i
m
De klassenstrijd.
'T EEN STANDER
ID Gr D IL, A. D
Wildstroopersdrama
te Combiain=au=Pont
De werkstaking der mijnwerkers in het Luiksche
Het gaat voort l
Het Paleis vau Justicie en het Gouvernementsiioiel
Süïsüiisndc jaargang nr 12.
CENTIEMEN HET NUMMER
Zaterdag 14 Januari i SI f
t-.ca._2
4» ij
ABONNEMENTEN:
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. f»
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds. -jl®
BUREELEN
TE BRUSSEL f
23C| Haachtschen Steenweg,
230.
TE AALST
9, Kerkstraat,
Telefoon 114.
Bestuurder J. Van Nuffel-De Gendt.
AANKONDIGINGEN
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0,60
3® bladz. ^groote regel) fr. 1,00
4® bladz. (kleine regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Reklamen (per regel) fr. 2,00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 3,00
Recht, kerscell. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Voor alle aankondigingen, zich wenden
E. TAMINIAU, 217, de Mérodeotraat, Brussel.
Het is nagenoeg algemeen geweten
dat er in den schoot der Belgische so
cialisten eene dubbele richting is waar
te nomen, zonder ccliter rekening te
houden van de talrijke plaatselijke
strekkingen, die zich ook overal
laten gevoelen. Die dubbele richting
van het Belgische socialismus bestaat
hierin Sommigen zouden willen mee
gaan met de liberalen 0111 alzoo aan
het bestuur van het land te komen
anderen willen van een samengaan
met liberalen niet weten, daar zij alzoo
te veel van hunne eischen moeten prijs
geven.
Het zal wel niemand verwonderen
dat de eerste richting door de meesten
aangenomen wordt, wij bedoelen na
tuurlijk de leiders, omdat deze er ook
het meeste belang bij hebben.
Partijgangers van beide richtingen
hebben eene tamelijk lange bespreking
gehouden in een socialistisch dagblad.
Hoewel wij er niet veel in te zien heb
ben, daar we genoeg welen dat de lei
ders wel op tijd en stond zullen zorgen
om de eerste en voor hun de voordee-
ligste richting te doen zegevieren, willen
wij niettemin de zaak eventjes onder
zoeken.
De partijgangers van de zuivere
werking drukken er op, dat door het
samengaan met de liberalen, de wils
kracht, de geestdrift verdwijnt bij de
socialisten.
Daarop antwoorden de andere par
tijgangers iets dat wij wel ir. het hoofd
moeten steken Indien de zedelijke
toestand zoo is, dan is hij voorzeker
heel ernstig en dan moeten de oorza
ken daarvan opgezocht worden.
Volgens hen zou die zedelijke ver
slapping moeten toegeschreven wor
den aan de ophitsing van de geesten
en do dolle vreugde die werden te
weeggebracht door de donderende ze
gepralen van 1893, die wellicht den
vervaldag al te vroegtijdig deden ver
hopen. In andere woorden, zij hadden
het vel van den beer verkocht alvorens
hij geschoten was zooals dit gemeen
lijk gebeurt bij onze tegenstrevers
Maar er is nog een veel voornamere
reden volgens deze soort van socialis
ten. Vroeger bestond de socialistische
partij slechts uit eene kleine sekte,
waarin men niets vond dan wilskrach
tige en helanglooze strijders, apostelen
wet vurigen ijver, altijd bereid om op
offeringen te doen. Maar sedertdien
zijn wij eene groote partij geworden,
wij beschikken over mandaten en plaat
sen. Invloeden en personen zijn thans
tot- ons gekomen, die wij niet kenden
ten tijde dat er niets dan slagen te ont
vangen waren.
