VREESELIJK VLIE60NBELUK
De Waarheid over
liet Katholiek Bestuur
23 Reeks brieven van
M. Vincent Diericx
De roM-cI.® vsi/n. Belg-ië
De vergaderplaats te Aalst
Dijnsdag 23 Mei 1911
3Q> G- 33 Ij ID
xvm
Nationaal Congres
voor hol vrij
Zeventiende jaargang si 120.
2 CENTIEMEN HET NUMMER
ABONNEMENTEN:
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. ift
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds.
ftp
AANKONDIGINGEN
BUREELEN
TE BRUSSEL
238, Ibacllischen Steenweg, 230.
Bestuurder
TE AALST
B, Kerlcstraat
Telefoon 114
Van NuffeBDe üendt.
KI. annk. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0.C0
3« bladz. \d« regel) fr. 0.50
4° bladz. (de regel) fr. 0,30
Fiuanc. aankon, (per regel) fr. 2,00
Rekinmen (per regel) fr. 2.00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 2,(X>
llecbr. her.4tell, (per regel) fr. 2.00
Q verlij den (per regel) fr. 2,00
Pijnlijk is liet dikwijls om vaststel
len, hoe ons eigen land door liberalen,
socialisten, vrije demokraten, alleen
uit politiek en kleingeestigheid door
de modder wordt gesleurd. Wij bewe
ren niet, dat er niets meer te verbe
teren valt, maar wij houden staan dat
dank zij het wijs beleid der katholieke
Regeering er sinds bijna dertig jaren
in België zeer veel verbeterd werd.
Wij schaften ons een dezer dagen liet
boek aan van Priester Lenert van
Parijs, uitgegeven door A. Tralin Rue
du Vieux-Colombier, 12 wij geven
het adres op, omdat wij ons niet kun
nen nalaten dit boek aan te bevelen
aan onze priesters en aan alle ontwik
kelden, en vooral aan dezen die zich
bezighouden of aan 't hoofd staan van
studiekringen.
Met scherpe aandacht lazen wij dit
boek, vooral daar waar de sociale
kwestiën besproken worden.
Toch hoe verstomd, en tevens hoe
verheugd waren we niet. daar op blad
zijde 44, gnnscli op liet onverwachts
eene prachtige loftuiging op België te
lezen. Wij vertalen deze zinsneden
letterlijk uit dit hoek
Eindelijk, zegt G. Lenert, volgens
de bekentenis van allen, is België kei
land waar de wetten het beste de belan
gen der arbeiders beschermen, waar
ae maatschappél jke hervormingen in
groot en deele_zijn verwezenlijktWeina,
Bëlgic hééft sedert, vijf en twintig jaren
een katholiek Staatsbestuur
Dat is de lofrede die men in don
vreemde ons België toestuurt. En let
wel op, dat dit niet een uitzonderlijk
geval is, want zooals de schrijver liet
terecht aanmerkt zulke getuigenis
wordt bevestigd door iedereen. En dan
ziet men hier in ons eigen land, stel
selmatig ganscli ons kaIholick bestuur
afgebroken worden door de tegen
partij. Wij weten wel, dat de tegen
partijen hoofzakelijk bestaan om af te
breken doch aan die vergruizing en
albrekerij moeten grenzen zijn, men
mag toch niet zoo dwaas zijn, tegen
alle weer en wind in, de klaarste waar
heden te ontkennen of te bestrijden.Dit
boek, het is getiteld Condamnëes
paree quo condamnables is reeds
eenige maanden geschreven nog vóór
dat de laatste sociale wetten in Bel;
waren gestemd.
Welk oordeel zal men in den
vreemde nu niet uitspreken over ons
land nadat het de beperking van d<
arbeidsduur in de mijnen, nadat men
het pensioen van 1 fr. daags aan de
Waalsche mijnwerkers heeft gestemd
wat zal men zeggen, indien de katho
lieke partij er kan toe komen, ondanks
de belachelijke tegenstribbeling dei-
oppositie, ook den arbeidsduur te be
perken irr de diamantnijverheid en de
regeling daar te stellen in de huisnij
verheid?
