2e Reeks brieven ven
M. Vincent Biericx
'I EEN EN 'I ANDER
De eerste tocht van onze
Koningin na hare herstelling
AL TE KRAS
O
J
O
L IQ
door de straten der hoofdstad
Zeventiende jaargang nr 129.
2 CENTIEMEN HET NUMMER
Zaterdag 3 Juni 13 i I
'ABONNEMENTEN*
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Insdkrijving in alle poslbureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. *|f
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds. {jij
>'5
?."4
/vil
AANKONDIGINGEN}
BUREELEN
TE BRUSSEL i
230, Claachtschen Steenweg, 230*
TE AALST
Kerkstraat, Q J
Telefoon 114.
Bestuurder J. an Nuffel-De Gendt.
KI. aank. (1 tot 4 M. tos-) fr. 0.60
3e bladz. ^de regel) fr. 0,50
4e bladz. (de regel) fr. 0.30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2.00
Rclclamen (per regel) fr 2,00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 2 09
Recbf. herstel!, (perregel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) Ir. 2,00
Do kamerzitting van Woensdag,
hoewol zoor luidruchtig van wege den
kant der oppositie, is eene gelukkige
zitting geweest voor onze partij. De
redevoering van M. Troclet, in tegem
stelling met deze van M. Carton" de
Wiarf, is inderdaad de moeite niet
waard lang besproken te worden. Doch
ter inlichting'van onze beminde lezers,
gaan w ij eeriigen zijner bijzonderste
beweringen opvisschen.
M. Troclet kan niet loochenen dat
de regeering een 4d°u graad en liet
verplicht onderwijs wil inrichten, den
toestand der onderwijzers verbeteren,
en den kinderarbeid beperken, doch
hij oordeelt dat dit alles enkel komedie
spel is. Ilij beweert dat de kinderar
beid door de kloosters uitgebuit wordt
en door de nieuwe wet nog zal toene
men... Een woord uitleg hierover.
Ieder van u kent, naaisters, modisten
en andere stielgeuooten, die leermeis
jes in hunnen dienst hebben. Die meis
jes, om hun stiel to leeren, moeten na
tuurlijk ook naaien en snijden. In vele
gevallen moeten die leermeisjes om
bun stiel of de -■ coupe te leeren, noL
leergeld betalen, hoewel hunne leer
meesteressen, de naaisters of modisten,
reeds geld winnen op liet werk, voort
gebracht door hunne leermeisjes. Nu
in sommige kloosters die handwerl
aanlceren, ontvangen die meisjes, nog
3 of -1 fr. per maand. Dat is bet ver
schil, heer Troclet
Inde scholen van den 4Ik'° 'graad,
beweert hij verder, zullen vele niet-
gediplomeerde onderwijzers zijn...
Hoe is't mogelijk zoo iels te beweren?
Moet men daarvoor volksvertegen
woordiger zijn heeft M. Troclet dan
de wet niet gelezen, die uitdrukkelijk
zegt, dat van af 1916, al de onderwij
zers moeten gediplomeerd zijn en dat
al diegenen die van nu af worden ge
noemd, maar kunnen genoemd worden
op voorwaarde dal zij vóór 1916 ge
diplomeerd zijn. Ilij zegt ook nog dat
de vijfde reeks niet is afgeschaftnog
een kemel die niet waard is beant
woord te worden! In Luik zal volgens
hem eene gemeenteschool mei-30 leer
lingen maar 756 frank trekken wel
nu de toelage per leerling is 36 fr.
en 30 keeren 36 is tocli 1080 fr.
Ziedaar de prachtige verdediging plooide zinkplaten. De wösnstedcn hebben
van M. Carton de Wiar!Hij werd door gewoonlijk een enkel verdiep. T Postbnreel
.Ifij
gansch de linkerzij onderbroken, docli
hij bood heldlmftigen tegenstand tot
zooverre dat M. Massonbet hoofd ver
loor, en beweerde dat liet openbaar
onderwijs geheel en al katholiek is.
