1
n JIM -
Mj
L 'WH
'T EEN EN 'T ANDER
Na tie opening der Kamers.
1
r
j
1
DAGBLAD
O
DE AANVAL!
f 9M U
£m&%
a...
Aanhoudingen.
Laffe aanranding
De Kamerzitting
De Senaatzitting
Betoogingen.
Een ontbijt ten palelze
Zestiende jaargang nr 800. 148
2 CENTIEMEN HET NUMMER
Onnderday 10 November iOIO
ABONNEMENTEN:
Zes maanden 4 Iranken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelcn van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds.
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds.
t
r j
J
1
-
3
BUREELEN
TE BRUSSEL
239( Haaclitschen SJeenweg, 230.
BestuurderJ.
TE P.flLST
KerltHt ra.at,
Telefoon 114
Wan J\uffeI=De Oendt.
P'rr*-^
pi
AANKONDIGINGEN
KI. nnnk. (1 tot 4 kl. rcg.) fr. 0,00
:e ldaiJz. (lt ore regel) fr. 1.00
l'!:ulz. (kleine regel) fr. 0.30
limine. aankon, (perrogel)fr 2,uo
Voor alle
Reklatv.en (per regel) fr. 2.00
Gemengd nieuws (per regel) fr. :i.00
Recht, herstel 1. (per regel) Ir. 2,00
Overlijden (per regel) ir. 2,00
rrr Wi vdi n
E. TAMINIAU, 217, de Mó.-odestraat, Brussel.
Wij hebben in ons vorig artikel ge
sproken over de belooging van Char
leroi. Thans gaan wij de redevoeringen
ontleden van de beeren Masson en
Vandervelde, de eenige redevoeringen
die waard zijn bevonden geworden in
de goddelo z bladen te verschijnen.
Heer Masson, om de 25 buizen op
de 43 kandidaten uitte leggen, die de
leerlingen der provinciale normaal
scholen van Henegouwen voor den
midden-jury opliepen, kon niet anders
dan den kolossalen tegenslag toeschrij
ven aan eene slechte opvatting van den
jury, die in meerderheid bestond uil
welgekende anti-katholieken.
Waarom zijn nu die normaalscho
len tot stand gekomen
M. Masson zegt hetIn de gemeen
tescholen zijn de onderwijzers in meer
derheid gevormd door godsdienstige
gestichten. Het is daarom dat de pro
vincie Henegouwen, normaalscholen
heeft opgericht. De onderneming komt
toe aan Balsacq...-.
Welnu, lezers, wat zei Balsacq
'Wij moeten normaalscholen oprichten
die ons goddelooze onderwijzers zullen
schenken, waaruit scherpsclmt/crs en
scherpschutslers zullen voortkomen, die
het land zullen bevrijden van den gods-
dienstigen geest.
De provincieraad van Henegou
wen heett slechts een punt voor oogen:
gediplomeerde, bekwame en waardige
onderwijzers.
Bravo, M. Masson, uice normaal
scholen hebben getoond dat zij be
kwame mannen kunnen vormen, op 43
kandidaten nauwelijks 18 personen,
die meer dan de hell't der punten kun
nen behalen. En hoe nauw, niet waar,
of er vielen or nog een stuk of vijf door
de mand
Wij eischen voor de provinciën en
de gemeenten het recht niet godsdien
stige dus antigodsdienstige, dus
goddelooze onderwijzers te vormen.
Dat diegenen welke een godsdienstig
onderwijs willen, het maken wij heb
ben het recht een antigodsdienstig on
derwijs te vormen.
