DÜITENLAND.
Hieuwjaarsgiftsn voor dan Paus.
'T EEN EN 'T
Zeventiende faas-gang n' 22.
DAGBLAD
Bestuurder
Van Nuflel-De Qendt.
IS ER GEVAAR
Hoe staan de zaken S
Staatkundig Overzicht
voor het Assisenhof van Oost= Vlaanderen
2 CENTIEMEN HET NUMMER
ABONNEMENTEN:
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van liet land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. {"'t
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds.
230,
BUREELEN
TE BRUSSEL
Siaacftisclieii Steenweg
AANKONDIGINGEN
230.
TE AALST
B, Kerkstraat,
Telefoon 114,
KI. aank. (1 tot 4 kl. rog.) Ir. 0,60
3e bladz. ^groote regel) fr. 1,00
•le bladz. (kleine regel) fr. 0.30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Reklamen (per regel) fr. 2,00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 3,00
Recht, herstell. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
of
De forten van Vlissingen doen niet
weinig' inkt over het papier vloeien.
Do gansehe pers in Duitsehland, in
Frankrijk,- in Engeland, in België
staat er vol van. Natuurlijk dat de
voornaamste bladen der andvte landen
ook hunne zienswijze laten gelden. In
zulke omstandigheden baart het geene
verwondering dat de geesten in Hol
land met die zaak veel bekommerd
z jn. Vroeger hebben wij al geschreven
dat.er voor het uitbarsten van een oor
lóg- zoodanig niet meer te vroezen is,
omdat de kosten van dit spel de beide
oorlogvoerende, landen naar den af
grond voeren, of zo overwinnen
niet. Doch, hoewel het onniiddelijk
gevaar van oorlog niet bestaat, moet
liet ons niet verwonderen dat er door
die kwestie nog m$er dan eene inter
nationale moeilijkheid kan- oprijzen
vooral nu sommige Engelsche, Fran-
sche en ook Belgische bladen voort
gaan met te beweren dat de versterking-
van Vlissingen vooral tegen Engeland
is gericht.
Tot nu toe heeft het Engelsche
Staatsbestuur nog geene uitleggingen
gevraagd over de bedoeling van de
Hollandsche Regeerïng.
In liet Fransche Parlement heeft mi
nister Pichon gezegd, naar aanleiding
van dit neergelegd ontwerp in de Ilol
landsche Statenkamer, eene vriend
schappelijke onderhandeling aan te
gum jrnet den Hollandschen en den
Belgischen Staat, alsook de vertegen
woordigers van die landen bijeen te
roepen die de onzijdigheid van België
mede hebben bevestigd. Wat er ook
van zij, het ontwerp der versterking
var Vlissingen laat nog vele bespre
kingen voorzien.Naar alle verwachting
zal men de zaak ook behandelen in de
Engelsche, de Duitsche en de Belgi
sche Kamer.
Daar men in zulke zaken al licht
wat onnauwkeurigs zegt of schrijft en
dat uit die onnauwkeurigheden soms
de-ergste gevolgtrekkingen worden
getrokken, zoo komt het er vooral op
aan, de zaak rijpelijk en alzijdig te be
schouwen en te overwegen, en zeer
kalm te werk te gaan. liet is door de
zenuwachtige gejaagdheid die zich ken-
jnerkt in de bladen, dat er eene groote,
machtige ontroering tot stand komt in
de openbare opinie.
Zooals wij daar komen te schrijven
Officiéél is er nog niet veel medege
deeld, tenzij van Hollandsche Staats
mannen,die daar zij zeer dikwijls wor
den ondervraagd,de zaak op haar beste
beproeven uit te leggen. Voor het ove
rige heeft men olliciëcie mededeeling
gehad van het Fransche Staatsbestuur.
België, Duitsehland en Engeland zul
len, naar er te- voorzien en té ver
wachten staat, ook wel onderhande
lingen aanknoopen met. Den Haag
Een bijzonder gezaghebbend Hol
landse!» blad drukte zijue gedachte zeer
duidelijk uit, zoodat men het ge
makkelijk kan verslaan. Het is eigen
lijk een antwoord van een der Hol
landsche hoofdmannen, op de vraag
welke men hem gesteld bad.
