ES ZAAK
VERIEERSCH
Het Vrouwenstemrecht.
'T EEN Etf'T AND®
Briisselscis Briefwisseling
Oe Eyropeesclie vliegronds
1511
!D A.
Vresselijk dranta te St-Giüis-
bij-Bendermoncie
Zeventiende jaargang n 154»
'ABONNEMENTEN»
2ê§ maanden 4 franken..,Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. -jft
/TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds.
BUREELEN
TE BKÜSSEL TE &ALST
723» Steenweg van Waterfee» 728. Kerkstras
I Telefoon 114
Bestuurder: J. Van Nuffel-De Gendt.
0}
AANKONDIGINGEN!
KI. aanfc. (I tot i kl. reg.) fr. 0,60
3° bladz. (de regel) fr. 0.50
4e bladz. (de regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Reklamen (per regel) ?r. 1.00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 2,00
Recht. herstell. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Sedert eenigen tijd komt er meer en
meer spraak van het stemrecht toe te
kennen aan de vrouwen. Zijn er nog
vele tegen karpers van, het valt evenmin
t'ontkennen, dat het getal voorstan
ders aanzienlijk is aangegroeid en nog
veel zal aangroeien. Om eene zaak, en
vooral eene belangrijke zaak als deze
te beschouwen, is het gansch onvol
doende dit te doen in een hoofdartikel
van een dagblad.
Men nxoet de kwestie onder alle oog
punten en alle vormen wikken en wo
gen de kwestie van recht en recht
vaardigheid, van praktisch nut,van de
gevolgen die er zullen uit voortvloeien.
Men bestudeert ook den wijsgeerigen
kant der zaak, en zoo mogelijk, trekt
men het noodige voordeel uit de lessen
der ondervinding. Wij gaan niet be
-proeven dit bier zoo alzijdig te beschou
wen wij vergenoegen ons met eenige
algemeene punten.
De kwestie wordt thans opgeworpen
naar aanleiding van de aansluiting der
liberale linkerzijden tot de formuul van
het zuiver algemeen stemrecht op 21
jarigen ouderdom. Op eene vraag ge
steld door katholieken aan M. Van
dervelde en eene andere aan M. An-
seele, of zij desgevallend, het algemeen
stemrecht zouden uitbreiden tot de
vrouwen, antwoordden dezen bevesti
gend. Een 'socialistisch opperhoofd
heeft zelf verklaard, dat het stemrecht
voor de vrouwen tlians ook een punt
werd van hun programma. Zij die dus
denken dat de kicskwestie of steffi-
rechlkwestie, 'zal opgelost zijn, eens
liet puur en simpel algemeen stern-recht
ingevoerd, rekenen zonder den waard.
De kieskwestiën zijn van die kwestiën
welke nooit eene bepaalde oplossing
kunnen bekomen de tijd, de omstan
dighedeh en de noodwendigheden
dwingen er -veranderingen aan te bren
gen. Doch blijven w ij bij de kwestie
In het Verbond der katholieke Krin
gen is ei' reeds gewezen op de stem-
re.chtkwestie voor vrouwen, en 't viel
duidelijk op,dat er zich niemand hevig
tegen verzette, en dat van den anderen
kant er eene groote meerderheid was
die de zaak met veel welwillendheid
aanhoorde. In de katholieke partij zijn
er verschillende hoofden, die warme
voorstanders en zelfs onverdroten pro
pagandisten zijn van deze hervorming.
De katholieke bladen, die zeer zeker
best van al do openbare opinie weer
kaatsen, behandelen met eene soort
van voorliefde dit vraagstuk. Verschil
lende bladen gaven zelfs te kennen,dat
zij nu reeds voor de hervorming go-
wonnen waren, en beweerden dat
hunne overtuiging vaststaat, dat vroeg
of iaat die kieshervorming en kiesuit-
breiding zal geschieden. Aange
zien die kwestie toch moet opgelost
worden, vinden zij het best die oplos
sing te zien geven door de katholieken.