M. Masson gij hebt bier vandeeg
uwen neus voorbij geklapt. Zeker
schenken wij u het recht, een anti
godsdienstig onderwijs te maken, maar
dan moet gij het maken met uwe, niet
met onze centen. Zoo dan! sedert wan
neer kan men den katholieken huis
vader verplichten, lasten te betalen
voor een goddeloos onderwijs Wij
katholieken betalen ons onderwijs met
onze centen waarom doet gij zulks
niet even eens Of er is nog een uit
weg: Als gij scholen opricht met de
centen van iedereen, waarom mogen
wij ook geen scholen oprichten met die
centen die zoowel van ons als van
u zijn. Wij vragen dus de gelijkheid
voor al.e scholen. M. Masson nuet die
gelijkheid stemmen, indien hij ten min
ste eens wil blijven met zijne verkla
ringen.
De katholieken zullen misschien in
den loop van dezen zittijd de gelijkheid
vragen voor alle scholen, die voldoen
aan de wettige vereischten. Onze
katholieke werklieden, onze katholieke
huisvaders hebben zoowel en zooveel
recht, als de liberale en de socialisti
sche huisvaderszij mogen dus eischen
dat de Staat evenzeer tussehenkome in
het onderwijs hunner kinderen, als in
dit van andersdenkenden Wie toch
kan zulke Waarblijkende zaak van
rechtvaardigheid betwisten
Heer Vandervelde heeft over aller
lei zaken gesproken.
Socialisten en liberalen zijn veree-
uigd omdat zij de vrijheid van onder
wijs verdedigen, en omdat zij bui
gen voor geen enkel dogma en voor
geene enkele onfaalbare overheid, (be
halve voor het ordewoord der loge,
der vrijmetselarij, doch dit verzwijgt
hij). De minister van arbeid heeft geen
hart gehad om een stuiver Ie verlee-
nen aan de school der aan-den-arbeid-
verongelukten.
Wij doen opmerken dat die school
eene fanatieke, anti-godsdienstige en
streng politieke inrichting moet zijn;
en zoo zijnde is het legen het gemeene
recht, zulke inrichting te ondersteu
nen. Maar waar Vandervelde spreekt
van de harteloosheid van M. Hubert,
daar vragen wij hein, hoe wij den god-
deloozen Brabantschen provincieraad
moeten betitelen, die een schoteltje
soep weigerde aan arme kinderen,
omdat hunne ouders katholiek waren?
En die harteloosheid werd gepleegd
én door liberalen én door socialisten
Dan vragen wij nog aan het 'medelij
dend hart van den arehi-rijken
Vandervelde, of het geperinetteerd is,
of het mag gedoogd worden, dat
kleine kinderen.soms in enge of onge
zonde' schoollokalen moeten verblijven
moeten beroofd blijven van allen on
derstand, hoewel deze wordt betaald
met de centen van Jan en alleman al
leenlijk omdat die kinderen het groote
geluk genieten een katholieken vader
en eene katholieke moeder te bezitten.
Wij willen niet te ver uitweiden
over uwen aanval van kiesbedrog. Iloe
is M. May, wiens volgelingen zoo tal
rijk op de betooging aanwezig waren
hoe is hij te Nijvel gekozen Hoe gaat
men in de steden te werk om socialis
tische broeders of andere werklie
den te overhalen of te dwingen om
voor de socialisten en liberalen te
stemmen
In welke steden vooral doet men
veroordeelden, ja, zelfs dooden stem
men Is het niet daar voornamelijk,
waar uwe vrienden of lcartelgenooten
den scepter zwaaien Neen, Heeren
Vandervelde en Masson, het goede
recht der katholieken is te tastbaar,
om het, al was het nog zoo weinig ook,
van kant te schuiven. De Belgische
bevolking, onze Vlaamsche bevolking
zal uitspraak doen, tusschen uwe ver
keerde en noodlottige begrippen en de
onmiskenbare rechten van alle Belgi
sche huisvaders en van onze katholieke
volkskinderen.
Staatkundig Overzicht
Engeland. Koning Joris heeft eene pro-
klant a tie uitgevaardigdmeldende dat de
Kroning op 22 Juni aanstaande zal plaals
hebben.