Zoo is liet, M. Masson, oi hoort ge niet
goed De gemeentescholen van
Antwerpen, Brussel, Luik, Gent, He
negouwen, met hunne liberale en so
cialistische onderwijzers, met hunnen
halelijken veldtocht tegen den katho
lieken godsdienst, al die scholen zijn
katholiek.!? Het schoonst van al is, dat
van al die scholen, de liberalen en
socialisten beweren, dat het hunne
scholen zijn, en, dat er geen enkel
katholiek van weten wilAls de
discussie zoo blijft voortduren, dan
zullen er vele leden dor linkerzij hunne
schoonste pluimen bij verliezen. He
wetsontwerp is zoo rechtvaardig e
billijk, dat met de betrachting van lu
te bestrijden, men enkel dwaasheden
verkoopt. M.M. Troclet en Masson
hebben er een staaltje van gegeven.
is een overgroot gebouw, voor 't oogenblik
veel le groot voor den dienst. Het is met
vooruitzicht gebouwd nu zijn er deelen van
verhuurd, maar Bul:t wayo zal zich onvermij
delijk uitbreiden en dan zal het postbnreel
van pas zijn en men zal niet verplicht zijn.
zoo het elders al te dikwijls geschiedt,
gebouwen af te werpen om een volkomen
bureel in de plaats te zetten.
CONGOTHOTTER.
M. Carton de Wiart heeft de school
wet meesterlijk verdedigd, en de be
spreking belooft eene algemeene ver
plettering te worden voor de bewijs
voeringen der tegenpartij.
I)e voorloopige bewindvoerders van
4830, beeren de Brouckère, de Lcs-
broussart, de Teicbman en Pvogier
voorzagen reeds een stelsel van toela
gen voor de gemeentelijke en de bij
zondere scholen. In 1810 ontving de
vrije school van priester Van Doorslaer
te Brussel eene toelage van 10,000 fr
In 1846 vroeg M. Frère-Orban zelf
voor een vrij gesticht te Luik eene toe
lage van 6000 fr. De wet van 1884,
geeft den Koning bet recht, de gemeen-
lescholente vervangen door eene aan
genomene vrije school. Gent cn Luik
zijn verplicht de gebouwen te onder
houden voor bet hooger onderwijs.
Het technisch onderwijs, zoowel liet
vrije als het ofïicieële, ontvangt be
paalde toelagen van den Staat. Het
schepencollege van S' Jans-Molenbeek
heeft zelve hekend dat de wet niet on
grondwettelijk is.
M. Hymans vroeg verleden jaar
voor de vrijdenkers het recht eene
school le hebben volgens hunne over
tuiging. daar waar er niets dan katho
lieke scholen bestaan. Wij eischen dit
zelfde recht ook voor de katholieke
huisvaders. Erkent M. Hymans dit
recht, dan is de schoolkwestie opge
lost. 1
gewezen-volksvertegenwoordiger, reizende in Kongo
XXII
Nog eens te Johannesburg (vervolg)
In Johannesburg, zijn cr menigvuldige en
schoone kerken, lvristene menschen kunnen
bier gemakkelijk liunue plichten kwijlen en
het is voor ons een zoel genot de Paaschdien
sleu.te kunnen hij wonen.
s Namiddags, brachten we een bezoek aan
den dierentuin. Die tuinen gelijken zich door
gaans weg, maar deze van Johannesburg i.
de beestenhof van Antwerpen niet waard
Er zijn veel Afrikaansche dieren, weinig
Europeaansche. Dc hof zelf is de bijzonderste
aantrekkelijkheid: groot en merkwaardig b>
plant, is hij een ware toevlucht voor de men
schen der stad. 'I Is in zulke hoven dat di
bevolking den Zondag weet door te brengen
daar, volgens Engelsch gebruik, alle winkels
en herbergen Zondags gesloten blijven. Elk
voorziet zich van eten en drinken pakken,
korven cn zakken worden opengelegd cn dc
familieleden zetten zich in ronde op 't gras
voor den pik-nik, voor de ringsteking met
den fourchetHet smaakt zoo goed. als de
binnenspeelderij in open lucht geschiedt
Tn een tweeden volkshof,JouberEspark,heeft
men bloemen, struikgewas ensieraadplanten.
Die hoven worden nog aantrekkelijker ge
maakt door de militaire concerten.
XXIII
The Grand Hotel Bulawayo
19 April 1911
Naar Bulawayo.
