Os groots
lietocging ts Leavsn
T EEN EN T ANDER
4e Reeks brieven van
M. Vincent Biericx
ONZE VOLKSREIS
HAAR ROME
Brysselsolie Briefwisseling
Zeventiende jaargang n' i
Zondag 13 en baandag 8 7 JuSi f 011
ï~3 r
«S>
f: El
A.C3r 2Lj -/X- JLJ)
Bestuurder: J.
Van Nuffel-De Gendt.
gewezen-volksveriegeRWGsrdiger, reizende in Kongo
i
Afschuwelijke misdrijven
in liet gesticht der Doofstommen
te Berchem St-Agatha
2 CENTIEMEN HET NUMMER
■-*
'ABONNEMENTEN*
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
inschrijving in alle postbureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. 0 3§&
(TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds.
BUREELEN
TE BHliSSEL.
?23f SSeenwey van lVater!oof 723.
TE ftflLST
Telefoon 114
AANKONDIGINGEN s'
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0,60
3® bladz. (de regel) fr. 0,50
4® bladz. (de regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel)fr. 2,00
Rekl amen (per regel) fr. 1,00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 2,00
Recht, hersteil. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
cp Zondag 27 fiugaastus
Het uitvoerend komiteit van Leuven
stuurt ons volgenden omzendbrief met
verzoek van opname, wat wij volgaarne
doen. Wij rekenen er op dat de katlio
lieken thans zullen toonen dat ze moed
bezitten en overtalrijk zullen deelne'
men aan de betooging. Overal diende
men plaatselijke komiteiten in te rich
ten om reizen in te richten aan vermin
derden prijs. Hier volgt nu de brief
De Katholieken van het Arrondis
sement Leuven rekenen het zich ten
plichte eene fcefiofflgiwg in te rich
ten ter eere van hunnen volksvertegen
woordiger M. Franz Schollaert. Hij
die zoovele jaren reeds in hetparlement
de belangen van het land verdedigt,
zal in de geschiedenis beroemd staan
als ontwerper eener Schoolwet steu
nende op de beginselen van vrijheid,
rechtvaardigheid en voorspoed.
Van alle zijden werd het verlangen
uitgedrukt, deze betooging een natio
naal karakter te zien nemen.
Wij doen dus eenen warmen oproep
tot de andere Arrondissementen van
't land en tot de katholieke vereeni-
gingen van gansch België, en verzoe
ken hen op 27 Augustus a. s., zich te
Leuven te doen vertegenwoordigen.
Alle Katholieken zullen, hopen we,
er aan houden hunne hulde te betuigen
aan den Heer Schollaert, voor de uit
muntende diensten, die hij als minister
aan het land bewezen heeft duizen
den stemmen zullen als de nagalm zijn
der onvergetelijke ovatie welke onzen
beminden hoofdman onlangs van wege
de rechterzijde te beurt viel.
Te dier gelegenheid zal het katho
liek België, eens te meer kunnen uiten
zijnen eisch naar meer rechtvaardig
heid in zake onderwijs.
Wij eisclien vrijheid voor arm en
rijk.
Wij eischen dat ieder familievader
volkomen vrij weze in het kiezen der
school waar hij aan zijne kinderen het
onderricht zal doen geven dat hij hun
verschuldigd is.
Wij vragen geen voorrecht voor
niemand, doch gelijkheid voor allen.
Wij eischen kosteloos onderwijs voor
alle kinderen.
Wij willen aai> de onderwijzers een
toestand waarborgen evenredig met de
gewichtigheid hunner zending.
Wij willen eindelijk het volksonder
wijs zoo inrichten, dat op dit gebied
gelijk op zoovelo andere, België aan
't hoofd sta der beschaafdo landen.
School vrede, door rechtvaardigheid
en vrijheid ziedaar ons programma.
De katholieken van 't gansclie land
zullen het met ons toejuichen
Wij rekenen Mijnheer, op Uwe bij
treding en verzoeken U wel te willen
inschrijven vóór 7 Augustus, hij den
schrijver van het uitvoerend Comiteit,
den Heer Baron de Dieudonné, Katholieke
Kl ing, Thiensche straat, 62, Leuven.
DAGORDE
Te 10 1/2 ure zullen de Heer Schol
laert en verscheidene andere katholieke
sprekers het woord voeren. (Verga
derplaatsen worden later aangekon
digd.)
Te 14 ure: Stoet, betooging en over
handiging aan den Heer Schollaert der
medalie te zijner eer vervaardigd....
Het is buiten twijfel dat, niettegen
staande allerlei geruchten, die over
enkele weken in de vijandelijke pers
verschenen, de schoolkwestie, in
gansch hare uitgebreidheid en belang
rijkheid, aan de dagorde blijft.
