BUITENLAND.
Hel programma van het
Fransche Staatsbestuur.
'T EEN EN 'T ANDER
De Portugeesclis Republiek
DAC3-BLAr>
Met Staatsblad
Driemaal, misschien viermaal,
gemeentekiszing voor ééüen zetel!
Zestiende jaargang n' 800. 154
2 CENTIEMEN HET NUMMER
ABONNEMENTEN:
Zes maondeu 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van liet land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds.
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds.
BU RE EL. EN
TE BRUSSEL I TEAALST
230, llaschtschen Steenweg, 230.1 9, iierlcstraat,
Telefoon 114
BestuurderJ. Van Nattel-De Gendt.
AANKONDIGINGEN
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0.G0
3" bladz. (groote regel) fr. 1,00
4e bladz. (kleine regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Reklainen (por regel) fr. 2,00
Gemengd nieuws (per rogel) fr. 3,00
Recht, licrstell. (per regel) fr. £,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Voor alle aankondigingen'. «oh wknden
E. TAMINIAU, 217, de Méeodestraat, Brussel.
Onze politieke vijanden zoeken niet
anders dan hier op den Belgischen
grond het slelsel in te voeren dat zulke
bittere vruchten heeft voortgebracht en
nog voortdurend voortbrengt inFrank-
rijk. Briand, het hoofd van het Fransch
ministerie, is met zijn nieuwen raad
voor het land gekomen en heeft om te
besturen het volgende programma aan
genomen. Wij vragen onze lezers wat
er in dit programma rechtstreeks ten
goede komt aan de werkende- en de
middenklasse. Hij geeft geen enkel be
paald wetsontwerp. Wij laten de acht
Bijzonderste punten hier volgen.
De Fransche regeering wil eene re-
publikeinsche meerderheid; dit is na
tuurlijk, zonder meerderheid kan eene
regeering niet besturen.
De wereldlijke school moet in het
opvoeden der jeugd den hoofdrol heb
ben. Het is daarom niet te verwonde
ren dat de jonge geslachten altijd min
der en minder eerbied hebben voor
het gezag, voor de openbare zedelijk
heid en voor de orde.
De regeering zal zorgen voor eene
betere verdeeling der lasten, met na
rijp overleg klimmende tarieven vast
te stellen. Dit punt, zooals ge ziet, is
zoo onbepaald mogelijk.
De vakvereenigingen moeten hunne
werking beperken, tot het gebied der
beroepsbelangen. Wat zeggen onze
Belgische socialisten daarvan
De saboteering moet krachtig wor
den onderdrukt.
De les gesproten uit de laatste spoor
wegstaking, is werkelijk vruchtdra
gend geworden.
De vrijheid van den arbeid moet ge
ëerbiedigd blijven. Dat zouden onze
socialisten uit den Borinage, uit Turn
hout, uit Ecaussines en uit Manage,
goed in het hoofd moeten steken.
De beambten van een openbaren
dienst hebben het recht, niet do dien
sten te verlaten en de werking ervan
tegen te houden. Dus het recht van
werkstaking voor de openbare dien
sten wordt niet toegestaan.
Volgens de Fransche regeoring ook
moet het landsbestuur er voor zorgen
kalmte en orde in het land te houden.
Dit zijn de hoofdgedachten uitliet
regeeringsprogramma der Fransche
machtvoerders.
Vóór dat Briand en zijne medehel
pers aan hot roer waren, streden zij in
de voorste gelederen van de partij der
omwenteling. Niets was er te veel,
alles was toegelaten om het lot der
werkende klasse te verbeteren. Doch
die schoone on groote woorden duren
maar zoolang, tot lat do ophitsers zelve
erbovenop geraakt zijn. Eens het be
wind in hunne handen, voelen ze de
noodzakelijkheid zelve behoudsgezinde
te spelen sterk de hand eraan to hou
den opdat de orde en de kalmte zoo
volledig mogelijk in het land behou
den worden. Er is maar voornamelijk
één punt, waar de tegenstrevers hoofd
zakelijk verschillen met ons het is in
zake onderwijs. Briand heeft het we
derom herhaald De wereldlijke
school moet den hoofdrol hebbenweg
dus met allo godsdienstig onderwijs,
dat de kinderen hunne plichten aan
wijst, die deze te volbrengen hebb -n
tegenover God, de maatschappij en den
evenmensch.
