TSH1
Qiisefiüld
BUITENLAND.
1 ggyi *-
1 m m 1 ANDER
Groots ispnsprekelijke
Meeting.
11
1
23 JSl. G-BL J&. 23
p
1
DooÈiijke ongelukken Ie Vomers
Erge onlusten to Barcelona.
ZewenUeneïe Jaargang n' i 215.
ET~
-
Q
W©®sssdag 3 S SSei 3 S i
O O
BestuurderJ. Vaa Nuffel-De Genat.
ONSCHULD ZEGEPRAALT
ONSCHULD ZEGEPRAALT
ONSCHULD ZEGEPRAALT,
ZONDER WERK!
Staatkundig Overzicht
Schrikkelijk ongeluk Is Ssralng
2 CENTIEMEN HET NUMMER
V
i v 3
jf\;i /'J
AEONNEMENTE N T'
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Insciirijving in alle poslbureelcn van liet land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. m
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds,
BUREELEN
TE ffiSLST
9KerJcstraat,
Telefoon 114.
TE En?JSSEL
2£2, (isaciitschen Sieenweg, 230,
i
AANKONDIGINGEN
KI. aank. (1 tot 4 kl. rcg.) fr. 0.C0
3® blaar, (de regel) fr. 0,50
4e bladr. (de regel) fr. 0,30
Financ. aanuon. (per regel) fr. 2,00
Reklamcn (perregol) fr. ?.0fl
Gemengd nieuws (per regel) fr. 2,00
Jleeht. herstel!, (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) Ir. 2,00
Dat is de titel van een nieuw uiterst boeiend mengelwerk, dat te rekenen
van Vrijdag aanstaande in DE VOLKSSTEM zal verschijnen,
zal ongetwijfeld gaarne gelezen worden door al onze lezers en lezeressen.
is een verbaal, dat nicls kwetsend bevat en gerust door elkeen mag
gelezen worden.
is een meesterwerk, dat door allen zal bewaard en herlezen worden.
Begin in ons nummer van Vrijdag aanstaande.'
De arbeiders kunnai vrijwillig en
onvrijwillig werkeloos vallen. Vrij
willig, door grove en opzettelijke na
latigheid; onvrijwillig, door crisis in
de nijverheid, verplaatsing eener fa
briek of anderszins. Hoe droef is het
niet, dat een huisvader, die alleen be
staan kan op zijn dagelijksch loon, on
vrijwillig zonder werk geraakt.
Het is weldra de zwartste armoede,
en zeer dikwijls de volledige stoffelijke
en zedelijke ondergang van een gansch
huisgezin. De man wiens buisgezin
beslaan moet op zijn dagelijksch loon,
moot. zoo bij onvrijwillig werkeloos
valt, voortgeholpen worden. Die waar
heid is voor ons zoo buitengewoon
duidelijk, dat wij het niet begrijpen
zouden, moest zich iemand tegen die
hulp van onvrijwillige werkeloozen
verzetten
Duitschland en Engeland hebben in
de laatste maanden voorbereidselen
gemaakt om den bijstand tijdens on
vrijwillige werkeloosheid, zoo doelma
tig mogelijk in te richten. Andere lan
den zullen niet lang wachten die voor
beelden na te volgen
In Denemarken bestaan sinds vele
jaren de werkloosbeidskassen. Daar
willen wij in dit artikel een woord
meer over zeggen.
in ieder ernstig werk van maat
schappelijk vooruitzicht houdt men
hoofdzakelijk rekening met dit begin
sel, dat er evenwicht moet zijn tusschen
de hulpmiddelen en de lasten.
In Denemarken, dat maar een klein
land is, bestonden erin 1008 zeven on
dertig erkende werkeloosheidsknssen
met een gezamenlijk aantal leden van
7.2,000 man. Sedert 1S08 is dit getal
aanzienlijk vermeerderd.
Tijdens het werkliedencongres van
September 1908 werd er besloten, dat
al de leden van af 1 April 1910 ver
plicht zouden worden deel te maken
van de werkeloosheidskassen, waar
door er ten minste 8,000 leden moeten
bijkomen.
Zooals men ziet, is bet aantal kassen
tamelijk klein, maar zij tellen vele
leden. Wij gfevcn hierna eene korte
samenvatting van de stichting dezer
kassen.