Als socialisten, partijgangers van
het. bondgenootschap met de liberalen,
zulks van hunne partij schrijven wat
zouden wij dan niet mogen zeggen van
diezelfde zich omhoog wippende man
nen der roode partij Het is echter
oen bewijs te meer, dat moesten de so
cialisten het inderdaad goed meenen
wet hunne gedachten, zij niet in het
minst zouden denken aan het bestuur
van bet land te komen, daar zij dan
nog veel meer mandaten en plaatsen
zouden beschikbaar hebben,zoodat nog
veel meer verdachte invloeden en ver
dachte personen in hunne rangen zouden
sluipen. Doch dat laten wij God en den
meulder beslissen. Wat ons bijzonder
smakelijk heeft doen lachen, en vooral
de socialistische schoone plaatsenbe-
kleeders zal doen schaterlachen, is wel
het gezegde, dat men vroeger in de
partij belangloos en vol opoffering
streed. Het. is voorzeker uit belang
loosheid en opoffering dat al de groote
socialistische kopstukken de mandaten
van volksvertegenwoordiger, de sche
penfrakken in de groote steden en be
volkte plaatsen het bestuur van sjn-
dikaten en coöperatieven hebben aan
genomen. Ilet is voorzeker ook uit
belangloosheid en zelfopoffering, dat
zij zich die plaatsen dubbel en dik la
ten betalen en dat vele socialistische
volksvertegenwoordigers er op luimen
om zoo het dubbeltje slechts rollen
wil minister te worden dat is toch
zeker ook wel uit helanglooze en zelf
opofferende lielde, niet voor hen zelve
maar voor de werklieden Zulke re
deneeringen slikken nochtans de arme
verdwaalde volgelingen van het socia
lismus... Doch gaan we nog een wei
nig voort. De partijgangers van het
kartel doen het slechts uit politiek oog
punt. Zoo schrijven ze zelf waarom
schreeuwen entieren zij dan als wilden,
wanneer een katholieke volksvertegen
woordiger aan de regeering vraagtzul-
ken of zulken maatregel niet te nemen
of uit te stellen, omdat deze een gevaar
zou zijn voor de katholieke partij? Zij
socialisten, mogen de belangen hunner
partij eerst en vooral in 't oog hou
den maar wij katholieken, zouden
onze partij om de lieve, blauwe oogs
kens onzer tegenstrevers, slechts moe
ten laten verbrokkelen. Als men het
zooverre kon brengen, dan was
het gemakkelijk doch we weten, dat
de katholieken ook wel zullen zien de
belangen hunner partij niet al te zeer
te schaden. Dat zullen onze lezers ook
wel verstaan en met ons verhopen.
Verjaring. 14 Januari 1832.-
De Kamer verwerpt een voorstel van graaf
F. de Merode, bepalende dat de kameriijke
jaarwedde aan de volksvertegenwoordigers
aal betaald worden in evenredigheid dor
zitting en aan dewelke zij deel genomen
hebben.
De Duiftsche hegrootang.
De begrooting van Pruisen heeft nog een
tekort van 23 miljoen mark, in plaats van
155 miljoen van verleden jaar. Het tekort
zal gedekt worden door do meerdere op
brengst der spoorwegen.
De Duitsche begrooting welke 1 miljard
bedroeg in 1884 en 2 miljard in 1894 en drie
miljard in 1907, overschrijdt thans de vier
miljard.
De spoorwegen, wier ontvangsten in 1908,
105 miljoen minder waren dan de beramin
gen, maakten in 1909 eene zuivere winst van
182 miljoen, en in 1910, oene zuivere winst
van 240 miljoen men beraamt voor 1911
een overschot van 251 miljoen.
De openbare schuld bedraagt 9 miljard,
531 mi..,oen 647,136 mark, wat een interest
uitmaakt van 53.500.000 mark.
De Zon. 'tis Winter, en niettemin
is de aarde nu het dichtst bij de Zon,en 'twas
op 3 Januari dat de aarde het meest warmte
van de zon ontving.
Wij zijn er niet veel van go waar gewor
den.
Dat komt omdat de zonnestralen nu maar
zeer schuinsch en in kleinere hoeveelheid op
het Noordelijk halfrond van de aarde neer
komen. maar ze komen zooveel te rechter en
te talrijker op het Zuidelijk hilfrond neer.
Daa-r, 't is lo zeggen in Brazilië, Argen
tina, Peru, Chili, Patagonië, enz., is het nu
Zomer, en do Zomer is er warmer dan bij
ons, omdat de aarde nu veel dichter bij de
zon is dan als het Zomer is bij ons.
Wij zijn nu... maar 147 miljoen kilome
ters van de zon verwijderd, terwijl wij er
152 miljoen kilometers van verwijderd zijn
in Juli.