Moesten onze tegenstrevers ooi» aan
het bewind komen in België, het eer
ste, het hoofdzakelijke, ja, het eenige
werk mogen we zeggen, dat z« zouden
vervullen, het zou het vernietigen z 11
van het godsdienstig onderwijs b-t
oorlogvoeren tegen de vrije gestich
ten van eiken aard en het onbeperkt
en onbegrensd begunstigen van alle
goddeloos Staatsonderwijs. De maat
schappelijke werking in België, die
zooals Koning Albert bet zoowel zegde,
trapsgewijze geheel volledigd wordt,
en die, nu eenmaal eene oplossing zal
gegeven zijn aan de regeling van den
huisarbeid en de verbetering der wer
kerspensioenen, geheel en gansch aan
het hoofd zal staan van alle landen, dit
overheerlijk maatschappelijk werk zou
door eene liberale-socialistische regeo
ring ophouden te bloeien on vooruit te
gaan. Woorden en schriften zullen de
werkelijkheid van dien toestand niet
wegcijferen de ondervinding hier en
in don vreemde beleefd en geraad
pleegd, is daar om de onloochenbare
waarheid van ons gezegde te slaven.
De katholieke en ordelievende burgers
dus niet alleen, maar vooral de Belgi
sche werklieden hebben er alle belang
bij, ieverig mede te werken, krachtig
propaganda to maken, opdat het be
stuur van ons geliefkoosd vaderland in
de handen moge blijven van onze
katholieke regeering.
Toezicht over den tuinbouw. De hoor
H. Miserez, landbouw kundige van den Staat,
te Aalst, is tot bijgevoegd toozichter van don
tuinbouw benoemd.
¥erjaa%ing. 17 November 1845.
Geboorte to Sigmaringen van H. K. H. do
gravin van Vlaanderen.
Op weg naa;* hei milliocn in-
Wöneï'S. De werkzaamheden dor
voiksoptelling te Brussel en in de voorsteden
d en voorzien, dal de bevolking van Brussel
en voorsteden verre het cijfer van 725,000
zielen zal over treilen.
Dit is honderd duizend inwoners moer dan
tien jaar geleden.
Op de Jaarmarkt van Sint Lie-
vens-Hautem waren er 1,132 paardön en
veulens, 485 koeien en runders en 127 vig-
gens.
Het grootste oorlogschip der
tjtfert&lda Da dagbladen melden dat d©
Admiraliteit inschrijvingen heeft gevraagd
op den bouw van een nieuw oorlogschip,
grooler, sneller eu machtiger dan om 't even
welk gebouw of in aanbouw zijnde Engelsch
oorlogschip.
Dit schip zal 720 voet lang zijn en dertig
knoopen moeien loopen.
Esperanto-volkstaaS. In het
Victoria-salon to Dresden, heeft een too-
neelvoorstelling in Esperanto plaats gehad,
die op de niei-esperantisten grooten indruk
maakte.
Ter gelegenheid van den S;»chsischen Pro-
vincial-Lohrertag te Halborstadt, hield do
beer Starck uit Magdeburg eon toespraak
over Esperanto, wffardoor groote bolang-
ztelling bij do onderwijzers is ontstaan.
De heer Schalf, leidor van den Duitschen
Arbeider Esperantiston-Bundes, stichtte nieu
we afdeelingen in Meissen en Pirna. Reeds
33 afdeelingen bestaan er van dien bond, met
over do 2000 leden Een weerspreking der
bewering, dat Esperanto voor arbeiders te
moeilijk zou zijn.
