De Grootstad BUITENLAND. 'T EEN EN 'T ANDER De aap komt uit cle mouw Schrikkelijkespoorwegrampen Zeventieiids jaargang a' 49. jO J-k. CS- ZO HEI* jö m BestuurderJ. Van Nuft'el-De Gendt. Nieuwjaarsgiften voor den Paus. (Sostgsïnieïaws 2 CENTIEMEN HET NUMMER Qu!3ijëi'>iay IG Februar: 2911 VOLKS ABONNEMENTEN: Zos maanden 4 franken. -Een Inschrijving in alle poslbureelen EERSTE UITGAAF, 4 TWEEDE UITGAAF, 7 jaar van 8 franken. liet land. BUREEL-EN uren 's avonds, uren 's avonds. 230, TE BRUSSEL. Haachtschcn Steenweg, 230. TE A&L5T 9Kerkstraat, Telefoon lil KJ. aank. (1 tot 4 ld. reg.) fr. 0:60 3e bladz. (gtooie regel) fr. 1.00 4e bladz. (kleine regel) fr. 0.30 Financ. aankon, (perregel) fr. 2.00 AANKONDIGINGEN regel) Rek] amen (p Gemengd nieuws Recht, liersteil. (j; Overlijden (per re fr. 2,00 regel) fr. 3,00 regel) fr. 2.00 i fr. 2,00 Voop. allf. aankondigi.vgf.n. zich wi xdfn TAMINSAU, 217, cle Mé^odestcaat, Brusse?. Reeds meer dan-eens hebben wij terloops gezinspeeld op de groot stad vVandaag willen wij daarbij slilblijven en eens onderzoeken, wat ceno grootstad -> is. De grootstad wordt door sommi gen ook nog wereldstad genoemd; het is de naam door dc slatistiekers tegenwoordig gegeven aan de steden van meer dan honderd duizend inwo ners, gelijk wij er vooral in de 19e eeuw kobben zien verrijzen. In ceno merkweerdige studie van Professor Prims kunnen wij daarover nog liet volgende lezen Op zich zelve zegt het getal maar weinig natuurlijk. Doch die Iiooge be volkingscijfers en hunne engemeene stijgkrachl verraden, dat wc hier voor ceno ganseh andere economie slaan. Die honderdduizend van thans leven ongeorganiseerd te saam. En let op het verschijnsel dier snelle ontwikkeling. Over honderd jaren was erin België maar ééno enkele groot stad het was Brussel. Vijftig jaren later waren er drie Brussel met. 152,800 inwoners Gent met 108,900 en Antwerpen met 102,700. Luik was nog niet aan dc honderd duizend. Nu hoeft Antwerpen 320,000 inwo ners is dus op vijftig jaren meer als verdriedubbeld, en de stad Luik heeft zich ondertusschcn ook verdubbeld. Doch niet alleen de steden groeiden fel aan maar ook do dorpen die in den omtrek lagenen wel zoodanig dat die dorpen met de steden zelf maar een© enkele groepeering meer uit- - maken. De bevolking nam op die plaatsen geweldig toe op vijftig jaren klom het bevolkingscijfer van 8int Gillis van 5500 op circa 70,000 zielen. Ber ekent bij Antwerpen ging van 4800 tot rond de 35,000 en Burgerhout klom van 7300 tot boven de vijftig* duizend. Op 100 Belgen wonen er twintig ten honderd in do groepeering eener grootstad. Het geval is niet eigen enkel aan ons land, doch ook in den vreemde. Zoo had Duitschland in 1800, zes ste den met honderd duizend inwoners. In 1910 heelt men ïfieer dan 40 grootste den, en daartusschen zijn er zeventien met ecne bevolking van boven de twee honderd duizend inwoners. Een vierde der Duilschers wonen in •eene grootsta ds-agglomera l ie11 i erbo ven hebben wij gezien dat bc-t in één België vijfde der bevolking is. De Verccnigde Staten zijn ook niet ten achtcre. In 1850 waren er zes ste den met ecne bevolking van boven dc honderdduizend; in 1900 waren'er negen en dertig, én thans mag men veronderstellen dat er in de vijftig zijn. Inderdaad men heeft in Amerika reeds opgemerkt dat, door het aanleggen van een ijzcrenweg, dorpen ontston den, die op vijf, zes jaren tot boven de honderdduizend inwoners telden. Dat beeft zich nog niet