Van 1880 tot 1S90 kwamen er 4
kassen tot stand
Van 1S90 tot 1900 kwamen er 10
kassen bij
Van 1900 tot 1907, op 7 jaar tijds,
stichtte men er 19 andere
En van 1907 tol 1908, kwamen er
nog 4 bij. Dat vormt een totaal, zooals
we zegden, van 87 kassen.
De werkeloosbeidskas van de druk
kers is liet beste ingericht. Tusschen
de 37 kassen zijn er 12 die vrouwelijke
leden tellen, tot een beloop van 7,0 ten
honderd.
De stortingen verschillen ook in de
verschillende liassen. Wij hebben de
volgende verhouding gevonden
In 13 kassen stort men jaarlijks van
4 lot 10 kronen eene kroon vertegen
woordigt in onze muntwaarde een be
drag van 1,40 fr.
In 15 kassen stort men per jaar van
10 tot 15 kronen in 5 kassen loopt
de bijdrage van 15 tot 20 kronen, en
in 4 'kassen storten de leden 20 kronen
per jaar of 28 fr.
De Staat verleent eene toelage, die
overeenkomt met het derde van de ge
dane stortingen nochtans mag de
algeheele toelage van den Staal de som
van 250,000 fr. niet overschreden.
De gemeente heeft ook het recht de
beslaande erkende werkeloosheidskas
sen geldelijk te ondersteunen.
De inrichting en do werking der
werkeloosheidskassen staat in nauw
verhand met de pensioenwet.
Volgens de wet van 23 Mei 190,2,
en gewijzigd op 13 Maart 190S, moet
men om het pensioen te ontvangen,
ten 1 lc, 5 jaar vast verblijf hebben in
Denemarken ten 240, gedurende dit
tijdperk geene hulp hebben verkregen
van den openbaren hijstand,en ten 3"",
niet gestraft zijn geworden voor lceg-
looperij ol bedelarij.
Nochtans, de ondersteuning die men
van wege de gemeente zou ontvangen
hebben, tijdens dit tijdperk, voor wer
keloosheid, komt daarvoor niet in
aanmerking.
Het inrichten van werkeloosheids
kassen is eene schoone en noodzake
lijke zaak. Het ware to wenschen dat
zij overal konden tot stand worden ge
bracht.
^BGasa£'e8eor,£?a3a£?07i te 3el»
dc&a voor Vlamingen on Zuid-Afrikaners
van 25 September 1911.
HoofddoelKennismaking met liet Neder-
landsche Ilooger Onderwijs en met Land,
Volk en Studenten van Noord-Nederland.
Evenals de vorige jaren worden ook dit
jaar te Leiden door de Leidsche studenleu-
afdeeling van het Algemeen Nederlandsch
Verbond vacantieleorgangen ingericlit om
vooral Vlamingen én Zuid-Afrikaners ge
legenheid te geven tot liet kennis maken met
Noord-Nederlansche wetenschap, met Noord-
Ncderlansch Hooger Onderwijs, met Land,
Volk en Studenten van Noord-Nederland.
De Leidsche studenten zullen er eene eer
in stelien het den deelnemers zoo aangenaam
en gemakkelijk mogelijk te maken.
De vacantieleergangen zullen beginnen
Maandag don 11 September, veertien dagen
duren, en bestaan uit een juridischeu en een
algemeenen leergang.
Met groote bereidwilligheid hebben onder
scheidene Ilooglecraren op zich genomen
eenige onderwerpen te behandelen.
De leergangonkosten voor verblijf en voe
ding te Leiden bedragen fr. 09-50 of fr. 9-1-50
vóór 1 September aan den kommissaris te
zenden.
EföiSde In Antwerpen heeft
een onbekende eene som van tien duizend
franks geschonken voor de katholieke scho
len om te bewijzen, zegt hij, dat de school
kwestie voor de katholieken geene geld
kwestie is.
Flink gedaan
liet katholiek onderwijs is wellicht het
noodigsle goed werk van onzen tijd.
Mochten alle katholieken dat begrijpen
gelijk de edelmoedige Antwerpenaar en ge
ven naar liunne middelen
Bij de sjjoos'ssegbodlissadesi.