Oe hervorming in hei tele
foonwezen zou dan toch, naar loopen-
de geruchten melden, in dnn loop van het
aanstaande jaar. misschien wol op 1 januari,
worden ingevoerd.
Ziehier den grondslag waarop de hervor
ming steunt Voor gewone abonnementen
zou een vaste abonnementsprijs van 150 fr.
warden bepaald, recht gevend op een zeker
aantal aansluitingen voor elke aansluiting
Df' r zou eene taks worden bepaald. Op elk
toestel zal een electrische teller worden ge
plaatst, zelfwerkend en alle betwistingen on
mogelijk makend.
Bijzondere abonnementen zouden worden
toegestaan aan de openbare besturen, do dag
bladen. de koffiehuizen en groote hotels, waar
een ruim vnrltruik van den telefoon wonlt ge
maakt.
De Belgen te New-York. Op
de jaarlijkse e vergadering va i don Belgi
schen B«md. de groote maaUoliappij van <>n-
derlingen bijstand te New-York, zijn de vol
gende leden van het comileit herbenoemd
voor het dienst nar 1010-1911 Voorzitter
M. Gen Rn ssm ondervoorzitter, M. Ch.
M»lay schr/»**r, M. B. Raaf; hulpschrijv-r,
MG-o Goss lin schatbewaarder, M. Ch.
Roumaet, Jr; en geueesheer Dr Op de Beeok,
Staatkundig Overzicht
Frankrijk. Dinsdag namiddag werd in
het Elyscuni een Ministerraad gehouden.
De begrootingen werden er besproken, en de
noodt ge middelen vooruitgezet, om het
deficit te keer Ie gaan.
Ook teerden de maatregelen besproken
welke dienen genomen te wordenin het
vooruitzicht der overstroomingen.
De minister van koloniën verklaarde nog,
geen bericht ontvangen te hebben betrekke
lijk eene ramp in Ouadaï.
Engeland. De Engelsche Daily Ciiro-
nifle meldt, dat de ontbinding van het Par
lement eerstdaags zal plaats hebben.
Oostenrijk. Daar Italië zich zeer onge
rust vertoond had over de gedurige vloot-
vermeerderingen in Oostenrijkheeft graaf
Esterhasy in vaam van den minister van
Buitenlgndsche Zaken verklaarddat Italië
ongelijk heeft iets te vreezei'doch dat Oos-
tenrjk integendeel van hare bondgenootc
i.r wacht te, dat Italië haar zou helpen, in
dien eene vreemde natie, wilde baas spelen
in de Adriatischc zee.
Turkye. De treeede zitting van hel Par
lement is geopend. De grootvizir verklaarde
in zijne openingsrededat de goede betrek
kingen met de vreemde landen bestendig zijn.
II j voegde er nog bij, dat door het behoud
van den vrede, hel vaderland rassen voor
uitgang zal doen
De sultan woonde de openingszitting bij
doch sprak geen woord.
Griekenland. Hadje Mischeff, de nieu
we Iiulgaarsche gezant te Alhencn, heeft
een langdurig onderhoud gehad met
M. Venizelos, kabinelsoverste. Men besluit
eruit, dal eene toemideiang tusschen Grie
kenland en Bulgarië zal tot stand komen.
Nochtans is met te vreezen, dat Grieken
land en Bulgarië iets tegen hunne geburen
zullen ondernemen.
Spanje. De schadevergoeding door
Marokko arm Spanje te beialenis bepaald
vastgesteld op 6ö rndhoen frank, aan den
taks van 3
De gebeurtenis komt zich voor te doon te
Awans,waar eene plaats was opengevallen in
den gemeenteraad, en waar katholieken,
liberalen en socialis'en, ieder afzonderlijk met
een kandidaat optraden. De socialisten wer
den gebuisd van de eerste maal en er bleef te
balloteeren tusschen katholieken en liberalen.