Eene groote opwerping die men aan
voert tegen dit punt, is dat hel moeilijk
gaan zou in ons Parlement vrouwelijke
gekozenen te zetten. Eerst dient opge
merkt dat dit eene kwestie is van ge
woonte. Bovendien is er geen sprake
van kiésrechtigheidj enkel van stem
recht. De vrouwen zouden mogen stem
men, docli zouden zelf niet kunnen
gekozen worden. En het vraagstuk zoo
genomen,zegt een katholieke dagblad
schrijver, wat kwaad zou er in gele
gen zijn, dat de vrouwen eens per jaar
of alle twee jaar, mot een stembrief
naar het kiesbureel gaan om er hun
gedacht te geven over liet bestuur van
't land? Het valt immers buiten alle
betwisting, dat er tal van vrouwen
worden gevonden, in alle klassen en
standen der maatschappij, die heel wat
beterbevoegd zijn om hun gedachtover
liet landsbestuur uit te brengen, dan
vele manspersonen. Wie, om maar van
met
dit eenig punt te spreken, wie zou
gezonde rede durven staande houden
dat eene ondervindingrijke en bejaar
vrouw, minder in staat zoude zij
haren kiesplicht te vervullen als jon
ge mannen van 21 jaar, die over
algemeen, tocli nog zoq weinig begrij
pen van den practischen kant van
leven, en alzoo moeilijk oordeelen kun
nen over de noodwendigheden va
een volk en een land. Zulks is te dui
delijk om er langer bij stil te blijven
We denken wel te mogen verzeker
dat het vrouwenstemrecht in aantocht
is mogelijk kan het nog tamelijk ver
wijderd zijn; maar komen zal liet tocli!
Er blijft ons dan een gewichtige zaak
verrichten. Aan ons behoort liet i
belanghebbenden op tijd en stond te
verwittigen en in te lichten aan de
belanghebbenden behoort het, zich op
allesvoor te bereiden,en slagvaardiL
staan tegen dat zij kunnen opgeroepen
worden tot den strijd geen strijd op
leven en dood, maar een strijd van
gedachten, tusschen het goed en het
kwaad, tusschen het geloof en het on
geloof.
HaBstrae zedlesaleen*. Een Fransch
Kamerlid heeft voorgesteld om de rechts
plegingen die noodig zijn om de echtschei
ding te bekomen, heel eenvoudig af te schaf
fen. Er mag geen perk gesteld worden aan
de echtscheidingen.
Liberale bladen in België keuren dat goed
vragen of zulks ook niet kan voorgesteld
en gestemd worden, in België Daaraan
ziét gij hoe de theoriön onzer tegenstrever
vloeken mot de onze. En op maatschappelijk
gebied gesproken Wat gewordt er in al die
gevallen van de kinderen Daar schijnen zij
zich niet eens om te bekommeren.
fJog zjs dSsw sIïï» In Amerika' is
er eene maatschappij gesticht, met het doel
mannen en vrouwen te verzekeren tegen ge
beurlijke echtscheiding. De storting is 2,50
frank per' week. De verzekering is persoon
lijk. Dit alles om meer huwelijken aan stuk
ken te scheuren. Vreemdsoortige zedenleer,
die van onze moderne groote*mannen
SjemeenfekiezêngeniDe
regeering is tegen de verdaging. Men vraag
zich af wat er achterschuilt, dat de loge zoo
plots en zoo algemeen de verdaging geneg'en
is. Ze zijn zeker weer een kwaden slag aan
't voorbereiden?
¥©E*Qd5S*ïSeeSd. De Peuple had
priester Parot hevig aangevallen. Deze zond
daarop aan het blad een gepeperd antwoord
De Peuple weigerde het op te nemen. De
rechtbank heeft thans het socialistisch dag
blad veroordeeld tot opname van den brief,
tot 50 fr. boet 20 fr. schadevergoedin
Daarbij heeft het de kosten van proces, 'tis
al goed dat het millioenrijke proletariërs zijn
die in dit blad zetelen anders ware liet maar
(Van onze bijzondere briefwisselaar)
Maandag morgen is onze gemeente in op
schudding gebracht door een vreeselijk fa
miliedrama.