Do minister do Brcqueville heeft aan do
oversten/ler verschil lende spoorwegdiensten,
do lijsten doon vragen der bedienden, welke
driejaren graad hebben on die eene bevor
dering verdienen.
De benoemingen deswegens zullen in de
maand Juni afgekondigd worden.
53eï Sjeaiock aaaa faeï gïarkes?
de sers^eïi van Lakeei. Wij
brengen in herinnering dat het koninklijk
park te Laken alle Zondagen lot en met
2 Juni a. s. voor het publiek opengesteld is,
van 2 lot 5 1/2 uur 's namiddags.
De koninklijke sorren zijn toegankelijk
van 1 lot fi uur 's namiddags, op Dinsdag
30 Mei en Donderdag 1 Juni eerstkomende.
Eesae vroavu vasi fii5 jaaf»«
Te Ivishineff, in Rusland, leoft cone vrouw,
die eergisteren haar 115c" verjaardag ge
vierd heeft. Zij werd in 1T9G in het Bes-
Arabische dorp Strashen geboren. De vrouw
is een weduwe zonder kinderen, haar gezicht
en gehoor zijn nog uitstekend, cn zij is in het
bezit van overvloedig zilverachtig haar on
heeft nog- slechts vier tanden verloren ook
heeft zij nog nooit in haar leven de hulp van
een doktor behoeven in te roepen.
Maria Jonesco, zoo heet de vrouw, is van
een gelukkig temperament en schrijft haar
hoogen ouderdom too aan het eten van rog
gebrood Zij heeft nooit meer wille brood
gecten sinds haar eerste meisjesjaren en het
roggebrood,.dat zij altijd heeft gebruikt, is in
Rusland bekend als soldatski khlyeb of
soldatenbrood, dat, het zwaarst maar hot zui
verste is van alle broodsoorten.
Bcnosming* Een Tumlioutsclie
priester, do eerw. lieer Frans Maes. onder
pastoor to Ruysbroeck, is door Zij no Em.
den aartsbisschop van Meclielcn,benoemd als
Vlaamsehen priester in Katanga, met ver
blijf te Elisabetlivillo.
Onze oprechte gelukwenschen aan den
moedigen priester, die zich naar Kongo be
geeft voor het zielenheil zijner Vlaainsehe
broeders.
Maandag morgend was de 15jarigo Hen
drik II..., in eene chocoladefabriek wer
kende, bezig met een ketel waarin zich eene
groote hoeveelheid kokend water bevond,
verder op to vullen.
De jongeling stond op eene ladder. Eens
klaps verloor hij hot evenwicht. Ilij greep
zich vast aan de kraan, doch deze opende
zicli en de ongelukkige kreeg al het kokend
water op hel lijf.
Opzijn lmlpgoroep kwamen andere werk
lieden toegeloopen. liet arme slachtoffer
werd in allerijl naar hot gasthuis overge
bracht, doch hij bezweek er kort na zijne
aankomst.
De löodgietersgast Jan R.... 50 jaar oud,
wonende Lignystraat,kwam Maandag avond
tehuis en ging in de duisternis naar zijne
slaapkamer. De onvoorzichtige verloor liet
evenwicht en stortte naar beneden.
Hij word opgenomen, met gebroken sche
del en armen. Naar het gasthuis overge
bracht, bezweek hij er eenige uren later
ondanks do hoste zorgen.
De ongelukkige was gehuwd on vader van
twee kinderen.
Marokko. Mouley Ilafid heeft ctan
l-'ranhrjk gevraagd in Marokkoeen Eransch
protektoraat in le richten. Daardoor zon
achter eene bestendige bezetting van 50.000
man noodig zijn. I rankrijk heeft natuurlijk
voor het aanbod bedankt.
Rusland. M. Slolypine heeft in de
Dourna hel wetsontwerp der zemstvos 'neer
gelegd. Men weel dal deze wet reeds afge
kondigd werd gedurende het tijdslij) dat de
Dourna voor twee maanden gesloten was.
