Steekt z in brand!
DAGBLAD
'T EEN EN 'T ANDER
Be ted van een Held
Het Ministerie samengesteld.
Boiia' de nieuwe ministers
(J «w
De alpiesna Werkstaking
tier scheepslieden
Zeventiende jaargang n' 138.
2 CENTIEMEN HET NUMMER
ABONNEMENTEN:
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van Let land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. 4%
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds.
BUREELEN
TE BRUSSEL TEBAL3T
728, Steenweg van Waterloo, 728. I QKerkstraat, O.
Telefoon 114
Bestuurder: J. Van Nuf/el-De Qendt.
AANKONDIGINGEN
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0 CO
3C bladz. tde regel) Ir. 0,50
4C bladz. (de regel) fr. 0.30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Rek lam en (per regel) fr. 1.00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 2,00
Recht, hcrscell. (per regel) Tr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Na Brussel, Gent en Jolimcmt, had
Antwerpen de eer ecne kartell islische
betooging te kunnen aanschouwen.
Sedert weken en weken hadden al de
goddelooze bladen en blaadjes een vu-
rigen oproep gericht tot hunne bond-
gcnooLcn. Door de onverwachte ge
beurtenissen van verleden week, was
bij velen liet hoofd op hol gegaan, en
ze beeldden zich in, dat thans geheel
Antwerpen en geheel de provincie als
een enkel man zou komen betoogen,
Ah Wat was het poverkens, voor
eenc stad van 325,000 zielen en daarbij
nog eenc gansche provincie. De stoet
duurde juist voorbij ons 22 minuten
op andere plaatsen was het echter 25
minuten. Met papier en potlood in de
hand, beurtelings al de leden der maat
schappijen afzonderlijk tellend en op
schrijvend, kwamen wij tot een getal
van 5595 deelnemers.
Wij kunnen de stelligste verzekering
geven dat het geen honderd menschen
onder of boven is bij dit getal zijn de
vrouwen die weinig talrijk waren
-en do kinderen, die cr in groot ge
tal waren al meegeteld.
Rekenen wij van die 5500, ongeveer
2000 personen uit do provincie, dan
Mij ven er nog 3500 over telt daar at
de onderwijzers, de sladsbedienden, de
stads werklieden en al diegenen die ver
plicht zijn mede aan zulke optochten
deel te nomen, en ge zult, zonder in
't minst de waarheid te kort te doen,
met ons kunnen bekennen, dat die he
tooging, vooral in zulk eene voor
ben zo'er gunsi-go omstandigheid!
een mager bets*-. F geweest. Het aan
tal toeschouwers was zeer gering. Wij
stonden op de Moir, de voornaamste
straat van Antwerpen, en we stonden
daar op ééne enkele rei.
De algomeene vergadering nochtans
lukte veel heter do duizenden opge
komenen boden <-,i prachtig schouw
spel. Wat ecliier weer fel afstak tegen
de groofe opkomst, het waren de red
voeringen t an de liberale en socialisti
sche opperhoofden.
Eerst dient vermeld, dat van de vier
redevoeringen er drie uitsluitend in liet
Fransch waren, waarvan meer dan de
twee derden der vergadering geen
gebenedijd woord verstonden, lieer
Franck nochtans werd gedwongen in
"tVlaamsch te spreken. Dat had er nog
njöoton aau mankeeron
Sprekende van de kloosters, riep
een clcr toehoorders met volle en luide
stem Sieeld z in brand Daar stond
M. Franck nu. Hij poogde dien pijn
lijken indruk door dien afschuwelijken
ïoep teweeggebracht zooveel mogelijk
'weg te nemen, door dien kreet en dat
gezegde hevig te schandvlekken, en
daarom zegde hij - Wat mij persoon
lijk betreft, ik zeg dat al de kloosters
mogen biijven bestaan, omdat eenie
der liet recht bezit zich te vereenigen
ik wil geen inbreuk maken op de vrij
heid van veveeuigen Die verklaring
van M. Franck werd we moeten
het bekennen ijskoud onthaald.