voorgedaan in Europa, en zulke gebeurtenissen zrjn dan ook weer eens te meer echt Auie- rikaansck. Wij hebben nu een klein eenvou dig gedacht gegeven, wat men door grootstad -• verstaat, hoe snel zij zich hebben vermenigvuldigd, vooral in de laatste jaren. Doch op het vraig stuk der grootstadsbeweging kan eene zeer groote studie gemaakt worden. Er bestaat daarvoor zelfs eene ganseh afzonderlijke wetenschap. liet is in de grootsteden vooral chit zich het sociale vraagstuk het meeste voordoet dc grootstad is de moeder van de woningnood, van de werkeloos heid, van het pauperisme en van veel erlei andere sociale ellenden. Daar die studie voor velen wellicht nog zoo goed als onbekend is, zullen wij op dit vraagstuk later nog wel wederkomen. Vepjas^ÏEin.16 Februari 1841. Ia een koddigen brief, slelt M. Gampenhout, do kompöuist der Brabaneonne, profest in tegen de veropenbaring,door een onbedachten vriend gedaan, van zijnen ouderdom. Congres des* ECIeSsie Biaa»ge- G'viJ. Hel Bestendig Comileit der nationale vcruoniging der Kleine Burgerij heeft Zon ing le Brussel eene vergadering' gehouden. Talrijke afgeveerdigden uit de hoofdstad en de provincie waren aanwezig. Er werd beslo ten dat het aanslaande congres der Kleine Burgerij zal gehouden worden te Doorn ijk, p 16 en 17 Juli. Het programma van dat congres is als- volgt opgemaakt 0 afdecling Oneerlijke mededinging en handelspolicie 2. Wijziging der patenten; Burgerlijk faillietComptante betaling. ai'deeling Inrichting van het credict voor dc Kleine Burgerij 2. Reglement op den leerjongenstijd 3. Wettelijke erkenning- van dc Federaties en lokaio interprofessio- neele verecnigingen 4. Zonaagrusl. Vijf nieuwe toetredingen van maatschap pijen van Antwerpen, Vcrviers, Aalst, Hainme Thienen worden aangenomen. Vee*$B*okken. De Koningin heeft Dijnsdag morgend Brusrsel verlaten, om de reis te doen, welke de geneesheeren haar lol algebeele herstelling hebben voorgeschreven. De koninklijke trein, waarin de Koning en lo Koningin hebben plaats genomen, is om 10 u. 11 aan het kasteel van Laeken ver trokken. Zij l eg oven zich naar La Riviera. De zaak dei* Kasa?» maat schappij. Hot geschil tusscken den Belgisciion .Slaat en do Kasaï-maatschappij 's geregeld. Do Staat ziet af van zijne aan deden in dc zaken der maatschappij, mits eene vergoeding vault miljoen 180,303 fr. Vandaag moet er over die zaak eene onder vraging' plaats hebben in de Kamer. 0e föpten van l'iïssingeit. Er wordt gemeld dat de Nederlaudsche regee ring aan de middenafdeeling van de Tweede Kamer heeft laten weien dal zij niet verlangt dat do kwestie der kustverdediging korte lings in dc Kamer besproken worde. De ïtïvog^echien in Frank» rijk. 't Is maar droevig gesteld in Frankrijk dc oogst van 1010 heeft een tekort van 80 miljoen kwintalen opgeleverd. Ook heeft M. Dnmas, afgevaardigde van het Cher-departement, reeds aan de Kamer ge vraagd voor lOlf de invoerrechten op de aardappelen af te schaffen. De verbinding der boord en Ziaidsiaties te BrusseB. De burgemeesters van Sint-Joost-ten-Noode en Sint-Gillis, vergezeld van eene afvaar diging van hunnen gemeenteraad, zullen zicli Donderdag morgen, naar bet palcis der Natie begev.n, waar zij door dc senators en dc voM.svertegenwoordigers van Brass 1 en de provinciale senators /.uilen ontvangen worden. Heer Revers, burgemeester van Schaar beek, zal deze afveerdiging vergezellen, welke aan de parlementsleden mondelings do grie ven van de