Portugal. De wetgevende kiezingen
van Zondag zijn kalm afgsloopen. Op een
totaal van 201 afgevaardigdenzal het
grootste deel behooren tut de kandidaten
voorgesteld door hel kornilcitvanhet Gouver
nement zelf. Er zjn och 20 officieren van
hel landeljh leger en een vijftiental officieren
der vloot onder de gekozenen.
De juiste uitslagen zijn nog niet gekend.
Turkye. Hel Turksch gouvernement zit
nu weer in vesten met de Bulgarenvoegens
een grensgeschil. De Turksche legatie te
Sofiaheeft aldaar aangedrongen en ge
dreigd. Dientengevolge heeft hel Bulgaarsch
gouvernement aanvaard een onderzoek
nopens het grensgeschil te doen, door eene
kommissie, bestaande uit Bulgaren en Hur
ken.
Venezuela. Er broeit weer iets in Vene
zuelaWat cr eigenlijk is kan nog niet-met
zekerheid gezegd, v.-orden. Ia allo geval is
het zeker, dal de gewezen president Gastro
die vroeger zooveel van zich. deed spreken
in aile haast, r-ï Gibraltar naar Zuid-
Amen ka vertrokken is.
Wij lezen in het katholiek Drusselsch
dagblad Le XX" Siècle de volgende ge
beurtenis, die bewijst dal de katholieken geen
schrik hebben de prachiige schoolwet, zelfs
op do antiklerikale meelingen, te gaan ver
dedigen. De XX* Sióclo geeft nagenoeg
ah volgt verslag ovor de vergadering.
Donderdag (Ons Heer Hemelvaart) liad te
Borgerbout,groote voorstad van Antwerpen,
eene tegensprekelijke meeting plaats waar de
volksvertegenwoordigers Iloeren Augusteyns
cn Terwagne moesten spreken. Deze laatste
bad beter geoordeeld zich niet te derangeeren,
gezien waarschijnlijk zijne groolo populari
teit in de voorsteden van Antwerpen,
M. Augusteyns bekamplo liet schoolont*
werp op eene onduidelijke wijze, bij sprak
over do Jezuïeten, bad liet over Jezuïetische
manieren en Jezuïolisehe ontwerpen, en voor
't overige over do verrijking der kloosters
M. Constant De Glerck, van Merxem,
hoofdopsteller van De Volksstem, te
Aalst, in der haast door onze vrienden van
Borgerbout daarloo uilgenoodigd, raapte do
handschoen op en weerlegde de aanvallen
gedurende ruim vijf kwaart uurs. Hij toonde
do groote voordeelen die, voor de werkende
en de burgersklasse, uit dit ontwerp moeien
voortvloeien, en deod er de voornaamste pun
ten van uitschijnen
1°) liet verbod van den kinderarbeid in de
fabrieken, werkhuizen en landbouwonder
nemingen 2°) Het invoeren van bet prin
ciep der verplichting, op de wijze voorgesteld
door M. Ilymans, ter uitzondering van do be
roering der politieke rechten 3°) De koste
loosheid van het onderwijs 4°) Do inrich
ting van een 4°" graad met bcroepsslrekking;
5°)"De verplichting voor gansch het onder
wijzend personeel van gediplomeerd te zijn
6°) Hot vermijden van de overbevolking der
klassen 7°) De verbetering van don stoffe-
lijken toestand van den onderwijzer 8°) Do
waarborg van de volle vrijheid in don keus
der school voor iederen huisvader.
Hoe zou 't mogelijk zijn eene wet mot
zulke groote maatschappelijke en democra
tische draagkracht af te keuren? Do rijken
hebben de macht voor hunne kinderen die
school te kiezen welke zij verlangen; waarom
mag het insgelijks zoo niet zijn voor do
armen Do katholieke redenaar word op
ieder oogenblilc onderbroken door de geest
driftige toejuichingen van een zoor grootueel
der vergadering. De antiklerikalen waren or
door vorplettord. Zulks had men nog nooit
gezien te Borgerbout
Sinds eenige dagen was er te Barcelona
eene hevige gisting tusschen carlision en
radikaloii, wegens partijbelangen.
Zondag hadden heide partijen le St-Elïa
Lobregat, nabij Barcelona, meetings belegd.
Toen de meetings geëindigd waren, trok
ken beide groepen naar do statie om naar
Barcelona terug lo kceron. Van woerskanton
werd veel geroepen en plotselings werden
carlisten en radikalen handgemeen.