Frankrijk. De kabinetsoverste Briand
en minister Pnech hebben eene samenkomst
gehad met de bestuurders der Fransche
spoorwegmaatschappijen, ten einde de noo-
dige middelen te beramen om. voldoening
te geven aan de spooricegwerklieden.
Dinsdag namiddag heeft Briand de
ministerieels verklaring gelezen in de ka
merzitting.Meer dan -100 kamerleden toaren
aanwezig.
De zitting was zeer woelig, daar de socia
listen hevig op Briand en zijne nieuwe kol-
legas uitvielen.
Portugal. Te Madrid is bericht ontvan-
kun meldende dat vijf generaals, zeventien
ojrperofficieren een grout getal andere officie
ren te Lissabon aangehouden loerden onder
betichting tegen de Republiek gekomp lotteer d
te hebben.
Turkye. De toestand is in Turhye we
derom zeer gespannendaar de Bulgaren
andermaal dreigend optreden.
De Bulgaren beweren dat lurkye zijn
woord niet heeft gehouden en wederom moor-
derijen laat begaan.
Turkye beweert van zijnen kantdal het
de scheld der Bulgaren is, dat cr gedurig
geharreicar is in de Balkanen.
Uuitschland. De begrooting van 19ti
is verschenen. De gewone begrooting beloopt
tot 2,707,819,913 mark en de buitengewone
begrooting tot 217,225,817 mark.
Van deze laatste begrooting zullen
97,755,950 mark door eene leening moeten
opgehaald worden.
China. In alle groote steden van China
werden betoogingen gehoudenom den kei
zer te bedanken over de toekenning cener
grondwet.binnen driejaar.
Men voorziet dat ten gevolge dezer betoo
gingen de grondwet nog vroeger zal verleend
worden.
30E2 STOET ÜDISEÏFS.
Verjaring. 10 November 1809.
Mgr. Hevlcn, gemijterde abt van Tongerloo,
is bisschop van Namen benoemd.
Koning AEbrecht heeft besloten de
3 miljoen '309,000 frank die jaarlijks worden
te zijner beschikking gesteld als Staatshoofd,
krachlens het'traktaat vau Congo-Naasling,
lot datde som van 50 miljoen, door Leopold
II geêischt, tot samenstelling van het bijzon-
fonds, zal betaald zijn, to verdoelen als
volgt
1Voor de pensioenen aan Gongolanders»
500,000 fr. 2. Voor hulpbetoon aan wedu
wen en nabestaanden van vroegtijdig over
leden bloedverwanten, 50,000 fr. 3. tege
moetkoming aan echtgenooten van ambtenaars
en beambten, naar Congo meereizend, 50,000
fr. 4. Reiskosten van vrouwelijke zendelin
gen, op terugkoer naar Europa, 25,000 fr.
Toelage aan Belgische zendelingen in
Congo, vooral onderwijskrachten. 500.000
6. Gezond).eidsverzorging in Congo en be
strijdingsmiddelen der ziekten, 1 millioen fr.
7. Sanatoriums op de boorden der Middel-
landsehe Zee, ten behoeve van Congo-agen-
ten, 35,000 fr. 8. Beha kenen en bevaarbaar
houden van de Congorivier, 470,000 fr. 9.
Ethnographische (Volkenkunde) zendingen,
100,000 fr. 10 Kosten van beheerder des
fonds, Koloniale school van Tervueren Plan-
tenkamers van Laken en Tervueren, 70,000
fr. 11. Bouwen van hospitalen voor kleur
lingen, 500,000 frank.
De kolen. In de laatste aanbeste
ding van kolen voor den dienst der staats
spoorwegen, hebben de Belgische koolmijnen
bijna al de bestellingen bekomen; slechts een
gering deel is ervan te beurt gevallen aan
hunne Engelsche mededingers. Er wordt nu
verzekerd dat voor do aanstaande aanbeste
dingen, de Belgische nijveraars zich zullen
verstaan om de prijzen zoodanig te regelen,
dat de Staat geene vreemde kolen meer zal
moeten bestellen. Er zou dan ook een afslag
op den prijs der huiskolen teverwachten zijn.