Dit beginnen tevens de antiklerikale
bladen in te zien. Ook de beraadsla
ging van den Provincialen Raad van
Brabant zal het land geheel en al tot
de werkelijkheid terugroepen. De lin
kerzij heeft eene dagorde van blaam
tegen de schoolwet neergelegd in den
Raad, en de bespreking ervan is zeer
levendig geweest. De katholieken heb
ben zich niet laten gezeggen en de
anti-godsdienstige mannen hebben het
niet onder de markt gehad. De school
hervorming wordt in het land goed
ja, voortreffelijk ontvangen, vooral
door de werklieden en de kleine bur
gerij, die er ook het meeste belang bij
hebben.
Er mag dan niet werkeloos worden
gebleven, en een der beste middelen
om geestdrift en volle vertrouwen te
doen ontstaan tusschen de werkers,
zoo oude als jonge, is dezen in zoo
groot getal mogelijk aan te sporen
naar Leuven te reizen... De strijd die
dient uitgevochten, gaat een reuzen
strijd zijn nog grooter, nog omvang
rijker dan de strijd van 1884 het
ware eene schande, en eene laffe
schande, zoo er een enkel katholiek
den moed in de schoenen zou durven
laten zakken. Hoofd en hart omhoo
vrienden. De zege komt ons toe, als
wij willen
Ce uïeze Kees* Max. Burge
meester Max is tegen het kartel, vooral voor
Brussel. Ten hoogste zou het in 't voorbij
an en voor een moment, kunnen plaats
grijpen... Lezers, smaakt gij dat woordje
Ten hoogste. M. Max is tegen het kartel
maarten hoogste.... Ja, het zal er moeten
komen, want de 'loge beveelt... en M. Max
knikt.
VandaEenwepk. Sinds de sta
king der Cheminots werden er niet min dan
3000 telefoon- en telegraafdraden doorga-
sneden, en de dienst onderbroken of onmo
gelijk gemaakt... Bij enkele uitzonderingen
gelukte men er in de daders te ontdekken
Osif^mdiny dei* Kamers.
Er komt volop sprake van ontbinding der
Fransche Kamers. Het ministerie Caillaux
kan niets uitrichten dan de kieshervorming
aan te vangen. Daarna zou men best doen
de kamers t'ontbinden. Het Fransche Parle
ment is volledig ontredderd... Zij hebben
het laatste nog niet van gezien. Die mot vuur
speelt, verbrandt allicht zijne vingers.
Eera kSeeel van
De negerprinses die vertegenwoordigd was
op de kroningsfeesten van koning Joris van
Engeland.droeg een kleed van 500,000 fr.
Wijziging aan de kiesbullc-
ïijra. Minister Berryer heeft de volgende
verandering gebracht in de kiesbulletijns.
Aan ieder bulletijn zal een ordenummer zijn,
dat bij het ter stemming gaan, zal worden
afgescheurd. Dit om de kiezingen eerlijker te
maken en alle vervalsching te voorkomen.Het
is nogmaals het werk van een katholieken
minister.
Os gz'OG^ste bpug dep we-
l*eld. Long Island en Warlds-Island
zullen door eeno brug van 5,500 meters, dus
meer dan eeno uur gaans,verbonden worden.
In 't midden heeft de brug eene breedte van
340 meter de torens hebben eene hoogte
van 70 meters, en de bogen hebben eene
lengte van 1000 meters. Men zal nu per
trein kunnen rijden van Québec, stad on pro
vincie van Canada,tot in het schiereiland van
Florida. Do brug zal 100 millioen frank
kosten.
&c?<*de hervormingen. De
mensehen die voortaan voor do rechtbank
worden gedaagd, zullen die daging onder
omslag ontvangon. Minister Carton de
Wiart meent dat vreemde personen daar bun
nen neus niet hebben tusschen te steken. De
minister heeft gelijk.
E3e danspartijen in de Lagere
SchooL Die nieuwigheid koi&t ons
toe uit Amerika. Dokter Qulich en vooral
miss Burchenal heeft den dans op liet pro
gramma der lagere scholen gebracht. Miss
Burchenal is met hare zuster voor Europa
ingescheept. Zij zullen Engeland, Denemar
ken, Holland en Zweden bezoeken en ter
plaatse de dansen leeren kennen. Zij zullen
vooral de provinciën bezoeken, gekend om
liunne volksfeesten en danspartijen en overal
tusschen de menigte springen en dansen, om
Elisabethstad, 28 Mei, 1911.