Het verschil is dus 5 miljoen kilometers of
een millioen uren, dat we nu dichter do zon
zij n
KiezSng uitgesteld. De mi
nister van arbeid kongdigt aan dat eerlang
een ontwerp ter Kamer zal worden aange
boden, waarbij het mandaat der leden van
Nijverheid en Arbeidsraden voor een jaar
wordt verlengd.
Dit besluit werd genomen in het vooruit
zicht der grondige hervormingen die hot
neergelegd ontwerp van Januari 1907 over
de herziening dezer raden beval, en anderzijds
om aan de gemeentebesturen reeds overstelpt
van werk wegens het herzien der kiezers
lijsten voor de Werkrechlersraden, verder
werk uit te sparen.
Opgepast Te rekenen van 15
Januari zal al wie in Frankrijk een vuurslag
op zak heeft, die niet het belastingsplaatje van
het Fra'isch gouvernement draagt, voor de
boetstraffelijke rechtbank verzonden worden.
Dat de Belgen, die zich naar Frankrijk be
o-even hunne nieuwerwelsche vuurslagen thuis
laten, willen zij niet verpliobt worden nog
eens de weerde ervan als belasting te betalen.
Opgepast
De toekomst der vliegma-
chieiien. Volgens den grooten Arae-
rikaanschen uitvinder Edison zullen binnen
de 10 jaar tijd de vliegmachienen bij den post
en tot passagiersverkeer worden aangewend.
Ze zullen eene snelheid ontwikkelen van 160
kilom. per uur. De postmachienen zullen zeer
klein zijn, hoe kleiner trouwens hoe beter,
met het oog op den tegenstand van de lucht,
doch van krachtige motoren voorzien. De
maximum-snelheid is eenvoudig niet aan te
geven. Zware gewichten zullen de vliegma
chienen nooit vervoeren.
Men zal moeten komen tot een machien
die kan opstijgen onafhankelijk van het
weer.
Edison gelooft, dat men een electrisch
toestel zal uitvinden, dat onder het vliegen
draadloos van de aarde electriciteit als drijf
kracht krijgt toegezonden. Hoe? dat kan ook
Edison nog niet aangeven, doch er is geen
enkele reden, om het onmogelijk to achten.
Tot zoo lang zal men zich met een ontplof-
fingsmotormoeten behelpen.Reeds neemt men
proeven met pikrienT/uur als motor-brand
stof. Slaagt men,dan is dat reeds eene groote
verbetering.
Woensdag nacht had in de bossehen van
Comblain-au-Pont een 'vreeselijk widstroo-
persdrama plaats. Sinds eenigen tijd had de
jachtwachter met de bewaking van het. bosch
gelast, bemerkte, dat er 's nachts wildstroo-
pers in het bosch bun stieltje uitoefende. De
jachtwachter legde zich met zijn zoon in hih
derlaag.
Weidra bemerkten zij drie wildstroopers.
Zonder aarzelen sprongen vader en zoon
Detbierop-de wildstroopers en konden een
hunner aanhouden. De twee anderen namen
ijlings de vlucht. Toen de jachtwachters met
hunnen gevangene naar het gemeentehuis
wilden, gaan, kwamen de gevluchte wild
stroopers op hunne stappen terug.
Een der wildstroopers schouderde zijn ge
weer en schoot op den zoon Dethier. Deze
werd in den huik getroffen en vreeselijk ge
kwetst.
De vader moest ook den gevangene losla
ten om zijn zoon ter hulp te snellen, terwijl
de drie stroopers de vlucht namen. Vader
Dethier droeg zijn zoon naar huis, waar een
eneesheer hem kwam verzorgen. De toe
stand van den gekwetste is zeer gevaarlijk.
Een onderzoek is geopend. Hel parket is ter
plaats geweest. De ontroering in de streek is
zeer groot.
In het Walenland is men vooral bezig met
den strijd tegen de Vlamingen voort te zetten
In Brussel doen de katholieke en socialis
tische bladen niet mee aan den halelijken
veldtocht van La Ciironique L'E'oile
Beige en «lTndépendance» alle drij liberale
bladen. In Frankrijk beginnen er zich de bla
den al meer en meer mede te bemoeien en
tot onze groote vreugde mogen wij weer eens
vaststellen dat tot hiertoe van al de bladen
in Frankrijk het slechts La Croix is, een
door en door katholiek blad, dat de Vlamin
gen heeft durven verdedigen.