Holland, zoo zegde hij, heeft niet
in het oog Engeland, Duitsehland,
Frankrijk of België te bevoor- of te be-
nadeeligen; Holland waakter alleen op
zijne eigene, onafhankelijkheid en zelf
standigheid zoo goed en zoo volledig
mogelijk le verzekeren. Niemand kan
toch ontkennen dat Holland daar niet
voor zorgen mag, of moet.
Melde inne aging der vreemde bla
den moet men niet meonen de Ilol
landsche re; eering van haar ontwerp
te doen afti -n. Juist het tegenoverge
stelde is waar.
Sedert men in de andere landen zoo
hevig begonnen is met dit ontwerp te
Voor alle aankondigingen.
E. TAfVüiMfAU, 217, de Mc^odestraat, Brussel.
ZICH WENDEN I
beknibbelen of af te breken schijnt het
ontwerp al meer en meer zekerheid te
verkrijgen om gestemd te worden.Ver
scheidene. bladen, die het ontwerp eerst
onverschillig of vijandelijk waren, zijn
thans door die vreemde inmenging van
gedacht veranderd, en verdedigen nu
ook liet ontwerp der regeering, dat
daardoor veelmeer kans heeft bekomen
er door te komen.
Aan die woorden kan men zien dat
de Hollandsche regeering zich niet laat
afschrikkenEn daarin moeten wij ze
jelijk geven. Als men gewichtige za
ken heeft te bespreken of in te voeren,
dan behoeft men voorzeker met de
•grootste omzichtigheid te werk te gaan;
maar nevens die omzichtigheid is eene
groote vastberadenheid onmisbaar.
Daar het ontwerp in de Hollandsche
Kamer nog ter bespreking moet ko
men, zullen wij nog meer dan eens de
gelegenheid hebben op deze zaak terug
le keeren. Dit is noodig, want wij
moeten ten minste een algemeen ge
dacht hebben van wat er in andere
landen bijzonders gebeurt, en waar
aan voor ons land het allergrootste
belang is te hechten.
TWAALFDE LIJST.
Overdracht der vorige lijsten. 44,949,27 fr.
Abdij van Maredsous, 400 De leerlingen
der abdijschool id., 80 Professors en leer
lingen van het groot Seminarie van Mechelen,
250; V. B., 40; Baron en baronnes de Spand
de lHerze, 100 Burggraaf en Burggrav
de GhMlinck d'Elseebeui Vaernewyck, 100
M. en Mme G. B. Brussel, 200 Naamlo s
Thienen, 100 l Mme Wed. Edm. Van der
Meerschen. Brussel, 100 M. en Mme A.
Delannoy, Enghien, 100 Kloosterlingen van
Maria, Erps Querbs, 50 Mej. Van Droo-
ghenbroeck. Ninove, 25 Dr Joseph Tricot,
Baron d'Espierres, 100 M. Heinpan
Van Put, 100 Naamloos; A. M. D. G., 100-
ld., 100 ld., 100 ld., 100 ld., 100 ld..
50 ld., 50 Eerw. pastoor van Rondu, 60
G. H. Laeffielt, 25; EE, HH. On lerpasioors,
40 H. Vader, zegen mijn familie. Loth, 5
God, zegen ons volgens uw heiligen wil, La
Hestre, 1 Naamloos, 5 G. V. L.. 5 F. D'
Van Wege 3 Kinderen van Maria, 10
God zij dank, 10 L. P. L., 20 Mej. Ale-
nus, Baelen s/Nètho, 20 Ik bemin u Jezus
M. J. 10 G. W. Vilvoorde, 5 Opdat mijne
wenschcn zouden verwezenlijkt worden, 1
L. M. L. M. P. C., Aalst, 10 Laura en
Karei. 2 M. J. Nicaise, onderpastoor, Mid-
delkerke, 5 A. *E., 1 Zege n over onze fa
milie Westroosebeke, 5 M. E. Ballot, 2,50.
Totaal 47.566.77
Men kan zijne inschrijvingen zenden ten
bureele van dit Mad en aan M. Léon Mallié.
sekretaris, Gouden Hoofdstraat, Doornik.
Verjaringen.— 26 Januari 18SS.—
generaal Ponlus, minister van Oorlog,
ver eer Lm et bet kruis yan bet Leopoldsorde de
overste der gaslhuiszusters, die sedert vijftig
jaren de zieke soldaten verzorgd bad.
26 Januari 1901. De heer baron Ed.
Orban deXivry, gouverneur van Luxemburg,
wordt door een krankzinnige vermoord te
Aarion.