Wat zal men zeggen, als België
de weldaad zal mogen genieten van de
nieuwe schoolwet, die aan ons volk
een onderwijs en eene vakbekwaam
heid zal kunnen bezorgen, zoodat geen
volk, zelf liet Duitsclie, het zal kun
nen evenaren. Daarom is het noodig,
dat wij het volk inlichten, dat wij het
volk doen gevoelen, in welk land van
vrijheid en voorspoed, de Belgen het ge
luk genieten te leven. Er zal een tijd
komen, dat de geschiedenis een streng
maar gerechtigd oordeel zal vellen
over die personen en die partijen, die
het volk zochten op te hitsen en in haat
te ontsteken, dan wanneer het alle
reden bezat, om God en do Regeering
té bedanken voor den prachtigen voor-
spx'd, dien zij over het land hadden
heengespröid. Wij katholieken, wij
minnen het volk te zeer, om liet zoo
snood te behandelen en het zoo hate
lijk te misleiclen. Vrank en vrij, zeg
gen wij hem
De toestand kan en zal nog verbe
terd worden maar we mogen niet
vergeten dat Brussel en Antwerpen
ook niet op eenen dag zijn gebouwd
doch het ware schande en lafheid te
ontkennen, dat wij op arbeidsgebied
sedert vijf-en-twintig jaren niet met reu
zenschreden zijn vooruitgegaan, en dat
geen land, geen enkel, met het onze
kan vergeleken worden onder maat
schappelijk opzicht.
Het is dan onze plicht die partij meer
en meer te steunen en te sterken, die
,ot. dezen stand van zaken zoo machtig
veel heeft bijgedragen. Ilct ware eene
onbegrijpelijke lafhertigheid en eene
niet-verschoonbare ondankbaarheid en
snoodheid, zoo men eene regeering en
eene partij, voor zoovele weldaden met
ondank moest beloonen. Doch dit zal
niet
Daar is ons volk niet voor in staat.
De geschiedenis leert or.s, dat liet
Vlaamsche volk het dankbaarste volk
is ter wereld. En bij de eerste gele
genheid de beste zal liet toonen, dat
het dit dankbaar volk nog immer is
gebleven.
Staatkundig Overzicht
Duitschland. De Pruisische Kconcr
heeft Zaterdagin derde lezing, met 1.16
stemmen tegen i65, hel wetsontwerp dat de
lijkenverbranding op vraag toelaat, goed
gekeurd.
7fTtt£ reiïOi Ctt'P imKerztjae, de vrije oc-
h o u dsge zin dom en ccn klein deel behoudsne-
zinden stemden voor, en at dc leden van het
katholieke Centrum cn het grootste deel der
behoudsgezinden slemden tegen.
Engeland. Naar aan dc Koln. Volks-
zcitnng uit Rome wordt gemeld, heeft Z.
H. Paus Pius X tot leider van hel gezant
schap, dat de gelukwenscb.cn van den 11.
Vader bij dc Kroning van Koning George
V zal overbrengen, benoemd den vroeg eren
nuntius te Brussel en te Weenen, M°r Gra-
nito di Belmonte, die reeds met den onlangs
overleden voormaligen nuntius, te Munchen
Sambucettials Pauselijk gezant gezonden
werd naar het jubiiê van Koningin Victoria
cn later naar de begrafenis der Koningin.
Met hem zullen, deel uitmaken van het bui
tengewoons gezantschap M°v Parcel!on
derstaatssecretaris voor buitengewone ker
kelijke gelegenheden cn graaf Medolago
Albani.
Turkye. Het gerucht betrekkelijk den
algemeenen opstand wordt gelogenstraft.
Alles blijft kalm.
Spanje.Het gerucht loopt, dat M. Ruiz
Valarnio, minister van Binnenlandse/ie Za
ken zijn ontslag zal geven.
Anderzijds heeft de Kamer het ontwerp
goedgekeurd waarbij de o kir ooir echten af
geschaft worden.