Op den Boomwijk alhier wonen de
echtgenooten Vergey len-GhristiaensDe man
oud 47 jaren, is werkman in de statie van
Dendermonde. Hij is afkomstig van Appels.
Zijne vrouw, oud 42 jaren, is geboren to
Audegben. De echtgenooten Vergeylen heb
ben zes kinderen. Twee ervan zijn nog zeer
klein.
Sinds eenigen tijd kwamen zij zeer slecht
overeen. De man verdacht zijne vrouw schul
dige betrekkingen te onderhouden. Om,
eerd, dacht do vrouw dat haren man zijn
boeksken ook niet al te zuiver was.
Hevige woordenwisselingen grepen nopens
dit punt nu en dan plaats. Dit was nu Zater
dag avond wederom hel geval. Vergeylen
bedreigde zelf zijne vrouw, maar gelukkig
bleef alles bij woorden.
Zondag was het op St-Gillis kermis,
's Avonds werd er een vuurwerk afgescho
ten. Vrouw Vergeylen had aan haren man
gevraagd samen eens naar het vuurwerk te
gaan zien. Hij weigerde en men begaf zich
ter ruste.
Maandag morgen, rond 4 ure, toen de man
op het punt was zich naar zijn werk te bege
ven, ontstond er opnieuw ruzie over dezelfde
kwestie. Van woorden kwam men welhaast
tot daden, opeens greep Vergeylen eenen
hamer en gaf zijne vrouw een hevigen slag
op het hoofd.
Zij viel bewusteloos ten gronde. Toen
bracht de man haar nog vier hevige slagen
toe met den hamer. Zijne misdaad volbracht
zijnde, vluchtte hij iveg en liep recht naar de
statie van Dendennen de, waar hij zich wildé
onder den trein we'pen. Men kon hem dit
beletten.
Intusschen was zijn oudste zoon in de
ouderlijke woning binnengekomen en had er
zijne moeder bewusteloos en badend in baar
bloed gevonden. Serieus liep hij Dr IleDebaut
balen, die onmiddelijk ter plaats kwam. De
vrouw leefde nog. De geneesheer bestatigde
dat de schedel op vier plaatsen gebroken
was. Het slachtoffer is stervend.
Om 6 ure was de ontaarde echtgenoot reeds
aangehouden en naar het politieburee! van
St-Gillis overgebracht, in afwachting op de
komst van 't parket.
Om S ure kwamen de lieeren Verwilghen,
onderzoeksrechter Wauters, substituut en
greffier Broeckaert. ter plaats.
De dader werd onderhoord. Hij verklaarde
uit jaloerschheid gehandeld te hebben. Na
liet onderhoor were bij naar bet gevang van
Dendermonde overgebracht. Het wapen der
misdaad is aangeslagen.
Deze droeve zaak heeft in St-Gilles groote
opschudding te weeg gebracht.
Wij ontvingen uit Brussel volgenden
brief
Brussel, 1 Juli 1911.
Zondag 25 Juni trok gansch Brussel naar
Berchem St Agatha, schoon gemeente, een
beetje achter St Jans Molenbeek gelegen en
waar het nieuwe vliegplein gelegen is. De
aankomst van de koers Utrecht over Breda
moest er plaats grijpen. De groote wind be
lette zulks, zoodat de aankomst enkel Maan
dag geschiedde. De gemeente is er best mee
geweest. Het dorp zag zwart van 't volk er
werd veel bier getapt, veel boterhammen
met platte kees met radijzen en ramenas-
sen geëten. Dit slecht weer beeft alzoo ver
scheidene dagen de herberg "en- hotelhouders
dezer gemeente bebuili -V<L en dezen wreven
de handen als ze 's «vunds hunne kas na
telden.
De week was kalm in de Kamer, door de
bespreking van de Binnenlansche Begroo
ting. Vooral was er spraak van electriciteit,
die den politieleen toestand niet veel heeft
erlicht. Donderdag zijn de twee liberale
linkerzijden in algemeene vergadering ver-
eenigd geweest, en zijn bepaald overeenge
komen om le gehoorzamen aan de bevelen
der socialisten. M. Vandervelde wordt de
onbetwistbare leider der opposiae en Heeren
Hymans en Dupont hebben in zijn voordeel
afstand gedaan.