Toch de liberale kandidaat stierf vóór het de
tweede maal kiezing was geweest. De ballo
teering moest natuurlijk doorgaan, do libe
raler. gesteund door de socialisten, bekwamen
3<»5 stemmen, de katholieken 283. De plaats
viel du3 te beurt aan den liberalen kandidaat;
maar daar doze dood is, blijft de plaats onbe
zet en moot men opnieuw beginnen te kiezen.
Liberalen, socialisten en katholieken zullen
misschien andermaal met een afzonderlijken
lijst opkomen, er zou dan nogmaals ballotee
ring komen en men zou viermaal moeten kie
zen om eene enkele plaats van gemeenteraads
lid te vullen. Dit is mogelijk wel een rek c<l
van kiezen, sedert ons huidig kiesstelsel in
voege is. Hel komt zeer zelden voor; mis
schien is hot wei de eerste maal.
LIBERALE EENDRACHT
I)e liberalo partij van Mechelen heeft be
sloten met do aanslaande gemeentekiezing
afzonderlijk op to komen, en niet mode te
doon noch met de socialisten noch met de af
gescheurde liberalen.
Afgescheurdo liberalen, lezen wij in een
liberaal dagblad en we meenden dat al de
liberalen, in heel hot land, geen enkele uit
gezonderd, eons vaa hart en eens van ver
langen waren. Wij dachten insgelijks dat
liberalen cn socialisten besloten hadden in al
de belangrijke plaatsen kartel te sluiten voor
de gemeenlökiezingen. Mechelen, eene stad
van in de zestig duizend inwoners, werd hier
natuurlijk in begrepen. De liberalen van deze
stad echter schijnen zich weinig aan te trok
ken van wal de liberale kopstukken der
hoofdstad besluiten.
Zij schijnen te zeggen Oij, liberale en
socialistische kamerleden, gij zorgt voor uw
belang, voor uw profijt gij soudt geerne de
ministerzetels en and re staatsambten in uw
bezit hebben. Heel goedvoor u, maar zoo
komt bot bij ons niet uit wij willen onze
zetels op het Mecbelseh stadhuis behouden,
wij zijn bcus dit te beslissen zor.als wij dat
in Mechelen willen. En daarmee is eens te
meer de felle eendracht bewezen die er
hoorscht in de vijandelijke rangen. Er blaast
een w ind van eensgezindheid en van verlossing
door h"el het land, zou een liberaal blad der
hoofdstad in zijnen trant zegden. Spijtig ge
noeg dat het zulk een draai w ind is, die al te
gemakkelijk aardige toe'en speelt.
Onder den titel De Nieuwe Republiek
overweegt de Engelsche Times de voorloopi-
go erkenning door de mogendheden, van het
nieuwe gouvernement dat Portugal ruwweg
de plaats der Braganzon heeft ingenomen.
De bepaalde erkenning zal maar geschie
den, nadat het land betoond heeft, liet eens
te zijn met zijn gouvernement. Alhoewel
Koning Manuel nog geen troonafstand deed,
meent do Times toch, dat verscheidene
mogendheden die zich om de verandering van
hot ministerie niet te verheugen hebben, het
voorbeeld van Engeland niet zouden gevolgd
hebben, indien er schijn geweest was eene
anti-revolutionnaire beweging in het leven to
kunnen roepen.
De Times kan de overdrijving der geestelijk
heid en de vervolgingen tegen de oude mini
sters niet goedkeuren. Integendeel zouden do
vervolgingen tegen de geldwolven vau het
Credito predial moeten doorgedreven
worden. De wijnpotterijon zullen afgeschaft
worden.
liet is ook met groot genoegen dat men ziet
dat alle staatsbedienden druk gezocht wor
den. Do moeilijkste taak, voor de ministers
is dezo Hunne nieuwe aanhangers voldoe
ning geven, zonder hunne oudo helpers, me
destrijders en vrienden, te kwetsen. De libe
rale Times treedt als raadgever van het
vrijmetselaars gouvernement op.
De nieuwe gouvornemenlsleden maken
wetten en vaardigen dekreten uit, zonder
zich te bekommeren,of deze ja. dan neen met
den wpnsch des volks overeenkomen, zonder
te zien of zij noodig zijn, alleen om hunne
regoeringslust to voldoen. De minister van
Juslicie, Costa, onderscheidt zich daarin bij
zonderlijk.