Mexiko. President Diaz heeft nu nog
zijn ontslag niet gegeven. Dc oproerlingen
zijn overal meester. I)c benden welke in het
Noorden van Mexiko huis hielden, hebben
zich verspreidt.
Amerika. Uit Washington wordt v
zekerd dat M. I aft in lc.)12 dc vernieuwing
zal vragen van zjnpresiderfiiëet mandaat.
Men voegt erbij dat zijne kandidatuur zal
gesteund worden door den gewezen president
Roosevelt.
In hoever die tijding geloofbaar is, kan
niet gezegd worden in elk geval komt de
steun van Roosevelt verdacht voor, want in
de laatste maanden verleende Roosevelt
aan president Tafl wel wat anders dan
steun.
2) Lezing- der dramatische voordracht M.
Ericlin, Bastenaken
3) Fransche schrijvers in de hoogtere klas
sen uit te leggen Dom do Moreau, Mared-
sous,
4) De crisis van liet. Fransch en hot Mid
delbaar Onderwijs F. Mative, S. J. Leuven.
•r») Aesthetische uitstapjes en liet onderwijs
van 't Fransch in onderheid toegepast op
Lamarline M. Wathelet, Saint-Rocli.
6) Gegradueerde oefeningen in de voor
dracht voor hoogere klassen M, Pochet,
Bastenalcon.
7) Onderwerpen voor Fransche opstellen
in de humaniors-klasèen M. Blantriau, Alli.
8) Aanmerkingenlover do verklaring der
schrijvers in hoogerè klassen P. Dirks, S.
J.. Leuven.
9) Een in eere te herstellen oefening de
dissertatie P. Lefêvre, S. J., Brussel.
Deze afdecling heeft lot Voorzitters de
II.II. llalilants. leeraar aan het S'" Maria's-
gesticht, te Schaarbeek. Brussel, enEnclin,
leeraar der Rhetorica te Bastenaken, tot se
cretaris, P. Ilumblet, leeraar aan het College
van Namen.
Al de leeraars van het vrij Middelbaar
Onderwijs zullen eerlang de lijst ontvangen
der Verslagen op do verschillende afdeelin-
gen te lezen, met 1de uilnoodiging om hot
Congres bij te wonen.
gewezen-volksvertegenwoordiger, reizende in Kongo
Vereeniging, 13 April 1911.
De Maïskultuur (Spaanschetarweteel!)
De maïskultuur geschiedt op goede velden,
op övergroole partijen van vier honderd
nieters vi er Lu;', -O" t schei denvoor
■pleinen van oen Iwmlig meiers breedte
Met ijver worden de voorbereidende wer
ken voor het Nationaal Congres, op 11, 1?
cn 13 September, in het Klein Seminarie van
Bonue-Espérance to houden, voorgezet cn
allengskens tot een goed einde gebracht. Do
lijst der verslagen voor do meeste afdeelin-
gen is vastgesteld. Ziehier de verslagen, die
op de afdecling voor do Fransche taal zullen
worden gedragen
1De Belgische schrijvers in het onderwijs
M. De Smet Mechelon.
W
die graspleinen leidt inen.net stoommachien,
dat den ploeg trekt, liet vee zal later op het
grasplein weiden.
Stelt u een werktuig voor, bestaande uit
ijf ploegen, gevolgd door een grooten ijze-
■en rolder hel doorploegt en rolt in eenen
keer het land op de breedte van 'n straat.
Niet te verwonderen, niet waar, dat voor zoo
een werksken een stoommachien van
paarden gebruikt wordt. Ja, er zijn zelf twee
stoommachienen noodig per partij.Die stoom-
uigen gaan vooruit door eigene beweging
en zoo plaatsen ze zich op de twee uiteinden
van het stuk land. Een ijzeren kabel van
•ond de vierhonderd meters verbindt den
ploeg aan den opwindingsmolen van het
stoomtuig-, welk den kabel oprolt en de vijf
ploegen en den rolder door en over 't land
trekt. Wanneer de ploegen bij het stoomma
chien getrokken zijn, keert men ze om, en de
vijf ploegen, die boven op stonden, komen
nu terecht in den grond. In andere woorden,
vijf ploegen zijn dubbel deze worden
gebruikt voor liet gaan, geene voorliet teru.
keeren
liet stoommachien verplaatst zich uit
eigene beweging naar gelang der beploeging
terwijl een kaffer gezeten op het ploegstelsel
een bestierwiel in handen heeft en de richt
eeft gelijk een automobielist.