Van Johannesburg vertrekken we, den 17
April, naar Bulawayo, hoofdstad van Rho
desia. ?s Morgens moeten we, tot Patesstrom
op den trein rechtstaan, daar stappen eenige
reizigers af en kunnen we tot vier uur
's namiddags, mei 4 op eene bank van 3 per
sonen zitten; eindelijk te Vlerksdorp, kwamen
wc op onzen schik, en rolden al slapende
voorts, om den IS April le Mafekiog, vroeg
in den morgend toe te komen.
Niets bijzonders langs de baan. Aan den
ijzerenweg staan er in Rhodesia meer hoornen
dan in Transvaal, waar de Engelschen ge
durende den oorlog, al het hout uitgeroeid en
verbrand hebben.
Het rollen en bollen moede, stappen we
le Bulawayo af, den 19 April, om 7 urn
's morgens.
In, noch rond de stad, bestaan er afslui
tingen aan de ijzerenhaan elk moet hier
voor zijn eigen persoon zorgen.
Wanneer de trein eencn Iroep.ossen op liet
spoor ontmoet, gaat het machien aan liet
schuifelen en maakt gedruiseh genoeg* om de
doofste der beesten te doen vluchten en
ware er een os, die bijtijds uil den weg niet
8. dat is voor zijne rekening. Men heeft
lleenlijk de lokomoliof voorzien van eene
groote ijzeren plaat, die den verrasten os op
kant zal werpen.
Overgroote rotssleenen ontmoet men op
het veld. alsook op de ver afgelegene bergen.
Als veldvruchten ziet men bijzonderlijk
sorgo, kalferkoren.
Tot hiertoe zijn er lo Bulawayo weinig
openbare gebouwen en maar eenige huizen
in steen.
Meest allen zijn met houten kepers opge
timmerd muren en daken zijn van ge-
ö)e feaipgemacM tiaar het
Scaresgla Van 3 lot 5 Juni, zullen S3 of-
ticieren en 9C>2 man der burgerwacht naar
het kamp van Beverloo vertrekken, om zich
aldaar in het schieten to oefenen. Het zijn
irwachten van Mechelen, Thienen-,
GeeraardshergenLier, Borgerhout, Jumet,
Binche, Iloei, Vilvoorde, Sl. Gilles, en Brus
sel.
Zij zullen onder het bevel staan van
colonel Duprez, overste der burgerwacht
van Vilvoorden.
SSag vare Waterloo, Er is een
Belgisch comiteit tol stand gekomen.dat zich
voorstelt op 18 Juni 1915 met grooten luis
ter de 100 verjaring te gedenken van den
slag bij Waterloo.
Het ontwerp bestaat om dien dag hulde te
brengen aan de soldalen'van alle nationaliteit
op t slagveld gesneuveld, en eeno plechtige
ontvangst voor (e bereiden aan de vreemde
lingen. die denkelijk op 18 Juni 1915 talrijk
naar Waterloo ter bedevaart zullen trekken.
Een grootsch gedenkteeken zou opgericht
worden.
Dat denkmaal, Teds vastgesteld in zijne
groote lijnen, zou een middengroep bevatten
in willen marmer rond deze groep zouden
bronzen figuren geplaatst worden, verbeel
dend al de nationaliteiten die aan den slag
hebben deelgenomèn".
Fianelle wasschen.— Algemeen
wordt geklaagd dal ilanelle bij liet wasschen
krimpt.
Ziellier een middel dat aangeraden wordt
om bet krimpen te voorkomen.
Kook eene zeeploog van regenwater en
beste zeep. Indien ge geen regenwater hebt
en pompwater of stadswatcr "moet bezigen,
doe daar eenige lepels ammoniak in deze
doet hot kalk bezinken.
Maak de loog lauw en steek er dan bet
flanellen goed in trek het op alle manieren
door de loog. wrijf enkel tusschen de vingers
als ge met de hand waschl die plekken
die het meest vergrond zijn.
Naar het wasschen vordert, maak dat de
loog warmer wordt door er warmer water
bij te gieten. Op die manier zullen de vezels
der flanclle niet krimpen. De samentrekking
gebeurt enkel door de koude. Om lo voor
komen dat de witte Ilanelle geel .worde, kan
men een weinig blauwsel voegen bij 't laatste
warm sop in welke men de Ilanelle spoelt.