De maansverduistering op
16 November. ïn den nacht van 10
op 17 November heeft er eeno totale maans
verduistering plaats, welke in Azië, Europa,
Afrika en Amerika kan worden nagegaan.
Deze maaneklips begint 's avonds, om 11 u.
44 min. en eindigt om 2 u. 58 m.'s morgens.
Van 12 u. 56 m. tot 1 u. 47 m. is de maan
heeleraaal verduisterd. Van links naar rechts
zal de schaduw der aarde in de maan dringen,
zoodat men den indruk zal bekomen dat de
schaduw de maan inhaalt.
lid best ziet men eene maansverduistering
met een theaterverrekijkcr. Is de algeheele
verduistering voorbij, dan ziet men, gewoon
lijk aan den Oostelijken maanrand, waar zich
zeer hooge bergtoppen bevinden, een blauw
licht en eerst eenige minuten later, vollen
zonneschijn.
Paardenhandel. Gedurende de
maand September werden 4,080 paarden in
gevoerd waaronder 1,803 voor de slachtbank
en 2,223 andore verder 315 veulens. Uitge
voerd werden 2,372 paarden, waaronder
ongev-er or '"-bland, 2°9 naar
Frankrijk, 114 naar Holland. Uitgevoerd
werden nog 582 veulens, meest naar Duitser-
land (370), en naar Holland (101),
Twee personen zijn ter beschikking van
het gerecht opgesloten.
De eene, een 15jarige loopjongen, Bert lie
genaamd, verklaarde dat hij eon groen stuk
karton, dat hij in het Maison du Peuplc ge
kregen had, naar het hoofd van den Koning
moest worpen. De andere zekere Laeourt,
van Zoningon. had tijdens den doortocht van
don Koning geroepen opeter van 't gou
vernement r
,acourt beweert dat hij zich niet tot den
Koning richtte.
Drie andere personen, die weigerden aan
de policio te gehoorzamen werden ook aan
gehouden, doch nadien terug losgelaten.
Toon burggraaf de Beughem, grootmees
ter van bot huis van H. K. H. do gravin van
Vlaanderen ïn hofrijtuig huiswaarts reed,
werd zijn rijtuig door eene bende socialisten
achtervolgd.
Wanneer hot rijtuig aan het paleis der Re-
gencielaan stil hield, verdubbelden het go-
huil en de woede der socios.
Een politieagent en een burgerwacht wil
den tussehenkomen, doch zij werden door de
woeste lafaards mishandeld.
Toen een groep gendarmen te paard hen
chargeerdo, namen de helden de vlucht.
Onmiddelijk na het vertrek van den vorste
lijke personen en van de heeren senators,
nam M. Reernaert, ouderdomsdeken der
Kamer, plaats op den voorzitterszetel der
Kamer.
De zitting wordt om 2 ure geopend.
De Kamer houdt zich bezig met de goed
keuring der laatste wetgevende Kieziug.
Klachten zijn neergelegd betrekkelijk de
kiezingen van Antwerpen en van Ieperen-
Kortrijk.
M. Vandervelde vraagt het woord voor
eene ordemotie. Spreker doet opmerken, dat
bij de intrede dor Koningin, alswanneer de
socialisten en republikeinen ovenals de
anderen rechtstonden, omdat zij eene vrouw
is en onder het volk gaat. eene manifestatie
heeft plaats gehad in de tribunen.
In de toekomst mag zulk feit niet meer ge
beuren. In het paleis der Natie hebben alleen
de vertegenwoordigers der Natie iets te zeg
gen.
M. Beernaert. Het is altijd onbetame
lijk dat vreemdelingen zich met onze zaken
bemoeien. Wij moeten maatregelen nemen
om te beletten dat zulks zich nog zou voor
doen.
