestieren vaneen volk, zullen afhangen van den aard van het volk. Eet Belgische volk, dat is algemeen geweten, is uit zijn aard een vrij volk; het wil zoo weinig mogelijk en alleen wanneer het volstrekt noodig is, dwang. Dus dient men die middelen, zoolang mogelijk van kant te schuiven, die aandruischen tegen dien volks aard. En dit is wel het geval met elk dwangmiddel, den schooldwang niet uitgesloten. En juist omdat het zoo in gaat tegen onzen Belgischen en vooral onzen Vlaamschen volksaard, daarom juist mogen wij ons door het invoeren van zulke middelen aan slechte uitsla gen verwachten. Daarom is het verkieslijk zulke dwangmiddolen van kant te zetten en ons te steunen op middelen die stroo- kenmeten steunen op den volksaard. Ten tweede moeten wij de uitslagen nagaan die het verplicht onderwijs in die landen heeft afgeworpen, waar het in voege is. Ons dunkens, kan niemand daar iets tegen inbrengen. Immers, iedere verandering die men ergens wil inbrengen, moet op voorhand gekend zijn, en om die voorgenomen verande ring te kennen, moet men ze -studee- ren daar waar zij bestaat. Tiet verplicht onderwijs is onder andere ingevoerd in de volgende lan den Duitsckland, Frankrijk en Italië. Zien wij nu de uitslagen die de ver plichting van onderwijs daar heeft ge geven. Mijnheer Beyaertvan Brugge heeft de volgende statistieken geraad pleegd In Duitschland telt men zes ten honderd ongeletterden in Frank rijk heeft men nog tien ten honderd ongeletterden, erf hel verslecht er nog van jaar tot jaar in Italië heeft men dertig ten honderd ongeletterden. En volgens dezelfde statistieken heeft men bet in België, zonder de verplichting van onderwijs, maar door hot stelsel der vrijheid, zoo verre gebracht, dat er nu min dan vijf ten honderd on geletterden zijn. Wij vragen dan onze lezers zoudt gij, rechtzinnig gesproken, ons de ze kerheid durven geven dat de verplich ting hier ten onzent niet alleen zulke, AANKONDIGINGEN: KI. aanlc. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0,60 3* bladz. (groote regel) fr. 1,00 4® bladz. (kleine regel) fr. 0,30 Financ. aankon, (per regel)fr. 2,00 Rektamen (per regel) fr. $.00 Gemengd nieuws (per regel) fr. 3,00 Recht, herstcll. (per regel) fr. 2,00 Overlijden (por regel) fr. 2,00 Voor alle aankondigingen, zich wenden E. TAMiNiAU, 2l7f de fttéirodestraat, Brussel. maar nog betere uitslagen zou opleve ren, voor wat de algemeenheid van on geletterden zou betreffen Wij ook niet. Waar men bet in geen enkel land met het verplicht onderwijs zoo ver kan brengen als bij ons met het stelsel der vrijheid, daar moeten wij het stelsel der verplichting niet gaan beproeven. Overigens bet is be wezen, het feit staat vast, dat men met het vrije onderwijs er toe kan komen geen enkel ongeletterde meer te heb ben. Immers in het ministerie van Oorlog is het dit jaar uitgekomen tusschen al de lotelingen van Limburg van het laatste jaar, was er geen enkel ongeletterde te vinden. Wat de provincie Limburg kan dat zouden de andere provinciën niet kunnen Wie gaat men dit wijsma ken Zouden misschien de goddelooze tegenstrevers nu gaan beweren, dat zij nog dommer zijn dan de grootste dom pers van ons land, 't welk volgens de tegenstrevers de Limburgers altijd ge weest zijn, omdat daar de meeste ka tholieke menschen wonen Zoo meenen wij dan ook de tweede te vervullen voorwaarde, om den dwang als middel in te voeren, goed onder zocht te hebben. Uit dit onderzoek mogen wij niet alleen, maar moeten wij besluiten, dat de dwang hier geene