Hoe wil men dat het anders zij? Dui
zenden personen liepen in de straat en
zaten in de zaal met eene panearle
op den hoed, waarop gedrukt stond in
vette letters: Weg met de kloosters»
In do Kamers hebben de goddelooze
gekozenen het zoo dikwijls herhaald
in de laatste dagen en nu dat zij de
schrikkelijke gevolgen zien van hunne
dwaze en ongehoorde ophitsingen, nu
komen z'af als onnoozel lammekens
Wij zijn niet tegen de kloosters, wij
laten eenieder vrijelijk betijen Vindt
er iemand een naam om zulke *- konie-
dianterij te bestempelen Ik niet.
Wat wij echter met eigen ooren heb
ben gehoord, uit den mond van een
antiklerikalen toehoorder het is cle
kreet Steekt z'in brand Die uitroep
gedaan in het openbaar en met luide
slem door een afzonderlijken persoon,
moest ongetwijfeld ook het gedacht
vertolken van honderden andere arme
verdwaalden, die noodzakelijk zulke
domme en barbaarsche gevoelens moe
ten hebben opgedaan, na de talrijke
en Onafgebroken aanhitsingen van do
goddelooze kopstukken sedert do laat
ste maanden.
liet zijn personen, die ministers uit
fluiten, die vreedzame personen aan
vallen die de ruiten van juffersscho
len en geestelijke gestichten gaan
verbrijzelen, die den kreet laten w eer
galmen tegen de kloosters Steekt z'in
brand het zijn deze personen, die
zich aanstellen als de verdedigers van
onze grondwettelijke vrijheden, als de
beschermers van de openbare orde en
veiligheid, als de verdrukten dor ka
tholieke regeering!! Waarlijk,als men
zulke domheden, zulke ongelooflijke
leugens hoort uitkramen, dan is u alle
antwoord onmogelijk en van wettige
verontwaardiging valt de pen u uit
de hand.
De G^evanc&e De Fransclien
gingen weerwraak nemen op de Duitschers
voor hunne klopping van 1S70. Het zal nog
lang duren. De dorpen van het departement
derAube zijn volop in opstand. De wijnbou
wers willen van de Fransche regeering met
meer hooren. Te Earovillo las men op do
muren van de oud-meierij.
Mijn oude Monis, volhard in uwe kop
pigheid om de kleine Ghampeneezen tol mij
te laten komen. Keizerlijke groet. Wilhelm.
Het antwoord liet zich niet wachten en
men schreef op den muur
«Mijn-lieve keizer, Bazaine heeft Êlzas-
Lorreincn verkocht voor vijftig millioen. Ik
schenk u de provincie Aube voor tien mil
lioen. Telegrafisch antwoord aan den vriend
Bourgeois. Monis.
De Franschen zijn op goeden weg voor de
revanche.
Wat ev overschiet. De Fran
sehe kloosters waren schatrijk, zegde men.
Een milliard of duizend millioen. Die kloos
ters moeten bestolen worden, riepen de Fran-
sche goddelooze politiekers. Nu zijn ze be
stolen. en z'hebhen 37 millioen opgebracht?
Wie heeft de 063 andere millioenen gesto
len ?...Er waren in Frankrijk 200,000 kloos
terlingen genomen zelfs dat zij te zamen
een milliard hadden bezeten,dan kwam zulks
op 5000 fr. por hoofd. Wat zouden wij dan
moeten doen met Vandervelde, Furnémont,
Sol say. Waroequé-, die veel meer bezitten
als 5000 fr. per hoofd, zoo meenen we ten
De straat is voor iedereen,
zoo schreef onlangs Le Peuple maar
lappen zijn geen oorden, zegt Uilespiogel
met overschot van gelijk... De socialisten
van Sint-.Jans-Molenbeek kwamen Zondag
terug van een plezierparteitje op Karreveld.
Zij kwamen aan liet gesticht der Broeders,
en konden niet meer voort zonder do ruiten
uit te werpen en le trachten do poorten van
T gesticht in le beuken. Niet waar, Le
Peuple de straat is voor iedereen.