inwoners der belanghebbende ge meen (en. tegen de verbinding van de Noord en Ziiidstaties zal meededen. BeSïusche zending in SCatan- ga. Tc Brass4 is ouder voorzitterschap n baron Coffin et e i c.oniiteit gesticht met hel doel ceno Belgische zending ia le richten, welke Katanga in al /ijno bijonderbeden zal gaan bcsludecrcn. Van deze zending zullen verscheidene officieren, geleerden, ambtenaars en een photograaf dcelrnaken. Zij zullen ook een cinema tograaf medencmen. Men is thans bezig het noodige geld bijeen le zamelen om dal ontwerp uit te voeren. Dc Koninginnebloem, Er was beweerd geworden dat do blocmenmaak- sters, die liet kunstmatig edehveissbloemken vervaardigen, dat dit jaar als Koninginne- bloem zal verkocht werden, echto Imnger- loonen verdienden en een ganseh en dag moeten arbeiden om ccnige centen le winnen. Dit gerucht was iew.it overdreven, doch II. M. dc Koningin er van onderricht ge weest zijnde, heeft dadelijk hel. inrichtiugs- comiteit verzocht maatregelen lo nemen op dat deze nederige medewerksters tol liet goede werk, een behoorlijk loon zonden ont vangen. De ovenwelving den Zenne. Degouwgraaf van Brabamf dio zich bij zonder op de studio van dit gezondheidsmerk heeft toegelegd, kondigt aan dat de regeering hare principieel© goedkeuring heeft geschon ken aan het. plan tot overwelving der Zenne op hot grondgebied der voorstad Anderlecht. Do commissie der Zenne zal Vrijdag wor den bijeengeroepen om eene beslissing in die zaak lo nemen en do werken vooruit le zet ten. Staatkundig Overzicht Duitschland. In den Duilschen Rcichs- tarj iceril gisteren dc bespreking der brgroo- ting van de oorlogsvlootvoortgezet. Admiraal von Tcrpits,minister van marine, verklaarde er dat het niet meer noodig teas, dat Duitsch land zoo sterk te valer teds als ccnige andere mogendheidómdat de Dmlsche vloot in geen aanvallende)' zin is ingesteld, maar enkel ter verdediging der Duitsche handels vloot en der Duitsche koloniën. Ho! land. Uit1 m sl er dam icordt gemeld, dat het gouvernement aan de Middcnafdec- lno der Ticeede Kamer heeft laten veten dat het niet wcnschelijk was, dat het ontwerp der kus [verdedig ingeerstdaags in de ticcedc Kamer ter bespreking gebracht iccrd. Engeland. M. AsguitH heeft gisteren in dc gemeenten Kamer verzekerddat de Parliament Bill op 20 Februari zou in gevoerd icorclcn. Deze. belofte werd door dc behoudsgezinde partij op luidruchtig hand geklap onthaald. Turkyë. Een zonderling gerucht icordt uit Conslanlinopel gezonden de Turken zouden zinnens zijn geene versterkingen meer naar Yemen te zenden en onderhande lingen aan te knoop en om den vrede te her stellen. Dc oorzaak van dit besluit zou tweeërlei zijn eerstens is er geen zaad in 't baksken en villen de redjifs zich slechts inschepen, na het achterstallige hunner solde getrokken te hebben. Anderzijds vree- zen dc Tftrken ook ver wikkelingen op hun Furojvrsrk grondgebied en durven zj hunneFuropeeschc grenzen niet ontblooten In 1880 werd er door mejufvrouw Gatti de Gamond, Le Brussel een normaalschool voor jufvrouwen gesticht.Gedurende veertig jaren besteedde zij aan den bloei van haar gesticht, haro beste klachten. Jufvrouw Galli was een© vrijdenkster en een© socialist- gezinde. Men moet niet vragen of zij haar geslicht leidde naar den geest van hare over tuiging. Na hare dood kwam de stad Brussel in het bezit dior school. Dc heerschende geest bleef bestaan waarom zou de stad Brussel daar verandering in brengen