betere uitslagen zou afwerpen. Wij moeten de provincie Limburg navol gen, waar niet een ongeletterde onder de jongere mannen te vinden is. En betere uitslagen dat niet een per cent ongeletterden, moet men toch niet gaan zoeken, dat is klaar. De twee eerste voorwaarden hebben wij alzoo al besproken en onvervuld gevonden om den dwangmiddel in te voeren in België. Er blijft ons nog de derde voor waarde to onderzoeken wat wij zul len doen in een volgend artikel. Verjaring,14 October 1896. In de kerken van Verviers wordt lezing gege ven van een herderlijken brief van Mgr. Rutten. De bisschop van Luik betreurt de botsing welke tusschen de wolnijveraars er de werklieden uitgebarsten is, hij drukt den vurigen wensch uit dat de vrede weldra zal herleven en hij stuurt aan den lieer deken van Verviers duizend franken om de meest noodlijdende armen te helpen. Bezoek van den keizer en de keizerin van Quiischbnd. De heer Kracker von Swarlzenfeld, raads heer bij het Duitsche gezantschap is naar Berlijn vertrokken om het officieel program ma van het bezoek der Duitsche Keizerlijke familie, te regelen. Den 25 October, dag der aankomst, zal er 's avonds in het koninklijk paleis van Brussel, een gala-feestmaal gege ven worden, ter eere der hoogo bezoekers. Het waid. Alhoewel er veel wild is in de hallen van Brussel, blijven de prijzen ta melijk hoog. De hazen gelden van 10 tot 20 franken voor 4. De jonge patrijzen van 5 tot 6,50 frank het koppel. De kleine haasjes van 9 tot 12 frank het half dozijn. De oude patrij zen worden verkocht aan 1.50 frank het stuk. De kwakkels 1 frank tot 1,25, de lijsters van 50 tot 70 frank de honderd. Oespijskaarft onzei® solda ten 's Zondags 225 grammen versch vleescli en 20 gr. spek 's Maandags 125 gr. Ach ossenvleesch en 20 gr. spek en 100 crr. opgelegd schapenvleesch 's Dinsdags en Woensdags 175 gr. versch vieesch 's Don derdags 125 gr. versch ossenvleesch, 20 gr. spek en 100 gr. gekookt ossenvleesch;'sVrij- dags 125 gr. vleeschkoek 's Zaterdags 125 gr. verkenvleesch. SolferhSoem. Eenige hoveniers hebben onlangs het gebruik van solferbloem ingevoerd tot het bekomen van schoone vruchten. Volgons eene proef die door den heer Bassevclde te Essono genomen is, op de pe- reboomen van St Germain, zou het voldoende zijn de jonge fruiten zoohaast zij gevormd zijn, rnet solferbloem te bestrooien, om prachtige vruchten te bekonnn, op boomen die ander3 maar slechte peren opleverden. ftSïjiSstersraad. Een ministeraad heeft Maandag plaats g^had, onder het voor zitterschap Tan den heer Schollaert. Al de leden waron er tegenwoordig en de nieuwe ministeries zullen welhaast gansch in orde zijn. Eerste Connnnnie. Wij ver nemen dat eerlang een herderlijk schrijven der Belgische Bisschoppen zal verschijnen rakende de eerste toepassing in België der Pauselijke breve op de Eorsle Communie. Vóór de vergadering der Bisschoppen was te Mechelen, onder voorzitterschap van Kar dinaal Mercier, eene vergadering gehouden der zeer eerw. h.h. Dekens van Antwerpen Brussel, Mechelen, Leuven en Nijvol. Dergelijke vergaderingen hadden ook plaats in de andere bisschoppelijke steden welke wonschen daar uitgedost zijn, wordt na tuurlijk niet aan hot klokzeel gehangen. Staatkundig Overzicht Griekenland. Woensdag heeft hel ka binet zijn ontslag ingediend. Men gelooft in het algemeen, dat de heer Venizelos zal gelast worden een nieuw kabi net samen te. stellen. Brazilië. De onwettige aanstelling van den gouverneur can Manozone wordt beves tigd. Erge onlusten