Uwe trawanten kunnen niet eens de onnoo-
zele gebouwen met rust laten. Leve de vrij
heid I Is 't niet
Viei« Jubilarissen. Verschei
dene katholieke bladen sturen mot recht
hunne gelukwenschen lol vier politieke man
nen, welke in 18S6 gekozen werden en nu
nog steeds wakker op do bros slaan. Onnoo-
to zeggen dat De Volksstem zich ten
volle aansluit bij do gelukwenschingen.
Die vier jubilarissen zijn Heeren Van
Cleemputle, Van Begerem, senator Ver-
cruysse en graaf De Smet de Naeyer.
Eesïe scheuring. Het centrum
van den Elzas heeft, besloten een zelfstandige
groep lo vormen, onafhankelijk van hot
Duilsch centrum. Dit, natuurlijk, om met
meer vurigheid nog, do rechten te verdedi
gen en de eischen te doen gelden van Elzas-
Lorreinen, op een autonomiseh bestuur.
Terechtwijzing. Vijandelijke
laden hadden den lieer Wouters d Oplinter
madelijke woorden ten laste gelegd, ten op
zichte van M. Woeste. M. Wouters heeft als
echt van antwoord aan een dezer bladen
iet volgende antwoord gezonden, dat wij in
deze omstandigheden vooral, met vreugde
opnemen. Ik heb mij over do onlangs voor
gevallen gebeurtenissen enkel met eenige
ultieme vrienden bezig gehouden. Indien ik
oordeelde uit deze terughouding le nioeten
treden, zou ik mij geloof het vast en wel
uitdrukken, in termen dio overeenstem
men met den eerbied, dien het verleden en de
ouderdom van den achtenswaardigen staats
minister, welke gij in deze zaak betreft, ver
dienen.
Daarmee is weerom eene kwakkel, doch
eene venijnige lastering, den kop ingedrukt
De tegenstrevers Ontzien niets meer, om uit
alle leder riemen te snijden, 't Is te hopen
dat de riemen zullen dienen om hun gedrai
te kunnen schandvlekken en striemelen.
Dccsvig me&üurs. Hoeren Bri-
faut en Van Cauwenbergh hebben heiden hun
ontslag ingediend als secretarissen van het
verbond der katholieke kringen. Thans
meldt men dat waarschijnlijk M. Woeste
insgelijks zijn ontslag zou geven als voor
zitter der katholieke kringen. Wij zeggen
maar een enkel punt. Ieder is vrij te doen
wat hij goed oordeeltmaar hel voorbeeld
der eendracht moet vooral van hoven komen.
Wat kunnen de katholieke kringen aan de
gebeurtenissen van verleden week gebeteren?
Waarom dan die ontslagen in de federatie?
Dr Mesny was naar Mandcliurië vertrok
ken om er de pestlijders te verzorgen, en
om te trachten do verschrikkelijke pest
ziekte legen le houden. Dr Mesny was een
vurig katholiek, was gehuwd en vader van
verschillende kinderen. Vóór zijn vertrek,
had zijn klein doc-hlerken hem gebid en g<
smeekt niet te vertrekkenen zeido hem
Papa, ge gaat sterven Eenigo uren vóór
zijne dood s'uurde M. Dr Mesny, wien wij
met eerbied groeten, den volgenden brief
aan zijne echtgenoot©.
Mijne teerbeminde cn aanbeden vrouw,
Wanneer gij dezen brief zult ontvangen,
zal ik opgehouden hebben to leven en ik zal
u zijn gaan afwachten. Bezon morgen heb ik
mij aangetast gevoeld, om 7 uren, maar trots
alles, heb ik enkel een geneesheer kunnen
hebben om één uur van den namiddag.
11c denk mot heel mijn liart aan u en aan
onze arme kleinen alvorens heen te gaan.
Maar ge zult het eons moeten doen. Dat
komt spoedig.
Doekterken, gij liadt gelijk, papa gaat
sterven.