B^idldel tot redding van dren
kelingen, In de Bad- en Zweminrich
ting Th. van Heemstede Obelt aan de De
Ruyterka te Amsterdam is eene nieuwe,
uitvinding tot redding van drenkedingen ver
toond.
Ze beslaat uit eene zeer lichte en zachte,
dubbele, dunne stof, die bij wijze van voe
ring in ieder kleedingsluk voor mannen
rouwen kan worden genaaid. Een groot
voordcel is daarbij dat haar aanwezigheid
niet te zien is, en dat het geheele gewicht
van zulk eene voering slechts 120-250 gram
bedraagt. Ook als zwemgordel kan de slof
ebruikt worden. Visschers, zeelieden
passagiers van schepen kunnen daar zoowel
onder als boven de kleederen dragen, zonder
in hunne lichaamsbewegingen gehinderd tc
worden.
Over de uitslagen die de proefnemingen
opleverden, zien wij nog niets vermeld in de
bladen.
Tombola den Tentoonstel
ling van Brussel. De trekkingen
der verdeeling van de mindere loten van de
'ombola der Tentoonstelling van Brussel,
zijn geëindigd. De winners dezer reeksen,
die verlangen in 't bezit te komen hunner
loten, zijn verzocht zo af te halen in de Ber-
laimontstraat, n. 14.
Er blijft nu niets meer over om uit te loten
dan de biljetten der laatste, in omloop zijnde
uitgifte». Deze trekking zal plaats hebben
zoodra de laatste briefjes verkocht zijn, het
geen niet lang meer zal aanloopen.
Herinneren wij dat deze uitgifte een lot
bevat van 500.000 frank, een van 100,000,
een van 50,000, een van 25,000 en vijftien
van 5,000, alsook nog een groot getal min
dere loten vru eene weerde van 510,000 fr.
Bericht aan de achterblijvers.
Eene geestdriftige menigte rond het rijtuig onzer geliefde Vorstin
Een triomftocht was het, het eerste uit
stapje dat Koningin Elisabeth gisteren le
Brussel deed, sinds hare ziekte.
Onze Vorsten en bijzonderlijk onze beminde
Koningin, zullen lang de herinnering bewaren
van de iriomfantelijke ontvangst welke hen
te beurt viel.
Reeds van af twee ure, waren alle straten
langs waar zij zouden rijden zwart van 't volk.
Rond 3 ure 5 minuten, verliet een open
rijtuig, slechts met twee paarden bespannen,
zonder gevolg, noch geleide, het kasteel van
Laken, langs den kant der O. L. Vrouw-
plaats.
Volgens de bevelen des Konings waren er
geene ofticieële verwelkomingen op liet
grondgebied van Laken, Molenbeek en Brus
sel. Koning Albert had gew ild, dat de eerste
uitgang der Koningin om zoo te zeggen een
wandeltochtje was.
Bijna alle huizen waren bevlagd. Overal is
do policie voltallig langs den weg, doch 't is
eerder eene eerowacht, dan een ordedienst.
Te Laken hebben ook de leerlingen der
vrije scholen langs den weg plaats genomen
om de haag te vormen. Ook op den Antwerp-
schen steenweg staan leerlingen der vrije en
der gemeentescholen zonder onderscheid
naast elkander.
Al de kinderen zw aaien vlagjes met de
nationale kleuren.
M. Max, burgemeester van Brussel, heeft
nabij de Anlwerpscho poort plaats gevat,
terwijl M. Mettcuro, dienstdoende burge
meester van Molenbeek, een weinig verder,
op het grondgebied van Molenbeek, den
ordedienst in oogonschouw neemt.
Op de Antverpsche plaats heeft de af-
deeling der Brusselsche agenten-wielrijders
plaats genomen om voor hel rijtuig te rijden.
Niet zoodra is het koninklijk rijtuig buiten
het park van Laken verschenen, of daar
weerklinken reeds oorverdoovende, geest
driftige toejuichingen.
Do Koningin ziet er verrukkelijk uit. Licht
blozend, laat niets veronderstellen, dat zij
geruimen tijd govaarlijk ziek gew eest is. Ook
Koning Albert ziet er wel te pas uit.