er was wel een socialistische strekking, maar er was daarbo ven eene vrrjdcnkerss trekking en dit laatste was baar meer dan voldoende... Eene liberale gazet schreef daar nu een dezer dagen over, en bestaligdo mei droefheid dat er in dat uitmuntend geslicht rcaclionnairen waren binnengedrongen. Als het zoo voortgaat, jammerde het blad dan zal dit gesticht bin nen eenigen tijd niet veel meer te benijden hebben aan de andere soortgelijken, waar het gouvernement ook zijne creaturen heeft welen op le dringen. Wij welen niet of het Staatsbestuur daar waarlijk katholieke professors, of zelfs eene enkele katholieke professor heeft welen aan tc nemen maar wat w o weten, het is dat de tegenstrevers beweren, dat die normaalschool onzijdig is, zoogezegd onzijdig wol tc verstaan. En volgens hunne bewering is zulk onzijdig onderwijs toegankelijk voop alle burgers, zonder cenig onderscheid. Wel nu. volgens de getuigenis van dit liberale blad, mag er in een onzijdig geslicht niet een enkel katholiek genoemd worden «alle die leeraars moeten anti-katholiek, anti-gods dienstig zijn en dan, wanneer de tegenstre vers alzoo ten vollo hun goesting Iiobben wanneer het onderwijs geheel is ingericht volgens hunne overtuiging,dan komen ze ons verklaren Ziel, katholieken, dat is onzijdig onderwijs met zulk onderwijs kan ea moet eenieder voldoening hebben. Zouden die Hoeren dan waarlijk meeuen, dat wij katholieken voor geen vijf centen versland hebben zouden zij in de waan ver- kceren dat zelfs hnnne lezers dit alzoo voor klinkenden munt aannemen. Neep, neen duizendmaal neen liet onderwijs staat ons niet aan daar zijn wij, katholieken, of daar mogen of daar kunnen of daar zullen wij nooit mede tevreden zijn wij moeten ook een onderwijs hebben, naar onze goesting, naar ons gedacht, naar ons gevoelen, naar onze overtuiging. Dan eerst kunnen wij zeg gen wij hebben voldoening. Wij begrijpen niet, hoe sommige menschcn die elementaire waarheid niet verstaan. Wij moeien een godsdienstig onderwijs hebben alle onder wijs dat niet godsdienstig is, daar kunnen w ij geen vrede mede hebben. Yv' ij weten nog eens le meer,wat de tegen strevers verstaan door hun onzijdig-onder- TWEE EN TWINTIGSTE LIJST Overdracht der vorige lijsten 71,165.04 fr. De Zusters Ursulinnen van Til don ck, 100 Conferentie der Priesters der dekenij Lub beek, 60 mevr. wed. Gryffrov, Dixmude, 25 S. V., Korlrijk. 100 E. II. Van Ler- berghe, pastoor, en eenigc parochianen, We- velghern. 40 H. en Yr. Cam. Six-Rommel. oere. 75 opdat het II. Hart ons ze gene,50; EE. HH. vikarissen-generaal, Doornijl;. 100: kanunnik Dujardin, Doornik, 25 kanunnik W., id., 25 twee naamloozen, id., 25 Sint Jozefskollege, Virion, 100 O. G. B. D.. Leuven, 8; H. Vader, zegen ons, Lubbeek.5; G. J. D., Brugelette, 1 om een heilig leven te leiden, 2 om eeno belangrijke gratie te bekomen, 5 do pastoor van Obstkerke, Dix rnude, 10 M. Jan Sudracourt, 2 E. II. De Snick, rustend pastoor, Beerst, 10 naam loos, Sint-Ghislain, 10 H. Vaderzegen onze familie, 15 E. II. Van de Wuii -. onder pastoor, Wevelghem, 20 E. II. Schoeien, pastoor, Laer-Sempst, 15 Ilougaerde en Oirbeek, 0,35 een geneesheer van Elseno, 5 E. II. Jos. Lemmens, Luik, 20 ter cere van het H. Hart van Jesus, Oedelem, 2 :Yor- meersch, Wervick, 5 naamloos, 1 naam loos, 20 F. G. A., 2 vrienden 't is een plicht enz... 10 voor de bekeering van een zieke, 5 eene moestuiniersler van Kain, 1 naamloos, Doornik, 2. Totaal72.061.89 