Vaarwel aan de iaiicüjouwzending Leplae.
Het is beslistik blijf te korten tijd in
Kongo, om mij langer bij de landbouwzendin_
Leplae stil te houden ik wil den wildsten
Kongo in 'tls niet zonder spijt dat ik aan
mijne reisgezellen vaarwel zeg. Ze waren
allen minzaam en gedienstig en ze hebben
mij, door hun vroolijk karakter, de noedige
verstrooiingen verschaftdaarom, ben ik ze
dankbaar en bevestig dat het mij zal uiterst
aangenaam zijn ze in de toekomst dienst te
bewijzen.
De taak die deze Iandbouwgroep op zich
nam, kon geen Belg onverschillig laten. Ik
las eens dat hij, die twee graanhalmen doet
groeien waar er vroeger maar een groeide,
een grooter man is dan hij, die op 't slagveld
den zegepraal behaalt. Wat dan gepeisd over
die zending, die eene wilde streek, waar
slechts hoornen en struikgewas wortel scho
ten, in een vruchtbars landij zal herschapen
Wat heil zal ze niet teweegbrengon door
haar oprichten van pachthoven, door hare
vermenigvuldiging der mondbehoeften
Na een nauwkeurig onderzoek der omstre
ken van Sakania en. bijzonder der plaats
Orval genaamd, bleek het dat de grond niet
goed is. Het besluit van den leidsman was
rap genomen. Vier groepen werden gevormd
Tschinsenda, Michuchie.en kilometers 158
en 186 (boven Elisabethstad) werden aange
wezen voor nieuwe opzoekingen. Zoo het
schijnt zal Tschinsenda de kroon spannen en
misschien zal verder zoeken meer dan eene
voordeelige plaats bekend maken.
Ik zal de gelegenheid niet meer hebben u
daar over te sphi-ijvin morgen vertrek ik
en ik schrijf o\eir"~nfeis dat ik met eigene
oogen niet zie. Congotrotter.
V\A
Eene oplossing
Volgens het Duitsche blad de Germania
kon men volgender wijze tot eene oplossing
komen. Het protectoraat zou uitgeoefend
worden door Frankrijk, Spanje, Engeland en
Duitschland.
Frankrijk zou liet toezicht houden in het
eigenlijke sultanaat.
Spanje zou zijn macht uitoefenen in het
gebied van Erraïssculi.
De Pacha van Souss heeft de bescherming
ingeroepen van Duitschland, en het protec
toraat van Engeland zou zich uitstrekken op
het gebied van Tanger.
Te El-Ksar.
Spaansohe soldalen hebben den knecht van
den Franschen Consul te El-Ksar gevangen
genomen, alsook nog andere Fransche sol
daten. De Fransche regeering eischt uitleg.
Spanje dost maar voort.
De kruiser Carlos-Quinto heeft te Lar-
rache aan wal gezet500 zeelieden, 600 sol
daten en 6 kanonnen.
Frankrijk is wel kwaad, maar wat zal het
er tegen doen
Als men niet zinnens is, Marokko te ver-
deelen, waarom dan toch al die soldaten, al
die kanonnen en al dio groote uitgaven
van Monte Cavallo deden geven, naam
welke deze plaats behield tot in 1875. Vroe
ger stonden deze beeldhouwwerken juist
voor de baden van Constantin, doch toen
deze in puin vervielen, bleven de beelden
gelukkiglijk gespaard. De beeldschriften op
de voetstukken Opus Fidioe en Opus Bra-
xitelis, dagteekenen waarschijnlijk uit de
Ve eeuw onzer tijdrekening. Zij werden in
de XVP eeuw vernieuwd.
Ten Oosten der Quirinaalplaats staat het
ministerie van Buitenlandsche Zaken, vroe
ger het Paleis de la Consulta.
Van op deze plaats, over de huizen heen
ziet men het bovendeel der St Pieterskerk.
De Via della Dataria, een trap langs welke
men de plaats verlaat, leidt rechtstreeks
naar de Corso Umberto I. Eene tweede straat
rechts, de via San Vincenzo, leidt naar de
Fonteinen van Trévi.
Toekomende week spreken wij over het
Quirinaal zelf.
In het officieel en antiklerikaal geslicht
der Doofstommen te Berchem St-Agatha
maakt zich een opzichter der school sinds
meer dan 2 jaren schuldig aan onnoembare
feilen ten opzichte van de arme doofstomme
en andere abnormale kinderen.
De plichtige G.., is een beschermeling van
Loge, en door de Loge in dit gesticht
geplaatst. Over 2 jaar kwamen er reeds
aanklachten, doch de Loge bleef stom.