Onnoodig te zeggen dat gezegde stoom-
machienen moeten wel op hunne pooten
(verschooning) op hunne wielen staan. Die
wielen hebben een halven meter breedte. Zij,
evenals ganscli het stel, zijn zwaar genoej
om legen al omkantelen weerstand te bieden.
Wanneer men het maïsland van Noord
naar Zuid omgeploegd heeft, doet men, vier
maand later de zelfde bewerking, van Oost
naar West. cn na dat de egge er mekaniekc-
lijk door geweest heeft, ontvangt het veld
mekaniekelijk het zaad.
De maïs heeft twee bestemmingen hij
dient als veevoeder of wordt gebruikt in de
nijverheid.
De maïs, die afhangt, is rijp. De kaffers
plukken hem en strepen liet veld van zijnen
tap af, indien hij dienen moet voor de nijver
heid. liet vel, dat op het land achter gelaten
wordt, zal door het weidend vee geëeten
arden.
I-)e maïs lot voeder bestemd, wordt met
stam en strooi, aar en graan, in stukjes ge
sneden als kaf cn zoo in kuilen bewaard, niet
voor den Winter, maar voor den Zomer,
drogen tijd, waarop het groen voedsel ont
breekt.
Het is een plezier het stoommachien te
zien werken nevens dc kuil. Drie negers pas
sen liet met veel vlugheid op andere leggen
het gekapsel gelijk in de kuilen twaalf
ossen komen door hun trapelen, den maïs
vaststampen hij wordt met aarde overdekt
de oogst is binnen, mijn brief is-geschreven.
CONGOTROTTER.
Nadere bijzonderheden
In onze bijzondere uitgave van gisteren
hebben wij reeds de eerste bijzonderheden
gegeven over het vreeselijk ongeluk, waarbij
len minister van oorlog. M. Berleaux, liet
leven verloor, cn de kahinetsoversle, M.Mo-
nis. doodelijk gekwelst werd.
Hieronder laten wij nog eenige nadere in
lichtingen volgen.
Hoe het ongeluk gebeurde.
Train was om ure 31 opgestegen. De
een vlakker vertrok zeer snel, alhoewel hij
eenigo moeite scheen te hebben ornte stijgen.
Daar Train een gezel, M. Bonnier medege
nomen had, dacht men dat het toestel te
zwaar geladen was.
Zoo deed Train eene halve ronde van het
vlïegplein. De motor werkte niet regelmatig
cn het toestel bevond zich op eene hoogte
van 8 lot 9 meters, cn daalde, toen Train
zich eensklaps achter eene afueeling soldalen
bevond. Ziende dat hij in de soldalen ging
tcreclit komen, zwenkte hij en hoopte naast
de soldaten te kunnen landen.
De groep soldalen had hem echter belet,
Ie zien dat de groep ministers en andere nola-
biliteilen zich daar bevond. Met eene vree
sdij kè snelheid en een ongehoord geweld,
drong hij in den groep ministers, alles om
verwerpen.
Uit de toeschouwers steeg een vrceselijke
noodkreet op. Het vliegtoestel lag verbrij
zeld, teil gronde cn daar rond en er onder
lagen talrijke gekwetsten. Men weet het
overige M. Berteaux werd dood opgeno
men M. Monis was doodelijk gekwetst.
Onmiddelijk werden de reddingswerken aan
gevangen,
M. Lepine, policieprèfokt deed don orde-
l-ULL
TTWTTST-Krr^
.lfjl»l 1
Ju.
van M. Berleaux werden naar de ambulancie
overgebracht. Train, ondervraagd over het
ongeluk, gaf een verhaal als het boven
staande.