fr. Men kan zijne inschrijvingen zenden ten bureel e van dit blad en aan M. Léoti Mallié, sekretaris, Gouden Hoofdstraat, Doornik. lniich£ingshureel. Hel gebeurt nog al veel, dat personen eene dringende vraag wenschen te doen, betrek kelijk de voorwaarden van hot land verhuizen naar Katanga. I)io personen, indien zij zich tot verkeerde adressen wenden, loopen gevaar verkeerd ingelicht te worden. Wij herhalen hier dus nogmaals Wie inlichtingen wenscht over het inwijken naar Katanga en alles te weten wat in ver band staal met de kolonie, wende zich lot het Vaderlandschlicvend werk het sekretariaat van Katanga, Koninklijke Plaats, 5, Brussel, do le en 8" Donderdagen van iedere maand, om 1 ure en alle Zondagmorgenden om 11 ure. Men kan zich ook altijd per brief tot dal sekretariaat wenden. Men zorge dan duidelijk een volledig adres bij den brief te voegen. De Blanken in Congo. Op 1 Januari 1910 verbleven in Congo 1928 Belgen, 64 Duilschers, 40 Amerikanen. 324 Engelschen, 6 Australiërs, 20 Denen, 3 Spanjaarden, 40 Franschmans, 30 Grieken, 121 Hollanders, 183 Italianen, 35 Luxem burgers, 34 Noorwegers, 1 Rumeon, 68 Russ.cn, 5 Serviërs, 207 Zweden, 72 Zwit sers, 19 Oostenrijkers, 13 Turken en-1 Vcne- zuliaan. Naar Kongo. De volgende agenten zullen den 25 Fe bruari met den Ivongoboot Leopoldville uit Antwerpen iyaar Kongo vertrekken M.M. Tummers, hoögere adjunkt, 2e ver trek Henrotin, sektoroverslo van 1° klas Goraï, onderluitenant, 3° vertrek Svilms, id., 2° vertrek; Fransquin, militaire agent, 3° vertrek Warnier en Stragier, id., 2- ver trek Flament, werkmeester Tholander. steamerkapitein van ic klas 4e vertrek Lecreniér, steenkapper Rooth, steamerka pitein van 3ö klas, 2° vertrek Van Kerck hoven, bestuursagent- van 3° klas, 3° ver trek; Bly, adjunkt-steamerkapitcinSörners, klerk van 2" klas Van Moer, timmerman van 2® klas Deman, militaire hoofdreken meester, 3® vertrek. IN FRANKRIJK. Tc Gourtville, nabij Gharlres had gisteren eene vrecselijko spoorwegramp plaats. 't Was Dinsdag avond rond G 1, I ure. dal een koopwarcntrcin komende van Mans, op een zijspoor zou gebracht worden tc Court ville, om de reizigerstreinen van en naar Parijs te laten doorrijden. Op dat oogenblik kwam do express trein uit Angers aangereden. Deze vloog met oene snelheid van SO kilometers per uur op den koopwaren trein. Op den zelfden stond kwam nog een derde trein, ook een reizigerstrein van Mans. Ook deze trein wierp zich in den puinhoop, Van dezen laats ten trein vloog alleen de lo tkomoliof uit do riggels en geeno reizigers werden gekwetst, "t Was echter zoo niet ge steld met do reizigers van den express'.reiu. j Toen men kon boginnen mol het opruimen der puincn, had men spoedig 5 dooden en 7 gekwetsten gevonden. Verscheidene wagons hadden vuur gevat en werden vernield. Men weet nog niet of daar ook nog slachtoffers onder liggen. NADERE BIJZONDERHEDEN De botsing van den express!rein met dc:i koopwaren trein was zoo geweldig, dat do aflag op meer dan een kilometer afstand ge hoord werd. De log-g melde personen bevonden zich tegenover.een vreeselijk schouwspel. De expresstrein en de koopwarcntrcin wa ren beidén bijna gebed vernield. Jlvt was onmogelijk to zeggen of men voor de over blijfselen van den expresstrein of voor de/.o van den koopwaren trein sloml. Brand ontstond in den celwagen van dc» expresstrein. In do eerste verwarring lef to niemand op den rook on do vlammen en toen men er eindelijk aandacht aan-verleende, viol er aan geen blusschcn moor te denken. Men kon alleen vluchtig d>- puinon door zoeken om cr de dooden en de gekw eisten van fusschen te halen, en dan do puinen te laten branden. Men denkt dat in een half vernield eerste klas rijtuig, nog verscheidene lijkeu liggen. Slechts drie lijken zijn kunnen herkend worden Het zijn Mej. J.eontine Lelievrig l(» jaar oud, van Salde Moj. M o ie Rigault. 