Maar zal deze beslissing der liberale lei
ders gevolgd worden door de massa liberale
kiezers, die over 't algemeen moeilijker
overtuigen zijn daar zij zich niet moeten
bezighouden om kost wat kost aan het be
wind te komen, en hun bijzonderste bekom
mernis moet zijn de verdediging hunner stof
felijke belangen, die thans wel veel bedreigd
zijn door de gevaarlijke vereeniging voor de
toekomst van 't land want het is een snelle
sprong naar de duisternissen in dewelke de
liberale burgerij moet verdwijnen. De Ma
tin van Antwerpen en de Journal de
Liège slaken den eersten alarmkreet.
De katholieken moeten zich zonder wach
ten t' akkoord zetten op de kwestie van de
Eenmaking der Kieswetten met de integrale
Evenredige Vertegenwoordiging,die de beste
schutsmuur zou zijn tegen eene nieuwe
•rondwetsherziening, waarheen liberalen en
socialisten het land willen voeren.
Vele leden der rechterzij en gansch de
Brusselsche Bank zijn sinds lang partijgan
gers dezer hervormingen en hadden hierover
reeds formeele beloften gedaan voor de laat
ste kiezingen. Men spreekt ook veel van de
verdaging der gerneentekiezingen, maar de
Regeering heeft nog niets gezegd.
Het algemeen syndicaat der Reizigers,
Bedienden en Patroons, heeft Zondag de20e
verjaring gevierd van het Brusselsch komi-
teit. 's Morgens had er in 't lokaal van het
ndikaat eene talrijke algemeene vergade-
plaats. 's Namiddags was 't banket in
bet Grand Hotel waar M. Carton de
Wiart, onze nieuwe minister, eene prachtige
■edevoering uitsprak.
Voor de vacantiën en het vertrek naar den
buiten en de badsteden, zal Brussel voortdu
rend in feest zijn. Zondag 9 Juli zullen de
Vlamingen plechtig den «Guldensporenslag»
vieren. Een stoet, bevattende al de Vlaam-
sche maatschappijen, zal de voornaamste
straten doortrekken van de hoofdstad om
rond 4 uren aan do Groote Plaats te ko
men waar de uitvoering zal plaats hebben
van verscheidene Vlaamsche vaderlandsche
gezangen.
50 maatschappijen van verschillende mee
ning en 4 muziekmaatschappijen zullen er
aan deelnemen. Dijnsdag 11 Juli zal er in den
Vlaamschen Schouwburg een groot Kunst
feest plaats hebben. Uitvoering door de lie-
deravonden van het ^olk, van de volkskan-
tate Vlaanderen, van O. Roels. Vrijdag 14
Juli zal de Fransche Handelskamer en de
Fransche Golonie het Fransch nationaal
feest vieren, door een gnoot banket en eene
galavertooning in het Zomerpaleis.
Zaterdag 15 Juli, opening van de foor
ter gelegenheid van de Brusselsche kermis
die 's anderendaags begint. Op dezen dag
gaat de groote processie uit vah Sl Michel
en Stc Gudula, met zegening van het II. Sa
crament 's middags op de Groote Plaats.»
Het is een tooverachtige en indrukwekkende
oogslag voor allen.
Den 21eu, 22eu en 24eu de nationale feesten
voor gansch het land den 24en verjaardag
van de koningin den 26on aankomst van
Wilhelmina, koningin van Nederland en
gedurende 3 dagen feesten ter barer eer. Een
bijzonder programma is opgesteld geworden,
en op de Groote Plaats zal een volledigvrou-
wenfeest plaats hebben met een optocht van
jonge meisjes en kinderen uit al de Brus
selsche scholen. Koningin Wilhelmina en
Prins Hendrik zullen rechtstreeks te Brussel
aankomen en van den anderen kant is het
waarschijnlijk dat zij onze zeekust tijdens het
zomerseizoen incognito zullen bezoeken.