Mijne zaken zijn eenvoudig (Hier geeft hij
de juiste schikkingen van de erfenis en van
de rechten zijner vrouw; levensverzekering
oorlogspensioen, schadevergoeding van do
Chineesche regeering. enz,) Denkt aan mij.
Bemin mij. zouals ik u bemin. De doos die op
de nachttafel van mijne kamer stond en die
mij wachtte, is thans nutteloos.
Aanbeden Minette, geliefkoosde en bemin
de kindoren, tot weerziens. Tot later om u
weer le zien. Nutteloos op mijn graf te
komen, gij zoudt, gij ook, de ziekte komen
opdoen, en de kinderen zoudon alleen over
blijven. Minetta, kom niet, om geonen prijze.
Ik ga u. u omhelzende, verlaten, ziel die
bemint cn heengaat. Omhels do lieve kleinen.
Ik aanbid u. Bid voor mij
Bij zulken brief, blijft men droomend staren,
men zwijgt eerbiedig en men stort een gebed.
Als wij da ons toegezonden ingeiich-
tiogen mogen gelooven, zou thans het
ministerie voor goed zijn samengesteld. De
koning heeft M. cle Brocqueville ontvangen
en is daarna terug naar Oostende vertrokken.
Ziehier de samenstelling van 't nieuw mi
nisterie
Voorzitter van den kabinetsraad en porte
feuille van Binnenlandse lie Zaken M. dc
Brocqueville
Kunsten en Wetenschappen M. Poullet..
(Wij schreven gisteren dat M. Poullet aan
een onzer vrienden verklaard had, in geen
geval aan te nemen. Op het krachtdadig aan
dringen van M.de Brocqueville beeft de Leu-
vensche afgevaardigde toch aangenomen.liet
is een gelukkige keus).
Financiën M. Lcvie.
Openbare Werken en Landbouw M. Van
de Vyvere.
Rechtswezen M. Berryer.
Spoorwegen M. Carton de Wiart.
Buitenlandsche Zaken M. Bavignon.
Koloniën M. Renkin.
Oorlog M. Ilellebaut.
Nijverheid en Arbeid M. Hubert.
De ministerieëie verklaring.
De nieuwe ministers zouden reeds woensdag
namiddag om 2 uren, eene vergadering heb
ben gehouden, om de ministerieëie verkla
ring op te maken.
De schoolwet blijft
Mochten wij do inlichtingen die door
gaans zeer juist zijn gelooven, dan zou de
schoolwet, geheel en al de toetreding vinden
van het nieuw kabinet. Moest dit waar zijn,
de tijding zou door geheel het katholieke,
ordelievende, vrijheids- en gelijkheidslievon-
de land, met vreugde vernomen worden
Afwachten blijft ondertussclien de beste
boodschap.
Twee tegenstrijdigheden.
Volgens de eenen zou bet nieuw ministerie
zich eens verklaren voor de eenmaking der
kieswetten, cn om de evenredige vertegen
woordiging in to voeren volgens anderen
zou het alleen zijn advies geven, over den
toestand en de te nemen maatregelen in de
kwestie van de vermeerdering van het bevol
kingscijfer.... Volgens onze meening is de
zaak geheel klaar afgetoekend.
Het voorgaande ministerie had een pro
gramma dat de totale goedkeuring en bij tre
ding genoot, van gansch do rechterzijde.
Het vorig kabinet is niet in het minst gestrui
keld over eene oneenigheid in dit programma.
Dus, 't is klaar; dat het nieuwe ministerie
zich ver klare voor de voortzetting van dit
regeeringsprogramma.
ïn Hcllastd
"Dit Amsterdam wordt gemeld, dat indien
zich geene onvoorziene verwikkelingen voor
doen, de algemeene werkstaking der matro
zen, stokers en machinisten en andere
scheepslieden op Donderdag 15 Juni zou uit
breken.
In de goed ingelichte leringen, 't is te zeg
gen langs de havenkantcn, beweert men,
dat dien dag de algemeene werkstaking zal
uitbreken in alle Hollandsche, Fransche, En-
gelsche en Belgische havens.