Om zich te verdedigen, zegt bij, dat de
thans beslaande kieswet al te dikwijls door
de republikeinen afgekeurd werd, om nu jiog
te kunnen dienen.
De kieswet zal dus veranderd worden, met
of niet tegen de gedachte der niet republi
keinen, juist alsof de eerste plicht van hel
nieuw gouvernement niet ware, het volk to
ondervragen en to raadplegen over de te
riemen maatregelen.
De republikeinen hebben altoos beweerd
dat hot volk moest meester zijn van het land.
Thans zijn do republikeinsche ministers
meester van liet land en alle personen die
hen eonigszins zouden kunnen schaden, wor
den zorgvuldig van kant gezet. Hel volk heeft
niela te zeggen.
De liborale Times raadt aan hare vrien
den do voorzichtigheid aan Do republi
kcinsche ministers stellen zich in gevaar, zich
vele vijanden op den nek te halen. Leger eh
vloot verkrachtten reeds eene eerste maal
hunnen eed. Zij knnnen hem nog verbreken,
en hot gepeupel, dat het Koninkrijk omver
wierp omdat het aan zijnen zin niet voldeed,
zal niet aarzelen ook de republiek te ontwor
telen, indien deze zijn lot niet verbetert.
Heel de macht der Republiek berust op hot
vertrouwen, doch juist het vertrouwen is zoo
spoedig gebroken.
Hel artikel van do Times is het officieel
orgaan van het Britisch Foreign Office en
't is algemeen geweten dat Engeland altijd de
Portugeesche Buitenlandscho politiek be
heerschte.
Een dagbladschrijver, M. Lima, groot-
meestor der Portugeesche vrijmetselaarskrin
gen, beloofde reeds eenige maanden geledon
aan Sir Grey, dat Engeland ook op de Repu
bliek zou mogen rekenen. Het gouvernement
der dictators heeft lhan9 M. Broeders Lima
gezant benoemd te Londen.
Kortom, uit alles blijkt, dat de toestand
niet zoo rooskleurig is als lig wordt afge
schilderd, en dat de voorloopiga bewind
voerders ernstig aan 't werk zijn om hunne
kas te vullen.
DU ITSCH LAN D
Eene giftmengster
Eene 24 jarige meid, Augusta Milkoweit,
van Insterburg, plichtig bevonden, hare
meesteres Mev. Schware, en Mej. Gzapau
vergiftigd te hebbon, en gepoogd te hebben,
nog drie familieleden van Mev. Sohwarz te
vergiftigen, is gisteren voor het assisenhof
verschonen. Zij werd tweemaal ter dood, en
©"os tot 15 jaar opsluiting verwezen.
Do giftmengster verklaarde hare euvel
daden gepleogd te hebben, om te beletten dat
éo zoon barer meesteres in het huwelijk trad
met M'jjGzapau..»
Eene mijnramp
Een ophaalbak, geladen met ontplofbare
slotfen, is in de mijnen van Hohenlohe, te
Beuthen, in de diepte gestort. Een deel van
d*n put werd door de.ontplofflng vernield sn
5 mijnwerkers godood.
ITALIË
Nog tempeesten
Geheel het Midden cn het Zuiden van
Italië wordt thans door een vrceselijk onwe-
der geteisterd. In de omstreken van Napels
zijn verscheidene zeilsche|»en gestrand en
vergaan. Er zijn talrijke slachtoffers. De
dienst der postbootcn ondergaat groote ver-
tragingen. In* don omtrek van Lucques zijn
verscheidene waterloopon buiten liunn»
oevers gelreden, heel de streek onder water
zettende.
PORTUGAL.'
Werkstaking te Lissabon.
Het personeel der tram9 van Lissabon,
heeft zich bij de stakende eleclriciens aange
sloten.