Van Holland sprekend, wil ik u een be
langrijk werk aanduiden dat komt te ver
schijnen en geschreven is door een van onze
sympathieko confraters van dit land, MrJ.
H. de Vries, op eene kwestie die zeer aan
het orde van den dag staatVoor den Vrede.
Eene mondiale Pers. M. Beernaert, Staats
minister, heeft er aangehouden de eerste te
zijn om den maker van dit werk geluk te
wenschen, aan wien wij overigens uit gan-
scher harte goeden bijval wenschen. Kobe.
Het onderzoek
Zooals wij het aangekondigd hadden,- zijn
de Belgische magistraten, mijnheeren De
Landtsheer, onderzoeksrechter Holvoet,
substituut van den prokureur des konings,
beiden te Brussel, en Van der Straeten,
prokureur des konings, te Gent, Zaterdag
avond te Versailles aangekomen.
Zondag namiddag hadden zij op hét paleis
van Justicie eene samenkomst met de
Parijzer magistraten, die zich van in den
beginne,met de zaak hebben bezig gehouden.
De Belgische magistraten gaven aan hunne
Fransche ambtgonooten uitleg over do huis
zoekingen in België gedaan, alsook over de
verklaringen afgelegd door Odiel V.., J..,
en Margaretha De B...
M. De Landtsheer voegde er bij, dat hij
eerst eens goed bet dossier wilde nazien en
afschrift nemen van de verklaringen vroeger
door J..., en Margaretha DeB.., gedaan,ten
einde beter de tegenspraken te kunnen op
nemen.
De bewijzen tegen J....
M. De Landtsheer meende aan zijne ambt
genoot te mogen mededeelen, dat hij van
oordeel was, dat'Odile V..., geheel buiten
de zaak moet gelaten worden, dat hij niet
de minste plicht heeft in de moord op M.
Vermeersch. Ook zou hij hem in 't kort wil
len in vrijheid laten.
Daarentegen komen er schier alle dagen
bewijzen en getuigenis tegen J.,., en zijne
gewezen minnares aan 't licht.
Odiel V..., heeft ook het volgende ver
haald aan den onderzoeksrechter M. De
Landtsheer.
Den dag vóór dat Odiel V..., door de be
ruchte postkaart naar België geroepen werd
bij zijne zieke moeder, was hij bezig in den
hof te werken, juist op de plaats waar nu
het lijk van M. Vermeersch ontdekt is. Toen
Odiel V...., na zijnen terugkeer ging voort-
werken in den hof, stelde hij vast, dat de
grond nogal diep omgedolven was en dat
zijne spade zeer gemakkelijk in* de aarde
schoof.
Hij leende er dan echter geen aandacht
aan, en 't is slechts toen men hem nu over
de ontdekking van het lijk sprak, dat hij zich
dat zonderling geval te binnen riep.
Uit de verklaringen van Odiel V..., is ook
nog klaar gebleken, dat M. J...., en zijne
minnares schier in geldgebrek waren, voor
de misdaad. Daags na de moord, dus op len
April, hebben J..., enMargaretha De B...,
meer dan 1000 fr. verteerd. Verder heeft
J..., in een tijdverloop van drie maanden,
volgende op de moord, moer dan 30,000 fr.
opgemaakt. Hij had te Vésinet M. Linder en
Margaretha De B..., nagelaten en was met
Mev. Linder op reis gegaan.
Ook blijkt nog uit do verklaring van
Odiel V..., dat de echtgenooten Linder, niet
op do villa waren toen, de moord moet ge
pleegd zijn,
Verder is het ook zeker, dat M. Vermeersch
de villa niet meer kon verlaten hebben na
dat hij er op 31 Maart teruggekeerd was,
daar men in zijne kamer een pince-nez of
lorgnon gevonden heeft welken hij nooit
veriiet.
Ook heeft men in de villa het valies ge
vonden, dat M. Vermeersch steeds medenam
toen hij op reis ging, en waarin hij gewoon
was zijn linnen, onderbroken enz., mede te
nemen.
Het is dus een bewijs, dat M. Vermeersch
te huis gekomen is en niet meer is vertrok
ken.