Uit het Walenland is het bericht toegeko
men dat de Waalsche bond uit het Doornilc-
sche zich verzetten zal tegen elke poging die
voor doel heeft het bestaande stelsel te ver
anderen aau de Gentsche Hoogeschool.
Katholieke konfraters doen hier welgepast
opmerken, dat de Walen waarlijk recht heb
ben van klagen, en van te roepen dat hunne
rechten geheel en gansch miskend en vertrapt
worden want de vier hoogescholen van hel
land, zijnde die van Leuven, Brussel, Gent
en Luik, zijn alle vier Fransch en als de
Vlamingen er van die vier nu slechts ééne
Vlaamsche vragen, dan zijn zij in het oog
der Walen de onverdraagzaamsten en de
hebzuchtigsten dor volkeren niettegenstaan
de dat de Walen slechts met drij millioen en
de Vlamingen ongeveer met vier millioen
zijn. Als men den toestand pakt zooals hij is,
als men nu zonder vooringenomenheid de
rechten van liet Vlaamsche volk vergelijkt
met die der Waalsche bevolking slaat men
dan inderdaad niet verstomd over de verdul
digheid, over de goedertierenheid, we zouden
moeten zeggen, over de goedzakkigheid dor
Vlamingen ?En niettegenstaande alles, schrij
ven sommige Fransche liberale bladen die
anders geerno misprijzend neerzien op de
Vlaamsche bladen dat de Vlamingen de
Walen geheel en al onder den voet willen
leggen dat zij van de Walen een overwon
nen volk willen maken. Heeft men geen recht
zich oen groot blad te wanen, als men zulke
ezelarijen aan zijne lezers durft opstoven
Dat is het begin der gedachten wisseling
tusschen Vlamingen en Vlaamschhaters,
dochhet gaat voort I
Eene groote betooging
Gisteren morgend had de groote betooging plaats welke Zondag aangekondigd was. Van
af 101/2 ure 'smorgends kwamen uit den omtrek van Luik talrijke stoeten mijnwerkers naar
de Boulevards van Sauvenière en d'Avroy.
Belangrijke ordemaatregelen waren genomen. De overheden waren in het provinciaal
hotel vereenigd, om van daar uit hunne bevelen te kunnen geven.
De burgerwacht was samengeroepen en heel de gendarmerie was te been. Alle beschik
bare policiemannen waren ook opgekomen.
Tusschen de groepen mijnwerkers bemerkte men talrijke vrouwen,alsook vele geldomhalers
Het was 11 1/2 ure toen de stoet zich onder het zingen der Internationale en ander op
roerige liederen in beweging zette.
De stoet trok langs de boulevards en de straten van het Center naar de St. Lambertplaats.
Op den doortocht van den stoet was alle verkeer onderbroken. De trams der boulevards
moesten meer dan een uur stoppen, tot groote ergernis der reizigers.
In den stoet werden talrijke opschriften gedragen, de afschaffing van het reglement vra
gende ofwel de voortzetting van de staking aankondigende.
Het was bij één ure, toen de stoet, welke uit ongeveer 15000 man kon bestaan op de
St. Lambertplaats aankwam. -
Het begon dan juist te sneeuwen. Twee meetings werden gehouden in de open lucht.
Ondanks het slechte weder werden de meetings zeer bijgewoond. Van den balkon van
La Populaire, op de Groenplaats, spraken gezellen Leblanc, By ver en Troclet.
Eerstgenoemde verklaarde, dat de algemeeno werkstaking zou voortduren, lot de mijn
werkers voldoening zouden ontvangen.
Daarna sprak By ver in t Waalsch, en viel geweldig uit tegen de heerschzucht der patroons
Troclet noodigde de stakers uit, le blijven volharden in hunnen strijd.
Op de St. Lambertplaats voor het paleis van Justicie namen de volksvertegenwoordigers
gezellen Donnay en Demblon het woord, de eerste, om den strijd tot het uiterste aan te
raden de tweede, om verzet aan te teekenen tegen wat hij noemt de rol der priesters in
de syndikaten.