ontstonden en de stad icerdgebombardeerd. Hei vuur werd slechts gestaakt op verzoek der konsuls en der nota belen. M. Milo Pecanha heeft aan den on- xcettigen gouverneur laten weten, dat hij aanstonds 3ijne plaats moet afstaan aan den kolonel Pinheiro Rot/teucourt. Turkyë.Het geldgebrek, waarin Tur- kyë zich bevindt, doet ttich meer en meer gevoelen. Sedert drij maanden zijn de sol den aan de soldaten niet betaald. Dit geeft grootelijks reden tot vero:'tering en misnoe gen en men vreest dat ene muiterij in het leger zal -uitbreken. Perzië. - Uit Teheran wordt gemeld, dat de aanhangers van het oud regiem dage lijks meer en meer veld winnen. De getrouw geblcvcnen aan den ouden shah, onder steund door Engeland en Rusland, richten eene nieuwe partij in, welke de republiek zoude uitroepeno;?i daarna dezen regee- ringsvorm omver te werpen en den ouden shah weder on den troon te plaatsen. In hel Zuiden van Perzië is de opstand losgcbor- sten. De weg van Isahan is niet meer veilig, daar de baanslroopers meester zijn van de gansche streek. Ja dat is iels wat er nog al velen zich afvragon Wat moeten wij toch doen met onze dochters Het antwoord is gemakkelijk. Geef haar eene goede opvoeding te huis en in de school, leer ze goed voedzaam en sma delijk koken, wasschen, strijken, stoppen, naaien, haar eigen kleeren, onder- en boven goed maken. Leer ze brood bakken en prent haar in, dat eeno goede keuken veel geld aan dokter en apotheker uitspaart. Leer ze, dat een frank honderd centiemen waard is, en dat hij alleen spaart die minder uitgeeft dan hij verdient, en dat allen, die meer uitgeven dan zij verdienen arm moeten wprden. Leer haar, dat een katoenen jak, welk be taald is, beier staat dan een zijden kleed, wanneer men schulden heeft. Zrtg haar, dat een rond, blozend gezicht, meer waard is dan vijftien teringachtige schoonheden. Leer ze goede, sterke schoenen dragen, inkoopen doen, on nacijferen of de rekening goed uitkomt. Zeg haar, dat zij door zich sterk in te rijgen, Gods evenbeeld mismaakt. Leer haar zelfvertrouwen, werkzaamheid en haar zelve helpen. Zeg haar dat con rechtschapen handwork- maa in hennls uouwon en met een schootsvel aan, ook zonder één cent vermogen of for tuin, meer waard is dan een dozijn rijk ge kleed© en voorname dagdieven. Leer haar in den hof werken en in de vreugde der vrije natuur. Leer haar den schijn verachten en dat wanneer men ja of neon zegt, men het ook mpencn moet. Zeg haar, dat het geluk in het huwelijk niet van 't geld dos echtgonoots, maar van zijn karakter afhangt. Hebt gij haar dit alles voorgehouden en heeft, zij dat begrepen, laat haar dan, als de tijd ge komen is, gerust baron roop volgen; zij zal haren weg wel vinden. P. November 1310» f)eze Tentoonstelling, ingericht onder de bescherming van Gent-Voorwaarts zal op Zaterdag 12 November, plechtig geopend worden. Zij staat, onder andere, open voor de vol gende voorworpen Pracht- en gewone meu belen, toestellen voor verwarming en ver lichting, klccding, toiletartikelen, voedings middelen, enz. Eene afzonderlijke sectie voor Vrouwen arbeid zal ingericht worden. Zij bevat schilderkunst, kantwerk, borduurwerk, haak werk, tapijtwerk, breiwerk, naaiwerk, enz. De deelneming aan deze sectie, is volstrekt kosteloos. Ter gelegenheid dier Tentoonstelling zul len verschillende afzonderlijke wedstrijden plaatsgrijpen. Wij vermelden In de sectie van Muubeloering, voor do schoonste Slaapkamer voor Burgers woonst. In de sectie Vrouwenarbeid, voor 't mooiste Tapijtwerk. In