Plieuwe toepassing der
draadlooze telegrafie.—Wat de
telegrafie betreft, gebezigd om in aanraking
le koinen met de menschen onder den grond
of voor het wisselen van seinen, terwijl de
beide partijen zich onder het aard-oppervlak
bevinden, wordt bericht, dat te Goiingen, de
ingenieurs Loewy en Leimbach erin slaagd' n
verbinding te krijgen tusschen een kolenmijn
en een zoutmijn, terwijl een der toestellen op
560 meter, het andere op 450 meter diepte
opgpsteld was en de ondorgrondscbe afstand
ongeveer 100 kilometers bedro g.
De fabrikanten van gegoten
ijzerbtsazen. Do Belgiscliefabrikan
ten van gegoten ijzeren buizen laten bittere
klachten huoren en roepen de bescherming
'n der openbare besturen, ten voordeele tier
nationale nijverheid.
Uit hunne klachten blijkt dat onze produc
ten 4,00 fr. per 100 kilos inkomende rechten
moeten betalen om in Frankrijk te komen,
terwijl de Fransche buizen maar 2.00 fr. per
100 kilos betalen om in België te geraken.
De Fransche regeering voorschrijft de le
ring, vonr hare aanbestedingen, van buizen
aan hunne landgenoolen-fabrikanten, en slui
ten eveneens de Belgische nijverheid uit.
De Belgische fabrikanten doen een dringen
den oproep aan bet landsbestuur om de zaak
te onderzoeken en de Belgische nijverheid te
beschermen.
Os ie Luik.
Dijnsdag hebben velen het werk hernomen
te Luiken te Seraing. Rond Herstal zijn
nog 929 stakers op 3200 mijnwerkers. Te
Herve werd de arbeid algemeen hernomen.
Men denkt dat elkeen morgen het werk her
vallen zal.
KobssaSe aardappels, -or
eon wedstrijd te Bourg, in Frankrijk, werd
de lsle prijs toegekend aan den aardappel
van het Instïiut de Beauvais, wegend 1600
grammen 2d0, Ecarly Rose, 1290 gr. 3de
KiehIers imperator, 12S0 gr.; 4de Czarine,
1224 gr., enz. De aardappel die den 14'"
prijs bekwam woog nog 1010 grammen.
Onder de groote aardappelen noemt men
nog Commesoni, Mammouth, blauwe reus,
Jaune princesse, enz.
China. De zitting vein den Chineeschcn
Senaat, die nu sinds vier maanden ononder
broken voortduurt, is nog met tien dagen
verlengd geworden, om den Senaat toe te
laten al de punten te onderzoeken welke hem
onderworpen zijn.
Perzië. De shah van Perzië heeft van
de Engelsche rrpeering"eene nota ontvangen
waarin gedreigd wordt dat Engeland zelf
een gendarmen korps zal zenden in Perzië,
dien de Perzen er geen inrichten.
Turkyë. Het oproer in de Yemen windt
alle dagenveld.De muiters hebben de gouver
nement s troepen achteruitgedreven en deze
moesten een heilvol onderkomen zoeken in dc
versterkte plaatsen.
Men verzekert, dat door den tegenstand
in dc Yemen het gezag van Turkyë in Ara-
bië gevoelig zal geknakt zjn. Het doel van
Idriss, den leider van het oproer in Yemen,
eigenlijn '"de herinrichting van het
Araabsch Kha/ifat zijn.
FRANKRIJK
Brand in eene hoogeschool
Dinsdag morgend,tijdens de les van M*. Sou-
chon, leeraar van politieke staathuishoud
kunde, is brand ontstaan in eene zaal der
hoogeschool van Parijs.
De studenten, geholpen door eenige knech
ten. konden het vuur spoedig uitdooven.
De studenten hadden echter geen lust meer
om te leeren, en zijn er in stoet van door ge
trokken.
Aanslag tegen een trein
Op de lijn Parijs-Lvon-Middelandsche Zee,
tusschen de statiën van Frejus en Puget.heb
ben onbekende schurken al de telegraaf- en
signaaldraden doorgesneden, eenige minuten
voor de aankomst van een expresstrein. Een
onderzoek is geopend.
Stoutmoedige bandieterij te Rljsel.
Gisteren morgen trad oen persoon in de
herberg van Mev. Beauvais,rue du Long-Pot,
te Rijsel en vroeg er eene tas koffie.