De arme schaapkens van kinderen, nog
niet ongelukkig genoeg, dierven niets ze^
gen toen over enkele dagen de kinderen het
eindelijk toch bekend maakten aan hunnen
professor. Deze verzweeg net niet en klueg
de afschuwelijke schandalen aan.
Natuurlijk heeft G..., den tijd gehad te
vluchten.
Dit gesticht was opgericht geworden om
dit van Woluwe Sint Lambert, zoo wonder
wel bestuurd door de Broeders van Liefde
en wereldberoemd door zijne weergaloozo
inrichting en opoffering, om dit gesticht te
bekampen.
Men ziet, de goddeloozen zijn er goed in
I gelukt.
Arme doofstomme kinderkens
Veertiende Vervolg
De Via del Quirinaal loopt naar het Zuid-
Westen der Quattro Fontane tot aan do
Quirinaalplaats. In deze straat vindt men
rechts, de afhankelijkheden van het Paleis
van het Quirinaal, links de kerk van St An
dreas van het Quirinaal, in 1678 gebouwd
door Le Bernin, en een openbaar hofje, ver
sierd met een bronzen ruitersbeeld van
Karel-Albert, vader van Victor EmmanuëlII.
Een weinig verder bevindt zich do Quiri
naalplaats. Sinds 1870 is deze plaats min of
meer vlak gemaakt.
In liet midden dezer plaats wordt voor
eerst het oog getrokken door eeno groote
zuil, 15 meiers hoog, welke vroeger deel
maakte van het mausoleum van Augustus en
daar op dio plaats opgericht werd in 1787.
Men treft er ook nog eeno fontein aan, met
een vergaarbak in oud graniet, en versierd
met twee antieke beeldhouwwerken, de
Paardenafrichters twee prachtige
voortbrengselen uit den tijd der Romeinsche
des te beter de dansen te leeren, om ze alduskeizers, hebbende eoue hoogte van 5 meiers,
in de scholen van pas te brengen, I en welke vroeger aan deze plaats den naam
Uit Brussel komt ons den volgenden brief toe
Brussel, 15 Juli 1911.
De Guldensporenfeesten hebben gedurende
3 dagen te Brussel, evenals in gansch het
Vlaamscho land, den gruotsten bijval be
komen. De stoet van verleden Zondag heeft
getoond dat de Vlamingen talrijk zijn te
Brussel en dat de beweging van jaar tot jaar
groeit.
De parlementaire arbeid komt aan zijn
einde. De Kamer zal van af Maandag i
2 maal per dag zetelen om Donderdag avond
20 dezer in verlof te gaan. Er blijven
kei drie begrootingen on eenige kleine wets
ontwerpen te stemmen.
Eene kleine betooging had Woensdag
morgen plaats in de zaal der Commissie
M. Pauwels, de beminnelijke griffier, in
tegenwoordigheid van heel het personeel,
heeft de burgerlijke medalie voor 25 jaren
goede en trouwe diensten, op do borst ge
speten van deurwaarder Heer Declerck. M.
Blocteur, hoofddeurwaarder, heeft hem na
dien, in naam van het personeel, eene fraaie
brelok aangeboden, als aandenken van dezon
dag. Dat is wat anders voor den dapperen
Declerck, als het orde van Du Bain (d'Hu-
bin(.
Het kartel is te Brussel nog niet klaar,
M, Max verklaarde aan de Etoile dat hij
tegenstander is van't kartel, ten minste voor
Brussel, en dat hij enkel voor een tijdelijk
kartel zal zijn, op voorwaarde dat de progres
sisten beloven hem niet te hard lastig to val
len in den gemeenteraad anders gezegd,
de tegenwoordige toestand in het schepen
college moet blijven bestaan.
En Heeren Steens en Jacqmain zullen
voorloopig schepenen blijven op hunne be
lofte de roode vlag te volgen, in haat van de
gele vlag, zooals de laatste dezer twee, ver
klaarde in den provincieraad.
Doch wij vernemen uit goede bron, dat
zoo liet kartel bepaald wordt gesloten, er
een zeer ernstige lijst, van handelaars, buiten
alle politiek, aan het Brusselsch kiezerskorps
zal worden aangeboden.
Betreffende het kartel te Sl Gillis zit het
er bovenarms op. Het socialistisch blad La
Bomde (De Bom), zegt na een buitengewo
nen uitvalIn de socialistische partij zijn
er veel te veel individuen die, om de boter-
schotel te bereiken, bekwaam zijn tot alle
paljassenstreken indien de dappere Volders
(socialist) moest terugkeeren, hij zou vragen
te sterven om bij zulk afschuwelijk voorstel
niette moeten aanwezig zijn.