Overal is hel eene dicht opeengepakto me
nigte, voor liet grootste deel werklieden, in
hunne alledaagsche werkkleedij. Onophou
dend weerklinken de kreten Leve de Ko)tin-
gin Leve de Koning.
Bij het begin van den Antwerpschen steen
weg is de menigte overt alrijk. Toen het Ko
ninklijk rijtuig daar aankwam, is het tooneel
recht roerend. Allen zwaaien met hoeden,
zakdoeken, vaandels, zonneschermen, terwijl
daaruit voordurend en ononderbroken, hel
gejubel der geestdriftige menigte weerklinkt.
Dc Koningin bedankt met haar gekend
lieftallig lachje. Ook IvoDing Albert schijnt
uiterst tevreden.
Op don doortocht zijn allo vensters, bal
kons en zelfs de daken dicht bezet. Overal
valt een regen van bloemen op het Konink
lijk rijtuig neder.
Heeft het rijtuij
om van aan het Kasteel tot aan de Antverp
sche Plaats to geraken, verder zal het niet
heler gaan. Integendeel, op de Anlwerpsche-
Noord- en Anspachlauen is hel eene waro
menschenzee en daar kan het rijtuig slechts
stapvoets vooruit, ondanks den hosten wil
der policieagenlon die het rijtuig vooraf
gaan.
De geestdrift klimt nog gedurig. De poli
cie had de menigte verboden bloemtuilen in
het rijtuig te werpen, doch aan de Kieken-
marlet verzocht de Koningin de policie, de
menigte maar te laten begaan.
In minder dan geen tijd is het rijtuig
gevuld...
Vele personen, niet tevreden met de Ko
ningin te zien voorbijrijden, blijven naast en
achter het rijtuig medeloopen.
Toen men op de Paleizenplaats aankomt,
kan men er reeds letterlijk op de hoofden
loopen en het volk komt er nog gedurig toe...
Oorverdoovend is heb gejuich, toen het
rijtuig voor het Koninklijk paleis stilhoudt.
Onze Vorsten worden er ontvangen door
de hoogwaardigheidsbekleders van hot Hof,
welke aan de Koningin prachtige bloemtuilen
aanbieden.
Deze bedankt uit ganscber harte. Builen
blijft de menigte evenwel wachten.
Niet zoodra beeft ons Koningspaar zulks
vernomen, of zij begeven zich naar liet hal
kon. Op het oogenblik dat zij zich daar vor-
loonen. heeft de geestdriftigste belooging
plaats, welke ooit gezien werd.
Allen die zich daar op de Paleizenplaats
bevinden, mannen en vrouwen, ouderlingen,
kinderen, zwaaien met hoeden, klakken, zak
doeken. Onophoudend weerklinken de jube
lende kreten Leve de Koningin Leve de
Koning
Het tooneel is aangrijpend. Koning Albert
roet dankend de menigte, eerst do band aan
den kepi brengend, op militaire wijze dan
zwaait hij ook met zijn képi. De Koningin
groet in alle richtingen en zwaait dankend
haar zakdoek. Verscheidene minuten duurt do
ovatie welke men onze Vorsten brengt, on
reeds zijn zij terug binnen, als nog liet ge
juich aanhoudt.
De menigte, diep getroffen, door hel in
drukwekkend tooneel, gaat dan eindelijk uit
een, niet uitgepraat over den eenvoud en do
beminnelijkheid van ons vorstenpaar en bij-
zonderlij kheid van de Koningin.
Do Koningin heeft den burgemeester van
Brussel, Molenbeek en Laken verzocht, aan
de bevolking bunnen besten dank voor liet
gulhartig genegenheid bewijs te v illen over
maken.
Vergeten
9000 leerlingen der Brusselsche katho
lieke onderwijsgestichten Hielden zich in
hunne vederzijdsche klassen gereed, om ook
aan de huidebeiooging ter eero onzer geliefde
vorsten doel le nemen.
Ongelukkiglijk Heeft het Bostendig Bureel
der Brusselsche Maatschappijen, dat beloofd
Had hen te verwittigen,zulks vergeten i 1