Toen de herbergierster met bet gevraagde
terugkeerde, werd zij door den kerel bij de
keel gegrepen. Deze wierp haar ten gronde
en eischto haar geld.
Toen de herbergierster weigerde en om
hulp riep, bracht de schurk haar een mes
steek in den hals toe. Daarop nam hij de
vlucht, doch werd op straat door voorbij
gangers aangehouden.
DU ITSCH LAN D.
Een geruchtmakend proces
Voor de Boetstraffelijke rechtbank van
Munster (Weslfalen) wordt thans het proces
opgeroepen ten laste van de muzeumbewaar-
ders Hartmann on BaUeux, die al do bijzon
derste stukken van het muzeum verkocht
hadden.
ITALIË
De Vesuvius in werking
Gisteren avond joeg de Vesuvius eene
groote hoeveelheid dam- en en rook op. Deze
stegen tot eene schrikwekkende hoogte.
RUMENIË
De ontbinding van het Rumeensch kabinet
M. Garp. voorzitter van het Rumeensch
kabinet, hoeft gisteren lezing gegeven van
het dekreet waarbij de Kamers ontbonden
weiden. Het nieuw parlement zal in de
eerste helft van Maart samengeroepen
worden.
EGYPTE
Nationalisten veroordeeld
De president van de nationalistische partij,
M. Mohammed Perid, is lot 6 maand gevang
De moeder van het kleine slachtoffer en eenige harer kinderen aan hunne woning.
van Fransch fabrikaat, Duitsehland en En- veroordeeld oin een voorwoord geschreve
geland geven nagenoeg dezelfde voordeden te hebben aan oen opruiend dichtstuk.
ZITTING VAN 2q JANUARI
De menigte
Daar het nu bepaald geweten is, dat te
rekenen van lieden morgen de zaak publiek
zal behandeld worden,bevindt zich van vroeg
voor negen, uren reeds eeno ontelbare me-
nigte voor het paleis en in de gangen, den
kende bij liet openen der deuren eene plaats
te zullen vinden.
Om 9 ure 10 m. wrorden de deuren geopend
en in eenen oogwenk is de publieke omhei
ning vol volk, velen zien zich genoodzaakt
terug te keeren, geen plaats vindende. De
gendarmen hebben groote moeite, het volk
dat niet in de gehoorzaal kan, buiten te hou
den, want wanneer de gangen ontruimd wor
den, zijn zij eenige minuten lateï weder vol
volk.
In de publieke omheining liggen toehoor
ders als opeen, als hangende in eene ton.
Opening der zitting
Om 9 ure 3/4 wordt de zitting geopend.
Men gaat eerst over tot de naamafroeping
der getuigen die heden moeten aanhoord
worden
Het getuigenverhoor hernomen
De eerste geluige,heden morgen aanhoord,
is Maria Vaa Brussel, huishoudster, oud
41 jaar.
Het Openbaar Ministerie doet kennen, dat
de verdediging twee reeksen getuigen heeft
doen dagvaarden, in het geheel zijn er 40 ge
tuigen ten ontlaste.
De verdediging zegt dat de tweede reeks
getuigen ten ontlaste, exnerts» zijn die uit
leggingen z il e geven o\er de getuigenissen,
afgelegd door de kinderen. De andere reeks
zijn eigenlijke getuigen ten ontlaste.
Er wordt lezing gegeven van den lijst der
getuigen ten ontlaste.
Het getuigenverhoor
Op vraag van de verdediging wordt eerst
de heer Henri Libbrecht, onder-bestuurder
in de poerfabriek ondervraagd.
Deze verklaartden dag na de moord is
Van Puyenbroeck naar zijn werk gekomen
als naar gewoonte, nochtans beeft hij ge
vraagd om 's morgens om 10 ure te mogen
vertrekken, zeggende dat hij moest onder
vraagd worden door den onderzoeksrechter.
De voorzitter vraagt aan getuige of Van
Puyenbroeck er bevreesd uitzag.
Neen, is het antwoord, want Van
Puyenbroeck was gansch zwart van het poer.
Getuige wordt ook nog gevraagd of Van
Puyenbroeck vrienden had.
Neen, luidt het, want van Puyenbroeck
was «eer gevreesd.
Getuige geeft eenige uitleggingen over die
vrees die heerschte onder de werklieden,
deze zegt nos- dat hij den Dijnsdag Van Puyen
broeck van dicht had nagezien en goed opge
let werd, want getuige was zelfs bevreesd,
want hij was gewapend met een revolver.