Een afgevaardiging der werkstakers en
van het tramhesluur heeft eene bijeenkomst
gehad om een verzoeningsterrein te zooken»
SPANJE.
Versterkte kloosters
Een klooster der Caspestraat, te ifarcefo-
nia, was door de bewoners versterkt gewor
den, om te beletten dat zooals in de raaani
Juli 1909, het klooster door da woelmaker#
zou bestormd worden.
De meier van Barcelona heeft thans aan
het klooster laten weten,dat die verslerkingt-
werken binnen de veertien dagen mooted
weggenomen worden.
RUSLAND
Eene prinses vermoord.
Uit Tiflis wordt gomeld, dat prinses Tsit-
sianof in hare villa is vermoord goworden
door bandieten.
Dezo plunderden dan geheel de villa.
FRANKRIJK
Eene jacht In de stad
Eene herlin, geheel den dag in de bosschen
der omstreken van Rambouillet mot haar
jong opgejaagd, verliet *s avonds de bos-
«schon cn vluchtte met het jong do stad in#
achtervolgd door eene menigte jagers.
Het dier liep in woeste vaart tot op de
Felix Faureplaats, alwaar het dier zich doa
kop te pletter liep tegen de afsluiting van
het park en dood ton gronde stortte. Het jong»
hert liep terug het bosch in.
De meier van Rambouillet doed het lijk
naar het gasthuis overbrengen, om er onder
de zieken verdeeld te worden.
Tempeest.
Op do Normaandsche kusten woedt sin&a
verscheidene dagen een vrceselijk onweder.
Talrijke vischsloopon zijn door den storm op
do kust geworpen. Er zijn verscheiden»
slachtoffers. Nooit zag men er zulk lang
tempeest. Van den anderen kant, kan gee*
enkele visscher nog buiten. Alle leven staat
er stil. De schade is zeer aanzienlijk.
In <!o Middelandsche zeo is hot al niet
beter gesteld. De vrachtboot La Fortune,
van Saint-Madrier naar do Hyèren varonde,
i gezonken. De bemanning kon door visela-
sloepen gered worden.
Eene kerk ingestort.
To Niort is do parochialo kerk, tijdens da
herstellingswerken ingestort. Er zyn geona
slachtoffers.
De overstroomingen.
Aan de Austorlitzbrug to Parijs, stond da
Seine gisteren morgend, 6 ra. 25 hoog.
Al de kelders der stapolhuizen van Berqpr
en dor Statiekaai, staan onder water. Mo*
had de grootste moeite do vaten te ontladen»
Op de Orloanslijn, tusschen de Austerlita
en Orsaystatiën, moeten de treinen hunne*
gang verminderen.
De Oiso klimt nog gedurig. Daarentegen
gaat de ^isno en de Yonne aan 't zakkea.
Te Asnières staat het water juist tot aa»
de kaaien.
In de omstreken van Epernaj is de bovot»
king zeer ongerust, daar men vreest, dat ge
heel den omtrek zal onder water loopen.
Een trein van Avricourt naar Parijs rij
dende, kan to Loisy-sur-Marne, niet meer
voort, daar eene overgroot© hoeveelheid hooi
en strooi den weg belemmeren.
Terwijl men aan de opruimingswerken
bezig was, werd een populier door de*
stormwind ontworteld en op den trein gewor»
pen. Een rijluAg werd erg beschadigd.
In het departement van Gard zijn al 4»
bijrivieren van de Rhóne ook sterk gezwol
len. De stormwind belet liet water normaal
weg te vlooien.
Al de wegen zijn onbruikbaar. Op aan»
vraag van verscheidene gemeenten, heeft d«
m.ilitairo gouverneur van Parijs hevel gege»
ven de hulpbooten der genie geroed te maken
om de landelijke bevolking ter hulp te ko
men. De genie heeft 1800 booten opgeöischt
om desnoods te kunnen gebruikt worden.
Te Choisy-le-Ï4oi werd uit den vloed hot
lijkje opgehaald van een 2 jarig kindje, on
bekend in de streek.