Een verwoed gevecht ontstond en toen,
na eene lange worsteling de gendarmen er
in gelukten de vechters te scheiden, lagen
verscheidene personen badend in bun blood
ton gronde.
Vijf hunner hadden reeds opgehouden to
leven.Twaalf anderen moesten erg gekwetst
naar hot gasthuis overgebracht worden.
Nog vele andere personen werden ook ge
kwetst, doch konden zich hij geneesheeren
of apothekers begeven om zich lo laten ver
zorgen.
Meest al de gekwetsten waren door revol
verkogels getroffen.
De burgerwacht is ook moeten tusschen-
komen cn moest van hare wapens gebruik
maken om de orde te horstellen.
Eene groote opschudding heerscht te Bar
celona. Men vreest dat de carlisten en radi-
kalen opnieuw zullen handgemeen worden»
Zes werklieden verstikt
Zondag namiddag had in do hoogovens der
Maatschappij Espérance - Longdo/. een erg
ongeluk plaats, dat het leven had kunnex
kosten aan zes personen. Thans is or een
doode lo betreuren en vijf andere werklieden
konden nog tijdig gered worden.
Eon "hoogoven, welke eenigen lijd stil
jelegen had, werd wederom in working ge
steld. Een werkman do 30jarige Boutigny,
ongehuwd, van Franschen oorsprong, be
merkte dal eene barst was in eene buis der
gasleiding en dat de gas langs daaronlsnapte.
lij wilde de harst sloppen, doch ophelzelfdo
oogenblik viel bij verstikt neder. Een andora
werkman, die Bouvigny zag neerstorten,
kwam toegesneld, doch hij onderging hot
zelfde lot. Hij had echter kunnen om hulp
roepen en vier andere werklieden kwamen
op zijn hulpgeroep toegeloopen.
Zij poogden de twee worklieden te redden,
doch alle vier vielen ook verstikt neder.
Het alarm was echter gegeven en eeno
ploeg redders kwam Ier plaats gesneld. Na
moeilijke en gevaarvolle pogingen gelukte
men er toch in do zes ongelukkigen buiten
to brengen.
Daar bemerkte men, dat de ongelukkige
Bontigny reeds had opgehouden te leven. Da
vijf andoren konden, dank aan do krachtige
pogingen, tot het loven teruggeroepen wor
den. Hot ongeluk heeft onder de werkersbo-
volkingvan Seraing diopo ontrooiïng ver-»
wekt.
FRANKRIJK
Slachtoffer zijner opoffering.
To Ghabeuil sprong de SOjarige docMep
van een rijken eigenaar, M. Breynat.in eene
vlaag van zenuwzwakte in een regenput.
Ilaar vader sprong haar achterna om haar to
redden, doch ondanks zijne pogingen vor-
dronk hij met het meisje.
Beide lijken werden eenigen tijd later op
gehaald.
Deurwaarder aangevallen.
M. Sr. deurwaarder te Kamerrijk, kwam
per rijwiel van Thun St-Martin, waar hij zijn
ambt had moeten uitoefenen, terug. Op eeno
eenzame plaats word hij aangevallen en uit
geplunderd door verscheidono kerels.
Een slimme statieoverste
Te Chagny werd de statieoverste aanga-
hóuden, die er een stieltje van gemaakt had,
ledige kassen uit Dvon op ingebeeld»
adressen van Chagny af lo zenden, en dan
klacht in te dienen, dat do koopwaren ge
stolen waren.
De bedrieger is opgesloten.
Dieveggen geknipt.
Te Lyon werden in de statie twee jonga
vrouwen aangehoudon, dio ten nadeele vuu
twee eigenaars, in den trein MarseiUe-Lyon
belangrijke dieften gepleegd hadden.
Do twoe dieveggen, hekenden dat zij on
langs liet gevang verlaten hadden, doch
weigerden hunne woning kenbaar to maken.
Beiden zijn opgesloten.
Oneerlijke bediende.
Een lTjarigo handelsbediende, Achiel
Rabo genaamd, van Rijscl, is Maandag mor
gend spoorloos vordwenen, na voer rekening