En nu, financiers, eigenaars, handelaars,
renteniers en nadenkende rnenschen, stemt
voor het kartel
Men maakt groote voorbereidselen in hot
Paleis dos Konings voor de ontvangst van
do Koningin van Holland, op 26 Juli.
Zondag is het de opening der foor zij is
zooals alle jaren.
Het programma van de Nationale Feesten
op 21, 22 on 23 Juli, blijft ook ieder jaar
onveranderd. Den 21, om 2 ure, Te Deum
in de Hoofdkerken den 23 Juli,feest der Ko
ningin. Dien dag hebben er in de stad velo
aantrekkelijkheden plaats. Om half twaalf
op het Stadhuis uitreiking der prijzen aan do
overwinnaars van de Vereeniging der Bel
gische Schuttersmaatschappijen. Om half
drij in den Cinquantenaire, groot militair
feest.
Om half vijf op de Barkenkaai, acroba
tisch feest en pantomine in open lucht.
Om half zeven op het Margarethaplein,
groot concert.
Om acht ure op de Groote Plaats eveneens
groot concerto.
En nu, beste vrienden uit de Provincie,
wij hopen het genoegen t' hebben u te zien in
de hoofdstad gedurende deze verschillende
feestdagen.
Tentoonstelling bij de
Damen van Maria te Aalst
De school voor het leven en 7mnst in
de school zingt men hedendaags op alle
tonen, en niet zonder reden In de school
moot liet kind doelmatig opgeleid worden
voor het latere levon, en in do school ook
moet men, door allo mogelijke middelen, en
meest door liet beoefenen der kunst, het
schoonheidsgevoel ontwikkelen.
Wij leven in een kunsttijd, en ons volk
dat sinds eeuw en een kunstenaars volk is en
blijft, vraagt een zonnestraal in bet donkere
van het dagelijksche leven die zonnestraal
is de kunst muziek, schildering, gravuur,
tooneel, enz.
De school voor het leven Ja, de Dar
men van Maria begrijpen die kenspreuk met
hare talrijke toepassingen. Ziet maar het ma-
chien- en snelschrift Ziet al dat prachtig
naaiwerk men zou meenen in een onzer
Brusselscbe magazijnen to zijn. Linnengoed
en bovenkleederen, gansche kostumen ge
lukkiglijk niet naar de laatste uitzinnig®
modo onder- en bovenkleederen voor kin
deren en jonge dochters, in wezenlijkheid
zorgvuldig afgemaakt of in patroon voorge
steld alle soort van fantaisiewerk, versier
sels en borduurwerk op tafel- bed- of ander®
linnen, en dat alles zoo smaak- en kunstvol
dat het aangename met het nuttige overal
versmolten te voorschijn komt. Nutteloos
hier aan te merken dat in deze afdeeling da
ernstige huismoeders zich het liefst en het
langst ophielden, en dat wij menig mama
met fierheid op liet werk van haar lieve kind
zagen wijzen.
Kunst in de school. Nog eens do Da-
men van Maria zijn op de hoogte van den tijd.
Al het hier tentoongestelde beschrijven ia
onmogelijk zulke zaken moeten gezien wor
den. Deze afdeeling was een echt kunstmu-
zeum. Schilderijen, landschappen en tafe
reeltjes, naar de natuur afgezien en weerge
geven schier levende bloemen en smakelijk
ooft lachen u van wanden en tafels tegen,
tusschen merken in pyragravuur, schilde
rijen of linnen en flaneel, op porceleinen
tassen en borden, kunstvoorwerpen in ge
drukt leder of koper, versierde vuur- en
windstukken, tafeltjes, schouwstukken, va
zen, enz. Alles echte juweeltjes, getuigen
van den kunstsmaak, zoo van de meesteres
sen als van de leerlingen.
In onze kinderjaren lazen wij van eene
toovergodin, die alles wat zij met hare vin
geren aanraakte, in wonderkunstwerk ver
anderde... Wij gelooven dat er hier meer
dan ééno toovergodin door deze zalen heeft
gewandeld alles is er zoo smaak', en kunst
vol
Gaat maar voort, Damen, met van onze
juffertjes zulke toovergodinnon te maken in
den t'huis van die leerlingen, zal de
lachende zonnestraal der komst niet ont
breken
Gaat maar voort do leerlingen te volma
ken in het edel handwerk welke bron van
voorspoed voor de eenen, welke bron van
edel vermaak en nuttig tijdvordrijf voor de
anderen
Gaat voorttoont ons nog dikwijls zulk®
mooie, zulke nuttige zaken. t« Maar nu vol-