Het onderzoek te Gent
De Gentsche policie heeft ook een onder
zoek gedaan over de betrekking welke M.
Vermeersch te Gent bad. M. Vermeersch
kwam nog al dikwijls te Gent en liet onder
zoek bewees, dat de rentenier niet meer ge
zien is geworden, na 31 Maar.
Huiszoekingen werden gedaan bij perso
nen,die die ook met J..., en Margaretha De
B..., in betrekking geweest zijn, doch bier
kwam ook niets aan 't licht.
Een bewijsstuk.
In de kamer, welke door J. en zijne min
nares in de villa gewoonlijk bewoond was,
heeft men een kneukelijzer gevonden, dat
aan M. Vermeersch had toebehoord.
M. Vermeersch had naar het zeggen van
Odiel V. sleeds dat gevaarlijk wapen opzak.
Toen men het kneukelijzer nader bezag,
stelde men vast, dat aan de punten gevijld
geworden was, waarschijnlijk om bloedvlek
den le doen verdwijnen.
De postkaart zou teruggevonden zijn.
In de papieren gevonden op do villa van
M. Vermeersch, bevindt zich ook de be
ruchte postkaart, dewelke Odiel V., naar
Grammene riep, li ij zijne moeder. Deze kaart
is eene zichlkaart van Parijs, en is uit Parijs
verzonden. Zij is in t Vlaamsch geschreven.
Het lijk van IY1. Vermeersch te Deinze.
M. Blanchard, notaris te Deinze, is naar
Parijs vertrokken om er de formaliteiten te
vervullen, noodig om liet lijk naar België
over te brengen.
Het lijk wordt Donderdag te Deinze ver
wacht.
De tocht Kales-Dover-LGnden. Over het
Kanaal.
Maandag morgend vroeg, was het te Kales
een overheerlijk weerken.
Ook bevond zich van rond 3 ure eene
overgroote menigte op het vliegplein van
Kales, waar straks de deelnemers aan do
Europee,sche vliegronde moesten vertrekken.
Eene gansclie vloot sleepbooten kruist
reeds in het Kanaal, ten einde hulp te ver-
leenen, bijaldien een der vliegers soms moest
in zee neerdalen.
Eindelijk breekt het gewichtig uur aan.
De toestellen staan gereed de oflicieelen
bevinden zich op hunnen post.
De vliegers stijgen achtereenvolgens op
in de volgende orde
Vcdrines, om 4 ure Vidart, om 4 ure 3
Beaumont, om 4 ure 6 Gibert, om 4 ure 9
Kimmerling, om 4 ure 12 Renaux, om 4 u.
15 Garros, om 4 ure 18 Barra, om 4 uro
21; Wynmalen, om 4 ure 24 Tabuteau,
om 4 ure 27 Valentine, om 4 ure 30 Train
om 4 ure 33.
Wynmalen's motor geeft echter niet regel
matig en de Hollander moet kort nadien terug
op liet vliegplein nederdalen, terwijl do
anderen in volle vaart naar Engeland vliegen.
Te Dover
Hier ook is het feest en eene ontelbare
menigte bevindt zich op de rotsen, aan do
zeekust. Men zou waarlijk zeggen, dat lieel
Dover zich langs het strand bevindt.
De vliegers moeten er toekomen in eene
uitgestrekte weide, niet ver van de plaats,
waar Blériot neerdaalde, toen hij yoor de
eerste maal in vliegtoestel het kanaal over
stak.
Ook uit Londen zijn talrijke nieuwsgier!- l
gen hier aangekomen.
Weldra verneemt men bier dat de vliegers
in goede orde uit Ivales vertrokken zijn.
Onmiddelijk richt de wachtende menigte 1
den blik in Fransche richting en nauwelijks
eenige minuten later, gaat uit die menigte
een kreet op. Een vlieger is in 't zicht.
Weinige oogenblikken later, ziet mon
verscheidene andere zwarte stippen zeer snel
naderen en achtereenvolgens kunnen ai de
andere vliegers ook herkend worden.
De aankomst te Dover.
De aankomsten te Dover hadden in de vol-
gende orde plaats