de sectio Voedingsmiddelen, voor Brood, voor Volksgebak, voor Bier en voor Boter. Eereprijzen en verdere belooningen zullen toegekend worden. In een zeer vleienden brief beorft T. M. de Koning Zijne vraardeeriug voor het nuttige dier Tentoonstelling doen kennen en als blijk van aanmoediging, twee gouden medaliën geschonken, om als Eereprijs in een dier wedstrijden te worden toegewezen. Belangstellenden kunnen alle wenschelijke inlichtingen bekomen bij het Bestuur der Tentoonstelling, Coupure, 15, t® Gent. der Op het Wester-Staatnet De algemeene werkstaking is uitgeroepen voor het Wester Staatspoorwegnet. Ziehier den tekst der gestemd» dagorde De werklieden van het Wester-Staatsnet, op 41 October in algemeene vergadering, vereenigd, ten getalle van acht duizend, be sluiten tot de algemeene werkstaking en van het net, solidairlijk met de werklieden van de andere groepen thans in slaking, tot wan neer algeheele voldoening zal gegeven wor den aan de werklieden. Verbinden zich on- ddelijk voetstappen aan te wenden, bij hunne nog in dienst zijnde gezellen, om alle werk te doen stilleggen in de streek. Rekenen op het nationaal syndikaat, en op de Federatie der machinisten en stokers, opdat de provincie de stakers in hun recht vaardigen strijd zou helpen scheiden, on der den kreetLeve do algemeene werk- taking der spoorwegworklieden De werkstaking breidt zich uit. In de statiën van St-Lazare en Monpar- nasse, werd ten gevolgo van bovengemelde dagorde het werk onmiddelijk neergelegd. Het is zoo goed als zeker, dat de staking weldra algemeen zal zijn. Al de statiën van Parijs worden door de troepen bezet. Er is eene hevige gisting onder de electri- ciens van de Metropolitainspoorwegen, en men vreest dat zij zich bij> de stakers zullen aansluiten. M. Fallières, voorzitter der Repu bliek, is naar Parijs teruggekeerd. Een® dagorde der stakers. Het algemeen komitoit der stakende spoor wegwerklieden heeft de volgende dagorde afgekondigd Ilct algemeen syndikaat der spoorweg werklieden van Frankrijk on Koloniën, be richt de werklieden der andere groepen, dat de staking op de groep Fransch Noorden totaal en algemeen is. Het meldt hen, dat gezel Taffin, alge meene 8ekretaris der Federatie van machi nisten en stokors, uit zijne bediening geban- neu is door het gouvernement, daar het gouvernement en het spoorwegbeheer aan de drukpers onwettige notas mededeelgn. Tegenover dezen toestand doet hot natio naal syndikaat een oproep tot al de groepen, om onmiddelijk do algemeene werkstaking uit to roepen, zoodra zij dit bericht zullen ont vangen hebben om de nood ge maatregelen lo nemen, opdat onze onderneming den ge- wenschten uitslag bekome. Hst personeel binnengeroepen Het Fransohe Staatsblad kondigt in zijn nummer van Woensdag een dekreet af waar bij 1369 hoogere agenten en 27860 lagere agenten van de Compagnie du Nord ge hecht worden aan do militaire af deelingen der spoorwegen. Een ander dekreet roept voor een termijn van 21 dagen, te rekcuen van 13 October 1910, het personeel dor mili taire ijzerenwegen en der bijgevoegde dien sten, onder de wapens. Evenwel doet men opmerken dat, ten ware de algemeono mobilisatie uitgeroopen wordt, de reservisten veertien dagen tijd bobben out den oproep te beantwoordon. Do taktiek van hot gouvernement zou bij gevolg kunnen mislukken. Het Staatsblad zal nog een ander dekreet afkondigen, meldende dat al de agenten van de andere spoorwegnetten, uitgezonderd dez® van bet Zuiden, zullen opgeroepen worden vooreen termijn