Daarna ging de betooging uiteen. Een deel der werkstakers begaf zich naar Jemeppe, om
er de lijkplechtigheden van het slachtoffer van den botsing van Seraing bij te wonen.
Men denkt dat talrijke werkstakers s'avonds terug naar Luik zullen komen.
De burgerwachten zijn in de openbare gebouwen gehuisvest. De troepen mogen hunne
kazernen niet verlaten.
Bij den Minister van Arbeid
Woensdag heeft M. Hubert, minister van arbeid, afvaardigingen ontvangen van de mijn-
bazen en van de werkstakers.
Deze laalsten waren vertegenwoordigd door de socialistische volksvertegenwoordigers
Donnay en Dujardin, vergezeld door den schrijver en hulp-schrijver van het socialistisch
syndikaat.
De minister onderhield zich langdurig met de afgevaardigden. Nadat hij de mijnbazen
onderhoord had over hunne houding, deed hij zich door de volksvertegenwoordigers Donnay
en Dujardin en hunne gezelion, de zes klachten uitleggen, waarvoor de mijnwerkers het
werk gestaakt hebben.
Na de uitleggingen van den heer minister, lieten de afgevaardigden der mijnwerkers vier
hunner klachten vallen.
Er bleven nog twee klachten over, en naarmate men deze klachten wel bestudeerde,bleek
het klaar dat deze klachten op een misverstand berustten.
De eerste klacht betrof de rustdagen. Het oud reglement vermeldde, dat de rustdagen
door de opzieners zouden vastgesteld worden, naarmate de werkvoorwaarden en de ontbre
kingen der werklieden.
Het beheer der mijnen heeft een nieuwe tekst opgemaakt,dat het meent duidelijker te zijn
doch juist hetzelfde is. De mijnwet kers hebben er echter geen vertrouwen in en vragen de
herneming van het oude reglement.
M. de minister heeft beloofd een voetslap te doen bij de mijnbazen om de werklieden
voldoening te doen krijgen.
De tweede klacht betrof het gebruik der koolkappers als voerders, indien er groote hoe
veelheden kolen liggen. Gewoonlijk worden geene koolkappers gebruikt, welke ouder zijn
dan 52 jaar. De werklieden weten zulks wel, doch. zij vragen dat deze bepaling in het regle
ment zou geschreven worden. M. do minister zal hier ook tusschenkomen.
Het is dus te hopen, dat indien de patroons een weinig goeden wil betoonen, de werklie
den op deze punten voldoening zullen bekomen.
De afgevaardigden der werklieden zijn zeer hoopvol naar Luik toruggekeerd. Zij hebben
hunwoord gegeven, dat indien de minister bekomt, dat de bazen toegeven op de twee
laatste punten, zij onmiddelijk de werkstaking zullen doen eindigen.
Op aanvraag van den minister zullen de bazen eene afvaardiging der werklieden ont
vangen, om de twee overblijvende klachten te bespreken.
De werkstaking breidt zich ixit
Donderdag morgend, waren er nog meer werkstakers dan Woensdag. Zóó breidt de sta
king zich gedurig uit. Het getal stakers wordt thans op ongeveer 25,000 geschat.
Kuip voor de werkstakers
Do werkstakers doen te Luik en in den omtrek geldomhalingen ten hunnen voordeele.
Zij gaan in do koffiehuizen rond met gesloten blikken bussen in bijzondere huizen bieden
zij zich aan met inschrijvingslijsten. Veertig vrouwen hebben de toelating bekomen geldom
halingen te doen ten voordeele van de niet gesyndikeerdo werkstaker.",.
De werkstaking en de handel.
Dat de werkstaking zeer noodlottig is voor de handelaars van Luik en van den omtrek,
zal men licht bpgrijpen. Het komiteit van het Verbond der handelaars en nijveraars van
hot Westerkwartier van Luik heeft Woonsdag eene vergadering gehouden om den toestand
te bespreken. De vergadering wilde zich noch voor, noch tegen de werkstaking verklaren,
voor wat aangaat de eischen van de hazen en van de werklieden. Doch de wensch werd
uitgeurukt dat, in het belang en voor de toekomst van den handel, er zoo spoedig mogelijk
een einde zou komen aan den betreurensweerdigen toestand bij de mijnwerkers.