Eenigo hevige gisting is ontstaan onder de
havenmannen.
De zeelieden trachten door alle middelen
de werkstaking uit le breiden lot al do vak
ken, welke met de handelsvaart in betrek
king staan.
To Amsterdam had eene vergadering van
dokwerkers plaats en dezen besloten met
algemeene stemmen, zich bij de stakers aan
te sluiten. Vier stoomers der koninklijke
scheepvaartkompagnie, welke Donderdag
moesten vertrekken, trachtten vruchteloos
hunne matrozen aan te werven. De schepen
zullen nu maar Zaterdag vertrekken, ho
pende dat de staking niet zal doorgaan.
Ook de stoomcr Koning!a TVilhelmina,
welke op 23 Juni naar Engeland moest ver
trekken, om er Holland te vertegenwoordi
gen hij de vlootrevue van Spithead, kon
geen matrozen vinden.
Dinsdag had to Amsterdam eene vergade
ring plaats der afgevaardigden van matrozen
en scheepswerkers van alle Hollandsche
havens. Do algemeene werkstaking word er
op geestdriftig gejuich onthaald.
In Engeland.
Uit Southampton wordt ook gemeld, dat
de werkstaking der zeelieden daar lieden
Woensdag moest uitbreken.
Do mannen der Cutmrd Line, te Liverpool
hebben ook besloten met de werkstakers
mede le doen. Evenwel is de stoomer
F ;wiCom« a an deze maatschappij bekoorende,
kunnen vertrekken met zijn gowoon getal
scheepslieden.
De Baltic is in de liaven van Liverpool
moeten blijven liggen en de Cassandria kan
Glascouw niet verlaten.
Bestokers en de stewards der White Star
Line hebben hunne verbintenissen getcc-
kend. Dezen zullen dus vertrekken.
Do koolladers weigeren evenwel do bonken
van den Olympic te vullen.
Te Antwerpeni
Gisteren morgend werd op den muur van
hel Engelsch konsulaat een plakbrief gehan
gen, waarin de matrozen uitgenoodigd wer
den geene verbintenissen meer aan to gaan,
daar do algemeene werkstaking besloten
was.
Heelden morgend hebben de socialistische
leiders de omstreken van den loodsdienst
doorloopen. Engelsche cn VXaamsche strooi
briefjes verspreidende, om do scheepslieden,
bijzonderlijk de trimmers, smeerders en sto
kers uilnoodigend lot de werkstaking.
Alles bleef evenwel kalm.
In de C10 Deppe heeft de stoomer Tigris
eene voltallige ploeg ingescheept.
Men denkt dat ook de stoomer I inland dor
Red Star Lino met volle ploeg zal kunnen
vertrekken.
Te Antwerpen hadden reeds onderhande
lingen plaats tusschenM. Gerling, sekrelaris
der Rcedersvereeniging, M. Mahlman sekro-
laris van don Zeemansbond en M. De Vos,
burgemeester,die als scheidsrechter optreedt.
In Frankrijk
In de Fransche bladen wordt niets aange
troffen, betrekkelijk eene beweging in de
Fransche havens. Men denkt evenwel, dat
indien zich eene algemeene internationalo
werkstaking der scheepslieden voordoet, de
Franschen er zich zullen hij aansluiten.
Wij moeten bekennen dat do namen van
cle nieuwe ministers, welke reeds gekend
zijn, allerwego in do katholiek© middens
gunstig ontvangen worden. Wij gaan cr het
bewijs van geven.
Ziellier cone korte beschrijving van drie
Ministers:
Heer Carton de Wiart
De slrrjdgezel van minister Renkin, is een
zeer beslagen debatier, niet gemakkelijk uit
den zadel te lichten. Van voor lange jaren is
hij als minister aangewezen, cn ongetwijfeld
zal zijn optreden, 't kabinet veel kracht bij
zetten.
Heer Poullet
Is ook eene persoonlijkheid. Ilij is hoog
leeraar te Leuven en levens de spil waar
heel de politieke cn maatschappelijke wer
king in dit arrondissement rond draait. Zijn
iever en werkdadiglicid kent geene palen.