van 21 dagen, te boginnon van 14cu OktoLor. De toestand Woensdag Woensdag morgend hielden de stakend® spoorwegwerklieden van het net Westen- staat, eene vergaderiug in hel Syndikaat Huis. Verscheidene sprekers namen er het woord en beknibbelden hevig het binnenroepen van het personeel. Zij rieden do spoorwegwerk lieden aan de binnonrooping to beantwoorde* door rechtstreeksch handelen. Eene dagorde, de algemeono werkstaking uitroepende, werd geestdriftig gestemd. Op het Noordernot is do toestand de zelfd® gebleven. De Noordercompagnio heeft aan de staker® vermaningen gezoudea, om bon hot work te doen hervatten. Woensdag morgend vroeg zijn te Parijf eenige treinen aangekomen. Na 8 ure wor den er geene meer verwacht. Al de kaaio* zijn door de troepen bezet. In de Ooststati# zijn reeds 50 ontbrekenden. Men denkt dat do werkstaking er weldra ook algemeen zal zijn. Do machinisten van do depot van Noisf- le-sec hebben de werkstaking uitgeroepen. De stokcr-maclunist Morin, van de P. L» M. (Parijs-Lyon-Middelandscho zeo) sekre- tari8 van het syndicaat der machinisten dezer, groep, dio aan de machinisten en stokers d® dagorde der werkstaking had medegedeeld,, is afgedankt geworden. Woensdag middag werkte alles nog nor maal in do OÖatstatio. Men verwacht or ziek. echter aan, dAt de staking olk oogenblik kou uitbreken. De sneltrein Avricourt-Muncken-Woenen is op het gowone uur vertrokkon, letterlijk propvol. In de Noordstatio te Parijs zijn Woensdag 128 treinen aangekomen of vertrokkon. Ge woonlijk zijn er 700 treinen.... Woensdag morgend werden 8 treinen in verscbilligo richtingen gezonden, 's Namiddags zouden nog treinen gezonden worden naar Beauvais, Galais, Soissoos, Compiegno, Amiens, Bou logne, Rijsel, Mauleuge, Brussel en Moa- sourt. In do statie der Orsaykaai gaat alles zijn gewonen gang. De treinen komen op de gestelde uren aan ou vertrekken regelmatig. Er zijn nog geene ontbrekenden in de ran gen der werklieden. In de Montparnasseslatie doet niets ver moeden dat eene werkstaking uitgebroken is. De reizigers, die er zeer talrijk zijn hebben alle gemak om to vertrekken. Op do grooto lijnen is er geene beroering. In de Invaliedenstatie, zijn al de machi nisten er om 1 uur 15 van door getrokken. Al do treinen moesten blijven staan en do statie werd gesloten. 's Namiddags werden in den omtrok der St-Lazarusstatie verscheidene telograaf- en telefoondraden doorgesneden. Het treinverkeer moest gestaakt worden. Men beproefde een trein naar Argonteuil te laten vertrokken, doch te Asnieros was do baan gestremd door eene lokomotiof welko dwars over de riggels stond. Op do baan naar Poissy staan ook verschei dene treins. Een trein welke met Engelsch roizigers naar Dreppe moest, kon voorbij Akhóres niet en moest daar lerugkeoren. Te Manies staan 5 treinen verlaten. Een dortigtal machinisten stokers en andero werklieden zijn afgedankt geworden. Te Nancy, Belfort, Brest, Toul,Avingnon, Saint Etienne, Roanno, Montbrison, Cham- béry, Lyon, Montpellier on Duinkerke gaat alles nog goed. De treinen komen evenwel met eene mer kelijke vortraging binnen. Te Beauvais hebben al do werklieden liet werk gestaakt. De spoorvegwerklieden van Chambóry hebben eene vergadering gehouden en be sloten het werk te laten staan, zoodra zij er eene uRnoodiging toe ontvangen van het algemeen komiteit. Uit Rouaan vertrekken de treinen nog regelmatig, doch uit Parijs kwam slechts een trein binnen.

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Volksstem | 1910 | | pagina 1