De toestand van M. Monis
M. Monis werd het rcchlerheen gebroken
en erg aan het hoofd gekwetst, ook aan do
borsten aan den buik werd hij gekneusd.
Toen hij lot het bewustzijn teruggekeerd
was, werd Hij naar het ministerie van I»in-
ncnlandsche zaken overgebracht. Daar kwa
men vele hooggeplaatste personen, vreemde
gezanten enz., naar den loesiand van den
gekwetste vernemen. Do toestand was Maan
dag eenigzins verbeterd.
Deelnemingen
Niet zoodra was liet ongeluk gekend of
van alle kanten kwamen in het Elvzeum
talrijke telegrammen van deelneming toe.
Een der eerste w as dal van Koning Albert
van België.
Ook in liet ministerio van Oorlog en in het
ministerie van Binnenlandsche Zaken werden
vele telegrammen van rouwbeklag enz..,,
ontvangen.
Een voorgevoël
Zaterdag avond woonde M.M. Monis en
Berteaux, een banket bij, le Parijs. M. Ber
leaux, belet zijnde, kon slechts komen toen
hel banket reeds begonnen was. en M. Monis
had hem verontschuldigd zeggende Wij
kunnen nooit welen wat ons le wachten
staat. Niemand is zeker van den dag van
morgen.... 's Anderendaags had het ongeluk
plaats.
Aan M. Rahierhad M. Berleaux Zaterdag
verklaard, dat Hij zou willen dat het vertrek
van Parijs-MadriJ reeds voorbij was, daar
m.i 'fin 11 n iii'i'«i 11 I mm
DE STATIE
3^a den eersten rit.
In onze bijzondere uitgave hebben wij de
verschillige konlrools van den rit Brussel-
Aalst medegedeeld. Onze lezers hebben er in
gezien, hoe de haankampioenen zich gehou
den hebben.
Eenige kampioenen hebben bijzonderlijk
met het noodlot af te rekenen gehad. Zoo
Van den Berghe, De Man en Christophe, die
in de laatste kilometers nog ongevallen aan
hunne handen hadden en zoo gelost werden.
Het peloton was eigenlijk uiteengeschokt
voorhij de vliegende kontrool van Oost-
malle. In de kontrool van Oostmalle bestond
het nog uit 25 man, ondy de leiding van
Van Houwaert, Verschoore, Tribouillurd en
Christophe.
Te Wynegem, slechts een vijftiental kilo
meters verder, waren or reeds oen tiental
rijders gelost, en te Vilvoorde waren zij nog
slechts met vijf
Verschoore, Blaise, Deman, Christophe en
Defraye.
Buiten de kontiool van Vilvoorde toekende
zich de strijd.
Blaise stampte er als een bezetene op los
en scheen alleen in den velodroom van Aalst
te willen aankomen.
Christophe, Deman en Defraye, werden
achtereenvolgens gelost en alleen Verschoore
kon er in gelukken bij Blaise te blijven.
In den velodroom won Verschoore zooals
hij wilde. Toen de hel de laatste ronde aan
kondigde, schoot Verschoore als een pijl uit
den boog vooruil en klopt Blaise met '27> ine^
ters. Zulks w as ten andere te voorzien.
Wie echter liet meeste succes behaalde,
was ongetwijfeld C.yrielVan Houwaert. Toen
hij in de piste verscheen gevolgd door Du
bois, Lelurgie en Everaerls, was het als een
donder van toejuichingen die losbarstte.
Alhoewel velen hem nooit gezien hadden,
kenden allen hem onmiddelijk.
Hier ook toonde Van Houwaert, dat l ij
niet alleen met de boenen, maar ook met liet
hoofd wist te rijden. Hij hield zich bij het
binnenrijden ccn weinig i:i. en leen de bel
weerklonk, voorden laalslen toer begon hij
le trappen, met zulke kracht, dat geen der
tegenstrevers hem weerstond.
Aan de toejuichingen scheen alsdan geen
einde te zullen komen.
eisckooro is natuurlijk uiterst te vreden
over zijne overwinning. Hij verbergt het
evenwel niet, dat "net dank aan Blaise is, dut
hij deze behaald heeft.