Zijne onbaatzuchtigheid is spreekwoordelijk.
Ilij beoefent het goede om het goede. Bo
vendien, hij gaat met den minsten werkman
zoo rondborstig en hartelijk om als met liet
hoogstgeplaatste personnage. Ilij bezit do
volledige koelbloedigheid. Die gave, gevoegd
bij zijn talent: en zijn streven om alles ten
besto te schikken, maakt van hom een kost
baar staatsman, geroepen om onschatbare
diensten te bewijzen in moeilijke omstan
digheden.
Heer Michel Levie
Zeer gekend figuur. Een van de steunpi
laren der katholieke democratische richting.
Een kloeke persoon, ondanks zijn zestig
jaar. Een man van overtuiging, met stalen
wilskracht, kalm, beredeneerd, cn toch bla
kende van geestdrift voor 't katholieke
ideaal. In do streek van Charleroi, waar
ieder hem van zeer nabij kont, wordt hij op
de handen gedragen. Vroeger advokaat,
zelfs stokhouder der balie, bekleedt hij thans
eene aanzienlijke plaats in de nijverheid.
PKHS
Lo Bian Public
Neemt met blijdschap het artikel over van
-Le Pays Walton waarin dit blad de boogsle
verdiensten van M. Michel Levie doet uit
schijnen.
De XX" Siècle
Laat het geval Woeste niet los. Zij bespreekt
een artikel van l'Etoile Beige, waar dit libe
raal blad M. Woeste verdedigd. Zij haalt
bovendien vele provmeiebbden aau, die do
houding van M. Woeste streng be - a len.
Zoo o. a. 'l Veurnsciie volk --. liet Yper-
sclio volk de "Gazet van Hasselt- t Nieuws
van Limburg Maas en Kempenbodo
Maeseyker Weekblad
Vooruit
bekommert zich weinig m de kwestie, lig
heeft lo veel werk met zijne Lolwasschingen
van de liberale gazel - Het Laatste Nieuws
Ilij eindigt alzoo
Weer een nieuw bewijs wat volkshators
do liberalen zijn, alsook liun liberaal blad....
Echte broeders.
La Chronique.
Deze zegt, dat M. Woeste gelijk Leeft.
Luister liever
Wij zijn geheel cn al van 't gedacht van
den klerikalen staatsminister. Zijne partij zal
hem binnen kort recht doen toekomenal
was het maar op den dag, dat de klerikale
macht, eindelijk omverre geworpen, onze
tegenstrevers zullen noodig hebben om de
oppositie te leiden, een vurigen en vrij willi
gen man tot aan hel fanatismewaarvan
de politieke loophaan met bitterheid is voort
gerold.maar zonder zwakheid noch omwegen.
En in zijne partij, zal men er niet veel ande
ren vinden, die aan dit ideaal beantwoorden.
Eene prachtige getuigenis van Eendracht.
L'Ami de l'Ordre. het kranig katholiek
blad van Namen schrijft Wij protesteeren,
en met de meeste macht, tegen do houding
van zekere katholieke bladen zeer zelden
gelnlvkiglijk ten opzichte van M. Woeste.
Do uitmuntende Staatsminister is niet de
oorzaak van het ontslag van' M. Schoilaert.
Het is bewezen door de feilen. Dit ontslag
was besloten vóór dat M. Woeste Woensdag
zijne redevoering had uitgesproken. In deze
redevoering heeft M. Woeste klaar en vrije
lijk zijne meening gezegd, zooals hij het deed
geheel zijn loven, zonder zwakheid, zooals
hij ons honderden keeren diensten heeft be
wezen met alzoo le handelen.
Men kan met hem van gevoelen verschil
len, men mag niet vergelen of miskennen
een verleden, een tegenwoordige, vol van
eer, van hooge openhartigheid, van strijden
fier aangevoerd, en van weldaden zonder tal
voor onze partij.
Wij roepen Leve Schollaert en uit
gansche harte, maar wij hebben niet opge-
houdonte roepen Le^ie Woeste