28 jaar oud, ook van Sabié en M. Perrachov, k van Levallois-Perret. Twee andere lijken welke nog gevonden werden, zijn zoo vreeselijk geschonden in hot gelaat, dat zij niet te herkennen zijn Het zijn deze van twee vrouwen schijnende lusselion do 30 en de -10 jaren oud. Zoodia Mj Pueeh, minister vaa Openbare Werken dc ramp vernomen bad, is hij naai de plaats vertrokken., Nog een schrikkelijk ongeluk Dinsdag namiddag, rond 2 1/2 ure, is op do spoorbaan van Buliengrenoy naar Yiol- lanie een kolenlreiu, waaraan twee wagons met mijnwerkers gehecht varen, dooreen werklieden trein aangereden geworden. De tweo wagons, welke met mijnwerkers opgevuld waren, zijn geheel verbrijzeld. Twee mijnwerkers werden op den slag ge dood zos andere org gekwetst en twintig gekneusd. De slachtoffers zijn naar het gast huis van Béthune overgebracht. FRANKRIJK Bloedige aanranding Eene bende apachen pleegde verleden nacht allerlei wandaden le Versailles. Verscheidene families keerden in vroolijke stemming huis waarts toon verscheidene apachen de meisjes begonnen aan le vallen en eindelijk de andere personen. Ieder vluchtte. Overal weerklon ken revolverschoten en verscheidene perso nen v uien getroffen. Een andore persoon, een m. i, werd getroffen met twee messtekon toen hij zijne moeder wou verdedigen. Ook. eeno vrouw werd erg gewond. Een daglooner,welke juist aankwam,word half dood geslagen met con lpoden bol. Daarna viel de bende een tramrijtuig aan cn vernielde dit. Nog andere personen wer den gewond. Verscheidene schelmen werden aangehouden, na een pompier doodelijk te hebben gewond. Doodgevonden nabij haar verwurgd kind Een jong meisje, do 18 jarige Leonline Bouriet, werd gisteren tè Marseille doodge vonden. Toen men, na hare begrafenis, over ging tot het opschikken barer kamer, vond men een pasgeboren kind in courok gewik keld. Dit was verwurgd geworden. Men deukt dat het meisje gestorven is na haar kind le hebben verwurgd. Slachtoffer harer zelfopoffering De G jarige Andró Pessonaux was op hot ijs gegaan, toen dit eensklaps middendoor brak cn dc knaap in 't water verdween. Zijne 10 jarige zosfer snelde ter hulp, maar viel ook in het water, evenals vier personen dio getuigen waren van het ongeval. Dc knaap werd alsdan gered, doch het meisje verdronk. De zaak Durand De genadekommissie van Durand heeft over dezes vraag een gunstig advies uitge bracht. Men denkt dat Durand binnen ëeniga dagen in vrijheid zal gesteld worden. Eene geklasseerde zaak Gisteren hebben de geneesheeren, gelast mot hel onderzoek van den gezondheidstoe stand van Gizolme, die ccnige weken geledon op M. Briand schoot in do Kamer, hun ver slag neergelegd. Daaruit bleek dat Gizolmo niet veranlwoordolijk is hetgeen hij gedaan heeft. Pizolinezal dus ineen zinneloozcnge- Sslicbt opgesloten worden. Tusschen policieagenten en bandieten 'lo Nizza werden verleden nacht twee ge vaarlij ko bandieten op heoterdaad van dief stal betrapt, Dc policio wilde hen aanhouden,

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Volksstem | 1911 | | pagina 1