M. Vandervelde verklaart zich daarmede
tevreden cn de zitting wordt om 2 1/2 ure ge
heven.
Na do troonrede vergaderden de Senators
in den Senaat, onder het voorzitterschap van
M. Leger, ouderdomsdeken, bijgestaan door
do heeren Magnette en Eibers.
De geloofsbrieven van de heeren Van Zelle
Jadot en Mévuis worden in de orde bevon
den,
7ii worden senators uitgeroepen en leggon
den grondwetteiij ken eed af.
Benoeming van het bureel
M. .Simonis wordt voorzitter herkoren met
71 stemmen tegen 2 aan M. de Favereau
6 aan M. 't Kint de Roodenbeke en 1 aan M.
Dupont. Er waren 14 onthoudingen.
M.M. de Favereau en Dupont worden on
dervoorzitters gekozen met 73 en 7l> stena
men.
M.M. d'Huart, de Grunne, Gobi et on La
Fontaino, worden sokretarisscn gekozen.
M.M. Westmall en de Jongh'o d'Ardojo
worden kwvslors benoemd.
M. Simonis neemt plaats aan het bureel en
omhelst M. Léger.
Daarna leest hij do gebruikelijke redevoe
ring dankbetuigingen voor do bewezeno eer
en den blijk van vertrouwen, beloften van
onpartijdigheid en opoffering, lof der ten
toonstelling van Brussel, bewondering voor
do krachtdadige werking om de ramp van
14den Oogst te horstellen.
Ten slotte drukt M. Simonis de hoop uit,
dat de Senaat, evenals vroeger, bewijzen zal
geven van getrouwheid aan do grondwette
lijke instellingen, en dat met Gods hulp er
nuttig werk zal afgeleverd worden, voor den
bloei en de grootheid van het vaderland.
Daarna verklaart hij de Senaat geopend.
M. Simonis brengt hulde aan denagedach-
tonis der afgestorvene senators. MM. Dier-
man, Finet, Melot en Fóvrier. Het bureel
wordt gelast aan do familien brieven van deel
neming te sturen.
MM. Scbollaert in naam der regeering,
Dupont in naam der liberale linkerzijde, Va«
den Peereboom, in naam dor rechterzijde c«
Coppieter in naam der socialisten,sluiten zich
bij de hulde aan.
M. Simonis deelt daarna aan den Senaat de
verloving mede van prinses C'em1 me met
prins Victor Napoleon. In naam »un den
Senaat worden gelukwenschen gestuurd aan
het jonge paar.
Do Senaat gaat dan over tot liet benoemen
der kommissie gelast met het opstellen van
het antwoord aan do Troonrede.
Worden benoemd MM. Simonis, Braun,
de Favereau, Goblet d'Aviella en La Fon
taine.
Aan het bureel wordt de zorg overgelaten
de Senaat bijeen te roepen,wanneer het adres
is opgemaakt, waarna de zitting geheven
wordt.
Het eerste bedrijf ven het kluchtspel der
socialisten, werd gisteren in do Brusselsche
straten gespeeld. Het tweede bedrijf was dat
in de Kamers. Hot derde werd s' avonds in
verdeeling gespeeld te Brussel, Luik, Gent
en Charleroi, waar de socialisten in hunna
lokalen meetingen hielden.
Alles liep kalm af.
Dinsdag namiddag werd in het Koninklijk
Paleis een ontbijt aangeboden, waaraan 80
genoodigden deelnamen, waaronder ver
scheidene ministers, de heeren senators cn
volksvertegenwoordigers, die in den namid
dag do vorsten ontvangen hadden, het voor-
loopig bureel der Kamer, het bureel van den
Senaat, de burgemeester van Brussel en ver
scheidene overheden van leger en burger
wacht.
Er werd over de incidenten van s' namid
dags niet gesproken.
Volgens verklaring der aanwezigen waren
de koning en do koningin uiterst welgemoed.