De beschuldigde vraagt aan den getuige
waarom indien hij een slechte werkman
was, hij niet buiten werd gezet.
Ik wist dan nog niet dut gij zulke slechte
faam genoot.
Getuige doet ons nog kennen dat Van
Puyenbroeck eens zou gepoogd hebben een
molen in doen springen.
Boschuldigde loochent dit.
Marie Van Brussel, moeder van *t slacht
offer, komt dan getuigen.
Was uw dochterken gewend het eten te
dragen aan Van Puyenbroeck.
Ja heer Voorziiler, wij kenden Jan Van
Puyenbroeck, want hij had nog nevens onze
deur gewoond.
Had uw dochtertje den dag der misdaad
een fleschje bij haar.
Dat kan ik niet zeggen.
Er wordt aan getuige een fleschje getoond.
Ja heer voorzitter, wij hadden zulke
f'dichjes.
Wat dacht gij toen gij uw dochtertje
niet zaagt komen
Ik weet niet, maar ik ben naar Van
Puyenbroeck gegaan, daar ik dacht, dat
mijn kindje daar had gespeeld.
In den zelfden avond, later, is Van
Puj'enbroeck bij u gekomen.
Ja, hij is gekomen en ik heb hem ge
vraagd om naar den kommissaris te gaan,
maar hij weigerde, ook wanneer men hem
licht wilde geven om zijn rijwiel te ver
lichten.
Was men verlegen van Van Puyen
broeck.
Ja mijnbeer, iedereen was benauwd
van hem, zelfs voor bet bedrijven der mis<-
daad, in hel algemeen sprak men tegen hem
niet.
Ik vrees* hem uiterst voel, 't is een ge
vaarlijke kerel.
Beschuldigde vraagt aan getuige indien
hij niet gezegd had dat zijn velo gebroken
was en dat hij anders naar den kommissaris
zou gereden zijn.
Op vraag van de verdediging wordt aan de
getuige gevraagd, indien er nooit ruzie out-
slond tusschen de familie De Bruycker en
Van Puyenbroeck. Neen is het antwoord.
Leontine Vak Brussel, zuster der vorige
getuige.
Den avond der moord bevondt gij u tea
huize van uwe zuster, wat is er gebeurd.
Ik ook vroeg aan Van Puyenbroeck ora
met zijn rijwiel naar den kommissaris te
rijden, doch hij weigerde en zegde dat zijn
rijwiel gebroken was men zegde dat er nog
rijwielen waren in de buurt, doch daarop
antwoordde Van Puyenbroeck niet, men zag
dat hij niet wildo doen wat men hem vroeg.
Was Jan aangedaan den avond dier
moord.
Ik heb daar niet opgelet.
Aan die getuige wordt gevraagd of Van
Puyenbroeck niet gevreesd was.
Ja, zegt getuige, want de kinderen wa
ren bevreesd te spreken, benauwd zijnde van
Van Puyenbroeck. Overigens Jan had geen®
vrienden.
Een persoon zou volgens getuige en ook
volgens de vorige gezegd hebben, Van Puyen
broeck, wanneer bij weigerde naar den kom
missaris te rijden, gij zijt een lafaard.
De moeder teruggeroepen, ondervraagd
over dit op eene opmerking der verdediging
roept uit Ja, 't is ccn lafaard liet is hij.
Van Puyenbroeck die de moord pleegde.
Augusta Bové,fabriekwerkster, Wettere»
Den dag van den moord, hebt gij di
drie kinders Van der Stuyft, Ponnet en Ce*
cilia De Bruycker, niet gezien?
Ja, aan de kapel, eene der kinders hac
een boterham in de hand.
Zijt gij den avond der misdaad in de
herberg Van Van Puyenbroeck niet geweest?
Ja, van 8 1/2 ure tot 9 ure, maar wij
hebben Van Puyenbroeck niet gezien.
Is er niemand meer in de herberg ge
weest.
Ja de moeder die naar haar kind is ko
men vragen.
Wat gebeurde er nog.
Mijn broeder wilde naar Van Puyenbroeck
gaan zien,doch deze was op den koer en zegdt
hem, verbood hen zelfs voorbij de gracht t*
gaan waar het slachtoffertje gevonden werd.
Beschuldigde loochent uit zijne herberg ge
weest te zi',n.